سوره عادیات: تفاوت میان نسخه‌ها

سوره عادیات به [[جهاد|جهادگران]] و زنده‌شدن مردگان در روز [[قیامت]] می‌پردازد و از ناسپاسی انسان سخن می‌گوید. در فضیلت [[تلاوت]] آن آمده است هر کس سوره والعادیات را بخواند، و بر آن مداومت کند، [[خداوند]] روز قیامت او را با [[علی(ع)|امیر مؤمنان(ع)]] مبعوث می‌کند و در جمع او و میان دوستان او خواهد بود. سوره عادیات را در رکعت دوم [[نماز جعفر طیار]] می‌خوانند.

این [[سوره]] را '''عادیات''' (تیزتک‌ها) می‌نامند؛ زیرا [[خداوند]] در [[آیه]] اول، به آنها سوگند یاد کرده و از آنها سخن گفته‌است. این سوره را '''والعادیات''' نیز می‌گویند؛ زیرا سرآغاز سوره است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۶۷.</ref> عادیات جمع «عادیة» در اصل به معنای گذشتن و جداشدن است. این کلمه در اینجا به معنای دویدن سریع است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۲۴۱.</ref>

سوره عادیات ۱۱ [[آیه]]، ۴۰ کلمه، و ۱۶۹ حرف دارد و از نظر حجم، جزو [[سوره‌های مفصلات]] و از سوره‌های کوچک قرآن است. سوره عادیات از جمله سوره‌هایی است که با [[قسم|سوگند]] آغاز می‌شوند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۶۷.</ref>

[[سوره]] عادیات با توصیف [[جهاد|جهادگران]] و تکاوران و ترسیم صحنه نبرد، به ناسپاس بودن انسان در برابر پروردگارش و [[بخیل]] بودن او به دلیل مال‌دوستی و دنیاپرستی‌اش اشاره می‌کند و احوال روز [[قیامت]] و چگونگی روز جزا را یادآور می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، ص۱۲۶۷</ref>

نقل شده است این [[سوره]] بعد از جنگ «[[جنگ ذات السلاسل|ذاتُ السَلاسِل]]» نازل شد. در سال [[سال هشتم هجری|هشتم هجری]] به [[رسول خدا(ص)]] خبر دادند دوازده هزار سوار در سرزمین «یابس» جمع شده و با یكدیگر عهد كرده‌اند تا پیامبر(ص) و [[علی(ع)]] را به قتل نرسانند و جمعیت [[اسلام|مسلمانان]] را متلاشی نكنند، از تلاش دست نکشند! پیغمبر اكرم(ص) جمع بسیاری از یاران خود را به سركردگی بعضی از [[صحابه]] به سراغ آنان فرستاد؛ ولی بعد از گفتگوهایی بدون نتیجه بازگشتند. سرانجام پیغمبر اكرم(ص) علی(ع) را با گروه بسیاری از [[مهاجر]] و [[انصار]] به نبرد آنان فرستاد. لشکر مسلمانان به‌سرعت به سوی دشمن حركت كردند و شبانه راه می‌رفتند و صبحگاهان دشمن را در حلقه محاصره گرفتند. نخست اسلام را بر آنان عرضه کردند، اما چون نپذیرفتند، به آنان حمله كردند و آنان را شكست دادند و عده‌ای را اسیر کردند و اموال فراوانی به غنیمت گرفتند.

هنوز امام علی(ع) و سربازان به [[مدینه]] برنگشته بودند که سوره «و العادیات» [[نزول قرآن|نازل]] شد. پیغمبر خدا(ص) آن روز این سوره را در [[نماز صبح]] قرائت کرد. بعد از تمام شدن [[نماز]]، اصحاب گفتند: این سوره را تا به حال نشنیده بودیم! پیامبر(ص) فرمود: «آری، علی(ع) بر دشمنان پیروز شد و [[جبرئیل]] دیشب با آوردن این سوره به من بشارت داد». چند روز بعد علی(ع) با غنیمت‌ها و اسیران به مدینه وارد شد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۲۴۰.</ref>

در فضیلت تلاوت این [[سوره]] از [[پیامبر(ص)]] نقل شده است هر كس آن را [[تلاوت]] کند به عدد هر یک از حاجیانی که (شب [[عید قربان]]) در [[مزدلفه]] توقف می‌کنند و در آنجا حضور دارند، ده حسنه به او داده می‌شود. از [[امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است هر کس سوره والعادیات را بخواند، و بر آن مداومت کند، [[خداوند]] روز [[قیامت]] او را با [[علی(ع)|امیر مؤمنان(ع)]] مبعوث می‌کند و در جمع او و میان دوستان او خواهد بود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، جج۲۷، ص۲۳۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۰۱.</ref> از برخی از روایات هم برداشت می‌شود، سوره والعادیات معادل نصف قرآن است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۲۳۷</ref>  

در دستورالعمل [[نماز جعفر طیار]] آمده است، در [[رکعت]] دوم بعد از [[سوره حمد|حمد]]، سوره عادیات خوانده شود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ص۶۶، نماز جعفر طیار.</ref>

* دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.