imported>Hrezaei |
imported>Hrezaei |
خط ۶: |
خط ۶: |
| در اصطلاح دینی، رسول به معناى پيامآور و شخصی که به سوی آفریدههای دارای شعور و عقل فرستاده شده تا کاستیها و بیماریهای روحی آنان را برطرف کند و مصالح دنیوی و اخروی آنان که عقلشان از درک آن ناتوان است را به آنان تعلیم دهد. <ref>نگری، جامع العلوم، ج2، ص135</ref> | | در اصطلاح دینی، رسول به معناى پيامآور و شخصی که به سوی آفریدههای دارای شعور و عقل فرستاده شده تا کاستیها و بیماریهای روحی آنان را برطرف کند و مصالح دنیوی و اخروی آنان که عقلشان از درک آن ناتوان است را به آنان تعلیم دهد. <ref>نگری، جامع العلوم، ج2، ص135</ref> |
|
| |
|
| =تفاوت الفاظ مشابه رسول== | | ==تفاوت الفاظ مشابه رسول== |
| تفاوت رسول، مُرسَل و رسالت در این است که اگر تنها مقصود، کسی باشد که حامل رسالت الهی است، تعبیر به رسول می¬گردد. مانند آیه: «تلک الرسل فضلنا بعضم علي بعض، رسلا مبشرين و منذرين» که بحث از حامل رسالت الهی بودن است و اگر مقصود، رسولی باشد که از جانب خداوند است، تعبیر به مُرسَل میگردد:«انی لا يخاف لدي المرسلون، فقالوا انا اليکم مرسلون» و اگر مراد نفس رسالت باشد، تعبیر به رسالت ميگردد: «و ان لم تفعل فما بلغت رسالته»
| | رسالت و [[نبوّت|نبوت]] شباهت زیادی با هم دارند و گفته شده رسول و نبی هر دو دارای مقام ولایت الهی بر بندگان هستند. انگیزه طرح این بحث نیز آن است که در [[قرآن کریم]] از برخی [[پیامبر|پیامبران]] با تعبیر نبی یاد شده و از برخی دیگر با رسول و برخی نیز مانند [[رسول اکرم(ص)]] با هر دو تعبیر یاد شده است.<ref>احزاب، آیه40</ref> |
|
| |
|
| ==نسبت رسول و نبی==
| | در مورد رابطه این دو واژه، نظرات متعددی از سوی متفکران اسلامی ارائه شده است: |
| نسبت نبی و رسول یکی دیگر از مباحث دامنهدار علم کلام است. از آنجا که در برخی آیات قرآن کریم، مانند آیه 40 سوره احزاب در مورد رسول گرامی اسلام9 لفظ رسول و نبی همراه باهم ذکر شده است، بحث مفصلی میان متکلمان و مفسران در مورد نسبت میان رسول ونبی به وجود و نظرات متعددی ارائه شده است. عدهای معتقدند که رسول و نبی از نظر مفهومی مترادف و از نظر مصداقی نیز یکی هستند و رسول همان نبی است و نبی همان رسول. ولی نظر مشهور این است که نبی و رسول، از نظر مصداق عام و خاص مطلق هستند. یعنی هر رسولی، نبی است ولی عکس آن صحیح نیست و نبوت مقام رفیع و عالیای فوق مراتب مورد دسترس مردم است و این مقام زمینهساز اعطای منصب رسالت هست. بااینحال در مورد تفاوت میان رسول و نبی، میان متکلمان موافق با نظریه اختلاف میان این دو نظرات مختلفی ایجاد شده است. برخی معتقدند که رسول، پیامبر صاحب شریعت جدید است و یا مبعوث به نسخ برخی از احکام شریعت سابق است و نبی، پیامبری است که جهت تبلیغ و تبیین احکام و معارف شریعت سابق مبعوث شده است. عدهای نیز معتقدند که رسول کسی است که در خواب و بیداری به او وحی میگردد و فرشته وحی را در هر دو حال میبیند برخلاف نبی که تنها در حال خواب به او وحی میگردد و در خواب فرشته وحی را می بیند . این مطلب مورد تصدیق روایات نیز هست. عده دیگر معتقدند که وحی بر رسول از وحی بر نبی، عالیتر است. وحی بر رسول از طریق جبرئیل روی میدهد، برخلاف نبی که وحی را از طریق ملک، الهام قلبی یا رویای صادقه دریافت مینماید.
| | برخی معتقند که رسول و نبی، هم از نظر مفهومی و هم از نظر مصداقی یکسان هستند.<ref>ماوردی، اعلام النبوة، 51</ref> بنابراین، تفاوت در تعابیر صرفا تفنن در عبارت است. |
|
| |
|
| نکتهای که موجب خدشه در نظرات مشهور میشود این است که گاهی، تعبیر به رسول و نبی بر یک شخص اطلاق شده است مانند آیه40 سوره حجرات یا آیه: «...انه کان مخلصا و کان رسولا نبيا» بنابراین یا نظراتی که ارائه شد درست و بجا نباشد و یا باید در مواردی که صرفاً یکی از این دو بر پیامبری اطلاق شده است، مثلا توجیهی که درروایات نیز وجود دارد را قبول کنیم و در مواردی که اطلاق نبی و رسول در یک شخص جمع میشود گفته شود خطاب به نبی بدین لحاظ است که به امور شخصی پیامبر پرداخته میشود: «يا ايها النبي قل لازواجک» و رسول در جایی خطاب میگردد که مفهوم تحمل رسالت ایشان مدنظر باشد: « يا ايها الرسول بلغ»
| | در مقابل مشهور علما، معتقدند که این دو واژه با هم فرق دارند. ایشان برآنند که از نظر مصداقی، بین این دو واژه رابطه عام و خاص مطلق برقرار است؛ یعنی هر رسولی، نبی است ولی هر نبیای رسول نیست. بلکه نبوت، زمینهساز اعطای منصب رسالت به شخص پیامبر است.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج3، ص116</ref> |
| | |
| | در مورد تفاوت میان رسول و نبی نیز گفته شده: |
| | رسول، پیامبری است که دارای [[دین]] جدید است و دینش، نسخ کننده برخی از احکام شریعت سابق است، (<ref>بغدادی، اصول الدین، ص154</ref> و نبی، پیامبری است که جهت تبلیغ و تبیین احکام و معارف شریعت سابق مبعوث شده است. <ref>عسکری، معجم الفروق اللغویة، ص531</ref> |
| | |
| | برخی نیز معتقدند رسول کسی است که در خواب و بیداری به او وحی می شود و فرشته وحی را در هر دو حال می بیند بر خلاف نبی که تنها در حال خواب به او وحی میشود و در خواب فرشته وحی را میبیند. <ref>عسکری، معجم الفروق اللغویة، ص362؛ کلینی، اصول کافی، ج1، ص176</ref> یا اینکه وحی بر رسول صرفا از طریق [[جبرئیل]] صورت میگیرد و وحی بر نبی، از طریق فرشتگان دیگر، [[الهام]] یا [[رویای صادقه]] است.<ref>جرجانی، التعریفات، ص105</ref> |
|
| |
|
|
| |
|
خط ۱۹: |
خط ۲۴: |
|
| |
|
| ==منابع== | | ==منابع== |
|
| |
|
| |
|
| |
| رسول از رسل (بكسر اول) كه در اصل به معنى برخاستن با تأنى است مىباشد و معناى برخاستن مىدهد. رسول در اصل مصدر است. در قرآن كريم بمعناى فرستاده و پيامآور است: وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ (آل عمران/ 144)
| |
| جمع رسول در قرآن كريم فقط رسل آمده است.
| |
| رسول با نبى فرق دارد. رسول حامل پيام است و نبى حامل خبر مىباشد. اهميت رسول اين است كه در پيام آوردن واسطه ميان خدا و خلق است و بزرگى نبى در آن است كه خبر خدا و علم خدا در نزد اوست.
| |
| نبى و رسول در قرآن هم به يك معنى نيامده است:
| |
| وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِيٍّ (حج 52)
| |