پرش به محتوا

حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۴۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۸ ژوئن ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (اصلاح جعبه اطلاعات)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[تیر]]|روز=[[۷]]|سال=[[۱۴۰۱]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان = حرم عسکریین
| عنوان = حرم عسکریین
خط ۲۲: خط ۲۳:
'''حرم عَسْکَریَین''' یا '''حرم امامین عسکریین''' آرامگاه [[امام هادی(ع)]] (شهادت ۲۵۴ق) و فرزندش [[امام حسن عسکری(ع)]] (شهادت ۲۶۰ق) است. این آرامگاه در شهر [[سامرا]] قرار دارد و از مهمترین زیارتگاه‌های شیعیان در کشور عراق به شمار می‌آید.
'''حرم عَسْکَریَین''' یا '''حرم امامین عسکریین''' آرامگاه [[امام هادی(ع)]] (شهادت ۲۵۴ق) و فرزندش [[امام حسن عسکری(ع)]] (شهادت ۲۶۰ق) است. این آرامگاه در شهر [[سامرا]] قرار دارد و از مهمترین زیارتگاه‌های شیعیان در کشور عراق به شمار می‌آید.


[[نرجس‌خاتون]] همسر امام حسن عسکری(ع) و مادر [[امام مهدی(عج)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] و تعداد دیگری از سادات علوی و علمای شیعه نیز در این حرم مدفون هستند.  
[[نرجس‌خاتون]] همسر امام حسن عسکری(ع) و مادر [[امام مهدی(عج)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] و تعداد دیگری از سادات علوی و علمای شیعه نیز در این حرم مدفونند.  


در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در دو انفجار تخریب شد. پس از این حملات تروریستی، بارگاه و ضریح این دو امام در دست بازسازی و نوسازی قرار گرفت.
در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در انفجار تروریستی تخریب شد. پس از این حملات، بارگاه و ضریح این دو امام در دست بازسازی و نوسازی قرار گرفت.


==موقعیت==
==موقعیت==
خط ۳۰: خط ۳۱:


==تاریخچه==
==تاریخچه==
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] پس از [[شهادت]] در منزلشان به خاک سپرده شدند. این خانه در کوچه‌ای جای داشت که نامش را «راضه» یا «وصافه» می‌گفتند.<ref> مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ص۶۰۵. صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۵.</ref>  این خانه از [[سال ۲۶۰ قمری|سال ۲۶۰ ]] تا ۳۱۸ق به همان حالت اولیه بود.
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] پس از [[شهادت]] در منزلشان به خاک سپرده شدند. این خانه در کوچه‌ای به نام «راضه» یا «وصافه» قرار داشت.<ref> مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ص۶۰۵. صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۵.</ref>   
این خانه از [[سال ۲۶۰ قمری|سال ۲۶۰ ]] تا ۳۱۸ق به همان حالت اولیه بود و شیعیان برای زیارت قبر امامان خود به آنجا می‌رفتند. نخستین کسی که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد ناصرالدوله از [[آل حمدان]] (از خاندان‌های شیعه و از سلاطین آن منطقه) بود.


* دومین بنا به وسیله ناصر الدوله از [[آل حمدان]] انجام گردید ولی اول کسی که قبه بر این مرقد بنا نهاد و برای شهر سامرا پس از خرابی باروئی ساخت و ضریح را پرده کشید خاندان حمدان از خاندان‌های شیعه و از سلاطین آن سامان بودند.
نخستین کسی که بر این مرقد، قبه ساخت [[معزالدوله دیلمی]] از حاکمان آل بویه بود. او  در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ق تعمیراتی در حرم انجام داد که عبارتند از: پر کردن حوض آبی که در سرداب بود و تهیه ضریح چوبی برای مرقد. [[عضدالدوله دیلمی]] در سال ۳۶۸ق به قصد زیارت وارد سامرا شد و درهای آنجا را از چوب ساج ساخت و صحن را وسیع کرد.
 
* [[معزالدوله دیلمی]] در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ تعمیراتی در حرم نمود که عبارتند از: پر کردن حوض آبی که در سرداب بود و تهیه ضریح چوبی جهت مرقد. وی اول کسی است که برای مرقد قبه و بارگاه ساخت. معزالدوله در [[روز عاشورا|عاشورای]] سال ۳۵۲ دستور داد در بغداد شیعیان شهر را تعطیل عمومی نموده عَلَم‌ها نصب نمایند و علنا برای [[سیدالشهدا]] [[عزاداری]] کنند.
 
* [[عضدالدوله دیلمی]] در سال ۳۶۸ق به قصد زیارت وارد سامرا شد و به تعمیر روضه امر کرد درهای آنجا را از چوب ساج ساخت، صحن را وسیع کرد.


* [[ارسلان بساسیری]] در سال ۴۴۵ق تعمیراتی در حرم صورت داد و ساختمانی از گچ و آجر بر روی قبور ساخت، دو ضریح از چوب ساج تهیه کرد و بر قبر امامین قرار داد.
* [[ارسلان بساسیری]] در سال ۴۴۵ق تعمیراتی در حرم صورت داد و ساختمانی از گچ و آجر بر روی قبور ساخت، دو ضریح از چوب ساج تهیه کرد و بر قبر امامین قرار داد.
خط ۴۲: خط ۴۰:
* به دستور سلطان برکیارق بن ملکشاه سلجوقی، مجدالدوله قمی در سال ۴۹۵ تعمیراتی را در بقعه عسکریین نمود. تعمیرات او عبارت بود از: فرش کردن کف حرم، تعمیر رواق‌ها، ساختن حجره‌هایی در صحن و تهیه درهای نفیس از چوب‌های قیمتی برای حرم.
* به دستور سلطان برکیارق بن ملکشاه سلجوقی، مجدالدوله قمی در سال ۴۹۵ تعمیراتی را در بقعه عسکریین نمود. تعمیرات او عبارت بود از: فرش کردن کف حرم، تعمیر رواق‌ها، ساختن حجره‌هایی در صحن و تهیه درهای نفیس از چوب‌های قیمتی برای حرم.


* ابن فوطی بغدادی در کتاب الحوادث الجامعه فی المائه السابعه می‌نویسد: در سال ۶۰۴ حریقی در سامرا رخ داد و به ضریح علی الهادی و حسن العسکری سرایت کرد. در سال ۶۰۶ به دستور [[الناصر لدین الله|احمدالناصر لدین الله]] تعمیراتی در حرم امامین انجام گردید و بنای سرداب از اوست.
* ابن فوطی بغدادی در کتاب الحوادث الجامعه فی المائه السابعه می‌نویسد: در سال ۶۰۴ق آتش‌سوزی در سامرا رخ داد که به ضریح حرم سرایت کرد. در سال ۶۰۶ق به دستور [[الناصر لدین الله|احمدالناصر لدین الله]] تعمیراتی در حرم امامین انجام گردید.


* در سال ۶۴۰ق حریقی در حرم روی داد که در آن ضریح امامین که بساسیری ساخته بود آتش گرفت و به دستور [[المستنصربالله]] حرمین و ضریحین بهتر از اول تعمیر شدند.
* در سال ۶۴۰ق حریقی در حرم روی داد که در آن ضریح امامین که بساسیری ساخته بود آتش گرفت و به دستور [[المستنصربالله]] حرم و ضریح تعمیر شد.


* تزیین ضریح و ساختن قبه و مأذنه از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق
* تزیین ضریح و ساختن قبه و مأذنه از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق


* در اواخر [[صفویه]] به خاطر عدم توجه و مراقبت خدام آتش شمع در چوب‌های ضریح و صندوق قبور اثر کرد و بخش‌هایی از حرم سوخت. در زمان سلطنت [[شاه سلطان حسین صفوی]] در ۱۱۰۶ق [[ضریح]] از فولاد ساخته شد و حرم و رواق سنگ‌فرش شد.<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> در نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] که مجموعه‌ای متعلق به [[آقا جمال خوانساری]] است تاریخ این بازسازی [[سال ۱۱۰۹ هجری قمری|۱۱۰۹ق]] ثبت شده است.<ref>آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref>
* در اواخر [[صفویه]] آتش شمع در چوب‌های ضریح و صندوق قبور اثر کرد و بخش‌هایی از حرم سوخت. در زمان سلطنت [[شاه سلطان حسین صفوی]] در ۱۱۰۶ق [[ضریح]] از فولاد ساخته شد و حرم و رواق سنگ‌فرش شد.<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> در نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] که مجموعه‌ای متعلق به [[آقا جمال خوانساری]] است تاریخ این بازسازی [[سال ۱۱۰۹ هجری قمری|۱۱۰۹ق]] ثبت شده است.<ref>آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref>


* احمدخان دنبلی از حکام آذربایجان در حدود سال ۱۲۰۰ق تعمیرات اساسی و کامل از حرم و سرداب انجام داد. در این تعمیرات به کلی وضع حرم عوض شد و سرداب که در قدیم به وسیله پله و راهی تاریک به حرم متصل بود به وسیله راه دیگری مجزا شد.
* احمدخان دنبلی از حکام آذربایجان در حدود سال ۱۲۰۰ق تعمیرات اساسی و کامل از حرم و سرداب انجام داد. در این تعمیرات به کلی وضع حرم عوض شد و سرداب که در قدیم به وسیله پله و راهی تاریک به حرم متصل بود به وسیله راه دیگری مجزا شد.