توبه: تفاوت میان نسخه‌ها

توبه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۲۹

۳۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۷

←‏توبه در قرآن کریم: اصلاح جزئی، اصلاح رده، پیوند دهی

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>M.bahrami

@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 علاوه بر اینکه نام نهمین سوره قرآن کریم [[سوره توبه]] است، این واژه و مشتقات آن ۸۷ مرتبه و در ۶۹ آیه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. ({{مدرک}}) قرآن پذیرش توبه را مخصوص کسانی می‌داند که در اثر نادانی کار ناشایستی انجام داده‌اند ولی به محض توجه توبه کرده‌اند،{{یادداشت|{{متن قرآن|إنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَی اللَّهِ لِلَّذینَ یعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ یتُوبُونَ مِنْ قَریبٍ فَأُولئِک یتُوبُ اللَّهُ عَلَیهِمْ وَ کانَ اللَّهُ عَلیماً حَکیماً|ترجمه=توبه، نزد خداوند، تنها برای کسانی است که از روی نادانی مرتکب گناه می‌شوند، سپس به زودی توبه می‌کنند اینانند که خدا توبهشان را میپذیرد، و خداوند دانای حکیم است.|سوره=۴|آیه=۱۷}}}} اما توبه کسانی که تا لحظه [[مرگ]] به کارهای ناشایست ادامه داده و هنگام مرگ به دنبال توبه هستند را مقبول نمی‌داند.{{یادداشت|{{متن قرآن|وَ لَیسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذینَ یعْمَلُونَ السَّیئاتِ حَتَّی إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّی تُبْتُ الْآنَ وَ لاالَّذینَ یمُوتُونَ وَ هُمْ کفَّارٌ أُولئِک أَعْتَدْنا لَهُمْ عَذاباً أَلیماً|ترجمه=و توبه کسانی که گناه می‌کنند، تا وقتی که مرگ یکی از ایشان دررسد، میگوید: «اکنون توبه کردم»، پذیرفته نیست و [نیز توبه] کسانی که در حال کفر میمیرند، پذیرفته نخواهد بود، آنانند که برایشان عذابی دردناک آماده کردهایم.|سوره=۴|آیه=۱۸}}}}
-توبه همیشه به دنبال [[گناه]] نیست، بلکه [[قرآن]] کریم در جایی اعلام می‌کند که [[خدا|خداوند]]، توبه [[پیامبر(ص)]] و [[مهاجرین]] و [[انصار|انصاری]] که از او پیروی کردند را پذیرفت،<ref>توبه/ ۹/۱۱۷</ref> بدون آنکه سخن از گناهی از آنان شده باشد. بنابراین، گاهی توبه به دنبال گناه است و گاه به معنای نگاه و رحمت ویژه خداوند به چیزی.
+توبه همیشه به دنبال [[گناه]] نیست، بلکه [[قرآن|قرآن کریم]] در جایی اعلام می‌کند که [[خدا|خداوند]]، توبه [[پیامبر(ص)]] و [[مهاجرین]] و [[انصار|انصاری]] که از او پیروی کردند را پذیرفت،<ref>توبه/ ۹/۱۱۷</ref> بدون آنکه سخن از گناهی از آنان شده باشد. بنابراین، گاهی توبه به دنبال گناه است و گاه به معنای نگاه و رحمت ویژه خداوند به چیزی.
 {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =امام صادق(ع) فرمود:{{سخ}}
 توبه ریسمان خداوند است و یاری و کشش عنایت و لطف اوست و بنده باید پیوسته و در همه حال در حال توبه باشد. هر گروهی توبه مخصوصی دارد؛ توبه پیامبران الهی از مضطرب شدن باطن و به هم خوردن حالت اطمینان است. و توبه اولیاء از عوارض رنگارنگ تصور و خاطر آنها است. و توبه برگزیدگان حق از استراحت و فراغت و غفلت و است و توبه افراد خاص و بندگان مخصوص از مشغول بودن به غیر پروردگار است. و توبه عوام و عموم مردم از گناهان و معاصی و خلافها است.|تاریخ بایگانی| منبع = مصباح الشریعه، ترجمه مصطفوی، ص۳۵۲| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
@@ خط ۲۰: / خط ۲۰: @@
 در آیه‌ای از قرآن، از مردم خواسته شده تا به سوی خداوند توبه نصوح کنند: {{عربی|یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَی اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحا|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به درگاه خدا توبه‌ای راستین کنید. سوره تحریم، آیه۸}}
-با توجه به ریشه سامی واژه نصوح و نیز سیاق آیه، این واژه می‌تواند از ماده «نصح» و به معنای «پاک و خالص»،<ref>قیاس کنید: عبری و آرامی: گزنیوس، ص۶۶۳</ref> یا به معنای «با دوام، با ثبات»<ref>قیاس کنید: عبری: همانجا</ref><ref>زامیت، ص۴۰۲</ref> باشد. بر این اساس، توبه نصوح توبه‌ای است که همراه با پاکی و خلوص نیت باشد یا توبه‌ای است که با دوام بوده و شکسته نشود که این معنای دوم، مشهورتر است. به همین جهت، توبه نصوح توبه‌ای دانسته شده که توبه‌کننده در آن قصد دوام و پایداری دارد.<ref>مثلاً نگاه کنید‌: طبری،ج۲۸، ص۱۶۸؛ کلینی، ج۲، ص۴۳۲؛ راغب، ذیل نصح؛ طبرسی، ج۱۰، ص۶۲-۶۳؛ قرطبی، ج۸، ص۲۲۷، ج۱۸، ص۱۹۷</ref>
+با توجه به ریشه سامی واژه نصوح و نیز سیاق آیه، این واژه می‌تواند از ماده «نصح» و به معنای «پاک و خالص»،<ref>قیاس کنید: عبری و آرامی: گزنیوس، ص۶۶۳</ref> یا به معنای «با دوام، با ثبات»<ref>قیاس کنید: عبری: همانجا</ref><ref>زامیت، ص۴۰۲</ref> باشد. بر این اساس، توبه نصوح توبه‌ای است که همراه با پاکی و خلوص نیت باشد یا توبه‌ای است که با دوام بوده و شکسته نشود که  معنای دوم، مشهورتر است. به همین جهت، توبه نصوح توبه‌ای دانسته شده که توبه‌کننده در آن قصد دوام و پایداری دارد.<ref>مثلاً نگاه کنید‌: طبری،ج۲۸، ص۱۶۸؛ کلینی، ج۲، ص۴۳۲؛ راغب، ذیل نصح؛ طبرسی، ج۱۰، ص۶۲-۶۳؛ قرطبی، ج۸، ص۲۲۷، ج۱۸، ص۱۹۷</ref>
-بنا بر احادیث، شرط اساسی توبه نصوح بازنگشتن توبه‌کننده به سوی آن گناه ذکر شده<ref>رجوع کنید به کلینی‌، ج۲، ص۴۳۲؛ بحارالانوار، ج۶، ص۳۹</ref> و از نتایج آن، پوشانده شدن گناهان توبه‌کننده است، به گونه‌ای که اثری از آن نزد هیچ شاهدی باقی نمی‌ماند، نه [[فرشته|فرشتگان]] ناظر بر اعمال انسان و نه اعضا و جوارح و مکانی که در آن مرتکب گناه شده است.<ref>بحارالانوار، ج۶، ص۲۸</ref>
+بنا بر [[حدیث|احادیث]]، شرط اساسی توبه نصوح بازنگشتن توبه‌کننده به سوی آن [[گناه]] ذکر شده<ref>رجوع کنید به کلینی‌، ج۲، ص۴۳۲؛ بحارالانوار، ج۶، ص۳۹</ref> و از نتایج آن، پوشانده شدن گناهان توبه‌کننده است، به گونه‌ای که اثری از آن نزد هیچ شاهدی باقی نمی‌ماند، نه [[فرشته|فرشتگان]] ناظر بر اعمال انسان و نه اعضا و جوارح و مکانی که در آن مرتکب گناه شده است.<ref>بحارالانوار، ج۶، ص۲۸</ref>
 ==توبه در احادیث==
 {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =پیامبر اکرم(ص) فرمود:{{سخ}}
 نشانه توبه كننده چهار است: عمل خالصانه برای خدا، رها كردن باطل، پایبندی به حق و حریص بودن بر كار خیر.<ref group="یادداشت">{{عربی|عَلامَةُ التّائِبِ فَاَربَعَةٌ: اَلنَّصیحَةُ لِلّهِ فی عَمَلِهِ وَ تَركُ الباطِلِ وَ لُزومُ الحَقِّ وَ الحِرصُ عَلَی الخَیرِ؛}}</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = تحف العقول، ص۲۰| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
-احادیث فراوانی از طریق راویان [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] نقل شده که در آنها ماهیت توبه، اهمیت آن، محبوبیت توبه و توبه‌کننده نزد [[خداوند]] و اشتیاق خداوند به توبه بندگان مطرح شده است.<ref>رجوع کنید به کلینی‌، ج۲، ص۴۳۵؛ حرّ عاملی‌، ج۱۶، ص۷۳؛ مجلسی‌، ج۶، ص۱۹، ۲۱، ۲۹، ۴۲</ref> برای نمونه، در یک حدیث آمده است که خداوند سه ویژگی به توبه کنندگان عطا کرده که اگر تنها یکی از آن سه را به همه اهل آسمان و زمین اعطا می‌کرد به واسطه آن نجات می‌یافتند.<ref>رجوع کنید به کلینی‌، ج۲، ص۴۳۲ـ۴۳۳؛ حرّ عاملی‌، همانجا</ref> نکات مهم دیگری که در احادیث مطرح شده عبارت است از: نهی از به تأخیر انداختن توبه،<ref>بحارالانوار‌، ج۶، ص۳۰</ref> اشاره به اینکه اصرار بر [[گناه]] در حکم استهزای توبه است،<ref>وسائل الشیعه، حرّ عاملی‌، ج۱۶، ص۷۴</ref> و تأکید بر مداومت بر توبه. روایات متعددی نیز در باب احکام و شرایط توبه از گناهان مختلف وجود دارد.<ref>بحارالانوار، ج۷۲، ص۳۲۹؛ ج۲، ص۲۹۷؛، ج۶، ص۲۳</ref>
+احادیث فراوانی از طریق راویان [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] نقل شده که در آنها ماهیت توبه، اهمیت آن، محبوبیت توبه و توبه‌کننده نزد [[خداوند]] و اشتیاق خداوند به توبه بندگان مطرح شده است.<ref>رجوع کنید به کلینی‌، ج۲، ص۴۳۵؛ حرّ عاملی‌، ج۱۶، ص۷۳؛ مجلسی‌، ج۶، ص۱۹، ۲۱، ۲۹، ۴۲</ref> برای نمونه، در یک حدیث آمده است که خداوند سه ویژگی به توبه کنندگان عطا کرده که اگر تنها یکی از آن سه را به همه اهل آسمان و زمین اعطا می‌کرد به واسطه آن نجات می‌یافتند.<ref>رجوع کنید به کلینی‌، ج۲، ص۴۳۲ـ۴۳۳؛ حرّ عاملی‌، همانجا</ref> نکات مهم دیگری که در [[حدیث|احادیث]] مطرح شده عبارت است از: نهی از به تأخیر انداختن توبه،<ref>بحارالانوار‌، ج۶، ص۳۰</ref> اشاره به اینکه اصرار بر [[گناه]] در حکم استهزای توبه است،<ref>وسائل الشیعه، حرّ عاملی‌، ج۱۶، ص۷۴</ref> و تأکید بر مداومت بر توبه. روایات متعددی نیز در باب احکام و شرایط توبه از گناهان مختلف وجود دارد.<ref>بحارالانوار، ج۷۲، ص۳۲۹؛ ج۲، ص۲۹۷؛، ج۶، ص۲۳</ref>
 بر اساس برخی [[روایت|روایات]]، پذیرش توبه از جانب خداوند مشروط به پذیرش [[ولایت]] [[ائمه]] معصومین علیهم‌السلام است.<ref> بحارالانوار، ج۲۷، ص۲۰۰، ج۷۵، ص۲۲۵</ref>