ابوموسی اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

ابوموسی اشعری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۲:۰۶

۱۵۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۴

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Mahboobi

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 اصل او از یمن بود و به طایفه اشعر از قبایل یمانی نسب می برد که خود بخشی از قبیله قحطان به شمار می رفت<ref>ر.ک: ابن سعد، ج4، ص 105؛ خلیفه الطبقات، ج 1، ص 428؛ ابن عبدالبر، ج 4، ص 1762</ref> مادرش ظبیه که عدنانی بود بعدها اسلام آورد و در مدینه وفات یافت.<ref>ابن سعد،ج4، ص 105</ref>
 ==تاریخ مسلمان شدن==
-در تاریخ مسلمان شدن ابوموسی با تناقض در مآخذ و روایات روبه رو هستیم بر اساس پاره ای از روایات او به مکه رفت و با ابواحیحه سعید بن عاص بن امیه هم پیمان (حلیف) شد و اسلام آورد و در هجرت دوم مسلمانان به حبشه با آنان کوچ کرد<ref>همانجا؛ ابن هشام، ج 1، ص 347؛ بلاذری، انساب، ج 1، ص 201</ref> اما ابن سعد<ref>ابن سعد،ج4، ص 105</ref> تصریح دارد که وی هرگز حلیف نبوده و پس از پذیرش اسلام به یمن بازگشته است و اینکه موسی بن عقبه ابن اسحاق و ابو مشعر 30 تن از کهن ترین سیره نویسان او را در شمار مهاجران به حبشه نیاورده اند این نظر را تایید می کند<ref>ر.ک: بلاذری، انساب، ج 1، ص 201؛ ابن ابی الحدید، ج 13، ص 314</ref> نیز احمد بن حنبل<ref>احمد بن حنبل،ج 4، ص 406ـ405</ref> از قول نوه ابوموسی آورده است که او و قومش سه روز پس از فتح خیبر بر پیامبر(ص) وارد شدند و با آنکه در جنگ شرکت نداشتند از غنایم بهره یافتند گزارش دیگری حاکی است که ابوموسی در 7 قمری با گروهی افزون بر 50 تن از شهر زبید یمن از راه دریا حرکت کرد و آنان بر اثر طوفانی درست در زمانی که جعفربن ابی طالب و یاران آهنگ بازگشت داشتند به سوی حبشه کشده شدند<ref>ابن عماد، ج 54ـ53</ref> پس همزمان با مطیع شدن یهودیان خیبر به پیامبر رسیدند و گویا همین مصادفه سبب شد تا او را در زمره مهاجران بدانند.<ref>ابن سعد، ج 4، ص 106؛ابن عبدالبر، ج 4، ص 176</ref>
+در تاریخ مسلمان شدن ابوموسی با تناقض در مآخذ و روایات روبه رو هستیم بر اساس پاره ای از روایات او به مکه رفت و با ابواحیحه سعید بن عاص بن امیه هم پیمان (حلیف) شد و اسلام آورد و در هجرت دوم مسلمانان به حبشه با آنان کوچ کرد<ref>همانجا؛ ابن هشام، ج 1، ص 347؛ بلاذری، انساب، ج 1، ص 201</ref> اما ابن سعد<ref>ابن سعد،ج4، ص 105</ref> تصریح دارد که وی هرگز حلیف نبوده و پس از پذیرش اسلام به یمن بازگشته است و اینکه موسی بن عقبه ابن اسحاق و ابو مشعر 30 تن از کهن ترین سیره نویسان او را در شمار مهاجران به حبشه نیاورده اند این نظر را تایید می کند<ref>ر.ک: بلاذری، انساب، ج 1، ص 201؛ ابن ابی الحدید، ج 13، ص 314</ref> نیز احمد بن حنبل<ref>احمد بن حنبل،ج 4، ص 406ـ405</ref> از قول نوه ابوموسی آورده است که او و قومش سه روز پس از فتح خیبر بر پیامبر(ص) وارد شدند و با آنکه در جنگ شرکت نداشتند از غنایم بهره یافتند گزارش دیگری حاکی است که ابوموسی در 7 قمری با گروهی افزون بر 50 تن از شهر زبید یمن از راه دریا حرکت کرد و آنان بر اثر طوفانی درست در زمانی که جعفربن ابی طالب و یاران آهنگ بازگشت داشتند به سوی حبشه کشده شدند.<ref>ابن عماد، ج 54ـ53</ref> پس همزمان با مطیع شدن یهودیان خیبر به پیامبر رسیدند و گویا همین مصادفه سبب شد تا او را در زمره مهاجران بدانند.<ref>ابن سعد، ج 4، ص 106؛ابن عبدالبر، ج 4، ص 176</ref>
 ==در عصر پیامبر(ص)==
-ابوموسی یک بار جانشین فرمانده سپاهی شد که پیامبر در شوال 8 قمری برای سرکوب دوباره قبایل هوازن فرستاد و پس از شهادت فرماند ابوموسی نبرد را تا پیروزی رهبری کرد(واقدی ج 3 ص 916ـ915 ابن حبیب ص 124 ابن سعدج 2 ص 152ـ151 طبری ج 3 ص 80ـ79) در همین سال او و معاذ بن جبل از سوی پیامبر مامور تعلیم قرآن و احکام به مکیان شدند (ر.ک: واقدی ج 3 ص 959) ابوموسی در 10 قمری پیش از حجة الوداع از سوی پیامبر بر بخشی از یمن امارت یافت(ابن حبیب ص 126 احمد بن حنبل ج 4 ص 397 طبری ج 3 ص 228)
+ابوموسی یک بار جانشین فرمانده سپاهی شد که پیامبر در شوال 8 قمری برای سرکوب دوباره قبایل هوازن فرستاد و پس از شهادت فرماند ابوموسی نبرد را تا پیروزی رهبری کرد.<ref>واقدی، ج 3، ص 916ـ915؛ ابن حبیب، ص 124؛ ابن سعد، ج 2، ص 152ـ151؛ طبری، ج 3، ص 80ـ79</ref> در همین سال او و معاذ بن جبل از سوی پیامبر مامور تعلیم قرآن و احکام به مکیان شدند.<ref>ر.ک: واقدی، ج 3، ص 959</ref> ابوموسی در 10 قمری پیش از حجة الوداع از سوی پیامبر بر بخشی از یمن امارت یافت<ref>ابن حبیب، ص 126؛ احمد بن حنبل، ج 4، ص 397؛ طبری، ج 3، ص 228</ref>
 ==در عصر خلفا==
 ===در عصر خلیفه اول===
-ابوموسی تا دوران خلافت ابوبکر بر امارت بخشی از یمن باقی ماند و با فتنه مرتدان آن نواحی درگیر شد(ر.ک: همو ج 3 ص 318 ذهبی تاریخ ص 16)
+ابوموسی تا دوران خلافت ابوبکر بر امارت بخشی از یمن باقی ماند و با فتنه مرتدان آن نواحی درگیر شد.<ref>ر.ک: همو، ج 3، ص 318؛ ذهبی، تاریخ، ص 16</ref>
 ===در عصر خلیفه دوم===
-ابوموسی بیشتر در دوران خلافت عمر در صحنه سیاست ظاهر شد پس از آنکه عمر در 17 ق مغیرة بن شعبه را از بصره فراخواند ابوموسی را به حکمرانی آنجا گماشت وی که چهارمین عامل عمر بر بصره بود به جز وقفه ای کوتاه افزون بر 12 سال در آنجا حکم راند(خلیفه تاریخ ج 1 ص 126 یعقوبی ج 2 ص 146 طبری ج 4 ص 50، 71ـ69)
+ابوموسی بیشتر در دوران خلافت عمر در صحنه سیاست ظاهر شد پس از آنکه عمر در 17 ق مغیرة بن شعبه را از بصره فراخواند ابوموسی را به حکمرانی آنجا گماشت وی که چهارمین عامل عمر بر بصره بود به جز وقفه ای کوتاه افزون بر 12 سال در آنجا حکم راند.<ref>خلیفه، تاریخ، ج 1، ص 126؛ یعقوبی، ج 2، ص 146؛ طبری، ج 4، ص 50، 71ـ69</ref>
 ابوموسی در طول سالیانی دراز با لشکرکشیهای بسیار و محاصره طولانی در گشودن شهرهای خوزستان فارس و نیز بلاد جزیره شرکت داشت و فتح شهرهای متعدد با قلاع مستحکم در خوزستان گاه مستلزم چندین نوبت جنگ و گریز و در مواردی تسخیر مجدد بود.
-امارت ابوموسی بر بصره با وقفه ای کوتاه که عمر او را به جای عمار یاسر به کوفه فرستاد و سپس به بصره بازگرداند همراه بود(طبری ج 4 ص 161، 164ـ163) وی از جانب عمر قضای بصره را بر عهده داشت و در بررسی متون به راهنماییهای قضایی خلیفه بر می خوریم که خطاب به او نوشته شده اند( ابویوسف ص 117، 135 جاحظ ص 237 ابن قتیبه همان ج 1 ص 11، 66، ج 3 ص 88)
+امارت ابوموسی بر بصره با وقفه ای کوتاه که عمر او را به جای عمار یاسر به کوفه فرستاد و سپس به بصره بازگرداند همراه بود.<ref>طبری، ج 4، ص 161، 164ـ163</ref> وی از جانب عمر قضای بصره را بر عهده داشت و در بررسی متون به راهنماییهای قضایی خلیفه بر می خوریم که خطاب به او نوشته شده اند.<ref>ابویوسف، ص 117، 135؛ جاحظ، ص 237؛ ابن قتیبه، همان، ج 1، ص 11، 66، ج 3، ص 88</ref>
 ===در عصر خلیفه سوم===
 ابوموسی اشعری در سالهای نخست خلافت عثمان هم بر استانداری بصره باقی ماند امری که عمر در وصیت خویش به مدت 4 سال (ابن سعد ج 5 ص 45 ذهبی سیر ج 2 ص 391) یا به روایتی یک سال (ابن سعد ج 4 ص 109)برای او خواستار شده بود این نکته حاکی از اعتماد بسیار خلیفه به اوست.عثمان امارت و قضای بصره را نیز بر وظایف ابوموسی افزود( خلیفه تاریخ ج 1 ص 196 وکیع ج 1 ص 283)