پرش به محتوا

بکتاشیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ مهٔ ۲۰۱۴
imported>Lohrasbi
imported>Lohrasbi
خط ۳۱: خط ۳۱:


==جغرافیا==
==جغرافیا==
* به طور کلی طریقه بکتاشیه در خارج از سرزمین [[آناتولی]] تنها در میان جماعات ترک پذیرفته شده بود و در آلبانی بیش از هر جای دیگر پیرو داشت. این طریقه ظاهرا در سده 9 ق/ 15م به آلبانی وارد شد و به تدریج در میان مردمان آن منطقه که از عثمانیان متعصب سنی مذهب، دل زده بودند پیروانی یافت. تا آنجا که پس ا انحلال این طریقه در [[ترکیه]] بیشترین جمعیت بکتاشی خارج از ترکیه در آلبانی ساکن بودند.
 
* پیروان طریقه بکتاشیه در سایر مناطق بالکان همچون [[تراکیه]]، [[مقدونیه]]، [[کوزوو]] و نیز [[بلغارستان]] فعالیت داشتند. اما همه آنان با سخت گیری نظام های کمونیستی در این سرزمین ها به تدریج از فعالیت افتادند.<ref>کیسلینگ، ص 286ـ281؛ تریمینگام، ص 125؛ ایرانیکا، 121ـ120 IV</ref>
* به طور کلی طریقه بکتاشیه در خارج از سرزمین [[آناتولی]] تنها در میان جماعات ترک پذیرفته شده بود و در آلبانی بیش از هر جای دیگر پیرو داشت. این طریقه ظاهرا در سده ۹ ق/ ۱۵م به آلبانی وارد شد و به تدریج در میان مردمان آن منطقه که از عثمانیان متعصب سنی مذهب، دل زده بودند پیروانی یافت. تا آنجا که پس ا انحلال این طریقه در [[ترکیه]] بیشترین جمعیت بکتاشی خارج از ترکیه در آلبانی ساکن بودند.
* طریقه بکتاشیه در [[مصر]] نیز پیروانی در میان جماعت ترک و آلبانی تبار ساکن [[قاهره]] داشت. این جماعت در سده های 12ـ9ق/18ـ15م [[تکیه|تکیه هایی]] مخصوص به خود در مصر داشتند اما با آغاز سده 13ق/19م تنها [[تکیه قصرالعین]] در [[قاهره]] فعالیت داشته است.
* پیروان طریقه بکتاشیه در سایر مناطق بالکان همچون [[تراکیه]]، [[مقدونیه]]، [[کوزوو]] و نیز [[بلغارستان]] فعالیت داشتند. اما همه آنان با سخت گیری نظام‌های کمونیستی در این سرزمین‌ها به تدریج از فعالیت افتادند.<ref>کیسلینگ، ص۲۸۶ـ۲۸۱؛ تریمینگام، ص۱۲۵؛ ایرانیکا، ۱۲۱ـ۱۲۰ IV</ref>
* بکتاشیان در [[کربلا]] نیز تکیه ای به نام «عبدالمومن بابا» داشتند.<ref>ر.ک: کوپریلی، طریقه ص 31ـ30؛ ایرانیکا، IV/121</ref>
* طریقه بکتاشیه در [[مصر]] نیز پیروانی در میان جماعت ترک و آلبانی تبار ساکن [[قاهره]] داشت. این جماعت در سده‌های ۱۲ـ۹ق/۱۸ـ۱۵م [[تکیه|تکیه هایی]] مخصوص به خود در مصر داشتند اما با آغاز سده ۱۳ق/۱۹م تنها [[تکیه قصرالعین]] در [[قاهره]] فعالیت داشته است.
* بکتاشیان در [[کربلا]] نیز تکیه‌ای به نام «‌عبدالمومن بابا‌» داشتند.<ref>ر.ک: کوپریلی، طریقه ص۳۱ـ۳۰؛ ایرانیکا، IV/۱۲۱</ref>
 
==اعتقادات==
==اعتقادات==
* بکتاشیان خود را مسلمان و [[شیعه]] می دانند آنان به وحدانیت خدا، [[نبوت]] [[محمد(ص)]] و [[ولایت]] [[علی(ع)]] معتقدند. اما این سه را در [[تثلیث|تثلیثی]] شبیه به تثلیث مسیحی می نگرند. در دیدگاه آنان، خدای متعال حقیقت مطلقی است که در وجود محمد(ص) و علی(ع) تجلی کرده است و این دو تجلی، خود با یکدیگر و با آن حقیقت مطلق یکی هستند. محمد(ص) و علی(ع) در ظاهر دو شخص و در باطن حقیقتی واحدند.<ref>برج، ص 133ـ132؛ شیبی، ج 2، ص 340 EI2</ref> در نگاه از زاویه ای دیگر؛ بکتاشیه بر این باورند که ذات بی تعین احدیت، نخست در نور محمدی(ص) تعین یافت اما در این نور محمدی(ع)، علی(ع) نیز به همان اندازه محمد(ص) ظهور و حضور دارد. به علاوه در دیدگاه آنان گرچه خداوند [[قرآن]] را بر پیامبر(ص) نازل کرد اما همانگونه که پیامبر(ص)، علی(ع) را باب علم دانسته است، در واقع بدون علی(ع) درک معارف و حقایق موجود در قرآن امکان ناپذیر است و به خاطر همین، علی(ع) آشکار کننده دین و مفسر آن به شمار می آید و در مرتبه ای حتی بالاتر از پیامبر(ص) قرار می گیرد.<ref>برج ص 134ـ114 شیبی ج 2 ص 341</ref>
* بکتاشیان خود را مسلمان و [[شیعه]] می دانند آنان به وحدانیت خدا، [[نبوت]] [[محمد(ص)]] و [[ولایت]] [[علی(ع)]] معتقدند. اما این سه را در [[تثلیث|تثلیثی]] شبیه به تثلیث مسیحی می نگرند. در دیدگاه آنان، خدای متعال حقیقت مطلقی است که در وجود محمد(ص) و علی(ع) تجلی کرده است و این دو تجلی، خود با یکدیگر و با آن حقیقت مطلق یکی هستند. محمد(ص) و علی(ع) در ظاهر دو شخص و در باطن حقیقتی واحدند.<ref>برج، ص 133ـ132؛ شیبی، ج 2، ص 340 EI2</ref> در نگاه از زاویه ای دیگر؛ بکتاشیه بر این باورند که ذات بی تعین احدیت، نخست در نور محمدی(ص) تعین یافت اما در این نور محمدی(ع)، علی(ع) نیز به همان اندازه محمد(ص) ظهور و حضور دارد. به علاوه در دیدگاه آنان گرچه خداوند [[قرآن]] را بر پیامبر(ص) نازل کرد اما همانگونه که پیامبر(ص)، علی(ع) را باب علم دانسته است، در واقع بدون علی(ع) درک معارف و حقایق موجود در قرآن امکان ناپذیر است و به خاطر همین، علی(ع) آشکار کننده دین و مفسر آن به شمار می آید و در مرتبه ای حتی بالاتر از پیامبر(ص) قرار می گیرد.<ref>برج ص 134ـ114 شیبی ج 2 ص 341</ref>
کاربر ناشناس