پرش به محتوا

قنبر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ نوامبر ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''قنبر'''، غلام آزاد شده، و از اصحاب خاص حضرت علی (ع) بود که به دست [[حجاج بن یوسف ثقفی]] کشته شد.
'''قَنبَر'''، غلام و از اصحاب خاص حضرت علی (ع)، نام او در شمار [[شرطة الخمیس]] آمده است. وی به دست [[حجاج بن یوسف ثقفی]] کشته شد.
{{در دست ویرایش ۲|ماه=نوامبر|روز=۲۴|سال=۲۰۱۴|چند = 2}}


==نسب==
==نسب==
قنبر از حيث نسب شخصي مجهول است و اطلاعاتی درباره آباء و اجداد او در دست نيست. او مدتی در شهر [[بیهق]] که در 30 ق فتح شد زندگی کرده است.<ref> دلائل النبوه، ص93، پانویس</ref>
قنبر از حیث نسب شخصی مجهول است و اطلاعاتی درباره آباء و اجداد او در دست نیست. او مدتی در شهر [[بیهق]] که در ۳۰ ق فتح شد زندگی کرده است.<ref> دلائل النبوه، ص۹۳، پانویس</ref>


==دوران امام علی==
==دوران امام علی==
[[شیخ طوسی]]، از او در شمار اصحاب امام علی یاد می‌کند.<ref> طوسی، ص79</ref>، به گفته ابن قتیبه و ذهبی او در شورش بر علیه [[عثمان]]، در کنار امام حسن و در دفاع از خلیفه زخمی شد.<ref>ذهبی، ج3، ص459؛ ابن قتیبه، ج1، ص62</ref> <ref>مروج الذهب، ج2، ص345</ref>
[[شیخ طوسی]]، از او در شمار اصحاب امام علی یاد می‌کند.<ref> طوسی، ص۷۹</ref>، به گفته ابن قتیبه و ذهبی او در شورش بر علیه [[عثمان]]، در کنار امام حسن و در دفاع از خلیفه زخمی شد.<ref>ذهبی، ج۳، ص۴۵۹؛ ابن قتیبه، ج۱، ص۶۲</ref><ref>مروج الذهب، ج۲، ص۳۴۵</ref>


در [[جنگ صفّين]]، علي(ع) در برابر غلام عمرو بن عاص -که پرچمي فراز آورده بود-، پرچمي به او داد تا برافرازد.<ref> طبری، ج4، ص563</ref>
در [[جنگ صفّین]]، علی(ع) در برابر غلام عمرو بن عاص -که پرچمی فراز آورده بود-، پرچمی به او داد تا برافرازد.<ref> طبری، ج۴، ص۵۶۳</ref><ref>الکامل، ج۳، ص۲۷۹</ref>


امام علی زره خود را در [[جنگ جمل]] گم کرد و پس از مدتی آن را بر تن مردی یهودی دید، به دادخواهی نزد [[شریح قاضی]] رفت، قاضی از او گواه خواست، حضرت [[امام حسن]] و قنبر را با خود برد.<ref> شذرات ذهب، ج1، ص320؛ الغارات، ج2، ص722</ref>
پس از آنکه امام علی زره خود را بر تن مردی یهودی دید، به دادخواهی نزد [[شریح قاضی]] رفت، قاضی از او گواه خواست، حضرت [[امام حسن]] و قنبر را با خود برد.<ref> شذرات ذهب، ج۱، ص۳۲۰؛ الغارات، ج۲، ص۷۲۲</ref>


روزی به قنبر دستور داد که مردی را حد بزند. قنبر، سه تازیانه اضافه زد. علی(ع) آن مرد را وادار کرد به جبران آن سه تازیانه، قنبر را تازیانه بزند.<ref> کافی، ج7، ص260</ref>
روزی به قنبر دستور داد که مردی را حد بزند. قنبر از روی احساسات، سه تازیانه بیشتر زد. علی(ع) آن مرد را وادار کرد به جبران آن سه تازیانه، قنبر را تازیانه بزند.<ref> کافی، ج۷، ص۲۶۰</ref>


[[زاذان ابوعمرو|زاذان]] می‌گوید: همین که سلمان از دنیا رفت، جلو درب خانه آمدم و دیدم حضرت علی (ع) و قنبر از اسب پیاده شدند. <ref>المناقب، ابن شهرآشوب، ج‏۲، ص: ۳۰۲؛ مدینة المعاجز، البحرانی، ج‏۲، ص: ۴۱۹</ref>
[[زاذان ابوعمرو|زاذان]] می‌گوید: همین که [[سلمان]] از دنیا رفت، جلو درب خانه آمدم و دیدم حضرت علی (ع) و قنبر از اسب پیاده شدند.<ref>المناقب، ابن شهرآشوب، ج‏۲، ص: ۳۰۲؛ مدینة المعاجز، البحرانی، ج‏۲، ص: ۴۱۹</ref>


اشعث بن قیس برای حاجتی در خانه امام علی آمد، قنبر اجازه ورود به او نداد اشعث با مشتی بینی او را خون آلود کرد.<ref> ابن ابی الحدید، ج6، ص117</ref>
[[اشعث بن قیس]] برای حاجتی در خانه امام علی آمد، قنبر اجازه ورود به او نداد، اشعث، با مشتی بینی او را خون آلود کرد.<ref> ابن ابی الحدید، ج۶، ص۱۱۷</ref>


هنگامی که مردی به قنبر جسارت کرد او در صدد تلافی برآمد، حضرت علی ع با سفارش به بردباری خشم او را فرو نشاند این توصیه با عبارت ذیل آغاز شده است:
هنگامی که مردی به قنبر جسارت کرد او در صدد تلافی برآمد، حضرت علی ع با سفارش به بردباری خشم او را فرو نشاند این توصیه با عبارت ذیل در منابع شیعه آمده است:
:«مَهْلًا يَا قَنْبَرُ دَعْ شَاتِمَكَ مُهَانًا...؛ آرام باش ای قنبر، به کسی که به تو توهین کرده، اهانت نکن...<ref> بحارالانوار، ج64، ص424؛ مستدرک، ج11، ص291؛ امالی مفید، ص111</ref>
:«مَهْلًا یا قَنْبَرُ دَعْ شَاتِمَكَ مُهَانًا...؛ آرام باش ای قنبر، به کسی که به تو توهین کرده، اهانت نکن...<ref> بحارالانوار، ج۶۴، ص۴۲۴؛ مستدرک، ج۱۱، ص۲۹۱؛ امالی مفید، ص۱۱۱</ref>


==جایگاه==
==جایگاه==
قنبر از اصحاب خاص و غلام حضرت علی بود.<ref>التنبیه و الاشراف، ص258 </ref> نام او در کنار اویس قرنی، عمرو بن حمق، میثم، تمار، کمیل، حبیب بن مظاهر، مالک اشتر و… در شرطة الخمیس آمده است.<ref>مجلسی، ج ۲۵; کشی، ج ۱؛ خویی، ج ۵ و ج ۶</ref>
قنبر از اصحاب خاص و غلام حضرت علی بود.<ref>التنبیه و الاشراف، ص۲۵۸ </ref> نام او در کنار [[اویس قرنی]]، [[میثم تمار]]، [[کمیل]]، [[حبیب بن مظاهر]]، [[مالک اشتر]] و… در شرطة الخمیس آمده است.<ref>مجلسی، ج ۲۵; کشی، ج ۱؛ خویی، ج ۵ و ج ۶</ref>


امام صادق:
امام صادق:
هرگاه امیرمومنان(ع) شبانه از منزل خارج می شد، قنبر از ایشان مراقبت می نمود. بدون آنکه امام متوجه شود.<ref> قمی، ج ۲، ص ۱۶۷</ref>
هرگاه امیرمومنان(ع) شبانه از منزل خارج می‌شد، قنبر از ایشان مراقبت می‌نمود. بدون آنکه امام متوجه شود.<ref> قمی، ج ۲، ص ۱۶۷</ref>


==درگذشت==
==درگذشت==
قنبر، به دستور حجاج بن یوسف ثقفی کشته شد، اما در نحوه چگونگی قتل او اختلاف وجود دارد.<ref>رجال کشی، ص72؛ بحارالانوار، ج42، ص132؛ اختصاص، ص72</ref> <ref>ارشاد، ج1، ص328</ref> ، مزار او را در حمص یا کوفه دانسته‌اند.<ref>معجم البلدان، ج4، ص303</ref>
قنبر، به دستور حجاج بن یوسف ثقفی کشته شد، اما در چگونگی قتل او اختلاف وجود دارد.<ref>رجال کشی، ص۷۲؛ بحارالانوار، ج۴۲، ص۱۳۲؛ اختصاص، ص۷۲</ref><ref>ارشاد، ج۱، ص۳۲۸</ref> ، مزار او را در حمص یا کوفه دانسته‌اند.<ref>معجم البلدان، ج۴، ص۳۰۳</ref>


==نوادگان==
==نوادگان==
نام برخی از نوادگان او در شمار روایان آمده است:
نام برخی از نوادگان او در شمار روایان آمده است:
* ابوالفضل العباس بن الحسن بن خشيش القنبري<ref>انساب، ج10، ص492</ref>
* ابوالفضل العباس بن الحسن بن خشیش القنبری<ref>انساب، ج۱۰، ص۴۹۲</ref>
* نعيم بن سالم بن قنبر مولى علي ابن أبي طالب‏<ref> معجم البلدان، ج1، 310</ref>
* نعیم بن سالم بن قنبر مولی علی ابن أبی طالب‏<ref> معجم البلدان، ج۱، ۳۱۰</ref>
* شاعری به نام محمد بن علی قنبری که در همذان سکونت داشت.<ref> انساب، ج10، ص491</ref>
* شاعری به نام محمد بن علی قنبری که در همذان سکونت داشت.<ref> انساب، ج۱۰، ص۴۹۱</ref>
==اشعار==
==اشعار==
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[دوبیتی های عامیانه]]:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|علی دیدم علی در خواب دیدم| علی در مسجد و محراب ودیدم}}{{ب|علی دیدم سوار دلدلش بود|چو قنبر در کنارش می دویدم}} {{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>پناهی، ص 75و بختیاری، ص376</small> | تراز = وسط| عرض = 500px | اندازه خط = 14px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[دوبیتی های عامیانه]]:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|علی دیدم علی در خواب دیدم| علی در مسجد و محراب ودیدم}}{{ب|علی دیدم سوار دلدلش بود|چو قنبر در کنارش می دویدم}} {{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>پناهی، ص ۷۵و بختیاری، ص۳۷۶</small>| تراز = وسط| عرض = ۵۰۰px| اندازه خط = ۱۴px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


==مطالعه بیشتر==
==مطالعه بیشتر==
خط ۴۲: خط ۴۱:


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس|3}}
{{پانویس|۳}}


==منابع==
==منابع==
* ابن شهر آشوب، المناقب‏، علامه‏، قم‏1379 ق‏.
{{ستون-شروع|2}}
* ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، تحقیق: محمد أبو الفضل إبراهیم، ناشر: دارإحیاء الكتب العربیة - عیسی البابی الحلبی وشركاه، مؤسسة مطبوعاتی إسماعیلیان.
* ابن سعد، الطبقات الكبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن شهر آشوب، المناقب‏، علامه‏، قم‏۱۳۷۹ ق‏.
* ابن قتیبه دینوری، الإمامة و السیاسة المعروف بتاریخ الخلفاء، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ط الأولی، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* بحرانی، سید هاشم، مدینة معاجز الأئمة الاثنی عشر و دلائل الحجج علی البشر، ‏مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم‏.
* بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق عبدالمعطی قلعجی، بیروت، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م.
* ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تحقیق جلال الدین حسینی ارموی، تهران، انجمن آثار ملی، ۱۳۵۳ش.
* حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، ط الثانیة، ۱۹۹۵م.
* حنبلی دمشقی، ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، تحقیق الأرناؤوط، بیروت، دار ابن كثیر، ط الأولی، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبد السلام تدمری، بیروت، دارالكتاب العربی، ط الثانیة، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م.
* سمعانی، محمد بن منصور، الأنساب، تحقیق عبدالرحمن بن یحیی المعلمی الیمانی، حیدرآباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، ط الأولی، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م.
* شیخ طوسی، رجال الطوسی‏، ناشر: جامعه مدرسین‏، قم‏، ۱۴۱۵ ق‏.
* شیخ مفید، الإختصاص، یك جلد، انتشارات كنگره جهانی شیخ مفید قم، ۱۴۱۳ق.
* شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ناشر: كنگره شیخ مفید، قم‏، ۱۴۱۳ ق‏.
* قمی، سفینة البحار، کتابخانه سنائی، تهران.
* قمی، سفینة البحار، کتابخانه سنائی، تهران.
* كلينى، الكافي، 8 جلد، دار الكتب الإسلامية تهران، 1365ش.
* کشی، رجال کشی، تحقیق محمدتقی فاضل میبدی، سازمان چاپ و انتشار وزارت ارشاد، تهران.
* بحرانی، سید هاشم، مدينة معاجز الأئمة الاثني عشر و دلائل الحجج على البشر، ‏مؤسسة المعارف الإسلامية، قم‏.
* کشی، محمد بن عمر، رجال الكشی، ۱ جلد، انتشارات دانشگاه مشهد، ۱۳۴۸ش.
* كلینی، الكافی، ۸ جلد، دار الكتب الإسلامیة تهران، ۱۳۶۵ش.
* مجلسی، بحارالانوار، موسسه وفاء، بیروت.
* مجلسی، بحارالانوار، موسسه وفاء، بیروت.
* کشی، رجال کشی، تحقیق محمدتقی فاضل میبدی، سازمان چاپ و انتشار وزارت ارشاد، تهران.
* مسعودی، علی بن حسین، التنبیه و الإشراف، تصحیح عبد الله اسماعیل الصاوی، القاهرة، دارالصاوی، بی تا(افست قم: مؤسسة نشر المنابع الثقافة الاسلامیة).
* معجم البلدان، شهاب الدين ابوعبدالله ياقوت بن عبد الله الحموى، بيروت، دارصادر، ط الثانية، 1995م.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم، دارالهجرة، چ دوم، ۱۴۰۹ق.
* دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشريعة، ابوبكر احمد بن الحسين البيهقى، تحقيق عبدالمعطى قلعجى، بيروت، دارالكتب العلمية، ط الأولى، 1405ق/1985م.
{{پایان}}
* الأنساب، أبو سعيد عبد الكريم بن محمد بن منصور التميمي السمعانى، تحقيق عبدالرحمن بن يحيى المعلمى اليمانى، حيدرآباد، مجلس دائرة المعارف العثمانية، ط الأولى، 1382ق/1962م.
* الطبقات الكبرى، محمد بن سعد بن منيع الهاشمي البصري، تحقيق محمد عبدالقادر عطا، بيروت، دارالكتب العلمية، ط الأولى، 1410ق/1990م.
* تاريخ الاسلام و وفيات المشاهير و الأعلام، شمس الدين محمد بن احمد الذهبى، تحقيق عمر عبد السلام تدمرى، بيروت، دارالكتاب العربى، ط الثانية، 1413ق/1993م.
*محمد بن عمر كشى، رجال الكشي، 1 جلد، انتشارات دانشگاه مشهد، 1348ش.
*شيخ مفيد، الإختصاص، يك جلد، انتشارات كنگره جهانى شيخ مفيد قم، 1413ق.
* شرح نهج البلاغة، ابن أبي الحديد، تحقيق: محمد أبو الفضل إبراهيم، ناشر: دارإحياء الكتب العربية - عيسى البابي الحلبي وشركاه، مؤسسة مطبوعاتي إسماعيليان.
* شذرات الذهب في اخبار من ذهب، ابن العماد شهاب الدين ابوالفلاح عبدالحي بن احمد العكري الحنبلي الدمشقي، تحقيق الأرناؤوط، بيروت، دار ابن كثير، ط الأولى، 1406ق/1986م.
* التنبيه و الإشراف، أبوالحسن على بن الحسين المسعودي، تصحيح عبد الله اسماعيل الصاوى، القاهرة، دارالصاوي، بى تا(افست قم: مؤسسة نشر المنابع الثقافة الاسلامية).
* الإمامة و السياسة المعروف بتاريخ الخلفاء، أبو محمد عبد الله بن مسلم ابن قتيبة الدينوري (276)، تحقيق علي شيري، بيروت، دارالأضواء، ط الأولى، 1410ق/1990م.
* الغارات، ابو اسحاق ابراهيم بن محمد ثقفى كوفى، تحقيق جلال الدين حسينى ارموى، تهران، انجمن آثار ملى، 1353ش.
* مروج الذهب و معادن الجوهر، أبو الحسن على بن الحسين بن على المسعودي، تحقيق اسعد داغر، قم، دارالهجرة، چ دوم، 1409ق.
*شیخ مفید، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، ناشر: كنگره شيخ مفيد، قم‏، 1413 ق‏.
* شیخ طوسی، رجال الطوسي‏، ناشر: جامعه مدرسين‏، قم‏، 1415 ق‏.


==مطالعه بیشتر==
==مطالعه بیشتر==
* قنبر شهید شورآفرین ولایت علوی، نویسنده: محمد رضا عبدالامیر انصاری.[http://www.lib.ir/LIBVIEW/DocView.aspx?did=HBFDHBHBKBZHPHPHPFDZABHPAzXNn]
* قنبر شهید شورآفرین ولایت علوی، نویسنده: محمد رضا عبدالامیر انصاری.[http://www.lib.ir/LIBVIEW/DocView.aspx?did=HBFDHBHBKBZHPHPHPFDZABHPAzXNn معرفی کتاب]


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==