confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۲۴
ویرایش
انجمن خیریه حجتیه مهدویه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (←آثار درباره انجمن) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
برخی، حلبی را در برخورد با بهائیان، متأثر از آیت الله [[شیخ احمد شاهرودی]] و آثار وی مانند «الحق المبین» (ردیه‌ای بر مرام و مسلک [[بابیه|بابیان]] و بهاییان) دانسته‌اند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی، ص ۵۲۹.</ref> برخی معتقدند اقدامات حلبی پس از آن آغاز شد که هیأت‌های مذهبی، شیخ محمود حلبی و سید عباس علوی را مامور تحقیق و پژوهش درباره بهائیت و بهائیان کردند، اما سید عباس علوی پس از مدتی همنشینی با بهائیان، به آنان پیوست و مبلغ بهائیت شد و این رخداد، احساس خطر [[شیعه|شیعیان]] و مخصوصا شیخ محمود حلبی را برانگیخت.<ref>پناهی، سیاست‌گریزی و ترویج جدایی دین از سیاست، روزنامه جمهوری اسلامی، ۸۱/۸/۹.</ref> بنابر منابعی دیگر، حلبی در سال ۱۳۳۲ شمسی، پس از آنکه [[امام زمان]] در خواب از او خواست گروهی را برای مبارزه با بهائیت تشکیل دهد، به فکر تاسیس انجمن حجتیه افتاد.<ref>زاهد زاهدانی، بهائیت در ایران،۱۳۸۸ش، ص۲۴۸؛ علیانسب و علوی‌نیک، جریان شناسی انجمن حجتیه، ص ۱۸.</ref> بنابراین انجمن حجتیه در مبارزه با بهائیت به وجود آمد وازاین‌رو، به آن انجمن ضد بهائیت نیز گفته می‌شود.<ref> زاهد زاهدانی، بهائیت در ایران،۱۳۸۸ش، ص۲۴۸.</ref> | برخی، حلبی را در برخورد با بهائیان، متأثر از آیت الله [[شیخ احمد شاهرودی]] و آثار وی مانند «الحق المبین» (ردیه‌ای بر مرام و مسلک [[بابیه|بابیان]] و بهاییان) دانسته‌اند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی، ص ۵۲۹.</ref> برخی معتقدند اقدامات حلبی پس از آن آغاز شد که هیأت‌های مذهبی، شیخ محمود حلبی و سید عباس علوی را مامور تحقیق و پژوهش درباره بهائیت و بهائیان کردند، اما سید عباس علوی پس از مدتی همنشینی با بهائیان، به آنان پیوست و مبلغ بهائیت شد و این رخداد، احساس خطر [[شیعه|شیعیان]] و مخصوصا شیخ محمود حلبی را برانگیخت.<ref>پناهی، سیاست‌گریزی و ترویج جدایی دین از سیاست، روزنامه جمهوری اسلامی، ۸۱/۸/۹.</ref> بنابر منابعی دیگر، حلبی در سال ۱۳۳۲ شمسی، پس از آنکه [[امام زمان]] در خواب از او خواست گروهی را برای مبارزه با بهائیت تشکیل دهد، به فکر تاسیس انجمن حجتیه افتاد.<ref>زاهد زاهدانی، بهائیت در ایران،۱۳۸۸ش، ص۲۴۸؛ علیانسب و علوی‌نیک، جریان شناسی انجمن حجتیه، ص ۱۸.</ref> بنابراین انجمن حجتیه در مبارزه با بهائیت به وجود آمد وازاین‌رو، به آن انجمن ضد بهائیت نیز گفته می‌شود.<ref> زاهد زاهدانی، بهائیت در ایران،۱۳۸۸ش، ص۲۴۸.</ref> | ||
شیخ محمود حلبی تا پیش از کودتای ۲۸ مرداد، در عرصه سیاسی و مذهبی فعالیت داشت. در انتخابات مجلس هفدهم از مشهد نامزد شد، اما انتخاب نشد. وی از مبارزان [[ملی شدن صنعت نفت]] به شمار می‌آمد. او با کودتای ۲۸ مرداد | شیخ محمود حلبی تا پیش از کودتای ۲۸ مرداد، در عرصه سیاسی و مذهبی فعالیت داشت. در انتخابات مجلس هفدهم از [[مشهد]] نامزد شد، اما انتخاب نشد. وی از مبارزان [[ملی شدن صنعت نفت]] به شمار می‌آمد. او با کودتای ۲۸ مرداد [[۱۳۳۲ شمسی]]، عرصه سیاست را ترک کرد.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی، ص ۵۲۸.</ref> | ||
==تاسیس انجمن حجتیه== | ==تاسیس انجمن حجتیه== | ||
حلبی پس از سرخوردگی در مسایل سیاسی، مشهد را ترک کرد و راهی تهران شد و تا یازده سال به زادگاه خود بازنگشت. وی در سال ۱۳۳۲ش محفلی در تهران با عنوان انجمن ضد بهائیت تشکیل داد که بعد‌ها در سال ۱۳۳۶ش نام «انجمن حجتیه مهدویه» به خود گرفت.<ref>علیانسب و علوی‌نیک، جریان شناسی انجمن حجتیه، ص ۱۶.</ref> تشکیل چندین کمیته آموزشی، برگزاری جلسات بحث و مناظره، و انجام پژوهش‌ها و تحقیقاتی درباره بهائیت، از اقدامات انجمن حجتیه بود. این اقدامات در شهرهایی که محل تجمع بهائیان بود، پررنگ‌تر صورت می‌گرفت. هزینه‌های انجمن حجتیه از [[وجوهات شرعیه]] و کمک‌های افراد متدین و متمول بازار تامین می‌شد. حلبی در تبلیغ اعتقادات اسلام و نقد بهائیت، از روحانیون کمتر بهره می‌برد و معتقد بود نباید شأن روحانیت در مناظره‌ها تضعیف شود.<ref>خسروپناه، جریان‌شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۸۹.</ref> | حلبی پس از سرخوردگی در مسایل سیاسی، مشهد را ترک کرد و راهی تهران شد و تا یازده سال به زادگاه خود بازنگشت. وی در [[سال ۱۳۳۲ هجری شمسی|سال ۱۳۳۲ش]] محفلی در [[تهران]] با عنوان انجمن ضد بهائیت تشکیل داد که بعد‌ها در [[سال ۱۳۳۶ش]] نام «انجمن حجتیه مهدویه» به خود گرفت.<ref>علیانسب و علوی‌نیک، جریان شناسی انجمن حجتیه، ص ۱۶.</ref> تشکیل چندین کمیته آموزشی، برگزاری جلسات بحث و مناظره، و انجام پژوهش‌ها و تحقیقاتی درباره بهائیت، از اقدامات انجمن حجتیه بود. این اقدامات در شهرهایی که محل تجمع بهائیان بود، پررنگ‌تر صورت می‌گرفت. هزینه‌های انجمن حجتیه از [[وجوهات شرعیه]] و کمک‌های افراد متدین و متمول بازار تامین می‌شد. حلبی در تبلیغ اعتقادات اسلام و نقد بهائیت، از روحانیون کمتر بهره می‌برد و معتقد بود نباید شأن روحانیت در مناظره‌ها تضعیف شود.<ref>خسروپناه، جریان‌شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۸۹.</ref> | ||
===اساسنامه انجمن=== | ===اساسنامه انجمن=== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
==انجمن حجتیه از نظر مراجع تقلید و علما== | ==انجمن حجتیه از نظر مراجع تقلید و علما== | ||
*اولین شخصیت مذهبی و مرجع تقلید که انجمن حجتیه را تایید کرد، [[آیت الله بروجردی]] بود. حلبی بعد از تشکیل انجمن به دیدار او رفت و گزارشی ارایه کرد و آیت الله بروجردی نیز آن را تأیید کرده و ده جلسه برای آقای حلبی در [[فیضیه]] در نقد [[بهائیت]] ترتیب داد. | *اولین شخصیت مذهبی و [[مرجع تقلید]] که انجمن حجتیه را تایید کرد، [[آیت الله بروجردی]] بود. حلبی بعد از تشکیل انجمن به دیدار او رفت و گزارشی ارایه کرد و آیت الله بروجردی نیز آن را تأیید کرده و ده جلسه برای آقای حلبی در [[فیضیه]] در نقد [[بهائیت]] ترتیب داد. | ||
*[[امام خمینی]] با اینکه در اواخر دهه چهل شمسی، استفاده از [[وجوهات شرعیه]] برای انجمن را در | *[[امام خمینی]] با اینکه در اواخر دهه چهل شمسی، استفاده از [[وجوهات شرعیه]] برای انجمن را در [[فتوا]]یی تایید کرده بود<ref>صحیفه امام، ج ۲، ص ۳۰.</ref><ref group="یادداشت"> «سلام علیکم شاید خاطر مبارک مستحضر باشید که چند سالی است عده‌ای از افراد متدین و با ایمان تحت رهبری حضرت حجت الاسلام آقای حاج شیخ محمود حلبی برای مبارزه اصولی با مرام ساختگی بهائیت جلسات منظمی تشکیل داده و در این جلسات مطالب آموزنده‌ای تدریس و افراد را با مقام شامخ حضرت ولی عصر-ارواحنا و ارواح العالمین له الفداء-آشنا می‌سازند. اخیراً دامنه فعالیت این جلسات از تهران و اصفهان و مشهد و شیراز و مراکز مهم گذشته و حتی به دهات دور دست کشانیده شده و در اثر عنایات خاصه حضرت بقیه الله الاعظم امام زمان-صلوات الله و سلامه علیه-توانسته‌اند در این مدت حدود پانصد نفر از افراد فرقه ضاله بهاییه را به صراط مستقیم توحید هدایت و به دیانت مقدسه اسلام مشرف نموده و عده کثیری از افراد متزلزل را که در خطر سقوط به دامان آن گروه قرار گرفته بودند از پرتگاه نجات دهند. اولاً نظر مبارک حضرت آیت الله درباره این عده و اقدام آنان چیست؟ ثانیاً همکاری با آنها و تقویت آنان چه صورتی دارد؟ ثالثاً آیا می‌توان در صورت لزوم از وجوه شرعیه در این راه مصرف نمود یا نه؟ استدعا آنکه نظر مبارک را صریحاً امر به ابلاغ فرمایند. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.» | ||
امام خمینی در پاسخ فرمودند: «بسمه تعالی؛ در فرض مذکور هم اقدامات آقایان مورد تقدیر و رضای خدوند متعال است و نیز همکاری و همراهی با آنها مرضی ولی عصر- عجل الله فرجه- است. و هم مجازند مؤمنین از [[وجوه شرعیه]] از قبیل زکوات و شرعیات به آنها بدهند. در صورت لزوم مجازند از ثلث [[سهم امام|سهم مبارک امام]]-علیه السلام- به آنها کمک کنند؛ البته تحت نظارت اشخاص متعهد و اگر جناب مستطاب حجت الاسلام آقای حلبی-دامت برکاته-می توانند، تحت نظارت ایشان وجوه داده شود. از خداوند تعالی موفقیت آنها را خواستار است. ۵ شهرشعبان المعظم ۱۳۹۰، روح الله الموسوی الخمینی» </ref> ولی بعد از آشکار شدن ماهیت غیرسیاسی انجمن، تأییدیه خود را پس گرفت.<ref>صحیفه امام، جلد ۲، صفحه ۳۵۷.</ref> | امام خمینی در پاسخ فرمودند: «بسمه تعالی؛ در فرض مذکور هم اقدامات آقایان مورد تقدیر و رضای خدوند متعال است و نیز همکاری و همراهی با آنها مرضی ولی عصر- عجل الله فرجه- است. و هم مجازند مؤمنین از [[وجوه شرعیه]] از قبیل زکوات و شرعیات به آنها بدهند. در صورت لزوم مجازند از ثلث [[سهم امام|سهم مبارک امام]]-علیه السلام- به آنها کمک کنند؛ البته تحت نظارت اشخاص متعهد و اگر جناب مستطاب حجت الاسلام آقای حلبی-دامت برکاته-می توانند، تحت نظارت ایشان وجوه داده شود. از خداوند تعالی موفقیت آنها را خواستار است. ۵ شهرشعبان المعظم ۱۳۹۰، روح الله الموسوی الخمینی» </ref> ولی بعد از آشکار شدن ماهیت غیرسیاسی انجمن، تأییدیه خود را پس گرفت.<ref>صحیفه امام، جلد ۲، صفحه ۳۵۷.</ref> | ||
*آیت الله [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، سوابق انجمن در احیاء امر حضرت بقیه الله و تربیت جوانان توسط انجمن را مورد تقدیر قرار داده بود. همچنین آیت الله [[مرعشی نجفی]] در پاسخ به یکی از اعضای انجمن حجتیه گفته بود: «این مؤسسه خیریه دینیه که با زحمات طاقت‌فرسای حضرت حجت الاسلام و المسلمین و مبلغ الدین المبین آقای حلبی... تأسیس شده، مؤسسه‌ای است بسیار مفید به جهت جوانان و قلع و قمع فرقه ضاله بهائیه و از بدو تأسیس تاکنون، حقیر مطلع هستم که چه فوایدی بر آن مترتب شده و صد‌ها جوان گمراه مستبصر شده و یقیناً توهین به معظم له و انجمن، معلول و به تحریک فرقه ضاله و با وسایط مختلفه می‌باشد.»<ref>عماد باقی، ۱۳۶۲، ص ۲۸۲ و ۲۸۴.</ref> مراجع و علمای دیگری از جمله [[سید محمدهادی میلانی|میلانی]]، [[سید عبدالله شیرازی]] و بهاء الدین محلاتی هم از فعالیت اعضای انجمن تقدیر و تشکر کردند و به آنان اجازه استفاده از [[سهم امام]] | *آیت الله [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، سوابق انجمن در احیاء امر حضرت [[بقیه الله]] و تربیت جوانان توسط انجمن را مورد تقدیر قرار داده بود. همچنین آیت الله [[مرعشی نجفی]] در پاسخ به یکی از اعضای انجمن حجتیه گفته بود: «این مؤسسه خیریه دینیه که با زحمات طاقت‌فرسای حضرت حجت الاسلام و المسلمین و مبلغ الدین المبین آقای حلبی... تأسیس شده، مؤسسه‌ای است بسیار مفید به جهت جوانان و قلع و قمع فرقه ضاله بهائیه و از بدو تأسیس تاکنون، حقیر مطلع هستم که چه فوایدی بر آن مترتب شده و صد‌ها جوان گمراه مستبصر شده و یقیناً توهین به معظم له و انجمن، معلول و به تحریک فرقه ضاله و با وسایط مختلفه می‌باشد.»<ref>عماد باقی، ۱۳۶۲، ص ۲۸۲ و ۲۸۴.</ref> مراجع و علمای دیگری از جمله [[سید محمدهادی میلانی|میلانی]]، [[سید عبدالله شیرازی]] و بهاء الدین محلاتی هم از فعالیت اعضای انجمن تقدیر و تشکر کردند و به آنان اجازه استفاده از [[سهم امام]] و زکات و اموال [[مجهول المالک]] و نذورات مطلقه را دادند.<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۵۰۷.</ref> | ||
*[[شهید بهشتی]] در دیدار از نمایشگاه شعبان ۱۳۹۷ قمری در انجمن حجتیه، اظهار مسرت کرد و استاد مطهری در دیدار همین نمایشگاه، فعالیت‌های حلبی را ابتکاری جالب و آموزنده و تبلیغی حاکی از ایمان و اعتقادات راسخ به بزرگان و پاکان در طول تاریخ اسلام دانسته است.<ref>عبدالحسین خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۵۰۷.</ref> مرتضی مطهری با این حال به نقد تفکر غلطی که در میان برخی از عوام انجمن در شهرستان‌ها مطرح بود، پرداخته است.<ref>مرتضی مطهری، قیام و انقلاب مهدی، چاپ ۱۳۷۳، ص ۶۱-۶۵.</ref> | *[[شهید بهشتی]] در دیدار از نمایشگاه شعبان ۱۳۹۷ قمری در انجمن حجتیه، اظهار مسرت کرد و [[استاد مطهری]] در دیدار همین نمایشگاه، فعالیت‌های حلبی را ابتکاری جالب و آموزنده و تبلیغی حاکی از ایمان و اعتقادات راسخ به بزرگان و پاکان در طول تاریخ اسلام دانسته است.<ref>عبدالحسین خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۵۰۷.</ref> مرتضی مطهری با این حال به نقد تفکر غلطی که در میان برخی از عوام انجمن در شهرستان‌ها مطرح بود، پرداخته است.<ref>مرتضی مطهری، قیام و انقلاب مهدی، چاپ ۱۳۷۳، ص ۶۱-۶۵.</ref> | ||
*[[آیت الله خزعلی]] عضو وقت [[شورای نگهبان]] که بدون حکم کتبی از طرف امام مأموریت یافت با انجمن ارتباط پیدا کند و اطلاعات و گزارش تکمیلی درباره انجمن تهیه کند، انتقادها علیه انجمن حجتیه را جوسازی و شایعه‌پراکنی می‌دانست.<ref group="یادداشت"> امام در سیزده تیر | *[[آیت الله خزعلی]] عضو وقت [[شورای نگهبان]] که بدون حکم کتبی از طرف امام مأموریت یافت با انجمن ارتباط پیدا کند و اطلاعات و گزارش تکمیلی درباره انجمن تهیه کند، انتقادها علیه انجمن حجتیه را جوسازی و شایعه‌پراکنی می‌دانست.<ref group="یادداشت"> امام در سیزده تیر [[۱۳۶۰ش]]، این مأموریت را از آقای خزعلی گرفتند و از او خواستند که شما در رابطه با من با آنها ارتباطی نداشته باشید.</ref> آیت الله جنتی، همکار آیت الله خزعلی در شورای نگهبان، در یک مقطع با انجمن رویارو شد و نقدهایی بر آن وارد ساخت. | ||
*به اعتقاد [[آیت الله خامنه‌ای]]، در میان افرادی که در انجمن حجتیه هستند، عناصری انقلابی، مؤمن، صادق، دلسوز برای انقلاب، مؤمن به امام و ولایت فقیه و در خدمت کشور و جمهوری اسلامی پیدا می‌شوند، همچنانکه افرادی منفی، بدبین، کج فهم، بی‌اعتقاد و در حال نق زدن و اعتراض هم پیدا می‌شود. به گفته او، انجمن از نقطه‌نظر تفکر سیاسی و حرکت انقلابی، طیف وسیعی است و یک دایره محدود نیست.<ref>روزنامه اطلاعات، ۶۰/۱۱/۶.</ref> | *به اعتقاد [[آیت الله خامنه‌ای]]، در میان افرادی که در انجمن حجتیه هستند، عناصری انقلابی، مؤمن، صادق، دلسوز برای انقلاب، مؤمن به امام و [[ولایت فقیه]] و در خدمت کشور و جمهوری اسلامی پیدا می‌شوند، همچنانکه افرادی منفی، بدبین، کج فهم، بی‌اعتقاد و در حال نق زدن و اعتراض هم پیدا می‌شود. به گفته او، انجمن از نقطه‌نظر تفکر سیاسی و حرکت انقلابی، طیف وسیعی است و یک دایره محدود نیست.<ref>روزنامه اطلاعات، ۶۰/۱۱/۶.</ref> | ||
*از نظر [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] اعضای انجمن، افراد مسلمان و معتقد بودند، گرچه در شمار انقلابیون محسوب نمی‌شدند، با این حال نباید مزاحمت برای آنها پیش می‌آمد.<ref>خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال ۶۰، ص ۳۶۶.</ref> وی با اینکه در مصاحبه‌های مختلف خود، بر مخالفت انجمن با مبارزه انقلابی تأکید می‌کرد، معتقد بود در شرایط جدید باید آنها را تشویق کرد و از توانایی نیروهای‌شان بهره برد.<ref>مصاحبه‌های هاشمی رفسنجانی، گفتوگو با مجله رجعت، ۶۰/۱۱/۵، ص ۲۷۱ و ۲۷۲.</ref> | *از نظر [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] اعضای انجمن، افراد مسلمان و معتقد بودند، گرچه در شمار انقلابیون محسوب نمی‌شدند، با این حال نباید مزاحمت برای آنها پیش می‌آمد.<ref>خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال ۶۰، ص ۳۶۶.</ref> وی با اینکه در مصاحبه‌های مختلف خود، بر مخالفت انجمن با مبارزه انقلابی تأکید می‌کرد، معتقد بود در شرایط جدید باید آنها را تشویق کرد و از توانایی نیروهای‌شان بهره برد.<ref>مصاحبه‌های هاشمی رفسنجانی، گفتوگو با مجله رجعت، ۶۰/۱۱/۵، ص ۲۷۱ و ۲۷۲.</ref> | ||
==سیاست و انجمن حجتیه== | ==سیاست و انجمن حجتیه== | ||
انجمن حجتیه، به شهادت [[ابوالقاسم خزعلی]] و شهید | انجمن حجتیه، به شهادت [[ابوالقاسم خزعلی]] و شهید [[سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد|هاشمی‌نژاد]]، اجازه فعالیت سیاسی به اعضای خود نمی‌داده و فعالیت سیاسی اعضا منجر به اخراج آنها از انجمن می‌شده است.<ref>عماد باقی، ۱۳۶۲، ص ۱۲۷.</ref> به گفته علی اکبر پرورش، یکی از مسئولان انجمن حجتیه در اصفهان که قبل از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] از این تشکل جدا شد، انجمن حجتیه از اعضای خود تعهد کتبی می‌گرفت تا در امور سیاسی دخالت نکنند.<ref>عماد باقی، ۱۳۶۲، ص ۱۷۵.</ref> حمایت حلبی از مرجعیت [[آیت الله خویی]] پس از درگذشت [[آیت الله حکیم]]، و عدم حمایت از [[مرجعیت]] [[امام خمینی]] هم شاهدی بر مخالفت انجمن حجتیه با فعالیت‌های سیاسی قلمداد شده است. بنابر اظهارات فردی به نام طیب که یکی از مسئولان گذشته انجمن معرفی شده، آقای حلبی با ناباوری با نهضت اسلامی برخورد می‌کرده و معتقد بود که نمی‌شود با رژیم تا دندان مسلح شاه مبارزه کرد. به گفته طیب، حلبی عقیده داشت کسانی که به این راه کشیده می‌شوند خونشان را هدر می‌دهند و کسانی که افراد را به این راه می‌کشانند، مسئول این خون‌ها هستند و معتقد بود که کار صحیح، فعالیت‌های فرهنگی و ایدئولوژیک است، نه مبارزه علیه رژیم.<ref>باقی، ۱۳۶۲، ص ۴۳</ref> | ||
بسیاری از اعضای انجمن حجتیه که از مقلدان امام خمینی بودند، با پیروزی انقلاب اسلامی ایران یا قبل از آن، از انجمن جدا شده و با انقلاب اسلامی همراهی کردند و در جنگ ۸ ساله ایران و عراق هم مشارکت کردند. با این حال برخی از اعضای انجمن حجتیه، دیدگاه انتقادی خود در مواجهه با جمهوری اسلامی را حفظ کردند.<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۵۲۷.</ref> | بسیاری از اعضای انجمن حجتیه که از مقلدان [[امام خمینی]] بودند، با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] یا قبل از آن، از انجمن جدا شده و با انقلاب اسلامی همراهی کردند و در جنگ ۸ ساله ایران و عراق هم مشارکت کردند. با این حال برخی از اعضای انجمن حجتیه، دیدگاه انتقادی خود در مواجهه با جمهوری اسلامی را حفظ کردند.<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۵۲۷.</ref> | ||
===انجمن حجتیه و ساواک=== | ===انجمن حجتیه و ساواک=== | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
انجمن پس از پیروزی انقلاب، رویکرد مبارزه با بهائیت و رویکرد سلبی نسبت به [[انقلاب اسلامی]] را تغییر داده و به جای نقد بهائیت، به نفی مارکسیسم پرداخت. حلبی تا جریان [[۱۷ شهریور]]، باور به حرکت توده‌ها بر ضد رژیم نداشت، ولی از فردای آن روز، اطمینان پیدا کرد که دست چپی‌ها در کار نیست و به افراد انجمن توصیه کرد که در تظاهرات شرکت کنند. البته برخی از اعضای انجمن به شدت با این رویکرد حلبی مخالفت کردند. انجمن در نشریه انتظار، هواداری خود را از انقلاب اعلام کرد. آنها در تدوین پیش‌نویس قانون اساسی به پیشنهاد [[شهید مطهری]] مشارکت کرده و جایگاه مردم در قانون گذاری را در محدوده شرع دانست.<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۰.</ref> | انجمن پس از پیروزی انقلاب، رویکرد مبارزه با بهائیت و رویکرد سلبی نسبت به [[انقلاب اسلامی]] را تغییر داده و به جای نقد بهائیت، به نفی مارکسیسم پرداخت. حلبی تا جریان [[۱۷ شهریور]]، باور به حرکت توده‌ها بر ضد رژیم نداشت، ولی از فردای آن روز، اطمینان پیدا کرد که دست چپی‌ها در کار نیست و به افراد انجمن توصیه کرد که در تظاهرات شرکت کنند. البته برخی از اعضای انجمن به شدت با این رویکرد حلبی مخالفت کردند. انجمن در نشریه انتظار، هواداری خود را از انقلاب اعلام کرد. آنها در تدوین پیش‌نویس قانون اساسی به پیشنهاد [[شهید مطهری]] مشارکت کرده و جایگاه مردم در قانون گذاری را در محدوده شرع دانست.<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۰.</ref> | ||
حلبی، علاوه بر همکاری در تدوین پیش‌نویس قانون اساسی، بیانیه‌ای در | حلبی، علاوه بر همکاری در تدوین پیش‌نویس قانون اساسی، بیانیه‌ای در [[آذر]] [[۱۳۵۸ش]] جهت تأیید قانون اساسی مصوب مجلس خبرگان صادر کرد. البته خود وی از [[مشهد]] کاندیدای مجلس خبرگان شد، ولی انتخاب نشد.<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۰.</ref> | ||
===اعضای هیات مدیره=== | ===اعضای هیات مدیره=== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
===موضع گیری امام خمینی=== | ===موضع گیری امام خمینی=== | ||
مخالفت شدید با انجمن بعد از پیروزی انقلاب از سال | مخالفت شدید با انجمن بعد از پیروزی انقلاب از [[سال ۱۳۶۰ش]]، توسط سازمان مجاهدین انقلاب آغاز شد و با انتشار کتاب «[[در شناخت حزب قاعدین زمان]]» توسط عمادالدین باقی و نشر دانش اسلامی وابسته به [[دفتر تبلیغات]] اسلامی در [[سال ۱۳۶۳ش]]، ضربه سختی بر آن وارد شد. به همین جهت، برخی از چهره‌های انقلابی که سابقه ارتباط با انجمن را داشتند، به حاشیه رانده شدند. البته حزب توده نیز مخالفت‌های شدیدی را با انجمن آغاز کرد. کیانوری در این باره می‌گوید: «ما چیزی به عنوان حجتیه نمی‌شناختیم. از روسیه به ما خط داده شد که این حجتیه را به عنوان یک ضد ارزش مطرح و علیه آن تبلیغ کنید. آن وقت یک «مهر باطل شده»، روی آن می‌زنند و از آن پس این مهر را به هر کس بزنند، می‌توانند او را از رده خارج کنند و به این ترتیب یک حرکت ضد انقلابی کاملاً مؤثری صورت می‌گیرد». حزب توده و احسان طبری و کیانوری برای اولین بار تفرقه انداختن بین متدینین انقلاب را شروع کردند.<ref>گفتگوی دکتر افتخارزاده درگروه علوم سیاسی دفتر تبلیغات مورخ ۱۳۸۷/۱/۲۸.</ref> | ||
سنخ مخالفت‌های امام خمینی و انقلابیون با انجمن، تفاوت اساسی با مخالفت‌های سازمان مجاهدین انقلاب و حزب توده داشت. آنها با این گونه مخالفت، درصدد حذف بخشی از مذهبی‌ها و روحانیت از صحنه انقلاب به ویژه مدارس بودند؛ ولی امام بنا داشت هدایت انقلاب به دست کسانی باشد که سابقه انقلابی دارند؛ علاوه بر اینکه برخی از اعضای انجمن با وجود تأکید آقای حلبی، به جریان انقلاب نپیوستند و رویکرد دیگری را دنبال کردند. بدین رو، امام در طی سخنرانی‌هایی به نقد متحجران می‌پرداخت. انجمن در پی سخنان امام خمینی در ۲۱ /۴ /۱۳۶۲ به تعطیلی موقت انجامید. او گفت: «یک دسته دیگر هم که تزشان این است که بگذارید که معصیت زیاد بود تا حضرت صاحب بیاید، حضرت صاحب مگر برای چی می‌آید؟ حضرت صاحب می‌آید که معصیت را بردارد، ما معصیت کنیم که او بیاید؟ این اعوجاجات [کج روی‌ها] را بردارید این دسته بندی‌ها را برای خاطر خدا، اگر مسلمید و برای خاطر کشورتان، اگر ملّی هستید، این دسته‌بندی‌ها را بردارید و در این موجی که الان این ملت را به پیش دارد می‌برد، در این موج خودتان را وادار کنید و برخلاف این موج حرکت نکنید که دست و پایتان خواهد شکست.»<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۲.</ref> | سنخ مخالفت‌های امام خمینی و انقلابیون با انجمن، تفاوت اساسی با مخالفت‌های سازمان مجاهدین انقلاب و حزب توده داشت. آنها با این گونه مخالفت، درصدد حذف بخشی از مذهبی‌ها و روحانیت از صحنه انقلاب به ویژه مدارس بودند؛ ولی امام بنا داشت هدایت انقلاب به دست کسانی باشد که سابقه انقلابی دارند؛ علاوه بر اینکه برخی از اعضای انجمن با وجود تأکید آقای حلبی، به جریان انقلاب نپیوستند و رویکرد دیگری را دنبال کردند. بدین رو، امام در طی سخنرانی‌هایی به نقد متحجران می‌پرداخت. انجمن در پی سخنان امام خمینی در ۲۱ /۴ /۱۳۶۲ به تعطیلی موقت انجامید. او گفت: «یک دسته دیگر هم که تزشان این است که بگذارید که معصیت زیاد بود تا حضرت صاحب بیاید، حضرت صاحب مگر برای چی می‌آید؟ حضرت صاحب می‌آید که معصیت را بردارد، ما معصیت کنیم که او بیاید؟ این اعوجاجات [کج روی‌ها] را بردارید این دسته بندی‌ها را برای خاطر خدا، اگر مسلمید و برای خاطر کشورتان، اگر ملّی هستید، این دسته‌بندی‌ها را بردارید و در این موجی که الان این ملت را به پیش دارد می‌برد، در این موج خودتان را وادار کنید و برخلاف این موج حرکت نکنید که دست و پایتان خواهد شکست.»<ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۲.</ref> | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
مخالفان انجمن در دهه هفتاد نیز به انتشار نقدهای خود بر این جریان فکری پرداختند. برای نمونه می‌توان از کتاب «ولایتی‌های بی‌ولایت» نوشته محمدرضا اخگری در سال ۱۳۶۸ش یا مقالات «انجمن حجتیه نسلی مأیوس از حرکت و انقلاب» در نشریه «راه مجاهد» آقای میثمی که در سال ۱۳۶۸ش به صورت کتاب منتشر شد، نام برد. اوایل سال ۱۳۸۱ش، موج دیگری بر ضد انجمن حجتیه شکل گرفت و برای چندمین بار، مسأله انجمن با پیروزی احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ۱۳۸۴ شمسی از سوی آیت الله توسلی از اعضای بیت امام مطرح گردید. <ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۵.</ref> | مخالفان انجمن در دهه هفتاد نیز به انتشار نقدهای خود بر این جریان فکری پرداختند. برای نمونه می‌توان از کتاب «ولایتی‌های بی‌ولایت» نوشته محمدرضا اخگری در سال ۱۳۶۸ش یا مقالات «انجمن حجتیه نسلی مأیوس از حرکت و انقلاب» در نشریه «راه مجاهد» آقای میثمی که در سال ۱۳۶۸ش به صورت کتاب منتشر شد، نام برد. اوایل سال ۱۳۸۱ش، موج دیگری بر ضد انجمن حجتیه شکل گرفت و برای چندمین بار، مسأله انجمن با پیروزی احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ۱۳۸۴ شمسی از سوی آیت الله توسلی از اعضای بیت امام مطرح گردید. <ref>خسروپناه، جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، ص ۴۹۵.</ref> | ||
==آثار درباره انجمن== | ==آثار درباره انجمن== | ||
کتاب «در شناخت حزب قاعدین زمان (موسوم به انجمن حجتیه)» اثر عمادالدین باقی در سال ۱۳۶۲ش در نقد انجمن حجتیه نوشته شده است.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/45826 پارسا، «ماجرای کتاب «در شناخت حزب قاعدین زمان» در گفتوگو با عمادالدین باقی»، گاهنامه شهروند.]</ref> | کتاب «در شناخت حزب قاعدین زمان (موسوم به انجمن حجتیه)» اثر عمادالدین باقی در [[سال ۱۳۶۲ش]] در نقد انجمن حجتیه نوشته شده است.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/45826 پارسا، «ماجرای کتاب «در شناخت حزب قاعدین زمان» در گفتوگو با عمادالدین باقی»، گاهنامه شهروند.]</ref> | ||
«پوستین وارونه» مستندی ۹۰ دقیقه‌ای به کارگردانی محمدمهدی خالقی است که به بررسی کارنامه و دیدگاه‌های «انجمن حجتیه» و «مدرسه علوی» پرداخته است.<ref>[http://www.teribon.ir/archives/200752/ «تیزر مستند پوستین وارونه»، سایت خبری تریبون.]</ref> | «پوستین وارونه» مستندی ۹۰ دقیقه‌ای به کارگردانی محمدمهدی خالقی است که به بررسی کارنامه و دیدگاه‌های «انجمن حجتیه» و «مدرسه علوی» پرداخته است.<ref>[http://www.teribon.ir/archives/200752/ «تیزر مستند پوستین وارونه»، سایت خبری تریبون.]</ref> | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
*کرمی‌پور، حمید، خاطرات ابوالقاسم خزعلی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۲ش. | *کرمی‌پور، حمید، خاطرات ابوالقاسم خزعلی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۲ش. | ||
*گفتگوی دکتر افتخارزاده درگروه علوم سیاسی دفتر تبلیغات، مورخ ۱۳۸۷/۱/۲۸ش. | *گفتگوی دکتر افتخارزاده درگروه علوم سیاسی دفتر تبلیغات، مورخ ۱۳۸۷/۱/۲۸ش. | ||
*مرتضی | *[[مرتضی مطهری]]، قیام و انقلاب مهدی، تهران، انتشارات صدرا، چاپ سیزدهم، ۱۳۷۳ش. | ||
*مصاحبه‌های هاشمی رفسنجانی، گفتوگو با مجله رجعت، ۵ /۱۱ /۶۰، ص ۲۷۱ و ۲۷۲. | *مصاحبه‌های هاشمی رفسنجانی، گفتوگو با مجله رجعت، ۵ /۱۱ /۶۰، ص ۲۷۱ و ۲۷۲. | ||
*نوذری، عزت الله، تاریخ احزاب سیاسی در ایران، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۸۰ش. | *نوذری، عزت الله، تاریخ احزاب سیاسی در ایران، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۸۰ش. | ||