پرش به محتوا

تحمید: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
خط ۱: خط ۱:
{{نیایش}}
{{نیایش}}
'''تَحْمید''' گفتن یا نوشتن «الحمدللّه» یا «الحمدللّه رب العالمین»، به این معنا که تمام حمد و ستایش‌ها مخصوص [[خداوند]] است. در [[روایات]] تاکید زیادی در مورد این ذکر  شده است. میان [[اسلام|مسلمانان]] نیز این ذکر از جایگاه خاصی برخوردار است.
'''تَحْمید''' گفتن یا نوشتن «الحمدلله» یا «الحمدللّه رب العالمین»، به این معنا که تمام حمد و ستایش‌ها مخصوص [[خداوند]] است. در [[روایات]] تاکید زیادی در مورد این [[ذکر]] شده است. میان [[اسلام|مسلمانان]] نیز این ذکر از جایگاه خاصی برخوردار است.
برخی از [[سوره|سوره‌‌های قرآن]] با حمد آغاز شده است که به آنها [[حامدات]] گفته می‌شود.
برخی از [[سوره|سوره‌‌های قرآن]] با حمد آغاز شده است که به آنها [[حامدات]] گفته می‌شود.


خط ۶: خط ۶:
تحمید، به معنای گفتن یا نوشتن «الحمدللّه» یا «الحمدللّه رب العالمین» است.
تحمید، به معنای گفتن یا نوشتن «الحمدللّه» یا «الحمدللّه رب العالمین» است.


بیشتر نحویان و [[مفسران]]، کلمه «الحمد» را در جمله «الحمدللّه» مبتدا و مرفوع، و «ال» را در الحمد به معنای جنس می‌دانند. بر این اساس، معنای این واژه آن است که تمام موارد ستایش و حمد مخصوص خداوند است.<ref>رجوع کنید: سیبویه، ج۱، ص۳۲۹؛ فخررازی، ج۱، ص۲۲۰؛ ابوحیان، ج۱، ص۱۸؛ زمخشری، ج۱، ص۹ـ۱۰؛ قرطبی، ج۱، ص۱۳۵ـ۱۳۶</ref>
بیشتر نحویان و [[مفسران]]، کلمه «الحمد» را در جمله «الحمدلله» مبتدا و مرفوع، و «ال» را در الحمد به معنای جنس می‌دانند. بر این اساس، معنای این واژه آن است که تمام موارد ستایش و حمد مخصوص خداوند است.<ref>رجوع کنید: سیبویه، ج۱، ص۳۲۹؛ فخررازی، ج۱، ص۲۲۰؛ ابوحیان، ج۱، ص۱۸؛ زمخشری، ج۱، ص۹ـ۱۰؛ قرطبی، ج۱، ص۱۳۵ـ۱۳۶</ref>


گفتن «الحمدللّه» در چندین [[آیه]] [[قرآن کریم]] توصیه شده است.<ref>مثلاً رجوع کنید به مؤمنون: ۲۸؛ نحل: ۵۹، ۹۳؛ عنکبوت: ۶۳؛ لقمان: ۲۵</ref> گذشته از این، «الحمدللّه» در عبارات آغازین پنج [[سوره]] [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره انعام|انعام]] و [[سوره کهف|کهف]] و [[سوره سبأ|سبأ]] و [[سوره فاطر|فاطر]]، پس از [[بسمله]] آمده است. به همین جهت به این پنج سوره، سُوَر حمد گفته می‌شود.<ref>رامیار، ص۵۹۷</ref>
گفتن «الحمدللّه» در چندین [[آیه]] [[قرآن کریم]] توصیه شده است.<ref>مثلاً رجوع کنید به مؤمنون: ۲۸؛ نحل: ۵۹، ۹۳؛ عنکبوت: ۶۳؛ لقمان: ۲۵</ref> گذشته از این، «الحمدللّه» در عبارات آغازین پنج [[سوره]] [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره انعام|انعام]] و [[سوره کهف|کهف]] و [[سوره سبأ|سبأ]] و [[سوره فاطر|فاطر]]، پس از [[بسمله]] آمده است. به همین جهت به این پنج سوره، سُوَر حمد گفته می‌شود.<ref>رامیار، ص۵۹۷</ref>
خط ۱۲: خط ۱۲:
==فضیلت تحمید==
==فضیلت تحمید==
این ذکر، فضیلت زیادی دارد و سفارش زیادی بر آن شده است. این [[ذکر‌]] از اذکاری است که [[اسلام|مسلمانان]] آن را مدام بر زبان جاری می‌کنند، زیرا بنا بر [[احادیث]]، گفتنِ الحمدللّه بجا آوردن شکر نعمت‌های بزرگ و کوچک [[خداوند]] است.<ref>کلینی، ج۲، ص۱۰۲</ref>  
این ذکر، فضیلت زیادی دارد و سفارش زیادی بر آن شده است. این [[ذکر‌]] از اذکاری است که [[اسلام|مسلمانان]] آن را مدام بر زبان جاری می‌کنند، زیرا بنا بر [[احادیث]]، گفتنِ الحمدللّه بجا آوردن شکر نعمت‌های بزرگ و کوچک [[خداوند]] است.<ref>کلینی، ج۲، ص۱۰۲</ref>  
بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، [[پیامبر اکرم]] هر روز ۳۶۰ مرتبه شکل خاصی از تحمید را تکرار می‌کرد و می‌فرمود:«الحمدللّه رب العالمین کثیراً علی کل حال».<ref>کلینی، ج۲، ص۴۸۸</ref>
بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، [[پیامبر اکرم(ص)]] هر روز ۳۶۰ مرتبه شکل خاصی از تحمید را تکرار می‌کرد و می‌فرمود:«الحمدللّه رب العالمین کثیراً علی کل حال».<ref>کلینی، ج۲، ص۴۸۸</ref>
احادیث متعدد و مشابهی از پیامبر اکرم و [[امامان شیعه]] نقل شده است. مضمون تمام آنها این است که هیچ چیز نزد خدا، دوست داشتنی‌تر از گفتن «الحمدللّه» نیست و بدان جهت است که خداوند خود را با این کلمه ستوده است.<ref>ابوالفتوح رازی، ج۱، ص۶۴؛ کلینی، ج۲، ۴۸۸</ref>
احادیث متعدد و مشابهی از پیامبر اکرم و [[امامان شیعه]] نقل شده است. مضمون تمام آنها این است که هیچ چیز نزد خدا، دوست داشتنی‌تر از گفتن «الحمدلله» نیست و بدان جهت است که خداوند خود را با این کلمه ستوده است.<ref>ابوالفتوح رازی، ج۱، ص۶۴؛ کلینی، ج۲، ۴۸۸</ref>
برخی از [[:رده:مفسران اهل سنت|مفسران اهل سنت]] بیان کرده‌اند که الحمدلله، اولین کلمه‌ای که [[حضرت آدم]] به زبان آورد.<ref>فخر رازی، ج۱، ص۲۲۵</ref> و برخی دیگر گفته‌اند که او اولین کسی بود که الحمدللّه گفت.<ref>ابن رسته، ص۲۰۰؛ فؤاد صالح السید، ص۲۷۳</ref>
برخی از [[:رده:مفسران اهل سنت|مفسران اهل سنت]] بیان کرده‌اند که الحمدلله، اولین کلمه‌ای که [[حضرت آدم]] به زبان آورد.<ref>فخر رازی، ج۱، ص۲۲۵</ref> و برخی دیگر گفته‌اند که او اولین کسی بود که الحمدللّه گفت.<ref>ابن رسته، ص۲۰۰؛ فؤاد صالح السید، ص۲۷۳</ref>
بنا بر آیه دهم [[سوره یونس]]، واپسین درخواست اهل [[بهشت]] نیز تحمید است.
بنا بر آیه دهم [[سوره یونس]]، واپسین درخواست اهل [[بهشت]] نیز تحمید است.
خط ۴۳: خط ۴۳:
==منابع==
==منابع==
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
* قرآن؛
* [[قرآن]]؛
* ابن رسته، الاعلاق النفسیة؛
* ابن رسته، الاعلاق النفسیة؛
* شیرازی، ابراهیم بن علی ابواسحاق، المهذّب فی فقه الامام الشافعی، بیروت ۱۳۷۹/۱۹۵۹؛
* شیرازی، ابراهیم بن علی ابواسحاق، المهذّب فی فقه الامام الشافعی، بیروت ۱۳۷۹/۱۹۵۹؛
* ابوالفتح رازی، حسین بن علی، روض الجِنان و روح الجَنان فی تفسیر القرآن، چاپ محمدجعفر یاحقی و محمدمهدی ناصح، مشهد ۱۳۶۵ـ۱۳۷۶ش؛
* [[ابوالفتوح رازی]]، حسین بن علی، [[روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن (کتاب)|روض الجِنان و روح الجَنان فی تفسیر القرآن]]، چاپ محمدجعفر یاحقی و محمدمهدی ناصح، مشهد ۱۳۶۵ـ۱۳۷۶ش؛
* ابوحیان، محمدبن یوسف، تفسیر البحر المحیط، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳؛
* ابوحیان، محمدبن یوسف، تفسیر البحر المحیط، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳؛
* ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، استانبول ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱؛
* ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، استانبول ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱؛
خط ۵۳: خط ۵۳:
* جاحظ، عمربن بحر، البیان و التبیین، چاپ حسن سندوبی، قاهره ۱۳۵۱/ ۱۹۳۲؛
* جاحظ، عمربن بحر، البیان و التبیین، چاپ حسن سندوبی، قاهره ۱۳۵۱/ ۱۹۳۲؛
* حرّ عاملی، وسائل الشیعه؛
* حرّ عاملی، وسائل الشیعه؛
* رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران ۱۳۶۲ش؛
* رامیار، محمود، [[تاریخ قرآن (رامیار)|تاریخ قرآن]]، تهران ۱۳۶۲ش؛
* زمخشری، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛
* زمخشری، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛
* ستوده، غلامرضا و نجف زاده بارفروش، محمدباقر، تحمیدیه در ادب فارسی، ج۱، تهران ۱۳۶۵ش؛
* ستوده، غلامرضا و نجف زاده بارفروش، محمدباقر، تحمیدیه در ادب فارسی، ج۱، تهران ۱۳۶۵ش؛
خط ۶۱: خط ۶۱:
* فؤاد صالح السید، معجم الاوائل فی تاریخ العرب والمسلمین، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲؛
* فؤاد صالح السید، معجم الاوائل فی تاریخ العرب والمسلمین، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲؛
* قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت : دارالفکر، بی‌تا؛
* قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت : دارالفکر، بی‌تا؛
* کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، چاپ محمدجواد فقیه، بیروت ۱۴۱۳/۱۹۹۲؛
* کلینی، محمدبن یعقوب، [[الکافی]]، چاپ محمدجواد فقیه، بیروت ۱۴۱۳/۱۹۹۲؛
* مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار؛
* مجلسی، محمد باقر، [[بحار الانوار]]؛
* مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱؛
* مسلم بن حجاج، [[صحیح مسلم]]، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱؛
* مقدّس اردبیلی، احمدبن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، چاپ مجتبی عراقی، علی پناه اشتهاردی، و حسین یزدی اصفهانی، ج۲، قم ۱۳۶۲ ش؛
* [[مقدس اردبیلی]]، احمدبن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، چاپ مجتبی عراقی، علی پناه اشتهاردی، و حسین یزدی اصفهانی، ج۲، قم ۱۳۶۲ ش؛
* الموسوعه الفقهیه، ج۱۰، کویت: وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه، ۱۴۰۷/۱۹۸۶؛
* الموسوعه الفقهیه، ج۱۰، کویت: وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه، ۱۴۰۷/۱۹۸۶؛
* نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۱۰، چاپ عباس قوچانی، بیروت ۱۹۸۱؛
* نجفی، محمدحسن بن باقر، [[جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام]]، ج۱۰، چاپ عباس قوچانی، بیروت ۱۹۸۱؛
* نووی، یحیی بن شرف، الاذکار المنتخبه من کلام سید الابرار صلی اللّه علیه وآله وسلّم، قاهره ۱۳۷۵/ ۱۹۵۶، چاپ افست بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛
* نووی، یحیی بن شرف، الاذکار المنتخبه من کلام سید الابرار صلی اللّه علیه وآله وسلّم، قاهره ۱۳۷۵/ ۱۹۵۶، چاپ افست بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛
{{پایان}}
{{پایان}}
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵

ویرایش