پرش به محتوا

سال هجری قمری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خلاصه‌سازی
جز (تمیزکاری)
جز (خلاصه‌سازی)
خط ۲: خط ۲:
'''سال هجری قمری''' سال‌شماری که بر اساس چرخش ماه محاسبه می‌شود. مبدا سالشمار هجری قمری [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر اسلام(ص)]] از مکه به مدینه در سال ۶۲۲م است.
'''سال هجری قمری''' سال‌شماری که بر اساس چرخش ماه محاسبه می‌شود. مبدا سالشمار هجری قمری [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر اسلام(ص)]] از مکه به مدینه در سال ۶۲۲م است.


مسلمانان اعمال عبادی مانند [[روزه]]،‌ [[حج]] و مناسبت‌های مذهبی مثل اعیاد و سوگواری‌ها را بر اساس سال قمری انجام می‌دهند.
مسلمانان اعمال عبادی مانند [[روزه]] و‌ [[حج]] و نیز مناسبت‌های مذهبی مثل جشن‎ها و سوگواری‌ها را بر اساس سال قمری انجام می‌دهند.
== جایگاه و اهمیت==
== جایگاه و اهمیت==
سال قمری، سالشماری که بر اساس چرخش قمر (ماه) محاسبه می‎شود، چون مبدا آن، هجرت پیامبر(ص) در سال ۶۲۲م بوده آن را سال هجری قمری نامیده‌اند.{{مدرک}} مسلمانان اعمال دینی خود را بر اساس سالشمار هجری قمری انجام می‌دهند. همچنین تقویم رسمی برخی از کشورهای اسلامی بر اساس آن تنظیم شده است.
سال قمری، سالشماری که بر اساس چرخش قمر (ماه) محاسبه می‎شود، چون مبدا آن، هجرت پیامبر(ص) در سال ۶۲۲م بوده آن را سال هجری قمری نیز نامیده‌اند.{{مدرک}} مسلمانان اعمال دینی خود را بر اساس سال هجری قمری انجام می‌دهند.{{مدرک}} همچنین تقویم رسمی برخی از کشورهای اسلامی بر اساس آن تنظیم شده است.{{مدرک}}


قبل از جهانی شدن سالنمای میلادی در برخی کشورهای اسلامی رسمی شدن گاه شمار خورشیدی در ایران و افغانستان، سالنمای هجری قمری سالنمای رسمی سرزمین‌های سلامی بود و وقایع و رویدادها بر اساس آن ثبت می‌شد.
گفته شده قبل از جهانی شدن سالنمای میلادی در برخی کشورهای اسلامی و نیز رسمی شدن گاه‌شمار خورشیدی در [[ایران]] و [[افغانستان]]، سال‌شمار هجری قمری سالنمای رسمی کشورهای اسلامی بوده و وقایع و رویدادها بر اساس آن ثبت می‌شده است.{{مدرک}}


== تفاوت با سال شمسی==
سال شمسی بر اساس چرخش خورشید محاسبه می‌شود. سال شمسی هر سال ۱۲ عدد بر اساس ماه هلالی است که ۲۹روزه یا ۳۰روزه هستند.
== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
طبق قول مشهور، تعین مبدأ تاریخ توسط [[عمر بن خطاب]] و به پیشنهاد [[حضرت علی(ع)]] از [[هجرت پیامبر]](ص) است. بنابر این قول، [[ابوموسی اشعری]] در نامه‌ای به عمر بن خطاب از نبود تاریخ منسجمی گلایه کرد. چرا که نامه‌هایی از خلیفه به دستش می‌رسید و به دلیل  ذکرنشدن تاریخ در تقدم و تاخر آنها دچار مشکل می‌شد.<ref>مسکویه، تجارب الأمم، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۴۱۳.</ref> خلیفه دوم شورایی تشکیل داد تا آغازی را برای تاریخ اسلام مشخص کنند.<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة،‌ ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۰۷.</ref> در این شورا به علی(ع) [[هجرت پیامبر(ص)]] از [[مکه]] به [[مدینه]] مبدأ [[تاریخ اسلام]] قرار گرفت و به صورت بخشنامه به سراسر شهرها اعلام شد.<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۴۵؛ مسعودی، مروج الذهب،‌ ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۳۰۰.</ref>
طبق قول مشهور، تعین مبدأ تاریخ به پیشنهاد [[مام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] توسط عمر بن خطاب از [[هجرت پیامبرص]] است. بنابر این قول، [[ابوموسی اشعری]] در نامه‌ای به عمر بن خطاب از نبود تاریخ منسجمی گلایه کرد. چرا که نامه‌هایی از خلیفه به دستش می‌رسید و به دلیل  ذکرنشدن تاریخ در تقدم و تاخر آنها دچار مشکل می‌شد.<ref>مسکویه، تجارب الأمم، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۴۱۳.</ref> خلیفه دوم شورایی تشکیل داد تا آغازی را برای تاریخ اسلام مشخص کنند.<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة،‌ ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۰۷.</ref> در این شورا به پیشنهاد علی(ع) [[هجرت پیامبر(ص)]] از [[مکه]] به [[مدینه]]، مبدأ [[تاریخ اسلام]] قرار گرفت و به صورت بخشنامه به سراسر شهرها اعلام شد.<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۴۵؛ مسعودی، مروج الذهب،‌ ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۳۰۰.</ref>


البته برخی معتقدند به دستور پیامبر(ص) و در زمان حیات او، هجرت مبدأ تاریخ اسلام قرار گرفته است.<ref>عاملی، تحقیقی درباره تاریخ هجری، تهران، ص۲۳.</ref> پیامبر به محض ورود به مدینه دستور به این امر دادند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۳۸۸.</ref> به گفته [[جعفر سبحانی]] از مراجع تقلید شیعه مکاتبه‌هایی از زمان پیامبر(ص) وجود دارد که سال هجری تاریخ خورده است. از جمله:
البته برخی معتقدند به دستور پیامبر(ص) و در زمان حیات او، هجرت مبدأ تاریخ اسلام قرار گرفته است.<ref>عاملی، تحقیقی درباره تاریخ هجری، تهران، ص۲۳.</ref> پیامبر پس از ورود به مدینه دستور به این امر دادند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۳۸۸.</ref> به گفته [[جعفر سبحانی]] از [[مراجع تقلید]] مکاتبه‌هایی از زمان پیامبر(ص) وجود دارد که سال هجری تاریخ خورده است. از جمله صلح‌نامه بین پیامبر(ص) و نصارای [[نجران]] که به [[سال پنجم هجری قمری]] تاریخ خورده است.<ref>سبحانی، سید المرسلین،  جامعه مدرسین، ج۱، ص۶۱۰.</ref> و وصیت پیامبر(ص) به [[سلمان فارسی]] با املای حضرت علی(ع) که در پایان آخر تاریخش [[ماه رجب]] [[سال نهم هجری قمری|سال نهم هجری]] درج شده است.<ref>سبحانی، سید المرسلین، جامعه مدرسین، ج۱، ص۶۰۹.</ref>
* صلح‌نامه بین پیامبر(ص) و نصارای [[نجران]] که به [[سال پنجم هجری قمری]] تاریخ خورده است.<ref>سبحانی، سید المرسلین،  جامعه مدرسین، ج۱، ص۶۱۰.</ref>
* وصیت پیامبر(ص) به [[سلمان فارسی]] با املای حضرت علی(ع)، به دستور پیامبر در آخر نامه نوشته شد: این نامه به دست علی(ع) و به دستور پیامبر(ص) در [[ماه رجب]] [[سال نهم هجری قمری|سال نهم هجری]] نوشته شد.<ref>سبحانی، سید المرسلین، جامعه مدرسین، ج۱، ص۶۰۹.«کتَبَ عَلی بْنُ اَبیطالِبٍ بِاَمْرِ رَسُولِ اللّهْ فِی شَهْرِ رَجَبِ سِنَةَ تِسْعٍ مِنَ الْهِجْرَةْ».</ref>
== آغاز سال قمری چه ماهی است؟==
== آغاز سال قمری چه ماهی است؟==
به گزارش منابع تاریخی هجرت پیامبر(ص) از مکه به مدینه که بعدها مبدا تاریخ اسلامی گردید، در ماه ربیع الاول بوده است، اما سال قمری با ماه محرم آغاز میشود.  
به گزارش منابع تاریخی هجرت پیامبر(ص) از مکه به مدینه که بعدها مبدا تاریخ اسلامی گردید، در ماه ربیع الاول بوده است، اما سال قمری با ماه محرم آغاز میشود.  
خط ۲۴: خط ۲۰:
ماه‌های سال قمری به ترتیب عبارتند از:
ماه‌های سال قمری به ترتیب عبارتند از:
{{ستون-شروع|۳}}
{{ستون-شروع|۳}}
# [[محرم الحرام]]
# [[محرم الحرام|محرم]]
# [[صفر المظفر]]  
# [[صفر]]  
# [[ربیع‌الاول]] یا ربیع المولود
# [[ربیع‌الاول|ربیع الاول]] یا ربیع‌المولود
# [[ربیع‌الثانی]] (یا ربیع الآخر)
# [[ربیع‌الثانی|ربیع‌الثانی]] یا ربیع‌الآخر
# [[جمادی‌‌الاول]] یا (جمادی الاولی)
# [[جمادی الاولی|جمادی‌الاول]] یا جمادی‌الاولی
# [[جمادی‌‌الثانی]] یا (جمادی الآخر)
# [[جمادی‌الآخر]] یا جمادی‌الثانی
# [[رجب المرجب]]  
# [[رجب]]  
# [[شعبان المعظم]]
# [[شعبان]]
# [[رمضان|رمضان المبارک]]
# [[رمضان]]
# [[شوال|شوال المکرم]]
# [[شوال]]
# [[ذی‌القعده|ذی‌القعده]]
# [[ذی‌القعده]]
# [[ ذی‌حجه|ذی‌الحجه الحرام]]
# [[ ذی‌الحجة]]
{{پایان}}
{{پایان}}


گفته شده نام ماه‌های قمری از دوره [[جاهلیت]] به [[اسلام]] رسیده است. چرا که این ماه‌ها مربوط به زمان [[حضرت ابراهیم(ع)]] و منسوب به [[دین حنیف]] هستند و هر یک از آنها معنی خاصی دارد.<ref>نبئی، تقویم و تقویم‌نگاری در تاریخ، ۱۳۶۶ش، ص۱۳۵،۱۳۶.</ref>  
گفته شده نام ماه‌های قمری از دوره [[جاهلیت]] به [[اسلام]] رسیده است. چرا که این ماه‌ها مربوط به زمان [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم(ع)]] و منسوب به [[دین حنیف]] هستند.<ref>نبئی، تقویم و تقویم‌نگاری در تاریخ، ۱۳۶۶ش، ص۱۳۵،۱۳۶.</ref>  
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
خط ۷۸: خط ۷۴:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]
[[Category:تاریخ اسلام]]
[[Category:گاه‌شماری قمری]]


[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]
[[رده:تاریخ اسلام]]
[[رده:تاریخ اسلام]]
[[رده:گاه‌شماری قمری]]
[[رده:گاه‌شماری قمری]]