پرش به محتوا

قیام امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
مستندسازی
جز (مستندسازی)
جز (مستندسازی)
خط ۸۴: خط ۸۴:
=== قیام توابین===
=== قیام توابین===
{{اصلی|قیام توابین}}
{{اصلی|قیام توابین}}
قیام توابین پس از [[واقعه عاشورا]] با هدف خونخواهی [[امام حسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]]، در [[سال ۶۵ هجری قمری|سال ۶۵ق]] به رهبری [[سلیمان بن صرد خزاعی]] به وقوع پیوست.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۲۷۶ و ۲۷۷.</ref> هنگامی که لشکر [[توابین]] به [[کربلا]] رسید، از اسب‌ها پیاده شدند و گریان خود را به قبر امام(ع) رسانده و اجتماع پرشوری را تشکیل دادند.<ref> ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۱۷۸.</ref> سلیمان در میان آنان گفت: خدایا تو شاهد باش که ما بر دین و راه حسین(ع) و دشمن قاتلان او هستیم.<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۶و۴۵۷.</ref>  
قیام توابین پس از [[واقعه عاشورا]] با هدف خونخواهی [[امام حسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]]، در [[سال ۶۵ هجری قمری|سال ۶۵ق]] به رهبری [[سلیمان بن صرد خزاعی]] به وقوع پیوست.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۵۱.</ref> هنگامی که لشکر [[توابین]] به [[کربلا]] رسید، از اسب‌ها پیاده شدند و گریان خود را به قبر امام(ع) رسانده و اجتماع پرشوری را تشکیل دادند.<ref> ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۶۴.</ref> سلیمان در میان آنان گفت: خدایا تو شاهد باش که ما بر دین و راه حسین(ع) و دشمن قاتلان او هستیم.<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۶و۴۵۷.</ref>  


=== قیام مختار ===
=== قیام مختار ===
خط ۹۲: خط ۹۲:
===قیام زید بن علی===
===قیام زید بن علی===
{{اصلی|قیام زید بن علی}}
{{اصلی|قیام زید بن علی}}
قیام [[زید بن علی|زید بن علی بن حسین]] از قیام‌هایی است که علیه حکومت امویان شکل گرفت.زید با تکیه بر بیعت پانزده هزار نفر از اهالی [[کوفه]] در سال ۱۲۲ق علیه [[هشام بن عبدالملک]]، خلیفه اموی، قیام کرد. شیخ مفید، انگیزه اصلی زید بن علی را از قیام بر ضد حکومت بنی‌امیه، خون‌خواهی امام حسین(ع) دانسته است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۷۲-۱۷۱.</ref>  
قیام [[زید بن علی|زید بن علی بن حسین]] علیه حکومت امویان شکل گرفت. زید با تکیه بر بیعت پانزده هزار نفر از اهالی [[کوفه]] در سال ۱۲۲ق علیه [[هشام بن عبدالملک]]، خلیفه اموی، قیام کرد. شیخ مفید، انگیزه اصلی زید بن علی را از قیام بر ضد حکومت بنی‌امیه، خون‌خواهی امام حسین(ع) دانسته است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۷۲-۱۷۱.</ref>  


===تأثیر قیام کربلا در سقوط امویان===
===تأثیر قیام کربلا در سقوط امویان===
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
=== رواج آیین‌های عزاداری ===
=== رواج آیین‌های عزاداری ===
{{اصلی|سوگواری محرم}}
{{اصلی|سوگواری محرم}}
[[عزاداری]] و سوگواری برای امام حسین(ع) و شهیدان کربلا از عناصر شکل‌دهنده جامعه و هویت شیعی است.<ref> رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۱۰.</ref> بنابه گزارش‌های تاریخی، عزاداری با فاصله‌ای کوتاهی از واقعه کربلا و با تأکید[[امامان شیعه]] در بین شیعیان رایج شد اما تبدیل آن از عملی فردی و محدود به مناسک اجتماعی و عمومی نتیجه دوران حکومت [[آل بویه]] است. حکومت آل بویه مردم را به عزاداری دعوت کرد و در روز عاشورا بازارها تعطیل شد.<ref>رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۵۸؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ج۱۱، ص۲۶۷.</ref> عزادرای برای امام حسین(ع) به‌خصوص در ایام [[دهه محرم]] میان شیعیان در کشورهای مختلف به همراه اطعام و نذورات رایج است.<ref> نگاه کنید به: مؤسسه شیعه‌شناسی، سنت عزاداری و منقبت‌خوانی، ص۱۵۶.</ref>  
[[عزاداری]] و سوگواری برای امام حسین(ع) و شهیدان کربلا از عناصر شکل‌دهنده جامعه و هویت شیعی است.<ref> رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۱۰.</ref> بنابه گزارش‌های تاریخی، عزاداری با فاصله‌ای کوتاهی از واقعه کربلا و با تأکید[[امامان شیعه]] در بین شیعیان رایج شد اما تبدیل آن از عملی فردی و محدود به مناسک اجتماعی و عمومی نتیجه دوران حکومت [[آل بویه]] است.<ref>رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۵۸</ref> به گزارش ابن کثیر شیعیان در سال ۳۵۹ق در روز عاشورا بازرها را تعطیل کردند و به عزاداری  مشغول شدند.<ref> ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۲۶۷.</ref> عزادرای برای امام حسین(ع) به‌خصوص در ایام [[دهه محرم]] میان شیعیان در کشورهای مختلف به همراه اطعام و نذورات رایج است.<ref> نگاه کنید به: مؤسسه شیعه‌شناسی، سنت عزاداری و منقبت‌خوانی، ص۱۵۶.</ref>  


=== شکل‌گیری ادبیات عاشورایی===
=== شکل‌گیری ادبیات عاشورایی===
خط ۱۴۳: خط ۱۴۳:
{{منابع}}
{{منابع}}
*امام خمینی، سید روح الله، صحیفه امام، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
*امام خمینی، سید روح الله، صحیفه امام، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
*ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر، بی‌تا.
*ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، تحقیق عمر محمد عبدالسلام تدمری،  بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۷م.، بی‌تا.
*ابن‌اعثم، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت: دارالأضواء، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
*ابن‌اعثم، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت: دارالأضواء، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
*ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة،‌ بیروت، دار الفکر، بی‌تا.
*ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دار الفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
*ابومخنف، مقتل الحسین(ع)، تحقیق و تعلیق حسین غفاری، قم: مطبعة العلمیه، بی‌تا.
*ابومخنف، مقتل الحسین(ع)، تحقیق و تعلیق حسین غفاری، قم: مطبعة العلمیه، بی‌تا.
*اسفندیاری، محمد، عاشوراشناسی پژوهشی درباره‌ هدف امام حسین(ع)، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۷ش۱۴۳۰ق.
*اسفندیاری، محمد، عاشوراشناسی پژوهشی درباره‌ هدف امام حسین(ع)، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۷ش۱۴۳۰ق.