پرش به محتوا

اللهوف علی قتلی الطفوف (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
'''أللُّهوف عَلى قَتْلَى الطُّفوف''' یا '''ألمَلْهوف عَلی قَتْلَی الطُّفوف''' مشهور به '''لُهوف'''، کتابی در بیان مصائب [[واقعه کربلا]] و [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] نوشتۀ [[سید بن طاووس]] (متوفای ۶۶۴ق). این کتاب از [[مقتل|مقتل‌نگاری‌های]] مشهور [[شیعیان]] است. نویسنده، کتاب را برای مسافران [[عتبات]] و زائران امام حسین(ع) و به صورت مختصر نوشته و به همین سبب، سلسله [[سند حدیث|اسناد روایات]] را حذف و تنها آخرین راوی یا منبع [[حدیث|روایت]] را ذکر کرده است. لُهوف چند بار به زبان فارسی ترجمه شده است از جمله توسط [[سید احمد فهری]] به نام «آهی سوزان بر مزار شهیدان» و توسط [[محمد محمدی اشتهاردی]] به ‌نام «غم‌نامه کربلا».  
'''أللُّهوف عَلى قَتْلَى الطُّفوف''' یا '''ألمَلْهوف عَلی قَتْلَی الطُّفوف''' مشهور به '''لُهوف'''، کتابی در بیان مصائب [[واقعه کربلا]] و [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] نوشتۀ [[سید بن طاووس]] (متوفای ۶۶۴ق). این کتاب از [[مقتل|مقتل‌نگاری‌های]] مشهور [[شیعیان]] است. نویسنده، کتاب را برای مسافران [[عتبات]] و زائران امام حسین(ع) و به صورت مختصر نوشته و به همین سبب، سلسله [[سند حدیث|اسناد روایات]] را حذف و تنها آخرین راوی یا منبع [[حدیث|روایت]] را ذکر کرده است. لُهوف چند بار به زبان فارسی ترجمه شده است از جمله توسط [[سید احمد فهری]] به نام «آهی سوزان بر مزار شهیدان» و توسط [[محمد محمدی اشتهاردی]] به ‌نام «غم‌نامه کربلا».  
==جایگاه کتاب لهوف==
==جایگاه کتاب لهوف==
کتاب الملهوف علی قتلی الطفوف یا اللهوف علی قتلی الطفوف که به لهوف مشهور شده است یکی از کتاب‌های مقتل‌نگاری شیعه درباره واقعه کربلا و به زبان عربی است. این کتاب نوشته [[سید ابن طاووس]] است و با آن‌که در قرن هفتم تدوین شده است در کنار منابع و مقاتل دست اول به‌کار گرفته می‌شود. <ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۱۹.</ref> شهرت آن به‌قدری است که اکثر نویسندگان درباره عاشورا  به این کتاب مراجعه می‌کنند<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> و عموم مرثیه‌خوانان نیز به آن تکیه می‌کنند.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> حتی [[سید محمدعلی قاضی طباطبائی|قاضی طباطبائی]] این کتاب را در ردیف معتبرترین مقاتل دانسته که هیچ مقتلی اعتبار آن را ندارد. <ref>قاضی طباطبائی، تحقیق در اول اربعین سید الشهداء، ۱۳۸۳ش، ص۴.</ref>
کتاب الملهوف علی قتلی الطفوف یا اللهوف علی قتلی الطفوف که به لهوف مشهور شده است یکی از کتاب‌های مقتل‌نگاری شیعه درباره واقعه کربلا و به زبان عربی است. این کتاب نوشته [[سید ابن طاووس]] است و با آن‌که در قرن هفتم تدوین شده است در کنار منابع و مقاتل دست اول به‌کار گرفته می‌شود. <ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۱۹.</ref> به گفته [[محدث نوری]] روایات این کتاب بدون ذکر اسناد نقل شده و اتقان لازم را ندارد،<ref>نوری، لؤلؤ و مرجان، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵-۲۰۶.</ref> و نیز ادعا شده که ضعف‌های فراوانی در بخش‌های مختلف دارد<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> با این حال شهرت آن به‌قدری است که اکثر نویسندگان درباره عاشورا  به این کتاب مراجعه می‌کنند<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> و عموم مرثیه‌خوانان نیز به آن تکیه می‌کنند.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> حتی [[سید محمدعلی قاضی طباطبائی|قاضی طباطبائی]] این کتاب را در ردیف معتبرترین مقاتل دانسته که هیچ مقتلی اعتبار آن را ندارد. <ref>قاضی طباطبائی، تحقیق در اول اربعین سید الشهداء، ۱۳۸۳ش، ص۴.</ref>


شهرت و جایگاه لهوف باعث شده است که بارها به زبان‌های دیگر از جمله فارسی و اردو ترجمه‌ شود و نیز ناشران گوناگون در کشورهای مختلف مانند [[تهران]]، [[صیدا]]، [[بیروت]]، [[بمبئی]]، [[نجف]]، [[قم]] و [[تبریز]]  آن را منتشر کرده‌اند.<ref>ابن طاووس، ترجمه لهوف، ۱۳۸۰ش، ص۶۴ و ۶۵.</ref>
شهرت و جایگاه لهوف باعث شده است که بارها به فارسی ترجمه و منتشر شود <ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> و نیز ناشران گوناگون در کشورهای مختلف مانند [[تهران]]، [[صیدا]]، [[بیروت]]، [[بمبئی]]، [[نجف]]، [[قم]] و [[تبریز]]  آن را منتشر کرده‌اند.<ref>ابن طاووس، ترجمه لهوف، ۱۳۸۰ش، ص۶۴ و ۶۵.</ref>
=== نام کتاب ===
=== نام کتاب ===
کتاب لهوف در منابع با نام‌های مختلف آمده است. این اختلاف نام، ناشی از اختلاف نسخه‌ها و نام‌گذاری خود مؤلف است. زیرا مؤلّف برای کتب خود اسامی گوناگون، یا نامی واحد را با تغییر برگزیده است. به جز اسامی‌ای که با اللهوف یا الملهوف شروع شده و تفاوت‌های اندکی با هم دارند نام «المَسالک فی مَقتَل الحُسَین علیه‌السّلام» نیز ذکر شده است زیرا ابن طاووس در مقدمه کتاب تصریح کرده است که آن را بر سه مسلک وضع کرده‌ام.<ref>ابن طاووس، ترجمه لهوف، ۱۳۸۰ش، ص۶۳.</ref> [[آقا بزرگ طهرانی]] در [[الذریعة]]، اللهوف علی قتلی الطفوف را مشهورتر از دیگر نام‌ها می‌داند.<ref>تهرانی، الذریعة، ج ۲۲، ص۲۲۳.</ref> ولی صادقی کاشانی الملهوف علی قتلی الطفوف را نام اصلی و صحیح دانسته است. <ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۲.</ref>
کتاب لهوف در منابع با نام‌های مختلف آمده است. این اختلاف نام، ناشی از اختلاف نسخه‌ها و نام‌گذاری خود مؤلف است. زیرا مؤلّف برای کتب خود اسامی گوناگون، یا نامی واحد را با تغییر برگزیده است. <ref>تبریزیان، مقدمه، ص۶۶.</ref> به جز اسامی‌ای که با اللهوف یا الملهوف شروع شده و تفاوت‌های اندکی با هم دارند نام «المَسالک فی مَقتَل الحُسَین علیه‌السّلام» نیز ذکر شده است زیرا ابن طاووس در مقدمه کتاب تصریح کرده است که آن را بر سه مسلک وضع کرده‌ام.<ref>تبریزیان، مقدمه، ص۶۷.</ref> [[آقا بزرگ طهرانی]] در [[الذریعة]]، اللهوف علی قتلی الطفوف را مشهورتر از دیگر نام‌ها می‌داند.<ref>تهرانی، الذریعة، ج ۲۲، ص۲۲۳.</ref> ولی صادقی کاشانی الملهوف علی قتلی الطفوف را نام اصلی و صحیح دانسته است. <ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۲.</ref>


=== درباره مؤلف ===
=== درباره مؤلف ===
خط ۵۰: خط ۵۰:
=== روش تألیف ===
=== روش تألیف ===
مؤلف با هدف بیان مختصرِ [[واقعه عاشورا]]، احادیث را طوری کنار هم چیده که یک جریان منسجم را تشکیل دهد و از ذکر روایات تکراری و روایات متفرق اجتناب کرده تا خواننده کتاب را بیشتر در جریان رویدادی تاریخی قرار دهد و نه نقل روایات.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14217 اللهوف علی قتلی الطفوف]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
مؤلف با هدف بیان مختصرِ [[واقعه عاشورا]]، احادیث را طوری کنار هم چیده که یک جریان منسجم را تشکیل دهد و از ذکر روایات تکراری و روایات متفرق اجتناب کرده تا خواننده کتاب را بیشتر در جریان رویدادی تاریخی قرار دهد و نه نقل روایات.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14217 اللهوف علی قتلی الطفوف]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
=== ویژگی‌ها===
=== ویژگی‌های محتوایی===
حذف اَسناد و شکل داستانی بودن لهوف را از ضعف‌های علمی آن دانسته‌اند. نویسنده در این کتاب از نقل مطالب اغراق‌آمیز که در کتب دیگر وجود داشته، خودداری کرده است. این کتاب همچنین مطالبی دارد که پیش‌تر در مقاتل نیامده است، مانند نامه امام حسین(ع) به [[بنی هاشم]] و خبر دادن آن حضرت از شهادتش با جمله «ان الله شاء ان یرانی قتیلاً»؛ و برخی از گزارش‌های دیگر که گفته شده شهرت این مطالب در آن دوره به اضافه باورهای شیعی همچون [[علم غیب]] امام، سبب شده مؤلف این گزارش‌ها را تاریخی تلقی و در کتاب خود ذکر کند.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14217 اللهوف علی قتلی الطفوف]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>برخی از تحلیل ها وبرداشت ها از قیام  امام حسین (ع)نیز در این کتاب  مشهود است که از اختصاصات این کتاب است مانند تحلیل همراه‌شدن خانواده وخاندان با امام در این سفر{{مدرک}} نگاه متفاوت نویسنده نیزبه مقوله عزاداری برای امام حسین ( ع) از مختصات این کتاب است .<ref>سید بن طاووس، لهوف، انتشارات داوری، ص۳</ref>
عاشوراپژوهان  و محققان کتاب‌های تاریخی ویژگی‌هایی را برای کتاب لهوف شمرده‌اند.
* به گفته [[محمد اسنفدیاری|اسنفدیاری]]، عاشوراپژوه، نویسنده کتاب لهوف نخستین کسی است که [[قیام امام حسین(ع)]] را بر اساس شهادت عرفانی تبیین کرده است. <ref>اسفندیاری، عاشوراشناسی، ۱۳۸۷ش، ص۷۰.</ref> و به نوعی تحلیل او از واقعه عاشورا را صوفیانه تلقی کرده‌اند.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۷.</ref>
* حذف اَسناد و شکل داستانی لهوف را از ضعف‌های علمی آن دانسته‌اند. نویسنده در این کتاب از نقل مطالب اغراق‌آمیز که در کتب دیگر وجود داشته، خودداری کرده است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵.</ref>
* یکی از نقاط قوت لهوف را نقل کامل خطبه‌های امام سجاد(ع) در [[خطبه امام سجاد در شام|شام]] و [[خطبه امام سجاد در کوفه|کوفه]]، حضرت زینب(س) در [[خطبه حضرت زینب در شام|شام]] و [[خطبه حضرت زینب در کوفه|کوفه]] و [[خطبه فاطمه صغری در کوفه|فاطمه دختر امام حسین(ع)]] دانسته‌اند.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵.</ref>
* کتاب لهوف همچنین مطالبی دارد که پیش‌تر در مقاتل نیامده است، مانند نامه امام حسین(ع) به [[بنی هاشم]] و خبر دادن آن حضرت از شهادتش با جمله «ان الله شاء ان یرانی قتیلاً»؛ و برخی از گزارش‌های دیگر.
 
که گفته شده شهرت این مطالب در آن دوره به اضافه باورهای شیعی همچون [[علم غیب]] امام، سبب شده مؤلف این گزارش‌ها را تاریخی تلقی و در کتاب خود ذکر کند.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14217 اللهوف علی قتلی الطفوف]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
* برخی از تحلیل ها وبرداشت ها از قیام  امام حسین (ع)نیز در این کتاب  مشهود است که از اختصاصات این کتاب است مانند تحلیل همراه‌شدن خانواده وخاندان با امام در این سفر{{مدرک}} نگاه متفاوت نویسنده نیزبه مقوله عزاداری برای امام حسین ( ع) از مختصات این کتاب است .<ref>سید بن طاووس، لهوف، انتشارات داوری، ص۳</ref>


==منابع اصلی و نسخه‌های لهوف==
==منابع اصلی و نسخه‌های لهوف==
خط ۹۸: خط ۱۰۵:
* آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء.
* آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء.
* [https://www.hawzahnews.com/news/322894 «اعتبارسنجی و نقد منابع و مقاتل عاشورایی»]، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۲ش.
* [https://www.hawzahnews.com/news/322894 «اعتبارسنجی و نقد منابع و مقاتل عاشورایی»]، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۲ش.
* اسفندیاری، محمد، عاشوراشناسی، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۷ش.
* اللهوف علی قتلی الطفوف، کتابخانه دیجیتال نور، ، تاریخ بازدید: ۱۴ اسفند ۱۳۹۹ش.
* اللهوف علی قتلی الطفوف، کتابخانه دیجیتال نور، ، تاریخ بازدید: ۱۴ اسفند ۱۳۹۹ش.
* برومند، عباس، ابوالقاسمی رقیه، حسن‌خانی عباس، تأثیر آموزه‌های تصوف بر مقتل‌نگاری کربلا؛ مطالعه موردی اللهوف علی قتلی الطفوف، فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام، شماره ۲۴، بهار ۱۳۹۴ش.  
* برومند، عباس، ابوالقاسمی رقیه، حسن‌خانی عباس، تأثیر آموزه‌های تصوف بر مقتل‌نگاری کربلا؛ مطالعه موردی اللهوف علی قتلی الطفوف، فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام، شماره ۲۴، بهار ۱۳۹۴ش.  
* تبریزیان (الحسون)، فارس، مقدمه، در الملهوف علی قتلی الطفوف، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۵ش.
* تجلیل، جلیل و بخشی، حسین، بهاء‌الدین محمد مختاری، نخستین مترجم لهوف، مجله دانشکده ادبیات و علوم‌ انسانی دانشگاه تهران، شماره ۱۸۳، ۱۳۸۶ش.
* تجلیل، جلیل و بخشی، حسین، بهاء‌الدین محمد مختاری، نخستین مترجم لهوف، مجله دانشکده ادبیات و علوم‌ انسانی دانشگاه تهران، شماره ۱۸۳، ۱۳۸۶ش.
* حسینی، سید عبدالله، معرفی و نقد منابع عاشورا، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۸ش.
* سید ابن طاووس، (ترجمه) لهوف، ترجمه سید ابوالحسن میر ابوطالبی، قم، دلیل ما، ۱۳۸۰ش.
* سید ابن طاووس، (ترجمه) لهوف، ترجمه سید ابوالحسن میر ابوطالبی، قم، دلیل ما، ۱۳۸۰ش.
* سید ابن طاووس، علی بن موسی، کشف المحجه یا فانوس، ترجمه اسدالله مبشری، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش.
* سید ابن طاووس، علی بن موسی، کشف المحجه یا فانوس، ترجمه اسدالله مبشری، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش.
خط ۱۱۱: خط ۱۲۱:
* کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، ترجمه علی قرایی و رسول جعفریان، قم، کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.
* کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، ترجمه علی قرایی و رسول جعفریان، قم، کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.
* کمونه حسینی، عبدالرزاق، مواردالإتحاف فی نقباء الأشراف، نجف اشرف، نشر الآداب، ۱۳۸۸ق.
* کمونه حسینی، عبدالرزاق، مواردالإتحاف فی نقباء الأشراف، نجف اشرف، نشر الآداب، ۱۳۸۸ق.
* نوری، حسین، لؤلؤ و مرجان، تهران، نشر آفاق، ۱۳۸۸ش.


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۹۱

ویرایش