پرش به محتوا

فاطمه بنت اسد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جز (اصلاح واژه نماز به دعا)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
[[پرونده:فاطمه بنت اسد.jpg|بندانگشتی|200px|خروج فاطمه بنت اسد از [[کعبه]] پس از [[ولادت امام علی (ع)]]]]
[[پرونده:فاطمه بنت اسد.jpg|بندانگشتی|200px|خروج فاطمه بنت اسد از [[کعبه]] پس از [[ولادت امام علی (ع)]]]]


'''فاطمه بنت اسد''' (۵۵ سال قبل هجرت ـ ۴ق)، مادر [[امام علی(ع)]]، همسر [[ابوطالب]] و از زنانی که جزو [[اصحاب]] [[پیامبر(ص)]] به شمار می‌روند.<ref>مجلسی، ج ۳۵، ص۱۸۱</ref> او، یازدهمین فردی (و در میان زنان، دومین زن) است که [[مسلمان]] شد و اولین زنی که با [[پیامبر اکرم]] (ص) [[بیعت]] کرد. از پیامبر(ص) سخنانی درباره فاطمه بنت اسد نقل شده که نشان از جایگاه ویژه‌ او نزد آن حضرت دارد. مقبره فاطمه بنت اسد در [[قبرستان بقیع]] [[مدینه]] است.
'''فاطمه بنت اسد''' (۵۵ سال قبل هجرت ـ ۴ق)، مادر [[امام علی(ع)]]، همسر [[ابوطالب]] و از زنانی که جزء [[اصحاب]] [[پیامبر(ص)]] به شمار می‌روند.<ref>مجلسی، ج ۳۵، ص۱۸۱</ref> او یازدهمین فردی (و در میان زنان، دومین زن) است که [[مسلمان]] شد و اولین زنی که با [[پیامبر اکرم]] (ص) [[بیعت]] کرد. از پیامبر(ص) سخنانی درباره فاطمه بنت اسد نقل شده که نشان از جایگاه ویژه‌ او نزد پیامبر اسلام دارد. مقبره فاطمه بنت اسد در [[قبرستان بقیع]] [[مدینه]] است.


==نسب خانوادگی و زندگی‌نامه==
==نسب خانوادگی و زندگی‌نامه==
خط ۱۵: خط ۱۵:
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[پیامبر اسلام(ص)]] درباره فاطمه بنت اسد فرمود:| نقل‌قول = {{سخ}}او به‌راستی مادرم بود؛ چه کودکان خود را گرسنه می‌داشت و مرا سیر می‌کرد، و آنان را گردآلود می‌گذاشت و مرا شسته و آراسته می‌داشت، راستی که مادرم بود.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، ص۴۹.</small> | تراز = چپ| عرض = 230px | اندازه خط = 11px| رنگ پس‌زمینه = #FFFFE0| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[پیامبر اسلام(ص)]] درباره فاطمه بنت اسد فرمود:| نقل‌قول = {{سخ}}او به‌راستی مادرم بود؛ چه کودکان خود را گرسنه می‌داشت و مرا سیر می‌کرد، و آنان را گردآلود می‌گذاشت و مرا شسته و آراسته می‌داشت، راستی که مادرم بود.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، ص۴۹.</small> | تراز = چپ| عرض = 230px | اندازه خط = 11px| رنگ پس‌زمینه = #FFFFE0| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


از آنجا که [[پیامبر اسلام]] در کودکی، پدر، مادر و جدش را از دست داد، از ۸ سالگی تحت سرپرستی عمویش [[ابوطالب]] درآمد.<ref> شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ص ۳۷-۳۸.</ref> فاطمه بنت اسد به عنوان همسر ابوطالب در سرپرستی [[محمد|رسول خدا(ص)]] شریک بود. مهربانی فاطمه بنت اسد نسبت به پیامبر(ص) چنان بود که پس از درگذشت وی، پیامبر(ص) فرمود: «امروز مادرم وفات کرد.» و او را در پیراهن خویش کفن کرد و در قبرش فرود آمد و در [[لحد]] او خوابید، و چون به او گفتند:‌«ای رسول خدا! برای فاطمه سخت بی‌تاب گشته‌ای!» گفت: «او به‌راستی مادرم بود، چه کودکان خود را گرسنه می‌داشت و مرا سیر می‌کرد، و آنان را گردآلود می‌گذاشت، و مرا شسته و آراسته می‌داشت، راستی که مادرم بود».<ref>ترجمه تاریخ یعقوبی، صص ۳۶۸-۳۶۹؛ به نقل آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، ص۴۹.</ref>نیز نقل است که فرمود: «پس از ابوطالب، کسی چون فاطمه به من نیکی نکرد.»<ref>ابن عبدالبر، ج۴،ص:۱۸۹۱.</ref>
از آنجا که [[پیامبر اسلام]] در کودکی، پدر، مادر و جدش را از دست داد، از ۸ سالگی تحت سرپرستی عمویش [[ابوطالب]] درآمد.<ref> شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ص ۳۷-۳۸.</ref> فاطمه بنت اسد به عنوان همسر ابوطالب در سرپرستی [[محمد|رسول خدا(ص)]] شریک بود. مهربانی فاطمه بنت اسد نسبت به پیامبر(ص) چنان بود که پس از درگذشت وی، پیامبر(ص) فرمود: «امروز مادرم وفات کرد.» و او را در پیراهن خویش کفن کرد و در قبرش فرود آمد و در [[لحد]] او خوابید، و چون به او گفتند:‌«ای رسول خدا! برای فاطمه سخت بی‌تاب گشته‌ای!» گفت: «او به‌راستی مادرم بود، چه کودکان خود را گرسنه می‌داشت و مرا سیر می‌کرد، و آنان را گردآلود می‌گذاشت، و مرا شسته و آراسته می‌داشت، راستی که مادرم بود».<ref>ترجمه تاریخ یعقوبی، صص ۳۶۸-۳۶۹؛ به نقل آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، ص۴۹.</ref>نیز نقل است که فرمود: «پس از ابوطالب، کسی چون فاطمه به من نیکی نکرد.»<ref>ابن عبدالبر، ج۴،ص:۱۸۹۱.</ref>


===ولادت فرزند در کعبه===
===ولادت فرزند در کعبه===
{{اصلی|ولادت امام علی (ع)‌}}
{{اصلی|ولادت امام علی (ع)‌}}
بنابر برخی روایات، فاطمه تنها زنی بوده است که در کعبه زایمان کرده است. به نقل منابع، وقتی هنگام زایمان [[امام علی (ع)]] فرارسید، فاطمه در کنار [[کعبه]] از خدا خواست ولادت نوزادش بر او آسان گردد.<ref>کلینی، ج ۳، ص۳۰۱.</ref> سپس دیوار کعبه شکافت و او به درون کعبه رفت. پس از سه روز ماندن در کعبه، و در روز چهارم یعنی ''[[سیزده رجب]]'' سی سال پس از [[عام الفیل]]، در حالی که فرزندش [[امام علی(ع)|علی(ع)]] را در آغوش داشت، از [[کعبه]] بیرون آمد.<ref>امینی، ج ۶، ص۲۱ ـ ۲۳.</ref>
بنابر برخی روایات، فاطمه تنها زنی بوده است که در کعبه زایمان کرده است. به نقل منابع، وقتی هنگام زایمان [[امام علی (ع)]] فرارسید، فاطمه در کنار [[کعبه]] از خدا خواست ولادت نوزادش بر او آسان گردد.<ref>کلینی، ج ۳، ص۳۰۱.</ref> سپس دیوار کعبه شکافت و او به درون کعبه رفت. پس از سه روز ماندن در کعبه، و در روز چهارم یعنی [[سیزده رجب]] سی سال پس از [[عام الفیل]]، در حالی که فرزندش [[امام علی(ع)|علی(ع)]] را در آغوش داشت، از [[کعبه]] بیرون آمد.<ref>امینی، ج ۶، ص۲۱ ـ ۲۳.</ref>


=== دومین زن مسلمان ===
=== دومین زن مسلمان ===
خط ۳۴: خط ۳۴:


==وفات==
==وفات==
گفته شده فاطمه بنت اسد در [[سال چهارم هجری]] و در [[مدینه]] از دنیا رفت؛<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۶.</ref> اما بنابر آنچه درباره بیعت او با پیامبر(ص) آمد، او تا واقعه [[فتح مکه]] زنده و اولین زنی بوده که با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[بیعت]] کرده است.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۱، ص۱۴.</ref> تاریخ فتح مکه را ۸ هجری بیان کرده‌اند.<ref>ابن‌اثیر، ج ۲، الکامل فی التاریخ، ص ۲۳۹-۲۴۴.</ref>
گفته شده فاطمه بنت اسد در [[سال چهارم هجری]] و در [[مدینه]] از دنیا رفت؛<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۶.</ref> اما بنابر آنچه درباره بیعت او با پیامبر(ص) آمد، او تا واقعه [[فتح مکه]] زنده و اولین زنی بوده که با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[بیعت]] کرده است.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۱، ص۱۴.</ref> تاریخ فتح مکه را ۸ هجری بیان کرده‌اند.<ref>ابن‌اثیر، ج ۲، الکامل فی التاریخ، ص ۲۳۹-۲۴۴.</ref>


رسول خدا(ص) با پیراهن خودش او را [[کفن]] کرد<ref>المتقی هندی، ج۶، ص۲۲۸.</ref> و فرمود: «[[جبرئیل]] به من خبر داد که او اهل [[بهشت]] است و خداوند به هفتاد هزار [[فرشته]] امر کرده که بر او [[دعا]] بخوانند.»<ref>حاکم نیشابوری، ج ۳، ص۱۰۸</ref> سپس بر بدن فاطمه [[نماز میت]] خواند. پیامبر (ص) در [[تشییع جنازه]] او شرکت کرد تا به قبرش در [[قبرستان بقیع]] رسید.<ref>اسکداری، ص۹۴.</ref> پیامبر (ص) داخل قبر شد و در آن دراز کشید، آن‏گاه برخاست و جنازه را با دست خود گرفت و درون قبر گذاشت.<ref>ابن شبه، ج۱، ص۱۲۴.</ref>
رسول خدا(ص) با پیراهن خودش او را [[کفن]] کرد<ref>المتقی هندی، ج۶، ص۲۲۸.</ref> و فرمود: «[[جبرئیل]] به من خبر داد که او اهل [[بهشت]] است و خداوند به هفتاد هزار [[فرشته]] امر کرده که بر او [[دعا]] بخوانند.»<ref>حاکم نیشابوری، ج ۳، ص۱۰۸</ref> سپس بر بدن فاطمه [[نماز میت]] خواند. پیامبر (ص) در [[تشییع جنازه]] او شرکت کرد تا به قبرش در [[قبرستان بقیع]] رسید.<ref>اسکداری، ص۹۴.</ref> پیامبر (ص) داخل قبر شد و در آن دراز کشید، آن‏گاه برخاست و جنازه را با دست خود گرفت و درون قبر گذاشت.<ref>ابن شبه، ج۱، ص۱۲۴.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۴۸: خط ۴۶:
*ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج ۱، تحقیق : محمد أبو الفضل إبراهیم، دار إحیاء الکتب العربیة - عیسی البابی الحلبی وشرکاه، ۱۳۷۸- ۱۹۵۹م.
*ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج ۱، تحقیق : محمد أبو الفضل إبراهیم، دار إحیاء الکتب العربیة - عیسی البابی الحلبی وشرکاه، ۱۳۷۸- ۱۹۵۹م.
* ابن اثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دار صادر -‌دار بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
* ابن اثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دار صادر -‌دار بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
*ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، ''تذکرة الخواص''، مکتبه الثقافه الدینیه، قاهره.
*ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص، مکتبه الثقافه الدینیه، قاهره.
*ابن شبه نمیری، ''تاریخ المدینه''، تحقیق فهیم محمد شلتوت، دارالفکر، قم.
*ابن شبه نمیری، تاریخ المدینه، تحقیق فهیم محمد شلتوت، دارالفکر، قم.
*ابن صباغ مالکی، ''الفصول المهمّه''، دارالحدیث، قم.
*ابن صباغ مالکی، الفصول المهمّه، دارالحدیث، قم.
*ابن عبدالبر، أبو عمر يوسف بن عبد الله بن محمد، ''الاستيعاب فى معرفة الأصحاب''، تحقيق على محمد البجاوى، بيروت، دار الجيل، ط الأولى، ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
*ابن عبدالبر، أبو عمر يوسف بن عبد الله بن محمد، الاستيعاب فى معرفة الأصحاب، تحقيق على محمد البجاوى، بيروت، دار الجيل، ط الأولى، ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
*اسکداری، ''ترغیب اهل المودة و الوفاء'' تحقیق عادل ابوالمنعم ابوالعباس، مکتبة الثقافة، مدینه منوره.
*اسکداری، ترغیب اهل المودة و الوفاء، تحقیق عادل ابوالمنعم ابوالعباس، مکتبة الثقافة، مدینه منوره.
*امینی، ''الغدیر''، دارالکتاب العربی، بیروت.
*امینی، الغدیر، دارالکتاب العربی، بیروت.
* شهیدی، سیدجعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۹۰.
* شهیدی، سیدجعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۹۰.
*حاکم نیشابوری، ''المستدر ک علی الصحیحین''، تصحیح عبدالسلام بن محمد علّوش، دارالمعرفه، بیروت.
*حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، تصحیح عبدالسلام بن محمد علّوش، دارالمعرفه، بیروت.
*طباطبایی، محمد حسین، ''المیزان فی تفسیر القرآن''، قم، اسماعیلیان، ۱۳۷۱.
*طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، اسماعیلیان، ۱۳۷۱.
*کلینی، ''کافی''، تصحیح علی اکبر غفاری، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
*کلینی، کافی، تصحیح علی اکبر غفاری، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
*مجلسی، ''بحارالانوار''، الوفاء، بیروت.
*مجلسی، بحارالانوار، الوفاء، بیروت.
*متقی الهندی، ''کنزالعمال''، الرساله، بیروت.
*متقی الهندی، کنزالعمال، الرساله، بیروت.
*یعقوبی، ''تاریخ یعقوبی''، دار صادر، بیروت.
*یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، بیروت.
{{پایان}}
{{پایان}}


۳۵۳

ویرایش