Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹
ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←جایگاه کتاب) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==جایگاه کتاب== | ==جایگاه کتاب== | ||
کتاب السیرة النبویة معروف به سیره ابن هشام؛ مشتمل بر اخبار تاریخی پیرامون [[سیره پیامبر (ص)]] است. سیره ابن هشام یکی از مهمترین منابع و مراجع تاریخی [[مسلمانان]] در حوزه سیرهپژوهی به شمار میرود و از اعتبار و شهرت زیادی میان عالمان برخوردار است. | کتاب السیرة النبویة معروف به سیره ابن هشام؛ مشتمل بر اخبار تاریخی پیرامون [[سیره پیامبر (ص)]] است. سیره ابن هشام یکی از مهمترین منابع و مراجع تاریخی [[مسلمانان]] در حوزه سیرهپژوهی به شمار میرود و از اعتبار و شهرت زیادی میان عالمان برخوردار است. | ||
=== نسبت سیره ابنهشام به سیره ابناسحاق | === نویسنده=== | ||
نویسنده سیره ابن هشام عبدالملک بن هشام بن ایوب حمیری المعافری مشهور به جمال الدین(متوفی ۲۱۳یا ۲۱۸ق)، محدّث، مورّخ، ادیب و نسبشناس، اهل سنت است. او در [[مصر]] به دنیا آمد و در [[بصره]] رشد نمود.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۹۲م، ج ۴، ص۱۶۶.</ref> وی از عالمان مورد وثوق نزد [[اهل سنت]] بوده است که اغلب رجالشناسان سنی مذهب او را ستودهاند.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۱ق، ج ۱۵، ص۲۸۲.</ref> عمده شهرت ابن هشام، تالیف کتاب سیرة النبویه است تا جایی که [[ابن خلکان |ابن خلّکان]] در معرفی او، بر کتاب سیره تأکید کرده و او را با نگارش همین کتاب معرفی کرده است.<ref>ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج ۳، ص۱۷۷.</ref> | |||
== نسبت سیره ابنهشام به سیره ابناسحاق== | |||
السیرة النبویة در واقع همان "سیره ابن اسحاق" است که ابن هشام به روایت زیاد بن عبد الملک بکّایی عامری کوفی (م [[سال ۱۸۳ هجری قمری|۱۸۳ق]]) نقل و آن را اصلاح، تهذیب و تلخیص کرده است.<ref>موسوعة التاریخ الاسلامی، شیخ محمدهادی یوسفی غروی، ۱۴۱۷ق، ج ۱، ص۲۰ _ ۲۱.</ref> محمد بن اسحاق مطلّبی ([[سال ۵۸ هجری قمری|۵۸]]– [[سال ۱۵۰ هجری قمری|۱۵۰ق]]) اولین کسی است که سیره و مغازی پیامبر اسلام(ص) را با روشی جدید و نظمی منطقی جمعآوری و تدوین نمود. | السیرة النبویة در واقع همان "سیره ابن اسحاق" است که ابن هشام به روایت زیاد بن عبد الملک بکّایی عامری کوفی (م [[سال ۱۸۳ هجری قمری|۱۸۳ق]]) نقل و آن را اصلاح، تهذیب و تلخیص کرده است.<ref>موسوعة التاریخ الاسلامی، شیخ محمدهادی یوسفی غروی، ۱۴۱۷ق، ج ۱، ص۲۰ _ ۲۱.</ref> محمد بن اسحاق مطلّبی ([[سال ۵۸ هجری قمری|۵۸]]– [[سال ۱۵۰ هجری قمری|۱۵۰ق]]) اولین کسی است که سیره و مغازی پیامبر اسلام(ص) را با روشی جدید و نظمی منطقی جمعآوری و تدوین نمود. | ||
سیره ابن اسحاق مشتمل بر روایتهای تاریخی از زمان حضرت آدم تا پایان زندگی پیامبر اسلام است؛<ref>جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ۱۳۷۶ش، ص۵۶.</ref>وی اخبار و حوادث دوران [[مکه]] و [[مدینه]] و احوال پیامبر(ص) و بخشی از ماجراهای مربوط به عصر جاهلی را که در کتابها و مجموعههای پراکنده گوناگون یافته بود در سیره خود جمعآوری نموده و به منصور خلیفه عباسی تقدیم کرد.<ref>ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج ۴، ص۲۷۷. </ref> | سیره ابن اسحاق مشتمل بر روایتهای تاریخی از زمان حضرت آدم تا پایان زندگی پیامبر اسلام است؛<ref>جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ۱۳۷۶ش، ص۵۶.</ref>وی اخبار و حوادث دوران [[مکه]] و [[مدینه]] و احوال پیامبر(ص) و بخشی از ماجراهای مربوط به عصر جاهلی را که در کتابها و مجموعههای پراکنده گوناگون یافته بود در سیره خود جمعآوری نموده و به منصور خلیفه عباسی تقدیم کرد.<ref>ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج ۴، ص۲۷۷. </ref> | ||
===تغییرات ابن هشام در سیره ابن اسحاق=== | ===تغییرات ابن هشام در سیره ابن اسحاق=== | ||
ابن هشام کتاب سیره ابن اسحاق را بازنویسی کرد به این معنا که هم بخشهایی از آن را حذف کرد هم مطالبی به آن افزود. و آن را مورد نقد و مقایسه با روایات متعارض قرار داد و حاصل آن کتابی شد که امروزه به سیره ابن هشام شهرت دارد.<ref>موسوعة التاریخ الاسلامی، شیخ محمدهادی یوسفی غروی، ۱۴۱۷ق، ج ۱، ص۲۰ _ ۲۱</ref> وی در ابتدای کتاب دلایل این حذف را آورده است.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۷۵ق، ج ۱، ص۴.</ref> پایانبخش کتاب سیره ابن هشام اشعاری از [[حسان بن ثابت]] در رثای پیامبر(ص) است که نخستین قصیده با این بیت شروع میشود: بطيبة رسم للرسول ومعهد * منير ، وقد تعفو الرسوم وتهمد <ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۴، ص۱۰۸۰.</ref> | ابن هشام کتاب سیره ابن اسحاق را بازنویسی کرد به این معنا که هم بخشهایی از آن را حذف کرد هم مطالبی به آن افزود. و آن را مورد نقد و مقایسه با روایات متعارض قرار داد و حاصل آن کتابی شد که امروزه به سیره ابن هشام شهرت دارد.<ref>موسوعة التاریخ الاسلامی، شیخ محمدهادی یوسفی غروی، ۱۴۱۷ق، ج ۱، ص۲۰ _ ۲۱</ref> وی در ابتدای کتاب دلایل این حذف را آورده است.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۷۵ق، ج ۱، ص۴.</ref> پایانبخش کتاب سیره ابن هشام اشعاری از [[حسان بن ثابت]] در رثای پیامبر(ص) است که نخستین قصیده با این بیت شروع میشود: بطيبة رسم للرسول ومعهد * منير ، وقد تعفو الرسوم وتهمد <ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۴، ص۱۰۸۰.</ref> | ||
خط ۴۷: | خط ۵۰: | ||
برخی نیز این ادعا را رد کرده و به مواردی استناد کردهاند که ابن هشام از ابن اسحاق درباره امام علی(ع) نقل کرده<ref>رک: سیره ابن هشام، ج ۱، ص۲۴۵و۵۰۵.</ref>،و هم مواردی که خود ابن هشام مستقلاً در مناقب علی(ع) آورده است.<ref>رک: به سیره ابن هشام، ۱۳۷۵ق، ج ۱، ص۸۷ و ج ۲، ص۱۵۱ و ۵۱۹ – ۵۲۰.</ref> | برخی نیز این ادعا را رد کرده و به مواردی استناد کردهاند که ابن هشام از ابن اسحاق درباره امام علی(ع) نقل کرده<ref>رک: سیره ابن هشام، ج ۱، ص۲۴۵و۵۰۵.</ref>،و هم مواردی که خود ابن هشام مستقلاً در مناقب علی(ع) آورده است.<ref>رک: به سیره ابن هشام، ۱۳۷۵ق، ج ۱، ص۸۷ و ج ۲، ص۱۵۱ و ۵۱۹ – ۵۲۰.</ref> | ||
== شرحها و ترجمهها== | == شرحها و ترجمهها== | ||
برای کتاب «سیره ابن هشام» شرح، تلخیص و ترجمههایی نوشته شده است؛ که برخی از آنها عبارتند از: | برای کتاب «سیره ابن هشام» شرح، تلخیص و ترجمههایی نوشته شده است؛ که برخی از آنها عبارتند از: |