Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۹۳
ویرایش
imported>Hrezaei جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منبع}} | {{منبع}} | ||
{{جعبه اطلاعات کشور| | {{جعبه اطلاعات کشور| | ||
نام اصلی = | نام اصلی = دولة الکویت| | ||
نام فارسی رسمی = دولت کویت | نام فارسی رسمی = دولت کویت| | ||
نام عادی = کویت | | نام عادی = کویت| | ||
تصویر پرچم = پرچم کویت.png | | تصویر پرچم = پرچم کویت.png| | ||
تصویر نشان ملی =نشان ملی کویت.png | | تصویر نشان ملی =نشان ملی کویت.png| | ||
نقشه = موقعیت کویت.png|thumb|200px | | نقشه = موقعیت کویت.png|thumb|200px| | ||
پایتخت = [[کویت (شهر)|کویت]] |latd=۲۹|latm=۲۲|latNS=N|longd=۴۷|longm=۵۸|longEW=E| | پایتخت = [[کویت (شهر)|کویت]]|latd=۲۹|latm=۲۲|latNS=N|longd=۴۷|longm=۵۸|longEW=E| | ||
زبان رسمی = زبان عربی| | زبان رسمی = زبان عربی| | ||
نوع حکومت = امیرنشین | | نوع حکومت = امیرنشین| | ||
نحوه تشکیل = استقلال | | نحوه تشکیل = استقلال| | ||
موارد منجر به تشکیل = از [[انگلیس]] | | موارد منجر به تشکیل = از [[انگلیس]]| | ||
تاریخ تشکیل = [[۵ ژوئن]] [[۱۹۶۱ (میلادی)|۱۹۶۱]] | | تاریخ تشکیل = [[۵ ژوئن]] [[۱۹۶۱ (میلادی)|۱۹۶۱]]| | ||
مساحت = ۱۷،۸۱۸ | | مساحت = ۱۷،۸۱۸| | ||
رتبه مساحت = ۱۵۷ام | | رتبه مساحت = ۱۵۷ام| | ||
درصد آبها = جزئی | | درصد آبها = جزئی| | ||
سال براورد جمعیت = [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]] | | سال براورد جمعیت = [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]]| | ||
جمعیت = ۳٬۳۹۹٬۶۳۷ | | جمعیت = ۳٬۳۹۹٬۶۳۷| | ||
[http://isk.blogfa.com ایرانیان مقیم کویت] | [http://isk.blogfa.com ایرانیان مقیم کویت] | ||
}} | }} | ||
'''کُویت''' کشوری در منطقه [[خاورمیانه]] است. این کشور با مساحت ۱۷۸۱۸ کیلومتر مربع در شمال شبه جزیره [[عربستان]] و شمال غربی [[خلیج فارس]]، | '''کُویت''' کشوری در منطقه [[خاورمیانه]] است. این کشور با مساحت ۱۷۸۱۸ کیلومتر مربع در شمال شبه جزیره [[عربستان]] و شمال غربی [[خلیج فارس]]، قرار گرفته است. کویت با کشورهای [[عراق]] و [[عربستان سعودی]] دارای مرزهای خاکی و با [[ایران]] از طریق [[خلیج فارس]] دارای مرزهای آبی است. پایتخت آن، شهر کویت است. این کشور جزو کشورهای کوچک طبقهبندی میشود که بیش از دو و نیم میلیون نفر جمعیت دارد. طبق آخرین سرشماری، دارای ۳٬۳۹۹٬۶۳۷ نفر جمعیت است که از این تعداد ۳۰% [[شیعه]] هستند و بخش مهمی از جامعه کویت را تشکیل میدهند. کویت در سال ۱۹۶۲م به استقلال رسید و از همان سال تا کنون، خاندان آل صباح بر آن حکومت میکنند. | ||
==دلیل نامگذاری== | ==دلیل نامگذاری== | ||
کویت اسم مصغر از کلمه «کوت»، به معنای «قلعه کوچک» است. واژه «کوت» به شهری گفته میشود که در اطراف آن دژی وجود داشته باشد. در دوره عباسیان، کویت را «کاظمه البحار» میخواندند اما دریانوردان و جهانگردان پرتقالی، هلندی و انگلیسی آن را قرین نیز میخواندند<ref>موسوی، ۱۳۸۵: ۱۹.</ref> احتمالا اروپاییها به خاطر مجاورت جزیره «کورین» «QURAIN» یا «قرین» (مصغر قرن به معنای شاخ، چون خلیج کوچک کویت مانند شاخ است)، آنجا را به آن نام میشناختند.<ref>سیوری و کلی،۱۳۷۷: ۱۴۷.</ref> «کوت» لغتی هندی است که در زبان اعراب محلی وارد گردیده و معنای آن قلعه کوچک است.<ref>کویت، ۶۵۱۳: ۳۷.</ref> | |||
دلیل این نامگذاری وجود قلعه کوچکی بود که محمد بن عریعر رهبر بنی خالد در قرن ۱۱ [[هجری قمری]] ساخت و آن را محل ذخیره توشه و بار قرار داد و زمانی که آل صباح به این منطقه آمدند، ابن عریعر این قلعه را به آل صباح بخشید و این قلعه آغازی برای ایجاد کویت بود.<ref>الشرباصی، ۱۹۵۳: ۷-۶.</ref> تا چندی پیش مردم کویت لفظ کویت را به صیغه مکبر یعنی «کوت» استعمال میکردند و مقصودشان از آوردن این لفظ کلبه صحرایی بود که آبیاران و چاهبانان در زمستان از سرما و در تابستان از گرما بدان پناه میبردند و همچنین آن را بر محلی که تعدادی از چاههای آب آشامیدنی در آن جا وجود دارد اطلاق میکردند. البته کویت در نزد عرب و غیر عرب چه قبل از [[اسلام]] و چه بعد از اسلام معروف بوده و هر کدام در این سرزمین سوابقی داشتهاند و در فترتهای مختلف در آن سکنی گزیدهاند.<ref>جواهری، ۱۹۶۱: ۷ – ۶.</ref> | |||
دلیل این نامگذاری وجود قلعه کوچکی بود که محمد بن عریعر رهبر بنی خالد در قرن ۱۱ [[هجری قمری]] ساخت و آن را محل ذخیره توشه و بار قرار داد و زمانی که آل صباح به این منطقه آمدند، ابن عریعر این قلعه را به آل صباح بخشید و این قلعه آغازی برای ایجاد کویت بود.<ref>الشرباصی، | |||
==تاریخچه == | ==تاریخچه == | ||
ساکنان اولیه کویت جماعتی از طوایف عتبی ساکن عربستان مرکزی | ساکنان اولیه کویت جماعتی از طوایف عتبی ساکن عربستان مرکزی بودهاند. در گذشته کویت محلی شبیه به اقامتگاههای معمولی عرب بوده است که به وسیله قلعه کوچکی از آن مدافعه و حفاظت میشده است. بعدا این محل به سرعت رو به آبادی و اهمیت نهاد و اعراب قبلی ساکن آن جا به وسیله عقد اتحادی با قبایل و طوایف مجاور موقعیت خود را بر علیه تجاوزات طایفه خالد که در آن زمان در شمال شرقی ساحل عربستان قدرت و نفوذ داشتند مستحکم ساختند.<ref>کویت،۱۳۶۵: ۳۷.</ref> | ||
تاریخ بنای کویت به شیخ [[برّاک بن غریر]] [[آل حمید|آلحمید]]، شیخ قبیلهٔ [[بنی خالد]] و حاکم امارت [[احساء]] میرسد که در اواخر سال ۱۱۱۰ هجری قلعهای را با نام کوت برای ذخیرهٔ آذوقه و همچنین انبار کردن اسلحه بنا کرد که بعدها نام کویت از آن گرفته شد و سپس این شهر در عهد شیخ [[سعدون بن محمد آل حمید|سعدون بن محمد]] [[آل حمید|آلحمید]] به خاندان [[آل صباح]] بخشیده میشود.<ref>سایت رسمی دیوان امیری کویت http://www.da.gov.kw/ara/picsandevents/riseofkuwait.php؛ [http://www.rovinginsight.org/library/?content=International-insight-article-027&kuwait-beacon-of-humanity Kuwait: a Beacon of Humanity<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]؛ [http://www.northernstarkuwait.com/info1.html Kuwait Information<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</[http://embassyofkuwait.ca/Kwt/history/Rulers_of_Kuwait.htm History of Kuwait:: Rulers of Kuwait؛ !-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]؛ [http://books.google.com/books?id=icj1SiWf6YUC&pg=PA6&dq=BARRAK%2BKUWAIT&hl=en&ei=33JcTq6RHcmw8gP8u5DGAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CEwQ6AEwBw#v=onepage&q=BARRAK&f=false کتاب The reign of Mubarak al-Sabah | تاریخ بنای کویت به شیخ [[برّاک بن غریر]] [[آل حمید|آلحمید]]، شیخ قبیلهٔ [[بنی خالد]] و حاکم امارت [[احساء]] میرسد که در اواخر سال ۱۱۱۰ هجری قلعهای را با نام کوت برای ذخیرهٔ آذوقه و همچنین انبار کردن اسلحه بنا کرد که بعدها نام کویت از آن گرفته شد و سپس این شهر در عهد شیخ [[سعدون بن محمد آل حمید|سعدون بن محمد]] [[آل حمید|آلحمید]] به خاندان [[آل صباح]] بخشیده میشود.<ref>سایت رسمی دیوان امیری کویت http://www.da.gov.kw/ara/picsandevents/riseofkuwait.php؛ [http://www.rovinginsight.org/library/?content=International-insight-article-027&kuwait-beacon-of-humanity Kuwait: a Beacon of Humanity<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]؛ [http://www.northernstarkuwait.com/info1.html Kuwait Information<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</[http://embassyofkuwait.ca/Kwt/history/Rulers_of_Kuwait.htm History of Kuwait:: Rulers of Kuwait؛ !-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]؛ [http://books.google.com/books?id=icj1SiWf6YUC&pg=PA6&dq=BARRAK%2BKUWAIT&hl=en&ei=33JcTq6RHcmw8gP8u5DGAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CEwQ6AEwBw#v=onepage&q=BARRAK&f=false کتاب The reign of Mubarak al-Sabah ص۶]</ref> | ||
بازرگانی کویت در قدیم بیشتر بدست ایرانیان به ویژه مردم [[فارس]] و [[خوزستان]] انجام میشد. در آغاز رشد شهر، چند صد خانوار [[بهبهان|بهبهانی]] نیز از هر صنف در این بندر ساکن شدند.<ref>سلطانی، سلطانعلی، بیست و هشت گفتار در باب فرهنگ و مردم ایران، تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۱خ. ، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref> | بازرگانی کویت در قدیم بیشتر بدست ایرانیان به ویژه مردم [[فارس]] و [[خوزستان]] انجام میشد. در آغاز رشد شهر، چند صد خانوار [[بهبهان|بهبهانی]] نیز از هر صنف در این بندر ساکن شدند.<ref>سلطانی، سلطانعلی، بیست و هشت گفتار در باب فرهنگ و مردم ایران، تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۱خ.، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref> | ||
{{موقعیت جغرافیایی | {{موقعیت جغرافیایی | ||
| مرکز = | | مرکز = '''کویت''' | ||
| شمال = | | شمال = {{پرچم عراق}} [[عراق]] | ||
| شرق = | | شرق = خلیج فارس | ||
| جنوب = | | جنوب = {{پرچم عربستان}} [[عربستان]] | ||
| غرب = | | غرب = {{پرچم اردن}} [[اردن]] | ||
| شمال شرقی = | | شمال شرقی = {{پرچم ایران}} [[ایران]] | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
}} | }} | ||
== اطلاعات جغرافیایی == | == اطلاعات جغرافیایی == | ||
[[پرونده:نقشه کویت.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:نقشه کویت.jpg|بندانگشتی|۳۰۰px|نقشه کویت]] | ||
کویت دشت وسیع شنی است که در خلال آن گاهی تپههای کم ارتفاع وجود دارد. <ref>جواهری، | کویت دشت وسیع شنی است که در خلال آن گاهی تپههای کم ارتفاع وجود دارد.<ref>جواهری، ۱۹۶۱: ۱۷.</ref> بیشترین ارتفاع این تپهها سیصد متر است. | ||
ناحیه شمالی کشور با تپهای که به صورت پراکنده در آن وجود دارد، متمایز میشود. این تپهها با نزدیک شدن به ساحل، شکل زنجیرهای متصل در طول ساحل شمالی به خود میگیرد که نام «جان الزور» بر آن اطلاق میشود. ارتفاع این تپههای زنجیرهای شکل به حدود | ناحیه شمالی کشور با تپهای که به صورت پراکنده در آن وجود دارد، متمایز میشود. این تپهها با نزدیک شدن به ساحل، شکل زنجیرهای متصل در طول ساحل شمالی به خود میگیرد که نام «جان الزور» بر آن اطلاق میشود. ارتفاع این تپههای زنجیرهای شکل به حدود ۱۴۵ متر میرسد و به بیابان «ام الرمم» ختم میشود.<ref>فیلی رودباری، ۱۳۳۵: ۱.</ref> در اطراف کویت جزیرههایی وجود دارد که جزیره بوبیان از همه بزرکتر است. در شمال جزیره وربه قرار دارد و در مدخل جون الکویت جزیره فیلیکه قرار دارد.<ref>جواهری، ۱۹۶۱: ۱۷.</ref> | ||
کویت به دلیل قرار گرفتن در نهاییترین نقطه شمال غربی خلیج فارس و همسایگی با سه کشور ایران، عربستان و عراق اهمیت استراتژیکی دارد بویژه این که در کنار راه باریک دریایی خور عبدالله و خور موسی واقع شده است. وجود منابع معدنی و عظیم نفتی و کشف ذخایر گاز طبیعی در کویت نیز از دیگر ویژگیهای این کشور است. سواحل و بنادر کویت | کویت به دلیل قرار گرفتن در نهاییترین نقطه شمال غربی خلیج فارس و همسایگی با سه کشور ایران، عربستان و عراق اهمیت استراتژیکی دارد بویژه این که در کنار راه باریک دریایی خور عبدالله و خور موسی واقع شده است. وجود منابع معدنی و عظیم نفتی و کشف ذخایر گاز طبیعی در کویت نیز از دیگر ویژگیهای این کشور است. سواحل و بنادر کویت نهاییترین بنادر خلیج فارس هستند که با توجه به منابع عظیم نفت در این کشور اهمیت ویژه آن بیشتر میشود.<ref>موسوی، ۱۳۸۵: ۲۱- ۲۰؛ سنان، ۱۹۵۶: ۱۳۶-۱۳۵. </ref> | ||
==ساختار سیاسی== | ==ساختار سیاسی== | ||
نظام حکومتی کویت از سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه تشکیل شده است و مطابق قانون اساسی، این سه قوه از یکدیگر تفکیک شدهاند اما در عمل، امیر کویت در هر سه قوه اعمال نفوذ میکند. وی ریاست قوه مجریه را به عهده دارد ضمن آن که در قوه مقننه و مجلس امت، نقش ریاست ر ایفا میکند. افزون بر آن، حکم قضایی با نام وی صادر میشود از این رو در عمل، نوعی اختلاط قوا در نظام حکومتی کویت وجود دارد. در نظام سیاسی و حکومتی کویت، امیر، شخص اول مملکت است. امیر همچنین ریاست قوه مجریه، فرماندهی کل قوا، ریاست کشور و ریاست قوه مجریه را بر عهده دارد. وی میتواند در امور مجلس دخالت کند و علاوه بر آن، حق انحلال مجلس و اعلان جنگ تدافعی را نیز داراست.<ref>کاظمی دینان، ۱۳۸۸: ۲۱۸ – ۲۱۷.</ref> امیر کویت توسط اعضای مذکر و بالغ خاندان سلطنتی انتخاب میگردد. امیر؛ نخست وزیر و شورای وزیران را انتخاب میکند. پنج عضو مجمع ملی برای دورهای چهار ساله با رای افرا د مذکر بالغ و باسواد تبعه کویت انتخاب میگردند. خانواده رای دهندگان میباید حائز شرایط کامل اقامت باشند. هرچند در مجلس کویت هیچ حزب سیاسی وجود ندارد اما گروه بندیهای غیر رسمی درون مجمع وجود دارند.<ref>کتاب سبز کویت، ۱۳۹۱: ۱۴۵.</ref> | |||
حکومت در کشور کویت در خاندان «الصباح» موروثی است و ولیعهد باید ظرف یک سال پس از تعیین امیر، با پیشنهاد وی و تصویب مجلس امت از میان افراد صلاحیتدار همین خاندان انتخاب شود. ولیعهد و امیر کویت همواره پسر عمو هستند بنابراین هرگاه امیر از یک خاندان باشد، ولیعهد باید از خاندان دیگر باشد. نخست وزیر و معاونان وی را امیر انتخاب میکند و ورای وزیران پس از معرفی از سوی نخست وزیر، به تایید امیر میرسند و او فرمان تشکیل کابینه را صادر میکند. نمایندگان مجلس با رای مردم و مقامات عالی قضایی از سوی امیر انتخاب میشوند. امیر همچنین در مقام فرمانده کل قوا، مقامات عالی نظامی را برمیگزیند.<ref>کاظمی دینان، ۱۳۸۸: ۲۱۸.</ref> | |||
حکومت در کشور کویت در خاندان «الصباح» موروثی است و ولیعهد باید ظرف یک سال پس از تعیین امیر، با پیشنهاد وی و تصویب مجلس امت از میان افراد | |||
==زبان رسمی== | ==زبان رسمی== | ||
زبان رسمی در کویت عربی است.<ref>مجتهد زاده، | زبان رسمی در کویت عربی است.<ref>مجتهد زاده، ۱۳۴۹: ۵۷۳.</ref> که با لهجههای عربی فصیح، عربی خلیجی و عربی مهری –منسوب به مهر ایران– تلفظ میشود و از سایر زبانهای غیر بومی میتوان به زبان انگلیسی، هندو و اردو اشاره کرد.<ref>ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس با تاکید بر شیعیان، ۱۳۸۷: ۵۱. </ref> خط رسمی نیز در کویت عربی است.<ref>کویت، ۱۳۷۵: ۱۴.</ref> | ||
==دین در کویت== | ==دین در کویت== | ||
خط ۷۰: | خط ۶۸: | ||
|label2 = شیعه | |label2 = شیعه | ||
}} | }} | ||
۸۵ ٪ مردم کویت مسلمان هستند و اسلام دین رسمی این کشور است. ۴۵٪ ساکنان این کشور [[سنی]] اند<ref>میر رضوی و لفورکی، | ۸۵ ٪ مردم کویت مسلمان هستند و اسلام دین رسمی این کشور است. ۴۵٪ ساکنان این کشور [[سنی]] اند<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref> اکثر سنیهای کویت [[مالکی]] هستند.<ref>اطلاعاتی درباره کشور کویت،۱۳۶۲: ۳۰.</ref> ۴۰/۵ ساکنان کویت [[شیعه]] و بقیه پیرو دیگر ادیان هستند<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref> | ||
==تشیع در کویت== | ==تشیع در کویت== | ||
===بافت جمعیتی و نژادی شیعیان=== | ===بافت جمعیتی و نژادی شیعیان=== | ||
شیعیان کویت عمدتا از دیگر کشورها ومناطق به این سرزمین آمدند و ساکن شدند. عمده شیعیان کویتی اصلیتی ایرانی، عراقی، عربستانی و بحرینی دارند. شیعیان ایرانی الاصل که در اصطلاح «عجم | شیعیان کویت عمدتا از دیگر کشورها ومناطق به این سرزمین آمدند و ساکن شدند. عمده شیعیان کویتی اصلیتی ایرانی، عراقی، عربستانی و بحرینی دارند. شیعیان ایرانی الاصل که در اصطلاح «عجم کویتی» نامیده میشوند عموما از سواحل جنوبی ایران و استانهای [[بوشهر]]، فارس، خوزستان به این کشور آمدهاند. اغلب شیعیان عراقی از مناطق جنوبی عراق، [[بصره]]، [[نجف]] و [[کربلا]] هستند. شیعیان عربستان از منطقه شرقیه و از [[احساء|الاحساء]] (حساوی ها) هستند. گروهی از شیعیان بحرینی نیز به کویت آمدهاند که به بحارنه و قلالیف مشهورند. این مهاجرتها به دلایل مختلف و از جمله بهبود اوضاع اقتصادی و کارهای تجاری صورت گرفته است.<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref> | ||
===گرایشهای مذهبی شیعیان=== | ===گرایشهای مذهبی شیعیان=== | ||
جامعه شیعیان کویت شامل چهار گروه عمده بود: سلاله عرفی ساکنان اولیه بحرین؛ مهاجرینی که از حصه واقع در عربستان شرقی به آنجا آمده بودند؛ عربهای شیعه که در ابتدا از عربستان به ایران مهاجرت کرده و دوباره برگشته بودند؛ و بزرگترین گروه ایرانیهایی که در خود ایران ریشه داشتند. گروه اخیر به زبان فارسی صحبت میکردند و پیوندهای تجاری و خانوادگی شان را با ایران حفظ کرده بودند. یکی از افراد برجسته خانوادههای کویتی ایرانی شیعه، [[یوسف بهبهانی]] بود که در دهه ۱۹۳۰ به حمل اجساد ایرانیان به عراق، از طریق کویت برای دفن در جوار [[عتبات عالیات]] اشتغال داشت.<ref>کریستال،۱۳۷۷: ۶۹.</ref> | |||
شیعیان در کویت به چهار مدرسه مذهبی تقسیم میشوند: | |||
#[[شیخیه]]: نسبتش به شیخ [[احسایی|احمد بن زید الدین احسایی]] میرسد که دیدگاه خاصی در مورد [[اهل بیت]] دارد، آنها معتقدند که خدا اهل بیت را مورد فیض قرار داده و به آنها اجازه داده که روزی مردم را توزیع کنند، اما الآن این اعتقاد دیگر رایج نیست، و هم اکنون به آنها در کویت به اعتبار میرزا حسن احقاقی، جماعت میرزا اطلاق میشود، که او ملیت کویتی دارد و امامشان میباشد و مرکز تجمع شان مسجد [[امام صادق(ع)]] در مرکز پایتحت است. بیشترین مقلدان شیعه آنها کسانی هستند که که از احساء به کویت مهاجرت کردهاند و معروفترین خانوادههای این جماعت؛ أریش، خریبط، الشواف، والوزان هستند. جماعت میرزا و رهبری مذهبی آن به دلیل اتخاذ مواضع بیطرفانه در قبال رویدادهای سیاسی منطقهای و بین المللی مورد انتقاد دیگرمدارس شیعیه کویت قرار گرفته است. | |||
شیعیان در کویت به چهار مدرسه مذهبی تقسیم | #اخباریه: آنها بحرینی و از مقلدان میرزا ابراهیم جمال الدین هستند که پیشوای شیعیان بحرینی به شمار میرورد. مهمترین خانوادههای وابسته به این جماعت خانواده های؛ قلاف، خیاط، مکی، جمعه، حاجی حامد میباشند. | ||
#[[شیخیه]]: نسبتش به شیخ [[احسایی|احمد بن زید الدین احسایی]] | |||
#اخباریه: | |||
#أصولیه: این مکتب معتقد است که حدیث نبوی باید موضوع مطالعه و بررسی باشد و نباید بر آن ایراد واشکال گرفت، این مکتب علاوه بر شیعیان کویت در بین شیعیان عراق، ایران و [[لبنان]] نیز رواج دارد. | #أصولیه: این مکتب معتقد است که حدیث نبوی باید موضوع مطالعه و بررسی باشد و نباید بر آن ایراد واشکال گرفت، این مکتب علاوه بر شیعیان کویت در بین شیعیان عراق، ایران و [[لبنان]] نیز رواج دارد. | ||
#خوئیه: که بقیه شیعیان کویتی ایرانی تبار را شامل | #خوئیه: که بقیه شیعیان کویتی ایرانی تبار را شامل میشود. آنها از [[سید ابوالقاسم خویی]] که در نجف زندگی میکرد تقلید میکنند، مساجد زین العابدین، مقامس و نقی از مراکز تجمع این گروه در کویت به شمار میرود. مهمترین خانوادههای منتسب به این جماعت خانواده های؛ موسوی، قبازر، دشتی، اشکانی، بهمن، بهبهانی، و معرفی هستند.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۸ – ۷.</ref> | ||
===فعالیتهای سیاسی شیعیان === | ===فعالیتهای سیاسی شیعیان === | ||
علل گوناگونی شیعیان کویت را به فعالیت سیاسی واداشت از جمله: | علل گوناگونی شیعیان کویت را به فعالیت سیاسی واداشت از جمله: | ||
#بروز [[انقلاب اسلامی ایران]] که الهام بخش و حامی حرکت سیاسی شیعیان در همه نقاط جهان بود. | #بروز [[انقلاب اسلامی ایران]] که الهام بخش و حامی حرکت سیاسی شیعیان در همه نقاط جهان بود. | ||
#قلع و قمع [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] عراق که فرار بسیاری از اعضای آن به کویت را در پی آورد. | #قلع و قمع [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] عراق که فرار بسیاری از اعضای آن به کویت را در پی آورد. | ||
#پیدایش | #پیدایش جنبشهای اسلام گرای [[حزب امل|امل]] و [[حزب الله]] در لبنان. | ||
#و بالاتر از همه حمایت شدید حکومت کویت از عراق طی جنگ ایران و عراق. | #و بالاتر از همه حمایت شدید حکومت کویت از عراق طی جنگ ایران و عراق. | ||
نقشی که شیعیان کویت طی جنگ خلیج فارس در مقابل صدام ایفا کردند تغییر شگرفی در وضعیت آنان پدید آورد و به پذیرش مجدد و بازگشت آنان به درون جامعه کویت – و از جمله نظام سیاسی- انجامید. در زمان حمله عراق به کویت بسیاری از سنیان ثروتمند کویت برای گذراندن تعطیلات در خاج از کشور به سر | نقشی که شیعیان کویت طی جنگ خلیج فارس در مقابل صدام ایفا کردند تغییر شگرفی در وضعیت آنان پدید آورد و به پذیرش مجدد و بازگشت آنان به درون جامعه کویت – و از جمله نظام سیاسی- انجامید. در زمان حمله عراق به کویت بسیاری از سنیان ثروتمند کویت برای گذراندن تعطیلات در خاج از کشور به سر میبردند لذا در این زمان تعادل جمعیتی کشور به نفع شیعیان به هم خورد و شیعیان در مقابل هجوم قوای عراق به شدت ایستادگی کرده و بسیاری از شیعیان به دست قوای اشغالگر عراقی کشته شدند یا به زندان افتادند. در این میان ابراز میهن دوستی شیعیان دو نتیجه در بر داشت: | ||
*تردید سنیان را درباره وفاداری شیعیان به کویت کاهش داد. | *تردید سنیان را درباره وفاداری شیعیان به کویت کاهش داد. | ||
*میان جوامع سنی و شیعی همبستگی برقرار ساخت. | *میان جوامع سنی و شیعی همبستگی برقرار ساخت. | ||
در واقع تجربه دشوار و مشترک اشغال کویت از سوی عراق، چنان احساس ملیت گرایی را در میان | در واقع تجربه دشوار و مشترک اشغال کویت از سوی عراق، چنان احساس ملیت گرایی را در میان کویتیها قوت بخشید که امروزه نظیر آن را کمتر در کشورهای عربی میتوان یافت. بازتاب این اتحاد ملی آن بود که بلافاصله پس از جنگ خلیج فارس، شیعه و سنی مشترکا خواستار احیای قانون اساسی و مجلس ملی شدند.<ref>فولر و فرانکه، ۱۳۸۴: ۳۱۰.</ref> به دلیل ساختار دموکراتیک کویت، شیعیان با سازماندهی فعالیتهای سیاسی خود و تشکیل احزاب در ساختار سیاسی کشور نقش آفرینی میکنند.<ref>متقی زاده، ۱۳۸۴: ۱۹۳.</ref> جنبشهای شیعیان کویت، مرکب از عرب زبانها و ایرانیان مقیم این کشور هستند که تفاوتهای نژادی و گرایشهای سیاسی مختلف باعث اختلافاتی میان آنها شده بود اما پس از انتخابات دهمین دوره مجلس ملی، به وحدت نسبی رسیدند.<ref>حیدری، ۱۳۸۳:ش ۱۵۲.</ref> | ||
====احزاب و تشکلهای شیعه==== | ====احزاب و تشکلهای شیعه==== | ||
مهمترین تشکیلات شیعیان در کویت عبارتند از: | مهمترین تشکیلات شیعیان در کویت عبارتند از: | ||
* '''[[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]]:''' تشکیلات حزب الدعوه متاثر از مرکزیت این حزب در عراق بود. از آنجا که طبق قانون اساسی کویت، وجود احزاب در این کشور مشروعیت ندارد، این مجموعه به صورت غیر علنی و در قالب | * '''[[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]]:''' تشکیلات حزب الدعوه متاثر از مرکزیت این حزب در عراق بود. از آنجا که طبق قانون اساسی کویت، وجود احزاب در این کشور مشروعیت ندارد، این مجموعه به صورت غیر علنی و در قالب فعالیتهای مذهبی و اجتماعی محدود به کار خود ادامه داد. تشکیلات این حزب مستقل از مرکزیت آن در عراق فعالیت میکرد. | ||
*'''انجمن دانشجویان شیعه:''' دانشجویان شیعه دانشگاه کویت در رقابت با سایر | *'''انجمن دانشجویان شیعه:''' دانشجویان شیعه دانشگاه کویت در رقابت با سایر گروههای سیاسی فعال در دانشگاه در انتخابات انجمن دانشجویی در دهه هفتاد اقدام به تشکیل گروه خاصی نمودند که اعضای این گروه با توجه به زمینههای قوی مذهبی، بعد از پیروزی انقلاب به پیروی خط امام روی آوردند. با ایجاد شکاف در میان شیعیان و با تشدید فعالیت جماعت شیرازی در میان شیعیان و تشدید فعالیت این جماعت در دانشگاه، گروه مزبور به دو قسمت به نامهای قائمه الاسلامیه الحره (خط امام) و قائمه الحره (جماعت شیرازی) تقسیم شده و اختلاف فیما بین موجب تنزل شیعیان به ردههای آخر جدول در انتخابات انجمن دانشجویان دانشگاه کویت گردید. | ||
* '''جمعیه الثقافیه الاجتماعیه:''' در | * '''جمعیه الثقافیه الاجتماعیه:''' در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شیعیان پیرو خط امام که در فعالیتهای سیاسی، از سوی دولت تحت فشار بودند اقدام به تشکیل انجمن فرهنگی – اجتماعی تحت عنوان جمعیه الثقافیه الاجتماعیه نمودند که در قالب آن به جذب جوانان و فعالیتهای عقیدتی – سیاسی مبادرت میشد. تحرکات این گروه در سالهای ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ به اوج خود رسید. در سال ۱۳۶۶ با دستگیری گروهی از شیعیان وابسته به این گروه، شورای اداری آن منحل و دولت گروه جدیدی را که وابسته به دولت بودند به عنوان اعضاء شورا تعیین و عملا این انجمن تعطیل شد. | ||
*'''ائتلاف الاسلامی الوطنی:''' این گروه در سال ۱۳۷۰ بعد از آزادی کویت با ائتلاف | *'''ائتلاف الاسلامی الوطنی:''' این گروه در سال ۱۳۷۰ بعد از آزادی کویت با ائتلاف جناحهای مختلف شیعه تشکیل گردید. هدف از تشکل این گروه سازماندهی فعالیتهای سیاسی شیعیان در انتخابات سال ۱۹۹۲ میلادی (۱۳۷۳) مجلس الامه بود. این ائتلاف با توجه به جو موجود و روحیه همکاری ناشی از صدمات جنگ توانست از وحدت نسبی بهره برداری و ۵ نفر از شیعیان را بعنوان نماینده وارد مجلس هفتم نماید. این ائتلاف پس از انتخابات به علت اوجگیری اختلافات شیعیان عملا از هم پاشید و اکنون وجود خارجی ندارد.<ref>سیفی،۱۳۸۶: ۷۵، ۷۴.</ref> | ||
===اوضاع مذهبی شیعیان کویت=== | ===اوضاع مذهبی شیعیان کویت=== | ||
از لحاظ قانونی، قانون اساسی کویت برطبق آنچه که به اسم آزادی ادیان تدوین شده به شیعیان حق انجام آزادانه مناسک ومراسمهای مذهبی را میدهد. ودولت از انجام فعالیتهای مذهبی که براساس عادتهای مرسوم باشد و نظم عمومی را بر هم نزند و مخالف با عرف جامعه نباشد حمایت میکند.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۸.</ref> مهمترین پدیدههای مثبتی که میتوان در این رابطه به آنها اشاره کرد شامل: | |||
از لحاظ قانونی، قانون اساسی کویت برطبق آنچه که به اسم آزادی ادیان تدوین شده به شیعیان حق انجام آزادانه مناسک | * شیعیان کویتی در مورد مسائل و امور شخصی مانند شیعیان بحرینی به دادگاههای اولیه [[شیعه جعفری]] و استیناف مراجعه میکنند، همچنین در سال ۲۰۰۳ دولت موافقت کرد که شیعیان در مسائلی مانند آن به دادگاههای عالی جعفری مراجعه کنند. | ||
* شیعیان کویتی در مورد مسائل و امور شخصی مانند شیعیان بحرینی به | * شیعیان در کویت به طور آزادانه مراسم مذهبی خود را انجام میدهند و در ساخت و برپایی مساجد و حسینهها حتی در محلههای سنی نشین از آزادی برخوردارند و به همین دلیل تعداد مساجد شیعیان در کویت به ۵۶ مسجد میرسد به اضافه ۱۱۶ حسینیه، گرچه طبق منابع دیگر تعداد مساجد شیعیان در کویت ۳۵ یا ۳۸ مسجد میباشد و به طور کلی نمیتوان تعداد مساجد شیعیان کویت را به طور دقیق معین کرد چرا که تعداد آنها با توجه به زمان تغییر میکند. | ||
* شیعیان در کویت به طور آزادانه مراسم مذهبی خود را انجام | * برخی ازافراد خانواده حکومتی کویت بسیار علاقمند به زیارت حسینیهها در مناسبتهای شیعیان ویژه در روز عاشورا هستند. | ||
* برخی ازافراد خانواده حکومتی کویت بسیار علاقمند به زیارت | * بعد از این که دستههای عزاداری حسینی در کویت ممنوع شد در سال ۲۰۰۶ حکومت با برپایی دسته عزاداری در رمیثیه موافقت کرد و حمایت امنیتی از آن به عمل آورد و در سال ۲۰۰۳ حکومت کویت هیئتی برای اداره اوقاف جعفری و نظارت بر آن تاسیس کرد.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۹.</ref> | ||
* بعد از این که | *شیعیان برای جذب روحانیان و علماء از قم و نجف به جز در زمان جنگ ایران و عراق ممنوعیتی نداشتند برخلاف وضعیت شیعیان در برخی کشورهای مجاور که شیعیان از نبود آزادی برای انجام امور مذهبی خود رنج میبرند.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۱۰.</ref> | ||
*شیعیان برای جذب روحانیان و علماء از قم و نجف به جز در زمان جنگ ایران و عراق ممنوعیتی نداشتند برخلاف وضعیت شیعیان در برخی کشورهای مجاور که شیعیان از نبود آزادی برای انجام امور مذهبی خود رنج | |||
===اوضاع اقتصادی شیعیان کویت=== | ===اوضاع اقتصادی شیعیان کویت=== | ||
از بعد اقتصادی باید اذعان کرد که برخی از | از بعد اقتصادی باید اذعان کرد که برخی از خانوادههای شیعه از بزرگترین تاجران در زمینه اقتصادی و تجاری کویت شدند. از مهمترین این خانواده ها: الوزان، بهبهانی، دشتی و معرفی هستند. علاوه بر این شیعیان از تعلیم و آموزش در توسعه و بهبود اوضاع اجتماعی خود استفاده کردهاند. به گونهای که دولت مرکز آموزش مجانی را تاسیس کرده که شیعه و سنی به طور مساوی از آن بهره میبرند.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۱.</ref> وضع اقتصادی نقش مهمی در از بین بردن شکاف میان شیعیان و اهل سنت از جهت اجتماعی و فرهنگی داشت که شیعیان از توزیع ثروت نفتی استفاده کردند. در آغاز دهه ۵۰ کویت شاهد بهره برداریهای کلان نفتی بود که به بهبود سطح اقتصادی شهروندان کویتی کمک کرد، امری که زمینه را برای شیعیان فراهم کرد تا در امور اقتصادی فعالیت کنند، به طوری که بعضی خانوادههای شیعه از بزرگترین طبقات تجاری کویت شدند، همچنین تحولات اقتصادی واجتماعی که در آن زمان کویت شاهد آن بود به شیعیان فرصت داد که پستهای مهم مدیریتی را در دولت عهدهدار شوند و همچنین به توسعه و گسترش آموزش در کویت کمک کرد، امری که شیعیان واهل سنت به طور یکسان از آن استفاده کردند و دولت آموزش رایگان را در تمام مقاطع تحصیلی از جمله تحصیلات عالیه فراهم کرد که به توسعه وضعیت اجتماعی وعلمی کمک کرد.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۹.</ref> | ||
==روابط ایران و کویت== | ==روابط ایران و کویت== | ||
[[پرونده:دیدار امیر کویت با رهبر انقلاب و ریاست جمهوری ایران.JPG|بندانگشتی|۳۰۰px|دیدار امیر کویت با رهبر انقلاب و ریاست جمهوری ایران]] | |||
[[پرونده:دیدار امیر کویت با رهبر انقلاب و ریاست جمهوری ایران.JPG|بندانگشتی| | |||
دو مناسبت موجب ارتباطات نزدیک بین ایران و کویت شد از جمله: | دو مناسبت موجب ارتباطات نزدیک بین ایران و کویت شد از جمله: | ||
#هم کیشی که از بدو پیدایش اسلام به صورت یک رشته ناگسستنی این دو ملت را به هم پیوند داده است. | #هم کیشی که از بدو پیدایش اسلام به صورت یک رشته ناگسستنی این دو ملت را به هم پیوند داده است. | ||
#همجواری ایران و کویت که خود یکی دیگر از عوامل نیرومند همبستگی و دوستی و سرمنشاء هزاران مناسبات دوستانه و صمیمانه دیگر خواهد بود. پس از اعلام استقلال کویت، ایران اولین کشور غیر عربی بود که استقلال این کشور را به رسمیت شناخت و هیاتی از رجال و | #همجواری ایران و کویت که خود یکی دیگر از عوامل نیرومند همبستگی و دوستی و سرمنشاء هزاران مناسبات دوستانه و صمیمانه دیگر خواهد بود. پس از اعلام استقلال کویت، ایران اولین کشور غیر عربی بود که استقلال این کشور را به رسمیت شناخت و هیاتی از رجال و شخصیتهای برجسته ایران برای تبریک به کویت رفتند.<ref>جواهری، ۱۹۶۱: ۱۲۸ – ۱۲۷.</ref> | ||
تاریخ روابط ایران و کویت را میتوان در دو مقطع جداگانه و در بطن حاکمیت مورد تجزیه و تحلیل قرار داد: بخشی از روابط در دوران حاکمیت شاهنشاهی شکل گرفته و فضای حاکم بر این فصل نشان از حرکت دو طرف در راستای منافع طرفین و هم سویی با منافع ابر قدرتها داشته است.<ref>ناصر، | تاریخ روابط ایران و کویت را میتوان در دو مقطع جداگانه و در بطن حاکمیت مورد تجزیه و تحلیل قرار داد: بخشی از روابط در دوران حاکمیت شاهنشاهی شکل گرفته و فضای حاکم بر این فصل نشان از حرکت دو طرف در راستای منافع طرفین و هم سویی با منافع ابر قدرتها داشته است.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۲۱۳.</ref> در زمینه روابط کویت با ایران قبل از انقلاب اسلامی باید گفت که پس از اعلام استقلال کویت در سال ۱۹۶۱ ایران از جمله نخستین کشورهایی بود که کویت را به رسمیت شناخت.<ref>سیفی، ۱۳۸۶: ۱۶۵.</ref> این شناسایی با توجه به این که بعضی از کشورها نسبت به شناسایی استقلال کویت تردید داشتند و حتی عراق مدعی حاکمیت بر کویت بود؛ اثر عمدهای در حسن رابطه بین ایران و کویت داشته است. پس از شناسایی کویت از سوی ایران هیات حسن نیتی به کویت اعزام گردید و این امر در تحکیم مبانی دوستی بین دو کشور تاثیر بیشتری به جای گذاشت.<ref>اطلاعاتی درباره کویت، ۱۳۶۲: ۱۱۵.</ref> | ||
اما روابط دو دولت بعد از انقلاب اسلامی به نوعی بود که رویدادهای ایران در پایان سال ۱۹۷۸ و آغاز سال ۱۹۷۹ به دلیل نداشتن شناخت دقیق از تحولات نوعی «وحشت» و «اضطراب» برای مقامات رسمی کویت ایجاد کرد. به رغم نوسان و سردی واکنشهای رسمی، مقامات کویت تصریح کردند که رویدادهای ایران ماهیتاً یک مسئله داخلی است و باید به شیوهای که ایران آن را مشخص میسازد با آن برخورد کرد، به عبارت دیگر کویت در این رویدادها دخیل نیست. به هر حال کویت از جمله اولین کشورهایی بود که نظام جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت. دیدار شیخ صباح الاحمد وزیر خارجه کویت از تهران در ژوئن ۱۹۷۹ نیز نخستین دیدار وزیر خارجه یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس از تهران بود. هدف این دیدار بررسی امنیت در منطقه و توسعۀ مناسبات ایران و اعراب عنوان گردید. وزیر خارجه کویت با ابراز خشنودی از انجام این دیدار اعلام نمود روابط دو کشور از امروز به بعد بهتر خواهد شد.<ref>فیلی رودباری، ۱۳۷۵: ۱۵۸ – ۱۵۷.</ref> | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3348A5145.html آمار شیعیان کویت] | * [http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3348A5145.html آمار شیعیان کویت] | ||
* [http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3351A51446.html تأملاتی پیرامون شیعیان کویت] | * [http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3351A51446.html تأملاتی پیرامون شیعیان کویت] | ||
==پانویس== | |||
{{پانویس2}} | |||
{{جزیرةالعرب}} | {{جزیرةالعرب}} | ||
{{الگو:کشورهای آسیا}} | {{الگو:کشورهای آسیا}} |