confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
جز (←واژه شناسی) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{نیایش}} | {{نیایش}} | ||
'''تَحْمید''' گفتن یا نوشتن | '''تَحْمید''' گفتن یا نوشتن «الحمدلله» یا «الحمدللّه رب العالمین»، به این معنا که تمام حمد و ستایشها مخصوص [[خداوند]] است. در [[روایات]] تاکید زیادی در مورد این [[ذکر]] شده است. میان [[اسلام|مسلمانان]] نیز این ذکر از جایگاه خاصی برخوردار است. | ||
برخی از [[سوره|سورههای قرآن]] با حمد آغاز شده است که به آنها [[حامدات]] گفته میشود. | برخی از [[سوره|سورههای قرآن]] با حمد آغاز شده است که به آنها [[حامدات]] گفته میشود. | ||
خط ۶: | خط ۶: | ||
تحمید، به معنای گفتن یا نوشتن «الحمدللّه» یا «الحمدللّه رب العالمین» است. | تحمید، به معنای گفتن یا نوشتن «الحمدللّه» یا «الحمدللّه رب العالمین» است. | ||
بیشتر نحویان و [[مفسران]]، کلمه «الحمد» را در جمله | بیشتر نحویان و [[مفسران]]، کلمه «الحمد» را در جمله «الحمدلله» مبتدا و مرفوع، و «ال» را در الحمد به معنای جنس میدانند. بر این اساس، معنای این واژه آن است که تمام موارد ستایش و حمد مخصوص خداوند است.<ref>رجوع کنید: سیبویه، ج۱، ص۳۲۹؛ فخررازی، ج۱، ص۲۲۰؛ ابوحیان، ج۱، ص۱۸؛ زمخشری، ج۱، ص۹ـ۱۰؛ قرطبی، ج۱، ص۱۳۵ـ۱۳۶</ref> | ||
گفتن «الحمدللّه» در چندین [[آیه]] [[قرآن کریم]] توصیه شده است.<ref>مثلاً رجوع کنید به مؤمنون: ۲۸؛ نحل: ۵۹، ۹۳؛ عنکبوت: ۶۳؛ لقمان: ۲۵</ref> گذشته از این، «الحمدللّه» در عبارات آغازین پنج [[سوره]] [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره انعام|انعام]] و [[سوره کهف|کهف]] و [[سوره سبأ|سبأ]] و [[سوره فاطر|فاطر]]، پس از [[بسمله]] آمده است. به همین جهت به این پنج سوره، سُوَر حمد گفته میشود.<ref>رامیار، ص۵۹۷</ref> | گفتن «الحمدللّه» در چندین [[آیه]] [[قرآن کریم]] توصیه شده است.<ref>مثلاً رجوع کنید به مؤمنون: ۲۸؛ نحل: ۵۹، ۹۳؛ عنکبوت: ۶۳؛ لقمان: ۲۵</ref> گذشته از این، «الحمدللّه» در عبارات آغازین پنج [[سوره]] [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره انعام|انعام]] و [[سوره کهف|کهف]] و [[سوره سبأ|سبأ]] و [[سوره فاطر|فاطر]]، پس از [[بسمله]] آمده است. به همین جهت به این پنج سوره، سُوَر حمد گفته میشود.<ref>رامیار، ص۵۹۷</ref> | ||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==فضیلت تحمید== | ==فضیلت تحمید== | ||
این ذکر، فضیلت زیادی دارد و سفارش زیادی بر آن شده است. این [[ذکر]] از اذکاری است که [[اسلام|مسلمانان]] آن را مدام بر زبان جاری میکنند، زیرا بنا بر [[احادیث]]، گفتنِ الحمدللّه بجا آوردن شکر نعمتهای بزرگ و کوچک [[خداوند]] است.<ref>کلینی، ج۲، ص۱۰۲</ref> | این ذکر، فضیلت زیادی دارد و سفارش زیادی بر آن شده است. این [[ذکر]] از اذکاری است که [[اسلام|مسلمانان]] آن را مدام بر زبان جاری میکنند، زیرا بنا بر [[احادیث]]، گفتنِ الحمدللّه بجا آوردن شکر نعمتهای بزرگ و کوچک [[خداوند]] است.<ref>کلینی، ج۲، ص۱۰۲</ref> | ||
بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، [[پیامبر اکرم]] هر روز ۳۶۰ مرتبه شکل خاصی از تحمید را تکرار میکرد و میفرمود:«الحمدللّه رب العالمین کثیراً علی کل حال».<ref>کلینی، ج۲، ص۴۸۸</ref> | بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، [[پیامبر اکرم(ص)]] هر روز ۳۶۰ مرتبه شکل خاصی از تحمید را تکرار میکرد و میفرمود:«الحمدللّه رب العالمین کثیراً علی کل حال».<ref>کلینی، ج۲، ص۴۸۸</ref> | ||
احادیث متعدد و مشابهی از پیامبر اکرم و [[امامان شیعه]] نقل شده است. مضمون تمام آنها این است که هیچ چیز نزد خدا، دوست داشتنیتر از گفتن | احادیث متعدد و مشابهی از پیامبر اکرم و [[امامان شیعه]] نقل شده است. مضمون تمام آنها این است که هیچ چیز نزد خدا، دوست داشتنیتر از گفتن «الحمدلله» نیست و بدان جهت است که خداوند خود را با این کلمه ستوده است.<ref>ابوالفتوح رازی، ج۱، ص۶۴؛ کلینی، ج۲، ۴۸۸</ref> | ||
برخی از [[:رده:مفسران اهل سنت|مفسران اهل سنت]] بیان کردهاند که الحمدلله، اولین کلمهای که [[حضرت آدم]] به زبان آورد.<ref>فخر رازی، ج۱، ص۲۲۵</ref> و برخی دیگر گفتهاند که او اولین کسی بود که الحمدللّه گفت.<ref>ابن رسته، ص۲۰۰؛ فؤاد صالح السید، ص۲۷۳</ref> | برخی از [[:رده:مفسران اهل سنت|مفسران اهل سنت]] بیان کردهاند که الحمدلله، اولین کلمهای که [[حضرت آدم]] به زبان آورد.<ref>فخر رازی، ج۱، ص۲۲۵</ref> و برخی دیگر گفتهاند که او اولین کسی بود که الحمدللّه گفت.<ref>ابن رسته، ص۲۰۰؛ فؤاد صالح السید، ص۲۷۳</ref> | ||
بنا بر آیه دهم [[سوره یونس]]، واپسین درخواست اهل [[بهشت]] نیز تحمید است. | بنا بر آیه دهم [[سوره یونس]]، واپسین درخواست اهل [[بهشت]] نیز تحمید است. | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* | * [[قرآن]]؛ | ||
* ابن رسته، الاعلاق النفسیة؛ | * ابن رسته، الاعلاق النفسیة؛ | ||
* شیرازی، ابراهیم بن علی ابواسحاق، المهذّب فی فقه الامام الشافعی، بیروت ۱۳۷۹/۱۹۵۹؛ | * شیرازی، ابراهیم بن علی ابواسحاق، المهذّب فی فقه الامام الشافعی، بیروت ۱۳۷۹/۱۹۵۹؛ | ||
* | * [[ابوالفتوح رازی]]، حسین بن علی، [[روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن (کتاب)|روض الجِنان و روح الجَنان فی تفسیر القرآن]]، چاپ محمدجعفر یاحقی و محمدمهدی ناصح، مشهد ۱۳۶۵ـ۱۳۷۶ش؛ | ||
* ابوحیان، محمدبن یوسف، تفسیر البحر المحیط، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳؛ | * ابوحیان، محمدبن یوسف، تفسیر البحر المحیط، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳؛ | ||
* ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، استانبول ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱؛ | * ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، استانبول ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱؛ | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
* جاحظ، عمربن بحر، البیان و التبیین، چاپ حسن سندوبی، قاهره ۱۳۵۱/ ۱۹۳۲؛ | * جاحظ، عمربن بحر، البیان و التبیین، چاپ حسن سندوبی، قاهره ۱۳۵۱/ ۱۹۳۲؛ | ||
* حرّ عاملی، وسائل الشیعه؛ | * حرّ عاملی، وسائل الشیعه؛ | ||
* رامیار، محمود، تاریخ | * رامیار، محمود، [[تاریخ قرآن (رامیار)|تاریخ قرآن]]، تهران ۱۳۶۲ش؛ | ||
* زمخشری، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ | * زمخشری، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ | ||
* ستوده، غلامرضا و نجف زاده بارفروش، محمدباقر، تحمیدیه در ادب فارسی، ج۱، تهران ۱۳۶۵ش؛ | * ستوده، غلامرضا و نجف زاده بارفروش، محمدباقر، تحمیدیه در ادب فارسی، ج۱، تهران ۱۳۶۵ش؛ | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
* فؤاد صالح السید، معجم الاوائل فی تاریخ العرب والمسلمین، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲؛ | * فؤاد صالح السید، معجم الاوائل فی تاریخ العرب والمسلمین، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲؛ | ||
* قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت : دارالفکر، بیتا؛ | * قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت : دارالفکر، بیتا؛ | ||
* کلینی، محمدبن یعقوب، | * کلینی، محمدبن یعقوب، [[الکافی]]، چاپ محمدجواد فقیه، بیروت ۱۴۱۳/۱۹۹۲؛ | ||
* مجلسی، محمد باقر، بحار | * مجلسی، محمد باقر، [[بحار الانوار]]؛ | ||
* مسلم بن حجاج، صحیح | * مسلم بن حجاج، [[صحیح مسلم]]، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱؛ | ||
* | * [[مقدس اردبیلی]]، احمدبن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، چاپ مجتبی عراقی، علی پناه اشتهاردی، و حسین یزدی اصفهانی، ج۲، قم ۱۳۶۲ ش؛ | ||
* الموسوعه الفقهیه، ج۱۰، کویت: وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه، ۱۴۰۷/۱۹۸۶؛ | * الموسوعه الفقهیه، ج۱۰، کویت: وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه، ۱۴۰۷/۱۹۸۶؛ | ||
* نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع | * نجفی، محمدحسن بن باقر، [[جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام]]، ج۱۰، چاپ عباس قوچانی، بیروت ۱۹۸۱؛ | ||
* نووی، یحیی بن شرف، الاذکار المنتخبه من کلام سید الابرار صلی اللّه علیه وآله وسلّم، قاهره ۱۳۷۵/ ۱۹۵۶، چاپ افست بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛ | * نووی، یحیی بن شرف، الاذکار المنتخبه من کلام سید الابرار صلی اللّه علیه وآله وسلّم، قاهره ۱۳۷۵/ ۱۹۵۶، چاپ افست بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛ | ||
{{پایان}} | {{پایان}} |