پرش به محتوا

علویان (سوریه): تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۰
جز
درج الگوی درجه بندی
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (درج الگوی درجه بندی)
خط ۱: خط ۱:
{{دیگر کاربردها|علویان (ابهام‌زدایی)}}
{{دیگر کاربردها|علویان (ابهام‌زدایی)}}
[[پرونده:قلمرو دولت مستقل علویان سوریه.png|350px|بندانگشتی|نقشه [[سوریه]] و [[لبنان]] در دوره قیمومیت [[فرانسه]]؛ قلمرو دولت مستقل علویان با رنگ بنفش نشان داده شده است.]]
[[پرونده:قلمرو دولت مستقل علویان سوریه.png|350px|بندانگشتی|نقشه [[سوریه]] و [[لبنان]] در دوره قیمومیت [[فرانسه]]؛ قلمرو دولت مستقل علویان با رنگ بنفش نشان داده شده است.]]
'''علویان سوریه'''، '''نُصیریه''' یا '''انصاریه''' یکی از فرقه‎های [[شیعه]] در کشور [[سوریه]]. در برخی منابع تاریخی و کتاب‎های ملل و نحل از آنها به عنوان یکی از فرقه‎های [[غالی]] یاد شده است. پیدایش این فرقه به [[قرن سوم هجری]] برمی‌گردد. محل اصلی سکونت نصیریه در شمال [[شام]] بوده است. علویان سوریه در دوره‎های مختلف تاریخی همواره مورد ظلم و ستم دولت‎های [[سنی|سنی مذهب]] شام قرار می‎گرفتند. شیعی بودن نُصیریه در کنار رویکرد غالیانه برخی از انشعابات این فرقه، تقش مؤثری در افزایش فشار دولت‎ها علیه آنان داشته است. نُصیریه علاوه بر کشور سوریه، در جنوب [[ترکیه]]، شمال [[لبنان]] و در [[فلسطین]] نیز زندگی می‎کنند. آنان در [[قرن چهاردهم هجری|قرن چهاردهم]] و [[قرن پانزدهم هجری|پانزدهم هجری]] پس از چندین قرن رنج و بدبختی توانستند به قدرت برسند. [[بشار اسد]] رئیس جمهور سوریه از طائفه علویان به شمار می‎رود.  
'''علویان سوریه'''، '''نُصیریه''' یا '''انصاریه''' یکی از فرقه‎های [[شیعه]] در کشور [[سوریه]]. در برخی منابع تاریخی و کتاب‎های ملل و نحل از آنها به عنوان یکی از فرقه‎های [[غالی]] یاد شده است. پیدایش این فرقه به [[قرن سوم هجری]] برمی‌گردد. محل اصلی سکونت نصیریه در شمال [[شام]] بوده است. علویان سوریه در دوره‎های مختلف تاریخی همواره مورد ظلم و ستم دولت‎های [[سنی|سنی مذهب]] شام قرار می‎گرفتند. شیعی بودن نُصیریه در کنار رویکرد غالیانه برخی از انشعابات این فرقه، نقش مؤثری در افزایش فشار دولت‎ها علیه آنان داشته است. نُصیریه علاوه بر کشور سوریه، در جنوب [[ترکیه]]، شمال [[لبنان]] و در [[فلسطین]] نیز زندگی می‎کنند. آنان در [[قرن چهاردهم هجری|قرن چهاردهم]] و [[قرن پانزدهم هجری|پانزدهم هجری]] پس از چندین قرن رنج و بدبختی توانستند به قدرت برسند. [[بشار اسد]] رئیس جمهور سوریه از طائفه علویان به شمار می‎رود.  


==پیدایش نصیریه==
==پیدایش نصیریه==
خط ۱۸: خط ۱۸:
[[حمدانیان]] در اواخر [[قرن سوم هجری قمری|قرن سوم هجری]] و تمام [[قرن چهارم هجری قمری|قرن چهارم هجری]] با مرکزیت [[موصل]] و در ادامه [[حلب]] در شام حکومت کردند. حمدانیان دولتی شیعی و [[امامی]] مذهب بودند که نقش مهمی در نشر [[تشیع]] در شام داشتند. رویکرد شیعی [[سیف الدوله|سیف الدوله حمدانی]] فضای مناسبی را برای گسترش نصیریه در شام ایجاد کرد. بر اساس برخی از گزارش‎ها سیف الدوله برای علویان در دستگاه حاکمیت جایگاه ویژه‎ای قرار داده بود. علویان خود معتقدند سیف الدوله، خصیبی را در نشر دعوت فرقه نصیریه یاری کرد و خصیبی نیز به صورت متقابل کتاب الهدایة الکبری را که معروفترین کتاب وی است را به سیف الدوله تقدیم کرد.<ref>هاشم عثمان، العلویون بین الاسطورة والحقیقة، ص۱۵۷؛ محمد امین غالب طویل، تاریخ العلویین، ص۲۶۰.</ref>
[[حمدانیان]] در اواخر [[قرن سوم هجری قمری|قرن سوم هجری]] و تمام [[قرن چهارم هجری قمری|قرن چهارم هجری]] با مرکزیت [[موصل]] و در ادامه [[حلب]] در شام حکومت کردند. حمدانیان دولتی شیعی و [[امامی]] مذهب بودند که نقش مهمی در نشر [[تشیع]] در شام داشتند. رویکرد شیعی [[سیف الدوله|سیف الدوله حمدانی]] فضای مناسبی را برای گسترش نصیریه در شام ایجاد کرد. بر اساس برخی از گزارش‎ها سیف الدوله برای علویان در دستگاه حاکمیت جایگاه ویژه‎ای قرار داده بود. علویان خود معتقدند سیف الدوله، خصیبی را در نشر دعوت فرقه نصیریه یاری کرد و خصیبی نیز به صورت متقابل کتاب الهدایة الکبری را که معروفترین کتاب وی است را به سیف الدوله تقدیم کرد.<ref>هاشم عثمان، العلویون بین الاسطورة والحقیقة، ص۱۵۷؛ محمد امین غالب طویل، تاریخ العلویین، ص۲۶۰.</ref>


رابطه متقابل خلیفه حمدانی با رهبر نصیریه تا آنجا پیش رفت بود که گاه گزارش‎های مبالغه آمیزی در رابطه با آن ارائه شده است. در برخی از این گزارش‎ها پیروزی حمدانیان در جنگ با روم تنها با حمایت خصیبی و نفوذ معنوی او میسر بوده است<ref>محمد امین غالب طویل، تاریخ العلویین، ص۴۴۰.</ref> که به اعتقاد برخی پژوهشگران، این گزارش‎ها نوعی مبالغه در حق یک پیشوای دینی بوده است اما دست کم می‎توان به جایگاه خصیبی به عنوان دومین شخصیت مهم نصیریه یا به عبارتی مؤسس دوم این فرقه پی‎برد.<ref>عباس برومند اعلم، جامعه علویان سوریه، ص۷۵.</ref>
رابطه متقابل خلیفه حمدانی با رهبر نصیریه تا آنجا پیش رفته بود که گاه گزارش‎های مبالغه آمیزی در رابطه با آن ارائه شده است. در برخی از این گزارش‎ها پیروزی حمدانیان در جنگ با روم تنها با حمایت خصیبی و نفوذ معنوی او میسر بوده است<ref>محمد امین غالب طویل، تاریخ العلویین، ص۴۴۰.</ref> که به اعتقاد برخی پژوهشگران، این گزارش‎ها نوعی مبالغه در حق یک پیشوای دینی بوده است اما دست کم می‎توان به جایگاه خصیبی به عنوان دومین شخصیت مهم نصیریه یا به عبارتی مؤسس دوم این فرقه پی‎برد.<ref>عباس برومند اعلم، جامعه علویان سوریه، ص۷۵.</ref>


پس از سیف الدوله، [[تشیع]] در قلمرو حمدانیان رنگ جدی‌تری به خود گرفت؛ سعدالدوله و سعیدالدوله جانشینان سیف الدوله از قضات متعدد شیعه برای اداره امور قضایی استفاده کردند.<ref>عباس برومند اعلم، جامعه علویان سوریه، ص۷۱-۷۳.</ref>
پس از سیف الدوله، [[تشیع]] در قلمرو حمدانیان رنگ جدی‌تری به خود گرفت؛ سعدالدوله و سعیدالدوله جانشینان سیف الدوله از قضات متعدد شیعه برای اداره امور قضایی استفاده کردند.<ref>عباس برومند اعلم، جامعه علویان سوریه، ص۷۱-۷۳.</ref>
خط ۵۶: خط ۵۶:
وضعیت علویان در دوره [[امپراتوری عثمانی]] را باید در زمان [[سلیم اول]] و دوره‎ای که عثمانی‎ها سرعت فتوحات خود در [[اروپا]] را کاسته و توجه خود را به شرق آناتولی و جنوب امپراتوری خود جلب کردند بررسی کرد. افزایش تنش میان عثمانی‎ها با رقیب همسایه خود یعنی [[صفویان]] که در نهایت به [[جنگ چالدران]] و شکست سنگین صفویه منجر شد و رفتارهای مشکوک سران [[ممالیک]] در حمایت از صفویان، عثمانی‎ها را به این نتیجه رساند که کار دولت ممالیک را یکسره نموده و [[شام]] و [[مصر]] را تصرف کند.
وضعیت علویان در دوره [[امپراتوری عثمانی]] را باید در زمان [[سلیم اول]] و دوره‎ای که عثمانی‎ها سرعت فتوحات خود در [[اروپا]] را کاسته و توجه خود را به شرق آناتولی و جنوب امپراتوری خود جلب کردند بررسی کرد. افزایش تنش میان عثمانی‎ها با رقیب همسایه خود یعنی [[صفویان]] که در نهایت به [[جنگ چالدران]] و شکست سنگین صفویه منجر شد و رفتارهای مشکوک سران [[ممالیک]] در حمایت از صفویان، عثمانی‎ها را به این نتیجه رساند که کار دولت ممالیک را یکسره نموده و [[شام]] و [[مصر]] را تصرف کند.
===قتل عام علویان توسط سلطان سلیم===
===قتل عام علویان توسط سلطان سلیم===
سلطان سلیم در سال ۱۵۱۶م به [[شامات]] حمله کرد و دولت ممالیک را ساقط کرده به سرعت سراسر شام و مصر را تصرف کرد. او پیش از آنکه مصر را تصرف کند مدتی در [[حلب]] مستقر شد. در دوره او اقلیت قابل توجه‎ای از علویان در حلب زندگی می‎کردند. سلطان سلیم از وجود علویان برای تثبیت قدرت خود در شام احساس خطر می‌کرد و نگران حمایت و همدستی احتمالی علویان با صفویان بود. از این رو با روحیه خشن و خونریزی که داشت اقدام به کشتار وحشیانه و قتل عام آنان نمود او برای این اقدام از علمای سنی حلب، فتوای [[کفر]] و وجوب جنگ با علویان را دریافت کرد.
سلطان سلیم در سال ۱۵۱۶م به [[شامات]] حمله کرد و دولت ممالیک را ساقط کرده به سرعت سراسر شام و مصر را تصرف کرد. او پیش از آنکه مصر را تصرف کند مدتی در [[حلب]] مستقر شد. در دوره او اقلیت قابل توجهی از علویان در حلب زندگی می‎کردند. سلطان سلیم از وجود علویان برای تثبیت قدرت خود در شام احساس خطر می‌کرد و نگران حمایت و همدستی احتمالی علویان با صفویان بود. از این رو با روحیه خشن و خونریزی که داشت اقدام به کشتار وحشیانه و قتل عام آنان نمود او برای این اقدام از علمای سنی حلب، فتوای [[کفر]] و وجوب جنگ با علویان را دریافت کرد.


سلیم پیش از این اقدام، ابتدا حدود ۹۴۰۰ نفر از سران و بزرگان علوی را به بهانه مذاکره با آنان جمع کرد سپس با استفاده از فتوای علمای سنی حلب همه آنان را گردن زد و در ادامه فرمان قتل عام علویان در سراسر شام را صادر کرد. در گزارش‎های تاریخی از قتل عام ۴۰ هزار علوی به دست سلطان سلیم یاد شده است. از این رو علویان به کوهستان و [[جبال نصیریه]] فرار کردند و در حدود چهار قرن در حصر، انحطاط فرهنگی، اجتماعی و فقر زندگی کردند.
سلیم پیش از این اقدام، ابتدا حدود ۹۴۰۰ نفر از سران و بزرگان علوی را به بهانه مذاکره با آنان جمع کرد سپس با استفاده از فتوای علمای سنی حلب همه آنان را گردن زد و در ادامه فرمان قتل عام علویان در سراسر شام را صادر کرد. در گزارش‎های تاریخی از قتل عام ۴۰ هزار علوی به دست سلطان سلیم یاد شده است. از این رو علویان به کوهستان و [[جبال نصیریه]] فرار کردند و در حدود چهار قرن در حصر، انحطاط فرهنگی، اجتماعی و فقر زندگی کردند.
خط ۱۶۶: خط ۱۶۶:
{{حکومت‌های شیعی}}
{{حکومت‌های شیعی}}
{{فرق اسلام}}
{{فرق اسلام}}
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->کامل
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude>
[[ar:العلويون (سوريا)]]
[[ar:العلويون (سوريا)]]
[[en:Alawites (Syria)]]
[[en:Alawites (Syria)]]
۶٬۴۶۶

ویرایش