پرش به محتوا

سیده نفیسه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
imported>Nabavi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۴۵: خط ۴۵:
سیده نفیسه با [[تفسیر]] و حدیث آشنا بود<ref>الوردانی، الشیعه فی مصر، ۱۴۱۴ق، ص۱۰۹.</ref> برخی از عالمان حدیث او را نقل می‌کردند.<ref>ابن خلکان، وفیات الاعیان، دارصادر، ج۵، ص۴۲۳ـ۴۲۴.</ref> [[محمد بن ادریس شافعی]] (یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت) از او حدیث اخذ می‌کرد<ref> شبلنجی، نورالابصار، قاهره، ص۲۵۶؛ فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۱.</ref> و احمد بن حنبل(پیشوای حنابله) در مجالس نقل حدیث او شرکت می‌کرد.<ref> عطاردی، گوهر خاندان امامت، ۱۳۷۳ش، ص۱۲، ۲۹؛ ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۷</ref> هنگامی که محمد بن ادریس شافعی از دنیا رفت جنازه او را در منزل سیده نفیسه بردند و او در [[نماز میت]] شرکت کرد.<ref>ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۴۳؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۵، ص۴۲۴؛ فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۱.</ref>
سیده نفیسه با [[تفسیر]] و حدیث آشنا بود<ref>الوردانی، الشیعه فی مصر، ۱۴۱۴ق، ص۱۰۹.</ref> برخی از عالمان حدیث او را نقل می‌کردند.<ref>ابن خلکان، وفیات الاعیان، دارصادر، ج۵، ص۴۲۳ـ۴۲۴.</ref> [[محمد بن ادریس شافعی]] (یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت) از او حدیث اخذ می‌کرد<ref> شبلنجی، نورالابصار، قاهره، ص۲۵۶؛ فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۱.</ref> و احمد بن حنبل(پیشوای حنابله) در مجالس نقل حدیث او شرکت می‌کرد.<ref> عطاردی، گوهر خاندان امامت، ۱۳۷۳ش، ص۱۲، ۲۹؛ ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۷</ref> هنگامی که محمد بن ادریس شافعی از دنیا رفت جنازه او را در منزل سیده نفیسه بردند و او در [[نماز میت]] شرکت کرد.<ref>ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۴۳؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۵، ص۴۲۴؛ فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۱.</ref>
== کرامات==
== کرامات==
در برخی منابع کرامت‌هایی مانند شفای بیمار<ref>ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۷؛ محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۵، ص۸۷ـ۸۸؛ مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۱.</ref> و رهانیدن مصر و رود نیل از خشکسالی<ref>شبلنجی، نورالابصار، قاهره، ص۲۵۶؛ محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۵، ص۸۵؛ مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۱.</ref> به سیده نفیسه نسبت داده شده است. جمال الدین بن تغری بُردی گفته است که کرامت‎های او در همه‌جا معروف است.<ref>ابن تغری بردی، النجوم الزاهره، وزاره‌‌ال‍ث‍ق‍اف‍ه‌ و‌الارش‍اد‌ال‍ق‍وم‍ی‌، ج۲، ص۱۸۶</ref>  احمد ابوکف ملقب شدن نفیسه به کریمةالدارین را به این دلیل می‌داند که مردم مصر از وی در زمان زنده بودن و پس از مرگش کراماتی مشاهده کردند.<ref> ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۷</ref> در برخی منابع کرامت هایی پس از مرگ وی نیز نقل شده است.برای نمونه رجوع کنید. <ref>فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۲.</ref> [[ذبیح الله محلاتی]] در [[ریاحین الشریعه]] پس از آنکه کراماتی برای نفیسه‌خاتون ذکر می‌کند، منبع آنچه را که در شرح‌حال وی ذکر کرده کتب [[اهل سنت]] و قابل خدشه می‌داند.<ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۵، ص۹۴.</ref>
در برخی منابع کرامت‌هایی مانند شفای بیمار<ref>ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۷؛ محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۵، ص۸۷ـ۸۸؛ مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۱.</ref> و رهانیدن مصر و رود نیل از خشکسالی<ref>شبلنجی، نورالابصار، قاهره، ص۲۵۶؛ محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۵، ص۸۵؛ مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۱.</ref> به سیده نفیسه نسبت داده شده است. جمال الدین بن تغری بُردی گفته است که کرامت‎های او در همه‌جا معروف است.<ref>ابن تغری بردی، النجوم الزاهره، وزاره‌‌ال‍ث‍ق‍اف‍ه‌ و‌الارش‍اد‌ال‍ق‍وم‍ی‌، ج۲، ص۱۸۶</ref>  احمد ابوکف ملقب شدن نفیسه به کریمةالدارین را به این دلیل می‌داند که مردم مصر از وی در زمان زنده بودن و پس از مرگش کراماتی مشاهده کردند.<ref> ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۷</ref> در برخی منابع کرامت هایی پس از مرگ وی نیز نقل شده است.<ref> برای نمونه برای نمونه رجوع کنید به: فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۲.</ref> [[ذبیح الله محلاتی]] در [[ریاحین الشریعه]] پس از آنکه کراماتی برای نفیسه‌خاتون ذکر می‌کند، منبع آنچه را که در شرح‌حال وی ذکر کرده کتب [[اهل سنت]] و قابل خدشه می‌داند.<ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۵، ص۹۴.</ref>


==وفات و آرامگاه==
==وفات و آرامگاه==
نفیسه‌خاتون در ماه رمضان [[سال ۲۰۸ هجری قمری|سال ۲۰۸ق]] از دنیا رفته است.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۲۶۲؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، دارالثقافه، ج۵، ص۴۲۴؛ مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> [[اسحاق بن جعفر|اسحاق مؤتمن]] می‌خواست جنازه همسرش را به [[مدینه]] ببرد اما به درخواست اهالی مصر او را در همانجا دفن کرد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۲۶۲؛ فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۱.</ref> مقریزی گفته است مردم مصر از اسحاق خواستند تا وی را به خاطر [[برکت]] در مصر دفن کند.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> اما بر اساس برخی منابع اسحاق نپذیرفت اهالی مصر نزد حاکم مصر رفتند و از او خواستند اسحاق را از انتقال جنازه همسرش به مدینه منصرف کند. واسطه قراردادن حاکم مؤثر واقع نشد آنان اموالی را فراهم کردند و به اسحاق دادند و از او خواستند تا با درخواستشان موافقت کند، اسحاق نپذیرفت. ولی سرانجام به دفن همسرش در مصر رضایت داد گفته‌اند اسحاق به سبب رؤیایی که در خواب دیده بود تن به خواسته مردم مصر داد. بنابر این رؤیا، [[رسول اکرم]] به او گفته بود که همسرت را در همین‌جا به خاک بسپار.<ref>شبلنجی، نورالابصار، قاهره، ص۲۵۸؛ ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۴؛ شیخ محمد صبان، إسعاف الراغبين، نسخه خطی، ص۸۱؛ قمی، منتهی الامال، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۱۴۱۸؛ محمد الحسون، اعلام النساء، ص۱۸۹.</ref>
نفیسه‌خاتون در ماه رمضان [[سال ۲۰۸ هجری قمری|سال ۲۰۸ق]] از دنیا رفته است.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۲۶۲؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، دارالثقافه، ج۵، ص۴۲۴؛ مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> [[اسحاق بن جعفر|اسحاق مؤتمن]] می‌خواست جنازه همسرش را به [[مدینه]] ببرد اما به درخواست اهالی مصر او را در همانجا دفن کرد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۲۶۲؛ فؤاز العاملی، الدر المنثور، ۱۳۱۲ق، ص۵۲۱.</ref> مقریزی گفته است مردم مصر از اسحاق خواستند تا وی را به خاطر [[برکت]] در مصر دفن کند.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> اما بر اساس برخی منابع اسحاق نپذیرفت اهالی مصر نزد حاکم مصر رفتند و از او خواستند اسحاق را از انتقال جنازه همسرش به مدینه منصرف کند. واسطه قراردادن حاکم مؤثر واقع نشد آنان اموالی را فراهم کردند و به اسحاق دادند و از او خواستند تا با درخواستشان موافقت کند، اسحاق نپذیرفت. ولی سرانجام به دفن همسرش در مصر رضایت داد گفته‌اند اسحاق به سبب رؤیایی که در خواب دیده بود تن به خواسته مردم مصر داد. بنابر این رؤیا، [[رسول اکرم]] به او گفته بود که همسرت را در همین‌جا به خاک بسپار.<ref>شبلنجی، نورالابصار، قاهره، ص۲۵۸؛ ابوکف، آل بیت النبی فی مصر، ۱۹۷۵م، ص۱۰۴؛ شیخ محمد صبان، إسعاف الراغبين، نسخه خطی، ص۸۱؛ قمی، منتهی الامال، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۱۴۱۸؛ محمد الحسون، اعلام النساء، ص۱۸۹.</ref>


[[پرونده:بارگاه سیده نفیسه 1.jpg|left|بندانگشتی|بارگاه سیده نفیسه در [[قاهره]] معروف به بارگاه نفیسی.]]
[[پرونده:بارگاه سیده نفیسه 1.jpg|left|بندانگشتی|بارگاه سیده نفیسه در [[قاهره]]]]
سیده نفیسه در خانه خود در مکانی که به درب السباع و درب یزرب شناخته می‌شد، دفن گردید.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> مقریزی مدفن او را یکی از چهار مکانی{{یادداشت|چهار مکانی که در مصر به استجابت دعا شناخته می‌شوند. عبارتند از: زندان یوسف نبی، مسجد حضرت موسی، اتاقکی در مسجد اقدام قرافه و مدفن سیده نفیسه(مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.)}} دانسته که در مصر به [[استجابت دعا]] معروف‌اند.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> همچنین نقل کرده که اولین کسی که بر مزار او بنایی ساخت عبیدالله بن سری بن حکم، امیر مصر بود و تاریخ آن در کتیبه‌ای که بر ورودی [[ضریح]] نصب شده  ربیع الثانی سال ۴۸۲ق درج شده است.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۱-۶۴۲.</ref> و در سال ۵۳۲ق حافظ خلیفه آن را تجدید بنا کرد و بر آن ضریح و قبه‌ای ساخت.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۲.</ref> یاقوت حموی(جغرافی‌دان قرن هفتم) از قبه‌ای بر قبر او در آن زمان خبر داده است.<ref> حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۵، ص۱۴۲.</ref> مرقد سیده نفیسه از اماکن معروف زیارتی در [[مصر]] است.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۴۴.</ref>از گفته ابن کثیر، که [[زیارت اهل قبور]] را شرک دانسته و اهالی مصر درباره او سخنانی به کار می‌برند که منجر به [[کفر]] و [[شرک]] می‌شود به دست می‌آید که مردم [[شیعه]] و [[سنی]] مصر در آن زمان برای او احترام ویژه‌ای قائل بوده و به زیارت قبر وی می‌رفته‌اند.<ref>رجوع کنید به: ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۲۶۲.</ref> همچنین از گزارش ذهبی که به مصریان نسبت می‌دهد که به قبر [[سجده]] کرده و از او درخواست آمرزش می‌کنند، به دست می‌آید که اهالی مصر به قبر او متوسل می‌شده‌اند.<ref>ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۴۳.</ref>
سیده نفیسه در خانه خود در مکانی که به درب السباع و درب یزرب شناخته می‌شد، دفن گردید.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> مقریزی مدفن او را یکی از چهار مکانی{{یادداشت|چهار مکانی که در مصر به استجابت دعا شناخته می‌شوند. عبارتند از: زندان یوسف نبی، مسجد حضرت موسی، اتاقکی در مسجد اقدام قرافه و مدفن سیده نفیسه(مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.)}} دانسته که در مصر به [[استجابت دعا]] معروف‌اند.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۰.</ref> همچنین نقل کرده که اولین کسی که بر مزار او بنایی ساخت عبیدالله بن سری بن حکم، امیر مصر بود و تاریخ آن در کتیبه‌ای که بر ورودی [[ضریح]] نصب شده  ربیع الثانی سال ۴۸۲ق درج شده است.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۱-۶۴۲.</ref> و در سال ۵۳۲ق حافظ خلیفه آن را تجدید بنا کرد و بر آن ضریح و قبه‌ای ساخت.<ref>مقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۸م، ج۳، ص۶۴۲.</ref> یاقوت حموی(جغرافی‌دان قرن هفتم) از قبه‌ای بر قبر او در آن زمان خبر داده است.<ref> حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۵، ص۱۴۲.</ref> مرقد سیده نفیسه از اماکن معروف زیارتی در [[مصر]] است.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۴۴.</ref>از گفته ابن کثیر، که [[زیارت اهل قبور]] را شرک دانسته و اهالی مصر درباره او سخنانی به کار می‌برند که منجر به [[کفر]] و [[شرک]] می‌شود به دست می‌آید که مردم [[شیعه]] و [[سنی]] مصر در آن زمان برای او احترام ویژه‌ای قائل بوده و به زیارت قبر وی می‌رفته‌اند.<ref>رجوع کنید به: ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۲۶۲.</ref> همچنین از گزارش ذهبی که به مصریان نسبت می‌دهد که به قبر [[سجده]] کرده و از او درخواست آمرزش می‌کنند، به دست می‌آید که اهالی مصر به قبر او متوسل می‌شده‌اند.<ref>ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۴۳.</ref>