Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
دلائل الصدق لنهج الحق (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←نهج الحق) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
{{اصلی|محمد حسن مظفر}} | {{اصلی|محمد حسن مظفر}} | ||
محمد حسن بن محمد بن عبدالله بن محمد بن احمد مظفر صیمری نجفی، متکلم، شاعر و عالم [[شیعه|شیعی]] ([[نجف]] ۱۲ [[صفر]] ۱۳۰۱ق [[بغداد]] ۲۳ [[ربیع الاول]] ۱۳۷۵ق) در نجف تحصیل کرد و از اساتیدی چون شیخ [[ محمد کاظم خراسانی]]، [[شیخ الشریعه اصفهانی]]، [[سید محمد کاظم طباطبایی]] و شیخ علی بن شیخ باقر جواهری بهره برد. علما او را به صداقت، پاکی نفس، و راستگویی ستوده‌اند. ایشان به جز یک بار که در سال ۱۳۶۸ق به ایران برای [[زیارت]] [[امام رضا]] آمد، از عراق خارج نشد. از او آثار قلمی بسیاری به جا مانده است.<ref>عباسعلی مردی، کتاب شناسی دلائل الصدق از محمد حسن | محمد حسن بن محمد بن عبدالله بن محمد بن احمد مظفر صیمری نجفی، متکلم، شاعر و عالم [[شیعه|شیعی]] ([[نجف]] ۱۲ [[صفر]] ۱۳۰۱ق [[بغداد]] ۲۳ [[ربیع الاول]] ۱۳۷۵ق) در نجف تحصیل کرد و از اساتیدی چون شیخ [[ محمد کاظم خراسانی]]، [[شیخ الشریعه اصفهانی]]، [[سید محمد کاظم طباطبایی]] و شیخ علی بن شیخ باقر جواهری بهره برد. علما او را به صداقت، پاکی نفس، و راستگویی ستوده‌اند. ایشان به جز یک بار که در سال ۱۳۶۸ق به ایران برای [[زیارت]] [[امام رضا]] آمد، از عراق خارج نشد. از او آثار قلمی بسیاری به جا مانده است.<ref>عباسعلی مردی، کتاب شناسی دلائل الصدق از محمد حسن مظفر، ۱۳۹۰ش.</ref> | ||
== تاریخ نگارش و انگیزه تألیف == | == تاریخ نگارش و انگیزه تألیف == | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
== محتوای کتاب == | == محتوای کتاب == | ||
در مقدمه مفصلی که به قلم پژوهشگران موسسه آل البیت(ع) بر کتاب نگاشته شده، ابتدا به معرفی سه کتاب: [[اجلی البرهان فی نقد کتاب ابن روزبهان]]؛ نوشته [[سید علی میلانی|سید علی میلانی]]، [[نهج الحق و کشف الصدق|نهج الحق و کشف الصدق]] [[علامه حلی|علامه حلی]] و ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل ابن روزبهان پرداخته شده و در رابطه با روشهای بحث وی در خصوص مساله [[امامت]] مطالبی بیان گردیده است.{{سخ}} | در مقدمه مفصلی که به قلم پژوهشگران موسسه آل البیت(ع) بر کتاب نگاشته شده، ابتدا به معرفی سه کتاب: [[اجلی البرهان فی نقد کتاب ابن روزبهان]]؛ نوشته [[سید علی میلانی|سید علی میلانی]]، [[نهج الحق و کشف الصدق|نهج الحق و کشف الصدق]] [[علامه حلی|علامه حلی]] و ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل ابن روزبهان پرداخته شده و در رابطه با روشهای بحث وی در خصوص مساله [[امامت]] مطالبی بیان گردیده است.{{سخ}} | ||
به گفته محقق، صفحات قابل ملاحظه‌ای از کتاب ابن روزبهان به سبّ و شتم علامه و شیعه اختصاص یافته است. همچنین وی علیرغم محبتی که نسبت به امیرالمومنین [[علی(ع)|علی(ع)]] و [[اهل بیت|اهل بیت]](ع) ابراز می‌دارد، در بسیاری موارد با [[بنی امیه|بنیامیه]] و دشمنان حضرت، هم کلام و هم جهت شده و به دفاع از آنان می‌پردازد. فضل همچنین در مواردی که علامه حلی به روایاتی از عالمان [[اهل سنت]] درباره فضائل اهل بیت استناد می‌کند، ایشان را مورد طعن قرار داده و روایات آنها را ضعیف می‌شمارد. وی همچنین در بسیاری موارد دچار تناقض شده و در مواردی از بحث خارج شده و به موضوع دیگری پرداخته است.<ref>دلائل | به گفته محقق، صفحات قابل ملاحظه‌ای از کتاب ابن روزبهان به سبّ و شتم علامه و شیعه اختصاص یافته است. همچنین وی علیرغم محبتی که نسبت به امیرالمومنین [[علی(ع)|علی(ع)]] و [[اهل بیت|اهل بیت]](ع) ابراز می‌دارد، در بسیاری موارد با [[بنی امیه|بنیامیه]] و دشمنان حضرت، هم کلام و هم جهت شده و به دفاع از آنان می‌پردازد. فضل همچنین در مواردی که علامه حلی به روایاتی از عالمان [[اهل سنت]] درباره فضائل اهل بیت استناد می‌کند، ایشان را مورد طعن قرار داده و روایات آنها را ضعیف می‌شمارد. وی همچنین در بسیاری موارد دچار تناقض شده و در مواردی از بحث خارج شده و به موضوع دیگری پرداخته است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ص ۵۴ به بعد.</ref><ref>فرزانه امینی، دلائل الصدق، فضایل و امامت علی(ع)، ۱۳۷۸ش.</ref> | ||
در این مقدمه مفصل، همچنین به معرفی علامه حلی، فضل بن روزبهان، قاضی نورالله شوشتری و محمدحسن مظفر پرداخته شده و روش تحقیق بیان گردیده است. دلائل الصدق در برگیرنده سه نوشته مربوط به هم که هر کدام در دورهای جداگانه نگاشته شده است، می‌باشد. | در این مقدمه مفصل، همچنین به معرفی علامه حلی، فضل بن روزبهان، قاضی نورالله شوشتری و محمدحسن مظفر پرداخته شده و روش تحقیق بیان گردیده است. دلائل الصدق در برگیرنده سه نوشته مربوط به هم که هر کدام در دورهای جداگانه نگاشته شده است، می‌باشد. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
# [[معاد]]؛ | # [[معاد]]؛ | ||
# [[اصول فقه]]؛ | # [[اصول فقه]]؛ | ||
# [[فقه]].<ref>مظفر، دلائل الصدق، ص ۵۰ - ۵۳.</ref> | # [[فقه]].<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ص ۵۰ - ۵۳.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
* ادراک، | * ادراک، | ||
* نظر | * نظر | ||
* صفات خداوند.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۲، ص ۷ به بعد.</ref> | * صفات خداوند.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۲، ص ۷ به بعد.</ref> | ||
در جلد سوم، ادامه مباحث مربوط به مساله سوم (صفات خد اوند) آمده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۳، ص ۵ به بعد.</ref> | در جلد سوم، ادامه مباحث مربوط به مساله سوم (صفات خد اوند) آمده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۳، ص ۵ به بعد.</ref> | ||
جلد چهارم؛ مشتمل بر دو مساله نبوت و امامت است. در مساله نخست که مشتمل بر سه مبحث است، به موضوعات ذیل پرداخته شده است: | جلد چهارم؛ مشتمل بر دو مساله نبوت و امامت است. در مساله نخست که مشتمل بر سه مبحث است، به موضوعات ذیل پرداخته شده است: | ||
* در مبحث نخست این مساله درباره نبوت خاصه (نبوت پیامبر اکرم) سخن گفته شده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۷.</ref> | * در مبحث نخست این مساله درباره نبوت خاصه (نبوت پیامبر اکرم) سخن گفته شده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۴، ص ۷.</ref> | ||
* در مبحث دوم درباره [[عصمت]] انبیاء الهی مطالبی بیان گردیده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۱۷.</ref> | * در مبحث دوم درباره [[عصمت]] انبیاء الهی مطالبی بیان گردیده است.<ref>مظفر، ۱۴۲۲ق، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۱۷.</ref> | ||
* در مبحث سوم درباره ضرورت پاکی مولد انبیاء و نیز بری بودن ایشان از افعال زشت و ناپسند سخن گفته شده و دیدگاه فضل در این باره نقد گردیده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۱۸۹.</ref> | * در مبحث سوم درباره ضرورت پاکی مولد انبیاء و نیز بری بودن ایشان از افعال زشت و ناپسند سخن گفته شده و دیدگاه فضل در این باره نقد گردیده است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۱۸۹.</ref> | ||
در مساله دوم که به موضوع امامت اختصاص یافته و خود مشتمل بر پنج مبحث است (و این مباحث محتوای بخشی از این جلد و کل دو جلد دیگر کتاب را تشکیل میدهد)، موضوعات ذیل مطرح گردیده و به شبهات ابن روزبهان درباره آن پاسخ داده شده است: | در مساله دوم که به موضوع امامت اختصاص یافته و خود مشتمل بر پنج مبحث است (و این مباحث محتوای بخشی از این جلد و کل دو جلد دیگر کتاب را تشکیل میدهد)، موضوعات ذیل مطرح گردیده و به شبهات ابن روزبهان درباره آن پاسخ داده شده است: | ||
* '''مبحث اول''': وجوب عصمت امام؛<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۲۰۵.</ref> | * '''مبحث اول''': وجوب عصمت امام؛<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۴، ص ۲۰۵.</ref> | ||
* '''مبحث دوم''': ضرورت افضل بودن امام از سایر مردم(رعیت)؛<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۲۳۳.</ref> | * '''مبحث دوم''': ضرورت افضل بودن امام از سایر مردم(رعیت)؛<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۴، ص ۲۳۳.</ref> | ||
* '''مبحث سوم''': روش تعیین امام؛<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۲۴۱.</ref> | * '''مبحث سوم''': روش تعیین امام؛<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۴، ص ۲۴۱.</ref> | ||
* '''مبحث چهارم''': بیان دیدگاه شیعه و اهل سنت درباره خلیفه بلافصل پیامبر(ص).<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۴، ص ۲۷۱.</ref> | * '''مبحث چهارم''': بیان دیدگاه شیعه و اهل سنت درباره خلیفه بلافصل پیامبر(ص).<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۴، ص ۲۷۱.</ref> | ||
جلد پنجم، کتاب هم تتمه مباحث مربوط به امامی که از سوی [[پیامبر اکرم]](ص) معین شده را دربردارد.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ج ۵، ص ۵ به بعد.</ref> | جلد پنجم، کتاب هم تتمه مباحث مربوط به امامی که از سوی [[پیامبر اکرم]](ص) معین شده را دربردارد.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۵، ص ۵ به بعد.</ref> | ||
جلد ششم به تتمه مطالب مربوط به مبحث چهارم از جلد قبل و نیز مبحث پنجم مساله دوم از جلد چهارم؛ یعنی معرفی و بررسی برخی فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) اختصاص یافته است.<ref>دلائل | جلد ششم به تتمه مطالب مربوط به مبحث چهارم از جلد قبل و نیز مبحث پنجم مساله دوم از جلد چهارم؛ یعنی معرفی و بررسی برخی فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) اختصاص یافته است.<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج ۶، ص ۵ به بعد.</ref><ref>فرزانه امینی، دلائل الصدق، فضایل و امامت علی(ع)، ۱۳۷۸ش.</ref> | ||
== منابع کتاب == | == منابع کتاب == | ||
مصنف در خاتمه کتاب، اینکه از تعداد کمی از کتاب‌های علمای اهل سنت استفاده کرده عذر خواسته و دلیل آن را عدم دسترسی به منابع بیشتر در نجف ذکر کرده است؛ اما با این حال، از مهم‌ترین کتاب‌های اهل تسنن بهره برده که با توجه به امکانات آن روز، اهمیت دارد. وی، برخی از منابعی را که استفاده کرده نام برده و به میزان استفاده خود از آنها اشاره کرده است؛ برخی از آنها عبارتند از: [[صحیح مسلم]]، [[صحیح بخاری]]، [[صحیح ترمذی]]، [[سنن نسائی|صحیح نسائی]]، [[سنن ابوداوود|صحیح ابوداود]]، [[موطأ ابن مالک]]، [[در المنثور]] سیوطی، [[کشاف|تفسیر زمخشری]]، [[تفسیر کبیر|تفسیر رازی]]، [[المستدرک علی الصحیحین|مستدرک حاکم]]، [[کنز العمال]]، [[تاریخ طبری]]، [[کامل ابن اثیر]]، [[مسند احمد بن حنبل]]، [[شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)|شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید]]، [[عقد الفرید]] ابن عبد ربه و [[الصواعق المحرقة|صواعق]] ابن حجر.<ref>عباسعلی مردی، کتاب شناسی: دلائل الصدق از محمد حسن | مصنف در خاتمه کتاب، اینکه از تعداد کمی از کتاب‌های علمای اهل سنت استفاده کرده عذر خواسته و دلیل آن را عدم دسترسی به منابع بیشتر در نجف ذکر کرده است؛ اما با این حال، از مهم‌ترین کتاب‌های اهل تسنن بهره برده که با توجه به امکانات آن روز، اهمیت دارد. وی، برخی از منابعی را که استفاده کرده نام برده و به میزان استفاده خود از آنها اشاره کرده است؛ برخی از آنها عبارتند از: [[صحیح مسلم]]، [[صحیح بخاری]]، [[صحیح ترمذی]]، [[سنن نسائی|صحیح نسائی]]، [[سنن ابوداوود|صحیح ابوداود]]، [[موطأ ابن مالک]]، [[در المنثور]] سیوطی، [[کشاف|تفسیر زمخشری]]، [[تفسیر کبیر|تفسیر رازی]]، [[المستدرک علی الصحیحین|مستدرک حاکم]]، [[کنز العمال]]، [[تاریخ طبری]]، [[کامل ابن اثیر]]، [[مسند احمد بن حنبل]]، [[شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)|شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید]]، [[عقد الفرید]] ابن عبد ربه و [[الصواعق المحرقة|صواعق]] ابن حجر.<ref>عباسعلی مردی، کتاب شناسی: دلائل الصدق از محمد حسن مظفر، ۱۳۹۰ش.</ref> | ||
[[پرونده:ترجمه دلائل الصدق.jpg|بندانگشتی|150px|ترجمه دلائل الصدق]] | [[پرونده:ترجمه دلائل الصدق.jpg|بندانگشتی|150px|ترجمه دلائل الصدق]] | ||
== ترجمه و چاپ == | == ترجمه و چاپ == | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
* تصحیح شیخ محمدرضا جعفری، [[قاهره]]، نشر‌دار المعلم للطباعة، ۱۳۹۶ق / ۱۳۵۵ش؛ | * تصحیح شیخ محمدرضا جعفری، [[قاهره]]، نشر‌دار المعلم للطباعة، ۱۳۹۶ق / ۱۳۵۵ش؛ | ||
* با مقدمه طاهر آل الشیخ راضی، نشر بنیاد فرهنگ اسلامی (کوشانپور)، ۱۳۹۶ق؛ افست از چاپ قاهره؛ | * با مقدمه طاهر آل الشیخ راضی، نشر بنیاد فرهنگ اسلامی (کوشانپور)، ۱۳۹۶ق؛ افست از چاپ قاهره؛ | ||
* تصحیح [[مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث|مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث]]، قم، ۱۴۲۲ق؛<ref>عباسعلی مردی، کتاب شناسی دلائل الصدق از محمد حسن | * تصحیح [[مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث|مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث]]، قم، ۱۴۲۲ق؛<ref>عباسعلی مردی، کتاب شناسی دلائل الصدق از محمد حسن مظفر، ۱۳۹۰ش.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
* مظفر، محمدحسن، دلائل الصدق لنهج الحق، قم، موسسة آل البیت، ۱۴۲۲ ق. | * مظفر، محمدحسن، دلائل الصدق لنهج الحق، قم، موسسة آل البیت، ۱۴۲۲ ق. | ||
* امینی، فرزانه، دلائل الصدق، فضایل و امامت علی(ع)، کتاب ماه دین، خرداد ۱۳۷۸ - شماره ۲۰. | * امینی، فرزانه، دلائل الصدق، فضایل و امامت علی(ع)، کتاب ماه دین، خرداد ۱۳۷۸ - شماره ۲۰. | ||
* مردی، | * مردی، عباسعلی، کتاب شناسی: دلائل الصدق از محمد حسن مظفر، امامت پژوهی، تابستان ۱۳۹۰ - شماره ۲. | ||
{{کتاب های کلامی شیعه}} | {{کتاب های کلامی شیعه}} | ||