تهجد: تفاوت میان نسخه‌ها

تهجد (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۷:۰۸

۱۱۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۱۸

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Mgolpayegani

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 ==در لغت و اصطلاح==
-واژه تهجد از ریشه «ه ج د» است. [[راغب اصفهانی]]<ref>ذیل «هجد»</ref> و [[فضل بن حسن طبرسی|طَبْرِسی]]<ref>طبرسی، ج ۶، ص ۶۶۸</ref> اصل هُجود را به معنای «خوابیدن» دانسته‌اند، اما به گفته [[اسماعیل بن حماد جوهری|جوهری]]<ref>ذیل «هجد»</ref> این واژه از اضداد است، چون در لغت به دو معنای «در شب خفتن» و «در شب بیدار شدن» آمده است. تهجّد در اصطلاح به معنای [[نماز شب]] است<ref>فخررازی، التفسیرالکبیر، بی‌تا، ج ۲۱، ص ۲۹</ref> و متهجِّد کسی است که شبانگاه برای برپا داشتن نماز از خواب برمی خیزد.<ref>ابن منظور؛ ابن فارس، ذیل «هجد»</ref>
+واژه تهجد از ریشه «ه ج د» است. [[راغب اصفهانی]]<ref>ذیل «هجد»</ref> و [[فضل بن حسن طبرسی|طَبْرِسی]]<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۶۸</ref> اصل هُجود را به معنای «خوابیدن» دانسته‌اند، اما به گفته [[اسماعیل بن حماد جوهری|جوهری]]<ref>ذیل «هجد»</ref> این واژه از اضداد است، چون در لغت به دو معنای «در شب خفتن» و «در شب بیدار شدن» آمده است. تهجّد در اصطلاح به معنای [[نماز شب]] است<ref>فخررازی، التفسیرالکبیر، بی‌تا، ج ۲۱، ص ۲۹</ref> و متهجِّد کسی است که شبانگاه برای برپا داشتن نماز از خواب برمی خیزد.<ref>ابن منظور؛ ابن فارس، ذیل «هجد»</ref>
 {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول ={{حدیث|وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَىٰ أَن يَبْعَثَكَ رَ‌بُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا|ترجمه= و پاسى از شب را زنده بدار، تا براى تو [به منزله‌] نافله‌اى باشد، اميد كه پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[سوره اسراء|اسراء]]، ۷۹، ترجمه فولادوند.</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
 ==در قرآن==
-در [[قرآن کریم]]، کلمه تهجد یک بار به کار رفته است: «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ».<ref>إسراء: ۷۹</ref> بنابراین آیه، نمازشب بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[واجب]] شده است<ref>ابن بابویه، ۱۴۰۴، ج ۱، ص ۴۸۴</ref> و پیامبر(ص) به سبب شب خیزی و تهجّد، مقام [[شفاعت]] در [[آخرت|روز جزا]] را یافته است.<ref>فخررازی، التفسیرالکبیر، بی‌تا، ج ۲۱، ص ۳۱؛ طبرسی، ج ۶، ص ۶۷۱؛ طباطبائی، ج ۱۳، ص ۱۷۶</ref> مخاطب آیه مذکور رسول اکرم (ص) است<ref>رجوع کنید به طبرسی، ج ۶، ص ۶۷۰</ref> ولی به موجب آیه «لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَ‌سُولِ اللَّـهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»،<ref>به طور یقین زندگی رسول خدا برای شما سرمشق نیکویی بود؛ احزاب: ۲۱</ref> به امت اسلامی نیز تهجّد توصیه شده است. همچنین از برخی [[احادیث]] برمی‌آید که نماز شب در اوایل ظهور [[اسلام]] واجب بوده و سپس [[سنت|سنّت]] مؤکد شده است.<ref>رجوع کنید به طبری، ج ۲۹، ص ۷۸؛ ابوداوود، ج۲، ص۷۱ـ۷۲</ref>
+در [[قرآن کریم]]، کلمه تهجد یک بار به کار رفته است: «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ».<ref>إسراء: ۷۹</ref> بنابراین آیه، نمازشب بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[واجب]] شده است<ref>ابن بابویه، ۱۴۰۴، ج ۱، ص ۴۸۴</ref> و پیامبر(ص) به سبب شب خیزی و تهجّد، مقام [[شفاعت]] در [[آخرت|روز جزا]] را یافته است.<ref>فخررازی، التفسیرالکبیر، بی‌تا، ج ۲۱، ص ۳۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۷۱؛ طباطبائی، ج ۱۳، ص ۱۷۶</ref> مخاطب آیه مذکور رسول اکرم (ص) است<ref>رجوع کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۷۰</ref> ولی به موجب آیه «لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَ‌سُولِ اللَّـهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»،<ref>به طور یقین زندگی رسول خدا برای شما سرمشق نیکویی بود؛ احزاب: ۲۱</ref> به امت اسلامی نیز تهجّد توصیه شده است. همچنین از برخی [[احادیث]] برمی‌آید که نماز شب در اوایل ظهور [[اسلام]] واجب بوده و سپس [[سنت|سنّت]] مؤکد شده است.<ref>رجوع کنید به طبری، ج ۲۹، ص ۷۸؛ ابوداوود، ج۲، ص۷۱ـ۷۲</ref>
 اگرچه واژه تهجّد تنها یک بار در قرآن کریم آمده است، در سوره‌های متعدد به شب زنده داری و استغفار سحرگاهی تصریح شده است. آمرزش خواهی در سحرگاهان به عنوان یکی از ویژگیهای پرهیزگاران،<ref>رجوع کنید به آل عمران: ۱۷؛ ذاریات: ۱۷ـ ۱۸</ref> شب زنده داری به عنوان یکی از صفات بندگان خدای رحمان<ref>رجوع کنید به فرقان: ۶۴</ref> و مؤمنان واقعی<ref>رجوع کنید به سجده: ۱۶</ref> و دیگر موارد<ref>رجوع کنید به زمر: ۹</ref> به این معنی ناظرند. همچنین در آیه دوم سوره مُزَّمِّل «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا» (پاره‌ای از شب را بپاخیز)، مخاطب [[رسول اکرم(ص)]] است، ولی قیام در دل شب به حکم دیگر آیات و نیز [[احادیث]] به همگان توصیه شده است.