اویس قرنی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ابوعمرو اُوَیس بن عامر قَرَنی''' (شهادت [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]])، از [[تابعین]] و شهدای [[جنگ صفین|صفین]]. او در زمان [[پیامبر اکرم (ص)]] برای دیدار حضرت به [[مدینه]] آمد، اما موفق به دیدار او نشد. اویس با [[حضرت علی(ع)]] بیعت کرد و در [[جنگ صفّین]] در رکاب آن‌حضرت به [[شهادت]] رسید. اویس به زهد و پارسایی شناخته شده و او را یکی از [[زهاد ثمانیه|زاهدان هشتگانه]] در میان تابعین خوانده‌اند.

اویس در زمان پیامبر(ص)، در [[یمن]] می‌زیست و هرگز موفق به دیدار آن حضرت نشد. او از راه شتربانی روزگار را با مادر پیر، نابینا و ناتوان خود سپری می‏‌کرد. زمانی که آوازه دعوت پیامبر (ص) را شنید، از مادرش درخواست کرد برای دیدن رسول خدا (ص) به [[مدینه]] برود. مادرش به او اجازه داد ولی شرط کرد که بیش از نصف روز در آنجا نماند. اویس به مدینه سفر کرد ولی زمانی که به خانۀ پیامبر رسید، وی در خانه نبود. به خاطر قولی که مادر از او گرفته بود مدینه را به قصد یمن ترک کرد. زمانی که [[پیامبر اسلام(ص)]] به خانه بازگشت، فرمود: این نور کیست که در این خانه می‏‌نگرم؟. گفتند: شتربانی که اویس نام داشت به اینجا آمد و زود رفت. فرمود: این نور را در خانه ما هدیه گذاشت و رفت.<ref> مجلسی، ج ۴۲، ص۱۵۵؛  قمی، ص۲۳۹: [http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=4258&urlId=867#_ftn2]</ref>

در ادبیات صوفیانه اشارۀ زیادی به احوال اویس شده است و در این میان حدیثی مشهور شده که به پیامبر اکرم (ص ) منسوب است بدین مضمون: «بوی [[بهشت]] از جانب یمن به مشام من می‌رسد».<ref>نگاه کنید: فروزانفر، ص۷۳؛ نیز نگاه کنید: عین القضات، ص۳۲۶، ۳۴۹؛ قیاس کنید: علاءالدوله، ص۳۶۵-۳۶۶؛ ابونعیم، ج۲، صص۷۹-۸۷؛ عطار، صص۱۹ به بعد.</ref>

طبق روایتی، اویس در حالی که از حضرت رسول (ص ) بسیار دور بوده، از احوال آن حضرت آگاهی می‌یافته است.<ref>نگاه کنید: کرمانی، ص۲۵-۲۶</ref> امام علی(ع) در روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل می‌کند که ایشان در مورد اویس فرموده: او از [[حزب الله|حزب خدا]] و رسول اوست. مرگش به [[شهادت]] در راه دین خواهد بود، و گروه بسیاری به واسطه [[شفاعت]] او از آتش [[جهنم]] رهایی می‌یابند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج۱، ص۳۱۶</ref>

بر اساس نقلی که [[عطار نیشابوری]] در [[تذکره الاولیاء]] آورده، حضرت رسول(ص) به [[صحابه|اصحاب]] خود سفارش کرد سلام حضرت را به او برسانند، لباسش را به او داده و از او بخواهند تا در حق امت پیامبر [[دعا]] کند. بعد از وفات پیامبر، [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] وی را در سرزمین [[عرفات]] دید و سفارش پیامبر را انجام داد.<ref>عطار نیشابوری، ص۲۰-۲۱؛[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6996 دانشنامه جهان اسلام، ج۱۵، مقاله خرقه]</ref> در [[قندهار]]، شهری در جنوب [[افغانستان]]، مکانی به‌نام [[زیارت خرقه شریف]] وجود دارد که گفته شده محل نگهداری همین لباس اهدایی پیامبر به اویس قرنی است.<ref>کاتب، سراج التواریخ، ۱۳۳۱ش، ج۱، ص۲۸-۲۷.</ref>

نزد [[شیعه]] [[امامیه]]، اویس قرنی به عنوان یکی از یاران [[امام علی(ع)]] مقامی ویژه دارد.<ref>الاختصاص، ص۶-۷، ۶۱، ۸۱-۸۲؛ کشی، ص۹</ref> [[شیخ مفید]] نام اویس را از جمله کسانی آورده است که با علی (ع) بیعت کرد.<ref>الجمل، ص۱۰۹</ref>

از اویس به عنوان نخستین شخص از خردمندان دیوانه<ref>عقلاءالمجانین</ref> یاد شده است.<ref>[http://lib.eshia.ir/41099/1/47 نگاه کنید: نیشابوری، ج۱، ص۴۷]؛ نیز عین القضات، ص۳۴۹</ref> گوشه‌گیری او از اجتماع و تنهایی، مکاشفه‌های او، بدون اینکه راه زیادی در سلوک پیموده باشد و به پیری در این سیر رسیده باشد، بسیار مورد توجه صوفیه قرار گرفته است. اهمیت زیاد اویس نزد برخی از صوفیه باعث شد تا فرقه و طریقه خاصی از [[تصوف ]] با عنوان [[اویسیه|اویسیه]] ایجاد شود.<ref>الهامی، فرقه‌های ذهبیه، اویسیه و خاکساریه، ۱۳۸۰ش، ص۶۲ و ۶۳.</ref>