سوره فلق: تفاوت میان نسخه‌ها

[[خدا|خداوند]] در سوره فلق به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] دستور می‌دهد که از هر شرّی به خدا پناه ببرد، مخصوصاً از شر تاریکی شب، شر زنان افسونگر و شر [[حسد|حسودان]]. بنابر [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] مراد از «النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ» فقط زنان ساحر نیستند بلکه هر شخصی است که [[جادو|سحر و جادو]] انجام می‌دهد.<ref>طباطبایی، المیزان، ترجمه، ج۲۰، ص۶۷۹ـ۶۸۲.</ref> به گفته [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]]، سوره فلق به پیامبر و مسلمانان تعلیم می‌دهد در برابر هر شری به خدا پناه ببرند و خود را به او بسپارند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۴۵۴.</ref>

درباره شأن نزول این سوره، روایتی در منابع اهل سنت نقل شده است که عالمان شیعه آن را نپذیرفته‌اند.<ref>طباطبایی،الميزان،۱۳۸۲ ، ج۲۰، ص۳۹۴.</ref> در کتاب تفسیری «الدر المَنثور» از کتاب‌های تفسیری اهل سنت آمده است مردى يهودى [[پیامبر اسلام(ص)]] را سِحر كرد. [[جبرئیل]] نزد پيامبر(ص) آمد و مُعَوَّذتین (سوره فلق و ناس) را آورد و گفت مردى يهودى تو را سحر كرده و سحر او در فلان چاه است. پیامبر(ص) علی بن ابی‌طالب را فرستاد تا سِحر را بياورند؛ سپس دستور داد گره‌هاى آن را باز کند و براى هر گره، یک آيه از مُعَوَّذتين را بخواند. چون گره‌ها باز و اين دو سوره تمام شد، پيامبر اسلام(ص) سلامتى خود را باز يافت.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۴۱۷.</ref>

[[سید محمد حسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] در تفسیر المیزان می‌نویسد دلیلی وجود ندارد که پيامبر(ص) از نظر جسمی در برابر سِحر و جادو مقاوم باشد و جادو نتواند در بدن او مریضی ایجاد کند؛ بلکه آیه قرآن بر این دلالت دارد که دل و جان، و عقل و انديشه پيامبر(ص) از سحر و نفوذ شياطين در امان است.<ref>طباطبایی،الميزان،۱۳۸۲ ، ج۲۰، ص۳۹۴.</ref>

[[سید رضی]] (درگذشته [[سال ۴۰۶ هجری قمری|۴۰۶ق]]) در تفسیر آیه چهارم سوره فلق (و از شرّ دمندگان افسون در گره‌ها) می‌نویسد: این [آیه] استعاره<ref>مراد از استعاره در اینجا، عام است و شامل اقسام استعاره، کنایه، مجاز عقلی و اقسام تشبیه است چرا که تاریخ نگارش این کتاب چند دهه قبل از تدوین علم معانی و بیان بوده است. ر.ک: مقدمه محمد الحسینی المشکوة، بر تلخیص البیان فی مجازات القرآن، ص ۱۱.</ref> است و مراد از آن پناه بردن به خدا از شر زنانی است که تصمیم‌های راسخانه مردان را [که از شدت استواری به گره تشبیه شده است] با مکرشان از بین می‌برند و توان آنها را با نیرنگشان سست می‌کنند.<ref>الرضی، تلخیص البیان فی مجازات القرآن، ص۲۸۰.</ref> برخی از مفسران اهل سنت<ref>مثل زمخشری.</ref> نیز [[سحر]] و [[چشم زخم]] را نپذیرفته‌اند.<ref>قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه نامه: [[بهاءالدین خرمشاهی]]، ذیل سوره فلق.</ref> در عین حال علامه طباطبایی می‌نویسد این آیه و آیه ۱۰۲ سوره بقره نشان می‌دهند قرآن واقعیت‌داشتن سحر و جادو را تصدیق کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ترجمه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۶۸۱.</ref>

از پیامبر(ص) نقل شده است هر کس دو سوره ناس و [[سوره فلق|فلق]] را بخواند، مانند آن است که همه کتاب‌های پیامبران الهی را قرائت کرده  است.<ref>طبرسی، مجمع البیان،۱۳۳۸ ق، ج۱۰، ص ۴۹۱</ref> از [[امام باقر(ع)]] نیز نقل شده است هر كسی در سه ركعت [[نماز شب]] (شفع و وتر) سوره‌های مُعَوَّذَتین (ناس و فلق) و [[سوره اخلاص|اخلاص]] را بخواند، به او خطاب شود كه ای بنده خدا مژده باد بر تو كه خداوند نماز وتر تو را قبول كرد.<ref>طبرسی،  مجمع البيان، ۱۳۳۸ ق، جلد ۱۰ ص ۴۹۱.</ref> همچنین نقل شده است پيامبر(ص) دو سوره فلق و ناس را محبوب‌ترينِ سوره‌ها نزد خداوند می‌دانست.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳‌ه ،ج۹۲،ص ۳۶۸.</ref> در نقلی دیگر از پیامبر(ص) آمده است هر کس سوره‌های [[سوره اخلاص|توحید]] و ناس و فلق را هر شب ده مرتبه بخواند، مانند این است که تمام قرآن را قرائت کرده و از گناهانش خارج می‌شود، مانند روزی که از مادر متولد شده و اگر در آن روز یا شب بمیرد، به مرگ شهادت مرده است.<ref>طبرسی،  مجمع البیان،۱۳۳۸ ق، ج۱۰، ص ۴۹۱</ref> در مورد خواص سوره فلق نقل شده است پیامبر(ص) با خواندن مُعَوَّذَتین، [[امام حسن مجتبی|امام حسن]] و [[امام حسین|حسین]] (ع) را [[تعویذ]] می‌کرده است.<ref>نگاه کنید: دانشنامه قرآن، ج ۲، ص ۱۲۷۱-۱۲۷۲.</ref>