۱۶٬۹۸۱
ویرایش
حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش شناسه
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش شناسه) |
|||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
| ویژگی‌های دیگر = | | ویژگی‌های دیگر = | ||
| پانویس = }} | | پانویس = }} | ||
'''حرم عَسْکَریَین''' | '''حرم عَسْکَریَین''' یا '''حرم امامین عسکریین''' آرامگاه [[امام هادی(ع)]] (شهادت ۲۵۴ق) و فرزندش [[امام حسن عسکری(ع)]] (شهادت ۲۶۰ق) است. این آرامگاه در شهر [[سامرا]] قرار دارد و از مهمترین زیارتگاه‌های شیعیان در کشور عراق به شمار می‌آید. | ||
[[نرجس‌خاتون]] همسر امام حسن عسکری(ع) و مادر [[امام مهدی(عج)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] و تعداد دیگری از سادات علوی و علمای شیعه نیز در این حرم مدفون هستند. | |||
در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در دو انفجار تخریب شد. پس از این حملات تروریستی، بارگاه و ضریح این دو امام در دست بازسازی و نوسازی قرار گرفت. | در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در دو انفجار تخریب شد. پس از این حملات تروریستی، بارگاه و ضریح این دو امام در دست بازسازی و نوسازی قرار گرفت. | ||
== | ==موقعیت== | ||
حرم عسکریین در شهر سامرا در کشور عراق قرار دارد. این شهر در ۱۲۰ کیلومتری شمال بغداد قرار دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۱۹۳.</ref> | |||
حرم عسکریین در | |||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] پس از [[شهادت]] در منزلشان به خاک سپرده شدند و تا سال‌ها شیعیان برای زیارت به این خانه می‌آمدند. این خانه در کنار مسجدی بود که می‌گویند محل [[نماز]] خواندن آن دو امام(ع) بود و وقتی که درِ خانه مذکور بسته بود، شیعیان پشت پنجره خانه تجمع می‌کردند و آن حضرات را [[زیارت]] کرده و سپس به مسجد مذکور می‌رفتند و نماز زیارت می‌خواندند. این بنا از [[سال ۲۶۰ قمری]] تا ۳۱۸ هجری به همان حالت اولیه برقرار بود. | |||
این خانه در کوچه‌ای جای داشت که نامش را «راضه» یا «وصافه» می‌گفتند.<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ص۶۰۵. صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۵ | این خانه در کوچه‌ای جای داشت که نامش را «راضه» یا «وصافه» می‌گفتند.<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ص۶۰۵. صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۵.</ref> | ||
* دومین بنا به وسیله ناصر الدوله از [[آل حمدان]] انجام گردید ولی اول کسی که قبه بر این مرقد بنا نهاد و برای شهر سامرا پس از خرابی باروئی ساخت و ضریح را پرده کشید خاندان حمدان از خاندان‌های شیعه و از سلاطین آن سامان بودند. | * دومین بنا به وسیله ناصر الدوله از [[آل حمدان]] انجام گردید ولی اول کسی که قبه بر این مرقد بنا نهاد و برای شهر سامرا پس از خرابی باروئی ساخت و ضریح را پرده کشید خاندان حمدان از خاندان‌های شیعه و از سلاطین آن سامان بودند. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۳: | ||
* [[معزالدوله دیلمی]] در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ تعمیراتی در حرم نمود که عبارتند از: پر کردن حوض آبی که در سرداب بود و تهیه ضریح چوبی جهت مرقد. وی اول کسی است که برای مرقد قبه و بارگاه ساخت. معزالدوله در [[روز عاشورا|عاشورای]] سال ۳۵۲ دستور داد در بغداد شیعیان شهر را تعطیل عمومی نموده عَلَم‌ها نصب نمایند و علنا برای [[سیدالشهدا]] [[عزاداری]] کنند. | * [[معزالدوله دیلمی]] در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ تعمیراتی در حرم نمود که عبارتند از: پر کردن حوض آبی که در سرداب بود و تهیه ضریح چوبی جهت مرقد. وی اول کسی است که برای مرقد قبه و بارگاه ساخت. معزالدوله در [[روز عاشورا|عاشورای]] سال ۳۵۲ دستور داد در بغداد شیعیان شهر را تعطیل عمومی نموده عَلَم‌ها نصب نمایند و علنا برای [[سیدالشهدا]] [[عزاداری]] کنند. | ||
* [[عضدالدوله دیلمی]] در سال | * [[عضدالدوله دیلمی]] در سال ۳۶۸ق به قصد زیارت وارد سامرا شد و به تعمیر روضه امر کرد درهای آنجا را از چوب ساج ساخت، صحن را وسیع کرد. | ||
* [[ارسلان بساسیری]] در سال ۴۴۵ق تعمیراتی در حرم صورت داد و ساختمانی از گچ و آجر بر روی قبور ساخت، دو ضریح از چوب ساج تهیه کرد و بر قبر امامین قرار داد. | * [[ارسلان بساسیری]] در سال ۴۴۵ق تعمیراتی در حرم صورت داد و ساختمانی از گچ و آجر بر روی قبور ساخت، دو ضریح از چوب ساج تهیه کرد و بر قبر امامین قرار داد. | ||
* به دستور سلطان برکیارق بن ملکشاه سلجوقی، مجدالدوله قمی در سال ۴۹۵ تعمیراتی را در بقعه عسکریین نمود. تعمیرات او عبارت بود از: فرش کردن کف حرم، تعمیر رواق‌ها، ساختن حجره‌هایی در صحن و تهیه درهای نفیس از چوب‌های قیمتی برای حرم | * به دستور سلطان برکیارق بن ملکشاه سلجوقی، مجدالدوله قمی در سال ۴۹۵ تعمیراتی را در بقعه عسکریین نمود. تعمیرات او عبارت بود از: فرش کردن کف حرم، تعمیر رواق‌ها، ساختن حجره‌هایی در صحن و تهیه درهای نفیس از چوب‌های قیمتی برای حرم. | ||
* ابن فوطی بغدادی در کتاب الحوادث الجامعه فی المائه السابعه می‌نویسد: در سال ۶۰۴ حریقی در سامرا رخ داد و به ضریح علی الهادی و حسن العسکری سرایت کرد. در سال ۶۰۶ به دستور [[الناصر لدین الله|احمدالناصر لدین الله]] تعمیراتی در حرم امامین انجام گردید و بنای سرداب از اوست. | * ابن فوطی بغدادی در کتاب الحوادث الجامعه فی المائه السابعه می‌نویسد: در سال ۶۰۴ حریقی در سامرا رخ داد و به ضریح علی الهادی و حسن العسکری سرایت کرد. در سال ۶۰۶ به دستور [[الناصر لدین الله|احمدالناصر لدین الله]] تعمیراتی در حرم امامین انجام گردید و بنای سرداب از اوست. | ||
* در سال | * در سال ۶۴۰ق حریقی در حرم روی داد که در آن ضریح امامین که بساسیری ساخته بود آتش گرفت و به دستور [[المستنصربالله]] حرمین و ضریحین بهتر از اول تعمیر شدند. | ||
* تعمیراتی از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق صورت گرفت که عبارت بود از: زینت نمودن ضریح و ساختن قبه و مأذنه. | * تعمیراتی از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق صورت گرفت که عبارت بود از: زینت نمودن ضریح و ساختن قبه و مأذنه. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۷: | ||
* در اواخر [[صفویه]] به خاطر عدم توجه و مراقبت خدام آتش شمع در چوب‌های ضریح و صندوق قبور اثر کرد و بخش‌هایی از حرم سوخت. در زمان سلطنت [[شاه سلطان حسین صفوی]] در ۱۱۰۶ق [[ضریح]] از فولاد ساخته شد و حرم و رواق سنگ‌فرش شد.<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> در نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] که مجموعه‌ای متعلق به [[آقا جمال خوانساری]] است تاریخ این بازسازی [[سال ۱۱۰۹ هجری قمری|۱۱۰۹ق]] ثبت شده است.<ref>آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref> | * در اواخر [[صفویه]] به خاطر عدم توجه و مراقبت خدام آتش شمع در چوب‌های ضریح و صندوق قبور اثر کرد و بخش‌هایی از حرم سوخت. در زمان سلطنت [[شاه سلطان حسین صفوی]] در ۱۱۰۶ق [[ضریح]] از فولاد ساخته شد و حرم و رواق سنگ‌فرش شد.<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> در نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] که مجموعه‌ای متعلق به [[آقا جمال خوانساری]] است تاریخ این بازسازی [[سال ۱۱۰۹ هجری قمری|۱۱۰۹ق]] ثبت شده است.<ref>آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref> | ||
* احمدخان دنبلی از حکام آذربایجان در حدود سال | * احمدخان دنبلی از حکام آذربایجان در حدود سال ۱۲۰۰ق تعمیرات اساسی و کامل از حرم و سرداب انجام داد. در این تعمیرات به کلی وضع حرم عوض شد و سرداب که در قدیم به وسیله پله و راهی تاریک به حرم متصل بود به وسیله راه دیگری مجزا شد. | ||
* پس از کشته شدن احمدخان دنبلی، فرزندش حسنقلی خان در سال ۱۲۲۵ امر به اتمام تعمیرات داد، گنبد را به کاشی مزین نمود و مسجد، حمام و کاروانسرایی جهت زوار احداث کرد.<ref>واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۸۱-۸۲.</ref> | * پس از کشته شدن احمدخان دنبلی، فرزندش حسنقلی خان در سال ۱۲۲۵ امر به اتمام تعمیرات داد، گنبد را به کاشی مزین نمود و مسجد، حمام و کاروانسرایی جهت زوار احداث کرد.<ref>واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۸۱-۸۲.</ref> | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۹: | ||
==مدفونان در حرم عسکریین== | ==مدفونان در حرم عسکریین== | ||
[[پرونده:مدفونان حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|250px|ردیف جلو از سمت چپ: مرقد [[امام هادی(ع)]]، مرقد [[امام حسن عسکری(ع)]]، مرقد [[ | [[پرونده:مدفونان حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|250px|ردیف جلو از سمت چپ: مرقد [[امام هادی(ع)]]، مرقد [[امام حسن عسکری(ع)]]، مرقد [[نرجس‌خاتون]]. قبر تنها نیز مرقد [[حکیمه‌خاتون]] است.]] | ||
{{اصلی|نرجس خاتون|حکیمه دختر امام جواد|حدیث (مادر امام حسن عسکری)|سمانه مغربیه|جعفر کذاب}} | {{اصلی|نرجس خاتون|حکیمه دختر امام جواد|حدیث (مادر امام حسن عسکری)|سمانه مغربیه|جعفر کذاب}} | ||
* [[نرجس خاتون]]: قبر نرجس خاتون همسر [[امام حسن عسکری(ع)]] و مادر [[حضرت مهدی(ع)]]، در پشت مرقد امام حسن عسکری(ع) قرار گرفته است.<ref>مقدس، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۳۰۹.</ref> | * [[نرجس خاتون]]: قبر نرجس خاتون همسر [[امام حسن عسکری(ع)]] و مادر [[حضرت مهدی(ع)]]، در پشت مرقد امام حسن عسکری(ع) قرار گرفته است.<ref>مقدس، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۳۰۹.</ref> | ||