Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵
ویرایش
کمال الدین و تمام النعمة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab جز (←ترجمه و چاپ) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''کَمالُ الدّین و تَمامُ النّعْمَة''' یا '''اِکْمالُ الدّین و اِتْمامُ النّعمَة'''، کتابی به زبان عربی تألیف عالم [[شیعه]] محمد بن علی بن بابویه قمی معروف به [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق). وی در این کتاب به موضوع [[غیبت امام زمان(عج)|غیبت]] و ظهور [[امام زمان]](عج) می‌پردازد. شیخ صدوق، نمونه‌های فراوانی از غیبت پیامبران الهی را آورده و به بررسی کامل [[امامت]] [[حضرت مهدی]](ع)، تولد، روایات [[پیامبر اکرم|پیامبر]] و [[امامان|ائمه]](ع) درباره ظهور آن حضرت، کسانی که به خدمت آن حضرت رسیده‌اند و شرایط دوران ظهور ایشان پرداخته است. | '''کَمالُ الدّین و تَمامُ النّعْمَة''' یا '''اِکْمالُ الدّین و اِتْمامُ النّعمَة'''، کتابی به زبان عربی تألیف عالم [[شیعه]] محمد بن علی بن بابویه قمی معروف به [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق). وی در این کتاب به موضوع [[غیبت امام زمان(عج)|غیبت]] و ظهور [[امام زمان]](عج) می‌پردازد. شیخ صدوق، نمونه‌های فراوانی از غیبت پیامبران الهی را آورده و به بررسی کامل [[امامت]] [[حضرت مهدی]](ع)، تولد، روایات [[پیامبر اکرم|پیامبر]] و [[امامان|ائمه]](ع) درباره ظهور آن حضرت، کسانی که به خدمت آن حضرت رسیده‌اند و شرایط دوران ظهور ایشان پرداخته است. | ||
== | == نامگذاری کتاب == | ||
نام کتاب کمال الدین و تمام النعمه از این آیه شریفه [[آیه اکمال|اکمال]] در [[سوره مائده]] اتحاذ شده که در آن آمده است:«{{متن قرآن|اَلْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا|ترجمه=امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم، و اسلام را براى شما به عنوان آيين زندگی برگزيدم.|سوره=مائده|آیه=۳}}. یعنی امروز دین شما را برایتان کامل ساختم و نعمتم را بر شما تمام کردم و از اسلام به عنوان دین برای شما خشنودم.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ ق، مقدمه کتاب.</ref> | نام کتاب کمال الدین و تمام النعمه از این آیه شریفه [[آیه اکمال|اکمال]] در [[سوره مائده]] اتحاذ شده که در آن آمده است:«{{متن قرآن|اَلْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا|ترجمه=امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم، و اسلام را براى شما به عنوان آيين زندگی برگزيدم.|سوره=مائده|آیه=۳}}. یعنی امروز دین شما را برایتان کامل ساختم و نعمتم را بر شما تمام کردم و از اسلام به عنوان دین برای شما خشنودم.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ ق، مقدمه کتاب.</ref> | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
اهمیت ویژه این کتاب در نقل اقوال عالم بزرگ شیعی دوره [[غیبت صغری|غیبت صغری]]؛ یعنی ابو جعفر محمد بن عبد الرحمن [[ابن قبه رازی]] (متوفای قبل از ۳۱۹ق) است. دانسته‌های ما درباره این عالم شیعی محدود به نکاتی است که [[ابن ندیم|ابن ندیم]] و [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] آوردهاند. دیگر عالمان رجالی نکته چندانی به نکات ایشان نیفزودهاند. به گفته نجاشی ابن قبه نخست از [[معتزله (اصول مذهب)|معتزلیان]] بوده و سپس به [[تشیع]] گرویده است. | اهمیت ویژه این کتاب در نقل اقوال عالم بزرگ شیعی دوره [[غیبت صغری|غیبت صغری]]؛ یعنی ابو جعفر محمد بن عبد الرحمن [[ابن قبه رازی]] (متوفای قبل از ۳۱۹ق) است. دانسته‌های ما درباره این عالم شیعی محدود به نکاتی است که [[ابن ندیم|ابن ندیم]] و [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] آوردهاند. دیگر عالمان رجالی نکته چندانی به نکات ایشان نیفزودهاند. به گفته نجاشی ابن قبه نخست از [[معتزله (اصول مذهب)|معتزلیان]] بوده و سپس به [[تشیع]] گرویده است. | ||
از دیگر ویژگی‌های این کتاب نقل برخی از توقیعات صادر شده از [[ناحیه مقدسه]] است. [[شیخ صدوق]] برخی از مطالب این بخش را از متون کهن‌تر و گاه به نحو شفاهی از برخی مرتبطان با [[نواب اربعه]] نقل کرده است.<ref> | از دیگر ویژگی‌های این کتاب نقل برخی از توقیعات صادر شده از [[ناحیه مقدسه]] است. [[شیخ صدوق]] برخی از مطالب این بخش را از متون کهن‌تر و گاه به نحو شفاهی از برخی مرتبطان با [[نواب اربعه]] نقل کرده است.<ref>رحمتی، چند نکته درباره کتاب کمال الدین و تمام النعمه شیخ صدوق، ۱۳۸۳ش.</ref> | ||
با نگاه به انگیزهٔ مؤلف و سبک نگارش کتاب، می‌توان آن را در زمره مطالب کلامی قرار داد اما با توجه به فراوانی مطالب تاریخی همچون تاریخ پیامبران، تاریخ جاهلیت، تاریخ [[پیامبر اسلام]] و تاریخ [[تشیع]] می‌توان آن راکتابی تاریخی دانست.<ref> | با نگاه به انگیزهٔ مؤلف و سبک نگارش کتاب، می‌توان آن را در زمره مطالب کلامی قرار داد اما با توجه به فراوانی مطالب تاریخی همچون تاریخ پیامبران، تاریخ جاهلیت، تاریخ [[پیامبر اسلام]] و تاریخ [[تشیع]] می‌توان آن راکتابی تاریخی دانست.<ref>صفری فروشانی، بررسی دو اثر تاریخ نگاری شیخ صدوق، ۱۳۸۶ش.</ref> | ||
این کتاب از قدیمی ترین و معتبرترین منابع روایی [[شیعه]] درباره [[امام زمان]](ع) می‌باشد. [[شیخ صدوق]] در این کتاب بسیاری از مباحث اعتقادی [[شیعه]] را درباره آن حضرت و غیبت آن امام مطرح نموده و به | این کتاب از قدیمی ترین و معتبرترین منابع روایی [[شیعه]] درباره [[امام زمان]](ع) می‌باشد. [[شیخ صدوق]] در این کتاب بسیاری از مباحث اعتقادی [[شیعه]] را درباره آن حضرت و غیبت آن امام مطرح نموده و به پاسخ‌گویی شبهات منکران و مخالفان می‌پردازد.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/11384 کتابخانه دیجیتال نور.]</ref> | ||
== ساختار | == ساختار == | ||
این کتاب مجموعاً دارای ۶۲۱ روایت از ۸۸ راوی در ۶۳ باب است. برخی موضوعات مورد بحث در این ابواب عبارت‌اند از: | این کتاب مجموعاً دارای ۶۲۱ روایت از ۸۸ راوی در ۶۳ باب است. برخی موضوعات مورد بحث در این ابواب عبارت‌اند از: | ||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
* [[کتاب سلیم بن قیس هلالی]] | * [[کتاب سلیم بن قیس هلالی]] | ||
* المعمرون و الوصایا نوشته [[ابو حاتم سجستانی]] | * المعمرون و الوصایا نوشته [[ابو حاتم سجستانی]] | ||
* الضیاء فی الرد علی المحمدیة و الجعفریة اثر [[سعد بن عبدالله اشعری]].<ref> | * الضیاء فی الرد علی المحمدیة و الجعفریة اثر [[سعد بن عبدالله اشعری]].<ref>رحمتی، چند نکته درباره کتاب کمال الدین و تمام النعمه شیخ صدوق، ۱۳۸۳ش.</ref> | ||
== | == نسخه‌شناسی == | ||
از این کتاب، چند نسخه شناسایی شده است: | |||
# نسخهٔ خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران که در تاریخ ۱۰۶۰ق با خط نسخ نوشته و تصحیح و مقابله شده است. | # نسخهٔ خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران که در تاریخ ۱۰۶۰ق با خط نسخ نوشته و تصحیح و مقابله شده است. | ||
# نسخهٔ خطی مصحح دیگر که در تاریخ ۱۰۷۷ق به امضای أبو طالب الحسینی نوشته و با دقت تصحیح و مقابله شده است.این نسخه در [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی]] نگهداری می‌شود. کتابت این نسخه در سال ۱۰۸۱ق پایان یافته است. | # نسخهٔ خطی مصحح دیگر که در تاریخ ۱۰۷۷ق به امضای أبو طالب الحسینی نوشته و با دقت تصحیح و مقابله شده است.این نسخه در [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی]] نگهداری می‌شود. کتابت این نسخه در سال ۱۰۸۱ق پایان یافته است. | ||
# نسخهٔ خطی که در تاریخ ۱۰۵۱ق نوشته شده و در کتابخانه شخصی ثقة الاسلام سید محمّد علی صدر الحفاظ [[آستانه حضرت عبدالعظيم]](ع) موجود است. | # نسخهٔ خطی که در تاریخ ۱۰۵۱ق نوشته شده و در کتابخانه شخصی ثقة الاسلام سید محمّد علی صدر الحفاظ [[آستانه حضرت عبدالعظيم]](ع) موجود است. | ||
=== ترجمه و چاپ === | |||
== ترجمه و چاپ == | |||
کمال الدین به زبان عربی در دو جلد با تحقیق [[علی اکبر غفاری]] توسط انتشارات دارالکتب الاسلامیه [[قم]] در سال ۱۳۹۵ق چاپ شده است.{{سخ}} | کمال الدین به زبان عربی در دو جلد با تحقیق [[علی اکبر غفاری]] توسط انتشارات دارالکتب الاسلامیه [[قم]] در سال ۱۳۹۵ق چاپ شده است.{{سخ}} | ||
این کتاب توسط [[محمدباقر کمره ای]] به فارسی ترجمه و در دو جلد (جلد اول ۴۵۲ صفحه و جلد دوم ۴۰۰ صفحه) توسط انتشارات اسلامیه [[تهران]] منتشر شده است. ترجمه دیگری نیز از این کتاب توسط منصور پهلوان توسط انتشارات دارالحدیث در شهر [[قم]] منتشر شده است. | این کتاب توسط [[محمدباقر کمره ای]] به فارسی ترجمه و در دو جلد (جلد اول ۴۵۲ صفحه و جلد دوم ۴۰۰ صفحه) توسط انتشارات اسلامیه [[تهران]] منتشر شده است. ترجمه دیگری نیز از این کتاب توسط منصور پهلوان توسط انتشارات دارالحدیث در شهر [[قم]] منتشر شده است. | ||