جزیرة العرب: تفاوت میان نسخه‌ها

پس از وفات [[پیامبر(ص)]] در صفر سال یازدهم، عده‌ای از اهالی جزیرة ‌العرب، به‌ویژه در نواحی شرقی عمان و یمامه و بحرین، [[مرتد]] شدند و [[ابوبکر]] (حکومت: ۱۱ـ۱۳ق)، طی نبردهایی معروف به [[نبردهای رده‌|رِدَّه]]، آنان را سرکوب کرد؛<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۴۰۷ق، ص۱۳۱ـ۱۴۹؛ یعقوبی، تاریخ‌ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۱ـ۱۳۲؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، ج۲، ص۳۴۹ـ۳۸۳.</ref>ابوبکر، در زمان حکومتش، برای هریک از نواحی جزیرة ‌العرب (مانند مکه، طائف، یمامه و بحرین‌) امیرانی منصوب کرد<ref>یعقوبی، تاریخ‌ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۱ـ۱۳۲؛ باوزیر، معالم تاریخ الجزیرة العربیة، ۱۳۸۵ق، ص۹۶.</ref> و سپس متوجه شام و بین‌النهرین شد. توجه ابوبکر به فتح سرزمین‌های شمالی جزیرة ‌العرب‌<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۴۰۷ق، ص۱۴۹ به بعد.</ref> نشان می‌دهد که ساکنان بیشتر نواحی جزیرة ‌العرب در زمان وی مسلمان شده بودند و اقلیتها تهدیدی به شمار نمی‌آمدند.

در زمان عمر خطّاب (حکومت: ۱۳ـ۲۳ق) ـ-که مسلمانان، عراق و شام و بیشتر مناطق ایران را فتح کرده بودند-<ref>یعقوبی، تاریخ‌ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۹-۱۶۱.</ref> به‌سبب فتنه‌های غیرمسلمانان، مقرر شد هیچ‌کس در جزیرة ‌العرب دینی به‌جز اسلام نداشته باشد. از این‌رو، تمام پیمان‌ها با ادیان دیگر از بین رفت و یهودیان خیبر به شام و مسیحیان نجران به عراق و شام منتقل شدند.<ref>یعقوبی، تاریخ‌ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۵۵.</ref> [[عمر بن خطاب|عُمَر]] پنج والی را حاکم مناطق جزیرة ‌العرب کرد: [[زیاد بن لبید]] در بعضی قسمت‌های یمن، [[ابوهریره|ابوهُرَیرْه]] در عمان، [[نافع بن حارث]] در مکه، [[یعلی بن منیه|یعلی بن مَنیه تمیمی]] در صنعا و [[حارث بن ابی العاصثقفی]] در بحرین حکومت داشتند.<ref>یعقوبی، تاریخ‌ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۶۱.</ref> در زمان [[خلافت]] [[امام علی (ع)]] (۳۵ـ۴۰ق)، برخی از [[صحابه|صحابیان]] پس از پیمان‌شکنی به بصره رفتند. این امر به همراه فتنه‌های [[معاویه]] در دمشق موجب آشفتگی سیاسی در شام و عراق شد و از این‌رو امام علی، در [[رجب]] سال ۳۶ق، مرکز خلافت را از مدینه به [[کوفه]] در [[عراق]] منتقل کرد که نخستین انتقال مرکز حکومت به خارج از جزیرة ‌العرب به شمار می‌آید. پس از [[شهادت]] حضرت علی و بازگشت [[امام حسن (ع)]] به مدینه، جزیرة ‌العرب مجدداً کانون حکومت اسلامی شد.<ref>دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۷۹ق، ص۱۴۳ـ۱۴۴، ۲۱۶-۲۱۸؛ یعقوبی، تاریخ‌ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۷۸ـ۱۸۲.</ref>