کاربر ناشناس
جزیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Naqavi بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Naqavi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
===جزیه دهنده=== | ===جزیه دهنده=== | ||
به نظر مشهورِ فقهای امامی و برخی از فقهای اهل سنّت، به استناد آیه 29 سوره توبه و احادیث،<ref>رجوع کنید به ابوعبید، ص 34؛ حرّعاملی، ج 15، ص 149ـ150؛ برای دیگر ادله رجوع کنید به ابن‌قیم جوزیه، قسم 1، ص 9؛ عمید زنجانی، ص 68</ref> جزیه تنها از اهل كتاب گرفته می‌شود و در شمول آن بر تمام فرقه‌های یهودی و مسیحی تردیدی نیست.<ref>رجوع کنید به مفید، ص 270؛ ماوردی، ص 143؛ طوسی، 1387، ج 2، ص 9</ref> ولی در الحاق زرتشتیان به اهل كتاب اختلاف نظر وجود دارد.<ref>برای ادله موافقان الحاق رجوع کنید به طوسی، 1387، ج 2، ص 36؛ مجلسی، ص 516؛ ابن‌قدامه، ج 10، ص 570 571؛ ابن‌قیم جوزیه، قسم 1، ص 98ـ99؛ برای ادله مخالفان الحاق رجوع کنید به مفید، ص 270ـ271</ref> بنا بر نظر مشهور در فقه اسلامی، به ویژه در فقه شیعه، می‌توان آنان را اهل كتاب یا كسانی به‌شمار آورد كه شبهه كتابی بودن در مورد آنها وجود دارد،<ref>ماوردی، ص 227؛ طوسی، همان</ref> حتی گفته شده كه بر پایه اتفاق‌نظر فقها، گرفتن جزیه از مجوس جایز است.<ref>رجوع کند به ابن‌قدامه، ج 10، ص 560؛ شمس‌الائمه سرخسی، ج 10، ص 7؛ كلانتری، ص 55</ref> فقهای شیعه، جز معدودی از آنها مثل ابن جنید، قبول جزیه از صابئین را نپذیرفته‌اند،<ref>رجوع کنید به مفید، ص 270؛ نجفی، ج 21، ص 230ـ231؛ كلانتری، ص 72</ref> ولی برخی فقهای اهل‌سنّت آنان را اهل كتاب می‌دانند و شماری دیگر قضاوت در مورد آنان را منوط به موافقت یا مخالفت عقاید آنها با یكی از فرقه‌های اهل كتاب دانسته‌اند.<ref>رجوع کنید به ابوعبید، ص 654ـ 655؛ ابن‌فراء، ص 154؛ ابن‌قدامه، ج 10، ص 568 569؛ جصاص، ج 3، ص 91؛ ماوردی، ص 265</ref> | * شرایط: به نظر مشهورِ فقهای امامی و برخی از فقهای اهل سنّت، به استناد آیه 29 سوره توبه و احادیث،<ref>رجوع کنید به ابوعبید، ص 34؛ حرّعاملی، ج 15، ص 149ـ150؛ برای دیگر ادله رجوع کنید به ابن‌قیم جوزیه، قسم 1، ص 9؛ عمید زنجانی، ص 68</ref> جزیه تنها از اهل كتاب گرفته می‌شود و در شمول آن بر تمام فرقه‌های یهودی و مسیحی تردیدی نیست.<ref>رجوع کنید به مفید، ص 270؛ ماوردی، ص 143؛ طوسی، 1387، ج 2، ص 9</ref> ولی در الحاق زرتشتیان به اهل كتاب اختلاف نظر وجود دارد.<ref>برای ادله موافقان الحاق رجوع کنید به طوسی، 1387، ج 2، ص 36؛ مجلسی، ص 516؛ ابن‌قدامه، ج 10، ص 570 571؛ ابن‌قیم جوزیه، قسم 1، ص 98ـ99؛ برای ادله مخالفان الحاق رجوع کنید به مفید، ص 270ـ271</ref> بنا بر نظر مشهور در فقه اسلامی، به ویژه در فقه شیعه، می‌توان آنان را اهل كتاب یا كسانی به‌شمار آورد كه شبهه كتابی بودن در مورد آنها وجود دارد،<ref>ماوردی، ص 227؛ طوسی، همان</ref> حتی گفته شده كه بر پایه اتفاق‌نظر فقها، گرفتن جزیه از مجوس جایز است.<ref>رجوع کند به ابن‌قدامه، ج 10، ص 560؛ شمس‌الائمه سرخسی، ج 10، ص 7؛ كلانتری، ص 55</ref> فقهای شیعه، جز معدودی از آنها مثل ابن جنید، قبول جزیه از صابئین را نپذیرفته‌اند،<ref>رجوع کنید به مفید، ص 270؛ نجفی، ج 21، ص 230ـ231؛ كلانتری، ص 72</ref> ولی برخی فقهای اهل‌سنّت آنان را اهل كتاب می‌دانند و شماری دیگر قضاوت در مورد آنان را منوط به موافقت یا مخالفت عقاید آنها با یكی از فرقه‌های اهل كتاب دانسته‌اند.<ref>رجوع کنید به ابوعبید، ص 654ـ 655؛ ابن‌فراء، ص 154؛ ابن‌قدامه، ج 10، ص 568 569؛ جصاص، ج 3، ص 91؛ ماوردی، ص 265</ref> | ||
* حکم | * حکم: به نظر برخی فقها، حكمِ جزیه تنها شامل افرادی می‌شود كه پیش از اسلام به یكی از ادیان سه‌گانه ایمان آورده‌اند و كسانی كه پس از اسلام به یكی از این ادیان بپیوندند، مشمول حكم جزیه نیستند، زیرا آن ادیان منسوخ شده‌اند.<ref>رجوع کنید به ماوردی، ص 227؛ نجفی، ج 21، ص 232؛ قس كلانتری، ص 63</ref> همچنین از مرتد جزیه گرفته نمی‌شود.<ref>ابویوسف قاضی، ص 67؛ كاسانی، ج 7، ص 100</ref> به نظر برخی فقهای اهل سنّت، از كسانی كه مذهبشان معلوم نیست، می‌توان جزیه گرفت،<ref>رجوع کنید به ماوردی؛ ابن‌فراء، همان</ref> و به نظر برخی حنفیان،<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابویوسف قاضی، ص128ـ129</ref> از هر كافری غیر از بت‌پرستان عرب می‌توان جزیه گرفت. ابوحنیفه گرفتن جزیه از بت‌پرستان عجم را نیز جایز دانسته است.<ref>رجوع کنید به ماوردی، همانجا؛ كاسانی، ج 7، ص 110؛ ابن‌قیم جوزیه، قسم 1، ص 3؛ برای نقد رجوع کنید به منتظری، ج 3، ص 368</ref> | ||
به نظر برخی فقها، حكمِ جزیه تنها شامل افرادی می‌شود كه پیش از اسلام به یكی از ادیان سه‌گانه ایمان آورده‌اند و كسانی كه پس از اسلام به یكی از این ادیان بپیوندند، مشمول حكم جزیه نیستند، زیرا آن ادیان منسوخ شده‌اند.<ref>رجوع کنید به ماوردی، ص 227؛ نجفی، ج 21، ص 232؛ قس كلانتری، ص 63</ref> همچنین از مرتد جزیه گرفته نمی‌شود.<ref>ابویوسف قاضی، ص 67؛ كاسانی، ج 7، ص 100</ref> به نظر برخی فقهای اهل سنّت، از كسانی كه مذهبشان معلوم نیست، می‌توان جزیه گرفت،<ref>رجوع کنید به ماوردی؛ ابن‌فراء، همان</ref> و به نظر برخی حنفیان،<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابویوسف قاضی، ص128ـ129</ref> از هر كافری غیر از بت‌پرستان عرب می‌توان جزیه گرفت. ابوحنیفه گرفتن جزیه از بت‌پرستان عجم را نیز جایز دانسته است.<ref>رجوع کنید به ماوردی، همانجا؛ كاسانی، ج 7، ص 110؛ ابن‌قیم جوزیه، قسم 1، ص 3؛ برای نقد رجوع کنید به منتظری، ج 3، ص 368</ref> | |||
==حکم غیر اهل کتاب== | ==حکم غیر اهل کتاب== | ||