شاه عباس اول: تفاوت میان نسخه‌ها

شاه عباس اول (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۰۴

۲۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۱۶

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Ahmadnazem

confirmed، protected، templateeditor

۲۱۶

ویرایش

@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 ایران دوران شاه عباس برخلاف دوران شاهان سلف صفوی که نظام ملوک الطوایفی و تحت نظام فئودالی بود، به ایرانی تحت نظر حکومت مرکزی تبدیل شد که این را می‌توان با سیاست یکپارچگی و اطاعت مرکزی دوران ساسانیان برپایه مذهب مقایسه کرد. البته شاه عباس به امور مذهبی توجه چندانی نداشت ولی آن نیز در شاهان بعدی بسیار مورد توجه قرار گرفت. برای تسریع این امر، شاه عباس در نوروز ۱۰۰۷ ه‍.ق با برگزاری جشن باشکوهی، پاییتخت را از قزوین به اصفهان تغییر داد<ref>زندگی شاه عباس، ص۱۱۶</ref> تا بتواند در مرکز ایران بهتر حکمرانی کند و در عین حالی که به ازبکان و عثمانیها نظارت داشته باشد، به داد وستد از طریق خلیج فارس اشراف بیشتری داشته باشد. البته سردی هوای قزوین، وجود عده‌ای از اهل تسنن در این شهر و حتی فرقه نقطویه که بنا به نقل اسکندر بیک منشی خود شاه آنها را پس از تلاش زیاد قلع و قمع کرد<ref>اسکندر بیک، عالم آرای عباسی، ج۲، ص ۷۴۴-۷۵۰</ref> و هجوم ازبکان در انتقال پاییتخت بی‌تاثیر نبود.
-==اقدامات عمرانی==
-با توجه به جاری بودن رود زیبا و پرآب زاینده رود، شاه به آباد کردن اصفهان پرداخت و عمارات مختلفی مانند نقش جهان و میدان شاه را ساخت و برای مسیرش به شکارگاه، خیابان زیبای چهارباغ که از چهار باغ کهن و زیبا می‌گذشت را بنا کرد. الله وردی خان، غلامی که به حکومت فارس رسیده بود، با پول شخصی‌اش پلی زیبا بر روی زاینده رود ساخت که دوسوی امتداد چهارباغ را به هم متصل می‌کرد که به سی و سه پل مشهور شد.<ref>زندگی شاه عباس، ص۱۱۵-۱۱۶</ref> به هرحال اصفهان به قدری به عظمت و شکوه رسید که ویلفرد بلانت درباره‌اش می‌گوید: «اصفهان یاد بود شاه عباس است: ساختمان می‌خواهی تماشا کنی بیا اینجا».<ref>ایران عصر صفوی، ص۱۵۱ به نقل از کتاب Isfahan: pearl of pershia</ref> به هر حال شاه با اقتدار توانست آشوب داخل کشور را آرام کند به گونه‌ای که تمامی قزلباشان و حاکمان از او به شدت می‌ترسیدند و کافی بود که شاه در دربار لباس سرخ رنگ خود را که نشان عصبانیتش بود را بپوشد،<ref>زندگی شاه عباس، ص۲۰۱</ref> دیگر هیچ کدام از سران نمی‌دانستند که آیا از دربار زنده بیرون می‌روند یا خیر؟
-شاه عباس توانست آرامش و قدرت را به ایران بازگرداند. اما این آرامش بنا به انجام تغییرات عمده در امور سیاسی و اجتماعی ایران بود که رخ داده بود و باعث انعکاس تغییرات در ساختار اداری کشور شد.
 ==مناصب مهم حکومتی==
@@ خط ۹۰: / خط ۸۵: @@
 به هر حال شاه عباس با تکیه بر تلاش و همت بی‌وقفه خود و استفاده از امکانات وسیعی که در اختیار داشت، توانست آرامش و شکوه را به ایران بازگرداند به گونه‌ای که حتی در دوران آخرین شاه صفویه، هیچیک از قدرت‌های آن زمان جرات حمله به کشوری را نداشتند که شاه آن به یک تلنگر بسیار کوچک مانند حمله چند افغان برای سقوط به آن وابسته بود.
+==اقدامات مهم==
-==گسترش و حمایت از مذهب تشیع==
+===گسترش و حمایت از مذهب تشیع===
 دوران اولیه صفویه بیشتر تکیه بر بخش نظامی بود و شاه عباس نیز بر بخش نظامی بیشتر توجه داشت تا اداری و مذهبی. بسیاری از امور شرعی حتی در ظاهر رعایت نمی‌شد. مثلا دلاواله در سفرنامه خود دررابطه با مجلس شراب شاه، مطالبی نوشته است. به هر حال شراب خواری تا سال ۱۰۲۹ه‍.ق علنی بود و در آن سال شاه طی حکمی شراب خواری علنی را غدغن کرد. البته این حکم فقط یک سال دوام داشت و سال بعد منقضی شد. شاه عباس حتی به یک طبیب دستور نگارش رساله‌ای در رابطه با منافع و مضرات شراب داد که این کتاب در آخرین سال عمرش به نام جام جهان نمای عباسی نگاشته شد.<ref>جعفریان، صفویه در عرصه دین،فرهنگ و سیاست، ص۳۸۱ و ۳۸۲</ref>
@@ خط ۱۰۵: / خط ۱۰۰: @@
 پس از او نیز میرداماد مرجع صدور فتوا به شمار می‌آمد.<ref>جعفریان، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاستِ، ص۲۱۶-۲۱۷</ref> شاه عباس مناصب مذهبی را بسیار پایین برد و نظارت و تعیین آن نیز با خودش بود. او حتی منصب قضاوت را خود تعیین می‌کرد. مثلا در فرمانی که خود جهت تعیین قاضی و پیشنمازی گیلان صادر کرد، نوشت:... (قاضی محمد) به درگاه جهان پناه آمده، التماس حکم تاکید در این بابت نموده...<ref>جعفریان، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، ص۲۰۹</ref> که نشان از تعیین و وابستگی شدید قاضی نسبت به شاه می‌باشد.
+===اقدامات عمرانی===
+با توجه به جاری بودن رود زیبا و پرآب زاینده رود، شاه به آباد کردن اصفهان پرداخت و عمارات مختلفی مانند نقش جهان و میدان شاه را ساخت و برای مسیرش به شکارگاه، خیابان زیبای چهارباغ که از چهار باغ کهن و زیبا می‌گذشت را بنا کرد. الله وردی خان، غلامی که به حکومت فارس رسیده بود، با پول شخصی‌اش پلی زیبا بر روی زاینده رود ساخت که دوسوی امتداد چهارباغ را به هم متصل می‌کرد که به سی و سه پل مشهور شد.<ref>زندگی شاه عباس، ص۱۱۵-۱۱۶</ref> به هرحال اصفهان به قدری به عظمت و شکوه رسید که ویلفرد بلانت درباره‌اش می‌گوید: «اصفهان یاد بود شاه عباس است: ساختمان می‌خواهی تماشا کنی بیا اینجا».<ref>ایران عصر صفوی، ص۱۵۱ به نقل از کتاب Isfahan: pearl of pershia</ref> به هر حال شاه با اقتدار توانست آشوب داخل کشور را آرام کند به گونه‌ای که تمامی قزلباشان و حاکمان از او به شدت می‌ترسیدند و کافی بود که شاه در دربار لباس سرخ رنگ خود را که نشان عصبانیتش بود را بپوشد،<ref>زندگی شاه عباس، ص۲۰۱</ref> دیگر هیچ کدام از سران نمی‌دانستند که آیا از دربار زنده بیرون می‌روند یا خیر؟
+شاه عباس توانست آرامش و قدرت را به ایران بازگرداند. اما این آرامش بنا به انجام تغییرات عمده در امور سیاسی و اجتماعی ایران بود که رخ داده بود و باعث انعکاس تغییرات در ساختار اداری کشور شد.
 ==وفات==