confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۲۴
ویرایش
حکیمه دختر امام جواد(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیز کاری
جز (تمیز کاری) |
جز (تمیز کاری) |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| طول عمر = | | طول عمر = | ||
}} | }} | ||
'''حکیمه'''، دختر [[امام جواد | '''حکیمه'''، دختر [[امام جواد(ع)]] <small>(درگذشت [[سال ۲۷۴ قمری|۲۷۴ق]])</small> که چهار امام [[شیعه]] (امام جواد، [[امام هادی]] ، [[امام عسکری]] و [[امام مهدی]]) <small>علیهم السلام</small> را درک کرده است. گفته‌اند او عهده‌دار آموزش و امور [[نرجس|نرجس خاتون]] مادر [[امام زمان(عج)]] و شاهد ولادت امام دوازدهم شیعیان بوده است. بنابر منابع شیعه، حکمیه در زمان [[غیبت صغری]] ایشان را ملاقات کرده و رابط مردم با امام زمان بوده و برخی از روایات مربوط به ایشان از وی نقل شده است. عالمان و مورخان شیعه از وی به نیکی یاد کرده و دیانتش را ستوده‌اند. مقبره وی در [[سامرا]] و در [[حرم عسکریین]] است. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
حکیمه دختر [[امام جواد(ع)]] است. زمان ولادتش در منابع تاریخی مشخص نیست ولی از آن‌جا که تاریخ ولادت برادرش [[امام هادی(ع)]] سا ل ۲۱۲ بوده و مطابق با گزارش‌های تاریخی، حکیمه خاتون از برادرش کوچک‌تر است، می‌توان تولد وی را در دهه دوم قرن سوم قمری یعنی مابین سال‌های ۲۱۳ تا ۲۲۰ تخمین زد.<ref>اعلمی حائری، تراجم اعلام النساء، ص۲۶۴، ج۲، ص۲۸۵.</ref> | |||
مادر وی [[سمانه مغربیه]]، معروف به سیده است که مادر امام هادی(ع) و [[موسی مبرقع]] و دیگر فرزندان [[امام جواد(ع)]] نیز بود.<ref>قمی، منتهی الامال، ج۲، ص۴۹۷.</ref> | |||
مادر وی [[ | |||
شوهر حکیمه خاتون ابوعلی حسن بن علی مرعش بن‌عبیدالله بن ابی‌الحسن محمد اکبر بن محمدحسن بن حسین اصغر بن [[امام سجاد]](علیه‌السلام) بوده است. ثمره این ازدواج سه پسر به نام‌های حسین، زید و حمزه بود.<ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، ج ۴، ص۱۵۷؛مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء،ج۲، ص۳۰۳؛ الشجرة المبارکه فی أنساب الطالبیه، ص ۱۶۹،۱۷۰؛الفخری فی أنساب الطالبین، ص۷۵و۷۶</ref> | شوهر حکیمه خاتون ابوعلی حسن بن علی مرعش بن‌عبیدالله بن ابی‌الحسن محمد اکبر بن محمدحسن بن حسین اصغر بن [[امام سجاد]](علیه‌السلام) بوده است. ثمره این ازدواج سه پسر به نام‌های حسین، زید و حمزه بود.<ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، ج ۴، ص۱۵۷؛مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء،ج۲، ص۳۰۳؛ الشجرة المبارکه فی أنساب الطالبیه، ص ۱۶۹،۱۷۰؛الفخری فی أنساب الطالبین، ص۷۵و۷۶</ref> | ||
==از نظر عالمان== | ==از نظر عالمان== | ||
[[ | [[علّامه مجلسی]] در کتاب [[بحارالانوار]] درباره حکیمه خاتون می‌نویسد: در قُبّه شریفه که مقبره دو امام عسکری علیهم السلام است، قبری منسوب به نجیبه، عالمه، فاضله، تقیه، رضیه، حکیمه، دختر امام جواد(ع) وجود دارد که نمی‌دانیم چرا با همه فضل و جلالت آشکاری که این بانوی گرامی دارد و محلّ اسرار امامت بوده، زیارتی برای او قید نشده است». سپس می‌گوید : «سزاوار است که او را با الفاظی که مناسب مقام اوست، زیارت کنید».<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص۷۹</ref> | ||
[[عبدالله مامقانی]]، نام او را در زمره زنان راوی، ذکر کرده و می‌گوید : «مولا وحید بهبهانی اعتراض کرده که چرا زیارتی برای او ذکر نکرده‌اند». اضافه کرده است: «عجیب‌تر این که شیخ مفید، نام حکیمه را در زمره فرزندان امام جواد(ع) ذکر نکرده و برخی کتب تاریخ و سیره و نَسَب نیز وی را یاد نکرده‌اند».<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ج ۳، ص۷۶.</ref> البته [[شیخ مفید |شیخ مفید]] در نام بردن از فرزندان امام جواد به حکیمه تصریح نکرده است اما در جای دیگری از کتاب ارشاد <ref>مفید، الارشاد، ج ۲، ص۳۵۱.</ref> وی را در سلسله روات ذکر کرده و تصریح نموده که وی عمه امام عسکری بوده است. | [[عبدالله مامقانی]]، نام او را در زمره زنان راوی، ذکر کرده و می‌گوید : «مولا وحید بهبهانی اعتراض کرده که چرا زیارتی برای او ذکر نکرده‌اند». اضافه کرده است: «عجیب‌تر این که شیخ مفید، نام حکیمه را در زمره فرزندان امام جواد(ع) ذکر نکرده و برخی کتب تاریخ و سیره و نَسَب نیز وی را یاد نکرده‌اند».<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ج ۳، ص۷۶.</ref> البته [[شیخ مفید |شیخ مفید]] در نام بردن از فرزندان امام جواد به حکیمه تصریح نکرده است اما در جای دیگری از کتاب ارشاد <ref>مفید، الارشاد، ج ۲، ص۳۵۱.</ref> وی را در سلسله روات ذکر کرده و تصریح نموده که وی عمه امام عسکری بوده است. | ||