حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

| وبگاه =  [https://www.alkafeel.net/samarra/arabic/arabic.php العتبة العسکریة المقدسة]

}}

امام هادی(ع) در [[سال ۲۵۴ قمری]] و امام عسکری(ع) در [[سال ۲۶۰ قمری]] در خانه خود دفن شدند. در سال ۳۲۸ق نخستین گنبد بر قبر آن دو بنا شد و پس از آن در دوره‌های مختلف مرمت، تکمیل و نوسازی شده است. در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از آن در انفجار تروریستی [[تخریب حرم عسکریین|تخریب]] شد. پس از این حملات، [[ستاد بازسازی عتبات عالیات|ستاد بازسازی عتبات]] و دفتر [[سید علی حسینی سیستانی|آیت‌الله سیستانی]] به ترتیب بارگاه و [[ضریح]] این دو امام را بازسازی کردند.

==تاریخچه==

[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در [[سامرا]] به خاک سپرده شدند.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی(ع) این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>

به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن [[دفن]] بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از بیرون خانه، قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی نجفی|محمد سماوی]] (۱۲۹۲-۱۳۷۰ق)، [[ناصرالدوله حمدانی]] (حکومت ۳۲۳-۳۵۶ق) از حاکمان [[آل حمدان]] را نخستین کسی دانسته است که در این خانه تعمیراتی انجام داد و در سال ۳۲۸ق بر قبر  دو امام قبه‌ای بنا کرد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> پس از آن تعمیرات و بازسازی‌های مختلفی در حرم عسکریین انجام شده است. [[معزالدوله دیلمی]]<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۲۱.</ref> و [[عضدالدوله دیلمی]]<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۲۴.</ref> از حاکمان [[آل بویه]] (حکومت ۳۲۲-۴۴۸ق)، [[ارسلان بساسیری]] (درگذشت ۴۵۱ق)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۴۴.</ref> سلطان برکیارق (درگذشت ۴۹۸ق) از پادشاهان سلجوقی،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۴۷-۳۴۸.</ref> احمد الناصر لدین‌الله، المستنصر بالله خلیفه عباسی (۵۷۵–۶۲۲ق)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۵۰.</ref> [[سلطان حسن جلایری]] (درگذشت ۷۷۶ق)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۷۷.</ref>[[شاه سلطان حسین صفوی|سلطان حسین صفوی]] (حکومت ۱۱۰۵-۱۱۳۵ق)<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۷۹-۳۸۰.</ref> از شاهان صفوی، احمدخان دُنبُلی،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۸۶.</ref> حسنقلی‌خان دنبلی (درگذشت ۱۲۹۷ش)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۹۳.</ref> [[ناصرالدین شاه قاجار]] (حکومت ۱۲۶۴ـ۱۳۱۳ق) و [[سید محمدحسن شیرازی|میرزای شیرازی]] (۱۲۳۰-۱۳۱۲ق)<ref>صحتی سردرودی، گزیده سیمای سامرا، ۱۳۸۸ش، ص۶۷.</ref> از افرادی بودند که به‌دستور آنها حرم عسکریین تعمیر یا بازسازی شده است.

==تخریب در حمله تروریستی==

{{اصلی|تخریب حرم عسکریین}}

حرم عسکریین در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش در عملیات‌های تروریستی گروه‌های تکفیری منفجر شد که به تخریب آن انجامید. این اقدام واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت. در این بمب‎‌گذاری، گنبد حرم با پوشش آجری و طلاکاریش و همچنین تزئینات کاشی‌کاری در دیوارهای آن، فرو ریخت اما پایه‌های گنبد، بدنه اصلی و دیوارها، سالم باقی ماند.<ref> خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‎ های اسلامی در کشورهای عربی، ۱۳۹۳ش، ص۲۹ و ۳۰.</ref>.  [[ستاد بازسازی عتبات عالیات]] ایران طی سال‌های ۱۳۸۹ش تا ۱۳۹۴ش حرم را بازسازی کرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13990903001105 «تخریب و بازسازی حرم امامین عسکریین(ع)»]، خبرگزاری فارس.</ref> در این بازسازی گنبد حرم با بیش از ۲۳ هزار خشت، طلاکاری شد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13990903001105 «تخریب و بازسازی حرم امامین عسکریین(ع)»]، خبرگزاری فارس.</ref> همچنین، ساخت ضریح جدید آن زیر نظر سید جواد شهرستانی نماینده آیت‌الله سیستانی در ایران انجام شد.<ref>[http://qom.irib.ir/-/ساخت-ضریح-مطهر-اماین-عسکریین «ساخت ضریح مطهر امامین عسکریین»]، صداوسیمای مرکز قم.</ref>

به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]] در کتاب [[مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء (کتاب)|مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء]] در حرم عسکریین، قبور [[نرجس]] مادر [[حضرت مهدی(عج)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]]، [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|مادر امام عسکری(ع)]]،  [[حسین بن علی الهادی]]، برادر امام عسکری(ع)، [[جعفر کذاب]] و [[ابوهاشم جعفری]] از نواده‌های [[جعفر طیار]] نیز قرار دارد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref>  

[[سمانه مغربیه]] مادر امام هادی(ع)،<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۶.</ref> احمدخان دنبلی (درگذشت ۱۲۰۰ق) و فرزندش حسینقلی خان دنبلی<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ۱۳۸۷ش، ص۲۱۸.</ref> و [[آقارضا همدانی]] (درگذشت ۱۳۲۲ق) <ref>قمی، الفوائد الرضویه، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۳۸۲.</ref> از شاگردان [[میرزای شیرازی]] در [[سامرا]] در این حرم مدفونند.

== جستارهای وابسته==

*[[حرم کاظمین]]