Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۶۱
ویرایش
نشوز: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
===نشانه‌های نشوز در زن=== | ===نشانه‌های نشوز در زن=== | ||
*عدم تمکین؛ یعنی عدم پاسخ دادن زن به خواسته‌های مشروع جنسی همسر خود.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۵۲۴؛ صافی گلپایگانی، هدایةالعباد، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> | *عدم تمکین؛ یعنی عدم پاسخ دادن زن به خواسته‌های مشروع جنسی همسر خود.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۵۲۴؛ صافی گلپایگانی، هدایةالعباد، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> | ||
*ابراز | *ابراز بی‌علاقه‌گی و انزجار به شوهر و ترش‌رویی کردن با او.<ref>شهید اول، لمعة دمشقیة، دارالفکر، ص۱۷۴.</ref> | ||
*برطرف نکردن چیزهایی که موجب تنفر بوده و با تمتع و لذت بردن از او ناسازگار باشد. مثلاً شوهرش از او رعایت نظافت و آراستگی ظاهری بخواهد و او نسبت به خواسته شوهر بی اعتنا باشد.<ref>امام خینی، تحریر‌الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> | *برطرف نکردن چیزهایی که موجب تنفر بوده و با تمتع و لذت بردن از او ناسازگار باشد. مثلاً شوهرش از او رعایت نظافت و آراستگی ظاهری بخواهد و او نسبت به خواسته شوهر بی اعتنا باشد.<ref>امام خینی، تحریر‌الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> | ||
* | *بگوید: «من شخص دیگری را می‌خواستم، و از تو خوشم نمی‌آید» و كراراً از همان اوایل ازدواج درخواست طلاق كند.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۷.</ref> | ||
*رفت و آمدها و | *رفت و آمدها و تلفن‌های دیگران به منزل را كه در غیاب شوهر انجام شده، از او كتمان نماید.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۷.</ref> | ||
*خروج از منزل بدون اجازه و اطلاع شوهر.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۵۲۴.</ref> | *خروج از منزل بدون اجازه و اطلاع شوهر.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۵۲۴.</ref> | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
بنا به گفته فقها، خروج از منزل بدون اجازه شوهر در موارد زیر بدون اشکال است: | بنا به گفته فقها، خروج از منزل بدون اجازه شوهر در موارد زیر بدون اشکال است: | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
*خروج از منزل | *خروج از منزل برای كسب معارف اعتقادی و احکام شرعی به‌مقدار لازم و ضروری.<ref>فاضل لنکرانی، جامع‌المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۴۳۱.</ref> | ||
*خروج | *خروج برای معالجه بیماری، در صورتی که امكان درمان در منزل نباشد.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۰.</ref> | ||
*خروج | *خروج برای فرار از ضررهای جانی و مالی و عرضی (آبرو).<ref>فاضل لنکرانی، جامع‌المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۴۳۱.</ref> | ||
*خروج به جهت | *خروج به جهت تأمین معاش، چنان‌چه شوهر او قادر به آن نباشد یا از انجام آن سرپیچی كند.<ref>خویی، توضیح‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ص۴۳۲.</ref> | ||
*برای انجام احکام واجبی که نیازمند خروج از منزل است. مانند: حج واجب، صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۰.</ref> | *برای انجام احکام واجبی که نیازمند خروج از منزل است. مانند: حج واجب، صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۰.</ref> | ||
*شركت در انتخابات و | *شركت در انتخابات و راهپیمایی‌های ضروری.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۰.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
به محض احراز نشانه‌ها و تحقق نشوز هر کدام از زوجین، بنا به نظر فقها احکام زیر ثابت می‌شود: | به محض احراز نشانه‌ها و تحقق نشوز هر کدام از زوجین، بنا به نظر فقها احکام زیر ثابت می‌شود: | ||
*در صورت ناشزه بودن زن، وجوب پرداخت نفقه از عهده شوهر ساقط می‌شود.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۷، ص۵۲۴.</ref> [[محمد بن حسن اصفهانی|فاضل هندی]] در کتاب [[کشف اللثام]] ناشزه بودن زن را یکی از مسقطات نفقه برشمرده است.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۷، ص۵۷۶.</ref> مدرک این حکم روایاتی است که از [[امامان|معصومین (ع)]] وارد شده است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۲۴ق، ج۲۱، ص۵۱۷.</ref> | *در صورت ناشزه بودن زن، وجوب پرداخت نفقه از عهده شوهر ساقط می‌شود.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۷، ص۵۲۴.</ref> [[محمد بن حسن اصفهانی|فاضل هندی]] در کتاب [[کشف اللثام]] ناشزه بودن زن را یکی از مسقطات نفقه برشمرده است.<ref>فاضل هندی، کشف‌اللثام، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۷، ص۵۷۶.</ref> مدرک این حکم روایاتی است که از [[امامان|معصومین (ع)]] وارد شده است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۲۴ق، ج۲۱، ص۵۱۷.</ref> | ||
*فقها با استناد به [[آیه الرجال قوامون علی النساء|آیه ۳۴ سوره نساء]]{{یادداشت|«وَاللاّتِي تَخافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ ، فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلاً؛ زنانی که از نافرمانی آنان بیم دارید پندشان دهید و در بستر از آنان دوری کنید و آنان را تنبیه کنید پس اگر از شما اطاعت کردند برای آزار آنان هیچ راهی مجویید.» آیه ۳۴، سوره نساء.}} بر این باورند که در صورت ناشزه بودن زن، شوهر باید ابتدا او را نصیحت کند و اگر سودمند واقع نشد، در بستر به او پشت کند و یا بسترش را از او جدا کند و اگر همچنان فایده‌ای نبخشید او را آرام تنبیه کند.<ref>محقق اردبیلی، زبدة‌البیان، المكتبة | *فقها با استناد به [[آیه الرجال قوامون علی النساء|آیه ۳۴ سوره نساء]]{{یادداشت|«وَاللاّتِي تَخافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ ، فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلاً؛ زنانی که از نافرمانی آنان بیم دارید پندشان دهید و در بستر از آنان دوری کنید و آنان را تنبیه کنید پس اگر از شما اطاعت کردند برای آزار آنان هیچ راهی مجویید.» آیه ۳۴، سوره نساء.}} بر این باورند که در صورت ناشزه بودن زن، شوهر باید ابتدا او را نصیحت کند و اگر سودمند واقع نشد، در بستر به او پشت کند و یا بسترش را از او جدا کند و اگر همچنان فایده‌ای نبخشید او را آرام تنبیه کند.<ref>محقق اردبیلی، زبدة‌البیان، المكتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، ص۵۳۷.</ref> این مسأله دارای فروعات زیر است: | ||
#نصیحت یا موعظه کردن زن ناشزه به این است که شوهرش او را به رعایت [[تقوا|تقوای الهی]] توصیه کرده و احکام و حقوقی که خدا بر عهده او گذاشته و در کلام [[پیامبر (ص)]] و امامان معصوم (ع) وارد شده را یادآوری کند و او را از عقاب و عذاب الهی بترساند.<ref>شهیدثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۳۵۶.</ref> | #نصیحت یا موعظه کردن زن ناشزه به این است که شوهرش او را به رعایت [[تقوا|تقوای الهی]] توصیه کرده و احکام و حقوقی که خدا بر عهده او گذاشته و در کلام [[پیامبر (ص)]] و امامان معصوم (ع) وارد شده را یادآوری کند و او را از عقاب و عذاب الهی بترساند.<ref>شهیدثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۳۵۶.</ref> | ||
#فقها با استناد به روایت معصومین (ع)<ref>حرعاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۲۴ق، ج۲۱، ص۵۱۷.</ref> بر این نظرند که تنبیه بدنی | #فقها با استناد به روایت معصومین (ع)<ref>حرعاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۲۴ق، ج۲۱، ص۵۱۷.</ref> بر این نظرند که تنبیه بدنی باید ملایم و خفیف باشد؛ به طوری كه موجب شكستگی، جراحت و كبودی بدن نشود.<ref>مکارم شیرازی، احکام خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۲۱۹.</ref> | ||
#طبق نظر برخی فقها در صورت ظهور نشانه‌های نشوز در زن، شوهر باید او را موعظه و نصیحت کند و در صورت تحقق نشوز، بسترش را جدا کند و اگر بعد از تحقق نشوز، زن بر نشوز خود اصرار و پافشاری کند در این مرحله مرد می‌تواند او را تنبیه بدنی کند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۱، ص۲۰۳.</ref> | #طبق نظر برخی فقها در صورت ظهور نشانه‌های نشوز در زن، شوهر باید او را موعظه و نصیحت کند و در صورت تحقق نشوز، بسترش را جدا کند و اگر بعد از تحقق نشوز، زن بر نشوز خود اصرار و پافشاری کند در این مرحله مرد می‌تواند او را تنبیه بدنی کند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۱، ص۲۰۳.</ref> | ||
*اگر نشوز از طرف مرد باشد به این معنا که حقوق واجب زن مانند: حق پرداخت نفقه و حق قسم و...را رعایت نکند، زن بایستی شوهرش را موعظه کرده و حقوقش را مطالبه نماید و در صورتی که اثر نداشته باشد به [[حاکم شرع]] رجوع می‌کند.<ref>شهیدثانی، روضة البهیة، ج۵، ص۴۲۹.</ref> حاکم شرع مرد ناشز را به انجام وظایفش ملزم می‌کند و اگر سودمند واقع نشود او را تعزیر کرده و یا نفقه زن را از اموال او-حتی اگر با فروش خانه مرد باشد- پرداخت می‌کند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۱، ص۲۰۷.</ref> | *اگر نشوز از طرف مرد باشد به این معنا که حقوق واجب زن مانند: حق پرداخت نفقه و حق قسم و...را رعایت نکند، زن بایستی شوهرش را موعظه کرده و حقوقش را مطالبه نماید و در صورتی که اثر نداشته باشد به [[حاکم شرع]] رجوع می‌کند.<ref>شهیدثانی، روضة البهیة، ج۵، ص۴۲۹.</ref> حاکم شرع مرد ناشز را به انجام وظایفش ملزم می‌کند و اگر سودمند واقع نشود او را تعزیر کرده و یا نفقه زن را از اموال او-حتی اگر با فروش خانه مرد باشد- پرداخت می‌کند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۱، ص۲۰۷.</ref> | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
*امام خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیلة، نجف، دار الكتب | *امام خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیلة، نجف، دار الكتب العلمیة۱۳۹۰ق. | ||
*بحرانی، شیخ یوسف، حدائق الناظرة، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا. | *بحرانی، شیخ یوسف، حدائق الناظرة، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا. | ||
*حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث، ۱۴۲۴ق. | *حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث، ۱۴۲۴ق. | ||
*خویی، ابوالقاسم، منهاج الصالحین، نجف، مؤسسة الخوئی الإسلامية، بی‌تا. | *خویی، ابوالقاسم، منهاج الصالحین، نجف، مؤسسة الخوئی الإسلامية، بی‌تا. | ||
*خویی، ابوالقاسم، توضیح‌المسائل، قم، انتشارات مهر، ۱۴۱۲ق. | *خویی، ابوالقاسم، توضیح‌المسائل، قم، انتشارات مهر، ۱۴۱۲ق. | ||
*راغب اصفهانی، أبو القاسم | *راغب اصفهانی، أبو القاسم الحسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دار القلم، ۱۴۱۲ق. | ||
*سیدی بنایی، سیدباقر و میثم، ندایی، «مطالعه تطبیقی نشوز زوجه و نشوز زوج در مبحث حقوقی و فقهی»، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی عدل و انصاف، شماره سوم، زمستان ۱۳۹۷ش. | *سیدی بنایی، سیدباقر و میثم، ندایی، «مطالعه تطبیقی نشوز زوجه و نشوز زوج در مبحث حقوقی و فقهی»، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی عدل و انصاف، شماره سوم، زمستان ۱۳۹۷ش. | ||
*شهید اول، محمد بن مکی، لمعة دمشقیة، بیروت، دارالتراث، ۱۴۱۰ق. | *شهید اول، محمد بن مکی، لمعة دمشقیة، بیروت، دارالتراث، ۱۴۱۰ق. | ||
*شهیدثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، نجف، منشورات جامعة النجف | *شهیدثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، نجف، منشورات جامعة النجف الدینیة، ۱۳۸۶ق. | ||
*شهیدثانی، زین الدین بن علی، مسالک الافهام، مؤسسة المعارف الإسلامیة، ۱۴۱۳ق. | *شهیدثانی، زین الدین بن علی، مسالک الافهام، مؤسسة المعارف الإسلامیة، ۱۴۱۳ق. | ||
*صافی گلپایگانی، لطف‌الله، هدایةالعباد، قم، دار القرآن | *صافی گلپایگانی، لطف‌الله، هدایةالعباد، قم، دار القرآن الكریم، ۱۴۱۶ق. | ||
*فاضل لنکرانی، محمد، جامع‌المسائل، قم، انتشارات امیر، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش. | *فاضل لنکرانی، محمد، جامع‌المسائل، قم، انتشارات امیر، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش. | ||
*فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف‌اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۱۶ق. | *فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف‌اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۱۶ق. | ||
*قانون مدنی، ماده ۱۷۰۷، مصوب ۱۳۸۱ش. | *قانون مدنی، ماده ۱۷۰۷، مصوب ۱۳۸۱ش. | ||
*محقق حلی، مختصرالنافع، تهران، قسم الدراسات | *محقق حلی، مختصرالنافع، تهران، قسم الدراسات الإسلامیة فی مؤسسة البعثة، چاپ سوم، ۱۴۱۰ق. | ||
*محقق اردبیلی، احمد بن محمد، زبدة‌البیان، تهران، المكتبة | *محقق اردبیلی، احمد بن محمد، زبدة‌البیان، تهران، المكتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، بی‌تا. | ||
*مکارم شیرازی، ناصر، احکام خانواده، قم، امام | *مکارم شیرازی، ناصر، احکام خانواده، قم، امام علی بن ابی طالب علیه السلام، چاپ دوم، ۱۳۸۹ش. | ||
*مؤسسة دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسسة دایرة المعارف الفقه الاسلامی، ۱۳۸۷ش. | *مؤسسة دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسسة دایرة المعارف الفقه الاسلامی، ۱۳۸۷ش. | ||
*نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، بیروت، دار | *نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||