کاربر ناشناس
ابوموسی اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
==در عصر پیامبر(ص)== | ==در عصر پیامبر(ص)== | ||
ابوموسی یک بار جانشین فرمانده سپاهی شد که پیامبر در شوال 8 قمری برای سرکوب دوباره قبایل هوازن فرستاد و پس از شهادت فرماند ابوموسی نبرد را تا پیروزی رهبری کرد(واقدی ج 3 ص 916ـ915 ابن حبیب ص 124 ابن سعدج 2 ص 152ـ151 طبری ج 3 ص 80ـ79) در همین سال او و معاذ بن جبل از سوی پیامبر مامور تعلیم قرآن و احکام به مکیان شدند (ر.ک: واقدی ج 3 ص 959) ابوموسی در 10 قمری پیش از حجة الوداع از سوی پیامبر بر بخشی از یمن امارت یافت(ابن حبیب ص 126 احمد بن حنبل ج 4 ص 397 طبری ج 3 ص 228) | ابوموسی یک بار جانشین فرمانده سپاهی شد که پیامبر در شوال 8 قمری برای سرکوب دوباره قبایل هوازن فرستاد و پس از شهادت فرماند ابوموسی نبرد را تا پیروزی رهبری کرد(واقدی ج 3 ص 916ـ915 ابن حبیب ص 124 ابن سعدج 2 ص 152ـ151 طبری ج 3 ص 80ـ79) در همین سال او و معاذ بن جبل از سوی پیامبر مامور تعلیم قرآن و احکام به مکیان شدند (ر.ک: واقدی ج 3 ص 959) ابوموسی در 10 قمری پیش از حجة الوداع از سوی پیامبر بر بخشی از یمن امارت یافت(ابن حبیب ص 126 احمد بن حنبل ج 4 ص 397 طبری ج 3 ص 228) | ||
==در عصر خلیفه اول== | ==در عصر خلفا== | ||
===در عصر خلیفه اول=== | |||
ابوموسی تا دوران خلافت ابوبکر بر امارت بخشی از یمن باقی ماند و با فتنه مرتدان آن نواحی درگیر شد(ر.ک: همو ج 3 ص 318 ذهبی تاریخ ص 16) | ابوموسی تا دوران خلافت ابوبکر بر امارت بخشی از یمن باقی ماند و با فتنه مرتدان آن نواحی درگیر شد(ر.ک: همو ج 3 ص 318 ذهبی تاریخ ص 16) | ||
==در عصر خلیفه دوم== | ===در عصر خلیفه دوم=== | ||
ابوموسی بیشتر در دوران خلافت عمر در صحنه سیاست ظاهر شد پس از آنکه عمر در 17 ق مغیرة بن شعبه را از بصره فراخواند ابوموسی را به حکمرانی آنجا گماشت وی که چهارمین عامل عمر بر بصره بود به جز وقفه ای کوتاه افزون بر 12 سال در آنجا حکم راند(خلیفه تاریخ ج 1 ص 126 یعقوبی ج 2 ص 146 طبری ج 4 ص 50، 71ـ69) | ابوموسی بیشتر در دوران خلافت عمر در صحنه سیاست ظاهر شد پس از آنکه عمر در 17 ق مغیرة بن شعبه را از بصره فراخواند ابوموسی را به حکمرانی آنجا گماشت وی که چهارمین عامل عمر بر بصره بود به جز وقفه ای کوتاه افزون بر 12 سال در آنجا حکم راند(خلیفه تاریخ ج 1 ص 126 یعقوبی ج 2 ص 146 طبری ج 4 ص 50، 71ـ69) | ||
ابوموسی در طول سالیانی دراز با لشکرکشیهای بسیار و محاصره طولانی در گشودن شهرهای خوزستان فارس و نیز بلاد جزیره شرکت داشت و فتح شهرهای متعدد با قلاع مستحکم در خوزستان گاه مستلزم چندین نوبت جنگ و گریز و در مواردی تسخیر مجدد بود. | ابوموسی در طول سالیانی دراز با لشکرکشیهای بسیار و محاصره طولانی در گشودن شهرهای خوزستان فارس و نیز بلاد جزیره شرکت داشت و فتح شهرهای متعدد با قلاع مستحکم در خوزستان گاه مستلزم چندین نوبت جنگ و گریز و در مواردی تسخیر مجدد بود. | ||
امارت ابوموسی بر بصره با وقفه ای کوتاه که عمر او را به جای عمار یاسر به کوفه فرستاد و سپس به بصره بازگرداند همراه بود(طبری ج 4 ص 161، 164ـ163) وی از جانب عمر قضای بصره را بر عهده داشت و در بررسی متون به راهنماییهای قضایی خلیفه بر می خوریم که خطاب به او نوشته شده اند( ابویوسف ص 117، 135 جاحظ ص 237 ابن قتیبه همان ج 1 ص 11، 66، ج 3 ص 88) | امارت ابوموسی بر بصره با وقفه ای کوتاه که عمر او را به جای عمار یاسر به کوفه فرستاد و سپس به بصره بازگرداند همراه بود(طبری ج 4 ص 161، 164ـ163) وی از جانب عمر قضای بصره را بر عهده داشت و در بررسی متون به راهنماییهای قضایی خلیفه بر می خوریم که خطاب به او نوشته شده اند( ابویوسف ص 117، 135 جاحظ ص 237 ابن قتیبه همان ج 1 ص 11، 66، ج 3 ص 88) | ||
==در عصر خلیفه سوم== | ===در عصر خلیفه سوم=== | ||
ابوموسی اشعری در سالهای نخست خلافت عثمان هم بر استانداری بصره باقی ماند امری که عمر در وصیت خویش به مدت 4 سال (ابن سعد ج 5 ص 45 ذهبی سیر ج 2 ص 391) یا به روایتی یک سال (ابن سعد ج 4 ص 109)برای او خواستار شده بود این نکته حاکی از اعتماد بسیار خلیفه به اوست.عثمان امارت و قضای بصره را نیز بر وظایف ابوموسی افزود( خلیفه تاریخ ج 1 ص 196 وکیع ج 1 ص 283) | ابوموسی اشعری در سالهای نخست خلافت عثمان هم بر استانداری بصره باقی ماند امری که عمر در وصیت خویش به مدت 4 سال (ابن سعد ج 5 ص 45 ذهبی سیر ج 2 ص 391) یا به روایتی یک سال (ابن سعد ج 4 ص 109)برای او خواستار شده بود این نکته حاکی از اعتماد بسیار خلیفه به اوست.عثمان امارت و قضای بصره را نیز بر وظایف ابوموسی افزود( خلیفه تاریخ ج 1 ص 196 وکیع ج 1 ص 283) | ||
استمرار امارت او بر بصره تا 6 سال پس از مرگ عمر به درستی نزدیک تر می نماید چون همگان عزل او را به سبب شکایت مردم بصره در 29 قمری می دانند(خلیفه همان ج 1 ص 167 طبری ج 4 ص 264ـ265) ابوموسی پس از معزول شدن تفقد مالی خلیفه را نپذیرفت و در کوفه ساکن شد (ابن سعد ج 5 ص 45) پس از 5 سال کوفیان در 34 قمری به رهبری یزید بن قیس و مالک اشتر نخعی بر سعید بن عاص شوریدند و او را از کوفه راندند و ابوموسی را به امارت برگزیدند به روایت سیف(طبری ج 4 ص 332ـ331، 336) از آنجا که شورشیان در واقع به دنبال خلع عثمان بودند ابوموسی به دفاع از عثمان پرداخت و قبول امارت را مشروط به بیعت مجدد کوفیان کرد و خلیفه از حمایت او چنان شاد شد که گفت سال ها او را بر امارت خواهد گماشت و بدین سان ابوموسی بار دیگر بر کرسی حکومت کوفه نشست و تا قتل عثمان در این سمت باقی ماند(ر.ک: ابن سعد ج 5 ص 35ـ34 خلیفه همان ج 1 ص 180 بلاذری انساب ج 4 ص 536ـ535) | استمرار امارت او بر بصره تا 6 سال پس از مرگ عمر به درستی نزدیک تر می نماید چون همگان عزل او را به سبب شکایت مردم بصره در 29 قمری می دانند(خلیفه همان ج 1 ص 167 طبری ج 4 ص 264ـ265) ابوموسی پس از معزول شدن تفقد مالی خلیفه را نپذیرفت و در کوفه ساکن شد (ابن سعد ج 5 ص 45) پس از 5 سال کوفیان در 34 قمری به رهبری یزید بن قیس و مالک اشتر نخعی بر سعید بن عاص شوریدند و او را از کوفه راندند و ابوموسی را به امارت برگزیدند به روایت سیف(طبری ج 4 ص 332ـ331، 336) از آنجا که شورشیان در واقع به دنبال خلع عثمان بودند ابوموسی به دفاع از عثمان پرداخت و قبول امارت را مشروط به بیعت مجدد کوفیان کرد و خلیفه از حمایت او چنان شاد شد که گفت سال ها او را بر امارت خواهد گماشت و بدین سان ابوموسی بار دیگر بر کرسی حکومت کوفه نشست و تا قتل عثمان در این سمت باقی ماند(ر.ک: ابن سعد ج 5 ص 35ـ34 خلیفه همان ج 1 ص 180 بلاذری انساب ج 4 ص 536ـ535) | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۹: | ||
واپسین گزارش از زندگی ابوموسی به 40 قمری باز می گردد که بسر بن ارطاة از جانب معاویه مأمور بیعت گرفتن از کسانی شد که نتیجه حکمیت را نپذیرفته بودند، ابوموسی در مکه به سبب حکمی که به معاویه داده بود هراسان شد اما بسر به وی امان داد(طبری ج 5 ص 139) و او بعدها با معاویه به خلافت بیعت کرد و در شام نزد او رفت و آمد می کرد اما معاویه چندان اعتنایی به او نداشت(بلاذری همان ج 4 ص 43، 48ـ47 طبری ج 5 ص 332) | واپسین گزارش از زندگی ابوموسی به 40 قمری باز می گردد که بسر بن ارطاة از جانب معاویه مأمور بیعت گرفتن از کسانی شد که نتیجه حکمیت را نپذیرفته بودند، ابوموسی در مکه به سبب حکمی که به معاویه داده بود هراسان شد اما بسر به وی امان داد(طبری ج 5 ص 139) و او بعدها با معاویه به خلافت بیعت کرد و در شام نزد او رفت و آمد می کرد اما معاویه چندان اعتنایی به او نداشت(بلاذری همان ج 4 ص 43، 48ـ47 طبری ج 5 ص 332) | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
تاریخ وفات ابوموسی را 42، 44، 50، 52، 53، قمری آورده اند( ابن سعد ج 4 ص 116 خلیفه الطبقات ج 1 ص 156 طبری ج 5 ص 240) ذهبی (سیر ج 2 ص 398) مرگ او را در ذیحجه 44 به واقعیت نزدیک تر می داند او به هنگام وفات 63 سال داشت(ابن حبان ج 3 ص 222 حاکم ج 3 ص 464) در محل مرگ و مدفن ابوموسی نیز اختلاف شده است که آیا در کوفه بوده یا در مکه(خلیفه همانجا ابن عبدالبر ج 4 ص 1764 ابو اسحاق ص 25) گرچه منابع کهن تر آن را در کوفه که در آنجا منزل داشته است می دانند(بلاذری همان ج 4 ص 280) | تاریخ وفات ابوموسی را 42، 44، 50، 52، 53، قمری آورده اند( ابن سعد ج 4 ص 116 خلیفه الطبقات ج 1 ص 156 طبری ج 5 ص 240) ذهبی (سیر ج 2 ص 398) مرگ او را در ذیحجه 44 به واقعیت نزدیک تر می داند او به هنگام وفات 63 سال داشت(ابن حبان ج 3 ص 222 حاکم ج 3 ص 464) در محل مرگ و مدفن ابوموسی نیز اختلاف شده است که آیا در کوفه بوده یا در مکه(خلیفه همانجا ابن عبدالبر ج 4 ص 1764 ابو اسحاق ص 25) گرچه منابع کهن تر آن را در کوفه که در آنجا منزل داشته است می دانند(بلاذری همان ج 4 ص 280) | ||
==خاندان اشعری== | ==خاندان اشعری== | ||
پسرش ابو بُرده قاضی حجاج بن یوسف در کوفه بوده و بلال پسر ابوبُرده نیز در بصره مقام قضا داشته است( ابن حبیب ص 378 ابن قتیبه المعارف ص 589) مهم ترین فرد از خاندان او ابوالحسن اشعری متکلم مشهور است که گویا با 8 واسطه به ابوموسی نسب می برد(ر.ک سمعانی ج 1 ص 267ـ266) | پسرش ابو بُرده قاضی حجاج بن یوسف در کوفه بوده و بلال پسر ابوبُرده نیز در بصره مقام قضا داشته است( ابن حبیب ص 378 ابن قتیبه المعارف ص 589) مهم ترین فرد از خاندان او ابوالحسن اشعری متکلم مشهور است که گویا با 8 واسطه به ابوموسی نسب می برد(ر.ک سمعانی ج 1 ص 267ـ266) | ||