پرش به محتوا

محمدجواد باهنر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
اصلاح جعبه اطلاعات
جز (تمیزکاری)
جز (اصلاح جعبه اطلاعات)
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox officeholder
{{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی
|نام          = محمدجواد باهنر
|عنوان            = محمدجواد باهنر
|تصویر         =شهید باهنر.jpg
|سرشناسی          =
|شرح تصویر        =
|تصویر             = شهید باهنر.jpg
|office        = ۷۷امین نخست‌وزیر ایران{{سخ}}<small>سومین نخست‌وزیر جمهوری اسلامی</small>
|نام کامل          =  
|term_start    = [[۲۴ مرداد]] ۱۳۶۰
|لقب              =  
|term_end      = [[۸ شهریور]] ۱۳۶۰
|نسب              =  
|ریاست جمهور      = [[محمدعلی رجایی]]
|زادروز            = [[۱۳ شهریور]] ۱۳۱۲ش
|بعد از    = [[محمدعلی رجایی]]
|شهر تولد          = [[کرمان]]
|قبل از     = [[محمدرضا مهدوی کنی]] <small>(موقت)</small>
|کشور تولد        =  
| predecessor        = وزیر آموزش و پرورش ایران
|تاریخ درگذشت     = شهریور ۱۳۶۰
|term_start2    = [[۱۹ مرداد]] ۱۳۵۹
|شهر درگذشت        =  <!-- تهران -->
|term_end2      = [[۱۹ مرداد]] ۱۳۶۰
|کشور درگذشت      =  <!-- ایران -->
|president2    = ابوالحسن بنی‌صدر
|آرامگاه          =  
|primeminister2 = محمدعلی رجایی
|نام همسر          =  
|predecessor2  = علی اکبر پرورش
|فرزندان          =  
|successor2    = علی شکوهی
|خویشاوندان سرشناس = محمدرضا باهنر
|order3= رئیس [[حزب جمهوری اسلامی]]
|دین              = اسلام
|term_start3= ۸ تیر ۱۳۶۰
|مذهب              = شیعه
|term_end3 = ۸ شهریور ۱۳۶۰
|پیشه              =  
|predecessor3 = [[سید محمد حسینی بهشتی]]
|مناصب            = سومین نخست‌وزیر جمهوری اسلامی
|successor3 = [[سید علی خامنه‌ای]]
|پس از              =علی‌اکبر پرورش
|زادروز    = [[۱۳ شهریور]] ۱۳۱۲ {{بر}} {{birth date|1933|9|5|df=y}}
|پیش از            =علی شکوهی
|شهر تولد    = [[کرمان]], [[ایران]]
|اساتید            = [[امام خمینی]]، [[آیت‌الله بروجردی]] و [[علامه طباطبایی]]
|death_date    = [[۸ شهریور]] [[۱۳۶۰]] {{بر}} {{تاریخ مرگ و سن|1981|8|30|1933|9|5|df=y}}
|شاگردان          =
|حزب سیاسی    =
|تالیفات          = متون دینی برای مدارس ایران
|وبگاه رسمی        =  
|امضا              = <!-- [[file:sign.jpg|70px]] -->
}}
}}
 
'''محمد جواد باهنر''' (۱۳۱۲-۱۳۶۰ش) سومین نخست وزیر [[جمهوری اسلامی ایران]] و از شاگردان [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]]، [[امام خمینی]] و [[علامه طباطبایی]] بود. باهنر در مبارزات علیه [[رژیم پهلوی]] فعالیت داشت. او عضو [[شورای انقلاب]] و نخست وزیر [[محمدعلی رجایی]] بود.
'''محمد جواد باهنر''' (۱۳۱۲-۱۳۶۰ ش) سومین نخست وزیر [[جمهوری اسلامی ایران]] و از شاگردان [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]]، [[امام خمینی]] و [[علامه طباطبایی]] بود. باهنر در مبارزات علیه [[رژیم پهلوی]] فعالیت داشت. او عضو [[شورای انقلاب]] و نخست وزیر [[محمدعلی رجایی]] بود.
محمد جواد باهنر در شهریور سال ۱۳۶۰ش در حالی‌که در جلسه شورای امنیت کشور شرکت کرده بود، در اثر انفجار بمب، همراه با [[محمدعلی رجایی]]، رییس جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران به [[شهادت]] رسید. محمدرضا باهنر برادر اوست.
محمد جواد باهنر در شهریور سال ۱۳۶۰ش در حالی‌که در جلسه شورای امنیت کشور شرکت کرده بود، در اثر انفجار بمب، همراه با [[محمدعلی رجایی]]، رییس جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران به [[شهادت]] رسید. محمدرضا باهنر برادر اوست.


==زندگی نامه==
==زندگی نامه==
محمدجواد باهنر، در سال ۱۳۱۲ شمسی در خانواده‌ای کم‌بضاعت و پرعائله در [[کرمان]] متولد شد. او تحصیلات [[حوزه علمیه|حوزوی]] را از سن یازده سالگی در [[مدرسه معصومیه کرمان]] آغاز کرد و به موازات آن در مدارس جدید نیز تحصیل کرد. در ۱۳۳۲ش برای ادامه تحصیلات حوزوی به [[قم]] رفت و پس از تکمیل درس‌های سطح، در [[درس خارج]] [[فقه]] [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] به مدت شش سال و در درس فقه و [[اصول فقه|اصول]] [[امام خمینی]] به مدت هفت سال شرکت کرد. او در این ایام در درس‌ [[اسفار اربعه|اسفار]] و [[تفسیر]] [[علامه طباطبایی]] نیز حاضر شد. باهنر مدتی نیز در [[حوزه علمیه نجف]] از درس استادان آن حوزه استفاده کرد.
محمدجواد باهنر، در سال ۱۳۱۲ شمسی در [[کرمان]] متولد شد. او تحصیلات [[حوزه علمیه|حوزوی]] را از ۱۱ سالگی در [[مدرسه معصومیه کرمان]] آغاز کرد و به موازات آن در مدارس جدید نیز تحصیل کرد. در ۱۳۳۲ش برای ادامه تحصیلات حوزوی به [[قم]] رفت و پس از تکمیل درس‌های سطح، در [[درس خارج]] [[فقه]] [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] به مدت شش سال و در درس فقه و [[اصول فقه|اصول]] [[امام خمینی]] به مدت هفت سال شرکت کرد. او در این ایام در درس‌ [[اسفار اربعه|اسفار]] و [[تفسیر]] [[علامه طباطبایی]] نیز حاضر می‌شد. باهنر مدتی نیز در [[حوزه علمیه نجف]] از درس استادان آن حوزه استفاده کرد.


باهنر در قم تحصیلات دبیرستانی را نیز ادامه داد. او در سال ۱۳۳۷ش به دانشکده الهیات دانشگاه تهران راه یافت، دوره کارشناسی این دانشکده را به پایان رساند و دوره کارشناسی ارشد علوم تربیتی را نیز در دانشگاه تهران با موفقیت گذراند. سپس به ادامه تحصیل در دوره دکتری همان دانشکده پرداخت.<ref>1. رضا مرادی، زندگینامه پیشوایان انقلاب، حجر، ۱۳۶۱. ص۸۷-۸۹، [http://iichs.org/index.asp?id=1063&doc_cat=7 به نقل از موسسه مطالعات تاریخ ایران].</ref>
باهنر در قم تحصیلات دبیرستانی را نیز ادامه داد. او در سال ۱۳۳۷ش به دانشکده الهیات دانشگاه تهران راه یافت، دوره کارشناسی این دانشکده را به پایان رساند و دوره کارشناسی ارشد علوم تربیتی را نیز در دانشگاه تهران با موفقیت گذراند. سپس به ادامه تحصیل در دوره دکتری همان دانشکده پرداخت.<ref>1. مرادی، زندگینامه پیشوایان انقلاب، حجر، ۱۳۶۱. ص۸۷-۸۹، [http://iichs.org/index.asp?id=1063&doc_cat=7 به نقل از موسسه مطالعات تاریخ ایران].</ref>


سال ۱۳۴۲ به استخدام وزارت آموزش و پرورش در آمد و علاوه بر تدریس با دفتر تحقیقات و برنامه‌ریزی وزارتخانه همکاری داشت و برنامه‌های تعلیمات‌ دینی کلاس‌های مختلف تحت نظر وی تهیه و تنظیم می‌شد. کتاب‌های دینی تألیف ایشان نقش چشمگیری در آگاه‌سازی جوانان و نوجوانان قبل از انقلاب ایفا نمود. شهید باهنر با سخنرانی‌های خود در مساجد، مجالس روضه، هیئت‌ها و حسینیه‌ها ضمن ابلاغ اندیشه‌های امام خمینی و برنامه‌های نهضت، مقدمات آمادگی اعتقادی مردم ایران را برای مبارزه با [[حکومت پهلوی|رژیم پهلوی]] فراهم می‌کرد.<ref>شهید راه دانش و فرهنگ دکتر محمدجواد باهنر، تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۷۹، ص۱۳-۲۵، [http://iichs.org/index.asp?id=1063&doc_cat=7 به نقل از موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران].</ref>
سال ۱۳۴۲ به استخدام وزارت آموزش و پرورش در آمد و علاوه بر تدریس با دفتر تحقیقات و برنامه‌ریزی وزارتخانه همکاری داشت و برنامه‌های تعلیمات‌ دینی کلاس‌های مختلف تحت نظر وی تهیه و تنظیم می‌شد. کتاب‌های دینی تألیف وی نقش چشمگیری در آگاه‌سازی جوانان و نوجوانان قبل از انقلاب ایفا نمود. شهید باهنر با سخنرانی‌های خود در مساجد، مجالس روضه، هیئت‌ها و حسینیه‌ها ضمن ابلاغ اندیشه‌های امام خمینی و برنامه‌های نهضت، مقدمات آمادگی اعتقادی مردم ایران را برای مبارزه با [[حکومت پهلوی]] فراهم می‌کرد.<ref>شهید راه دانش و فرهنگ دکتر محمدجواد باهنر، تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۷۹، ص۱۳-۲۵، [http://iichs.org/index.asp?id=1063&doc_cat=7 به نقل از موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران].</ref>


==مبارزه علیه حکومت پهلوی==
==مبارزه علیه حکومت پهلوی==
در پی اظهارات باهنر در سال ۱۳۵۰ در خصوص جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی؛ توسط [[ساواک]] احضار و سپس ممنوع‌المنبر گردید. باهنر در دوران ممنوع‌المنبر بودن فعالیتهای فرهنگی بسیاری از جمله تأسیس دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، تأسیس مدرسه راهنمایی مفید، تأسیس و بنای کانون توحید و تأسیس مکتب امیرالمؤمنین(ع) را در کارنامه خود دارد.
در پی اظهارات باهنر در سال ۱۳۵۰ در خصوص جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی؛ توسط [[ساواک]] احضار و سپس ممنوع‌المنبر گردید. باهنر در دوران ممنوع‌المنبر بودن فعالیتهای فرهنگی بسیاری از جمله تأسیس دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، تأسیس مدرسه راهنمایی مفید، تأسیس و بنای کانون توحید و تأسیس مکتب امیرالمؤمنین(ع) را در کارنامه خود دارد.
سال ۱۳۵۶ همزمان با گسترش تظاهرات و مخالفتهای مردم علیه رژیم پهلوی، باهنرهمگام با روحانیون متعهد دیگر به تلاشهای خود برای افشای چهره واقعی حکومت افزود و سخنرانی وی در [[شیراز]] منجر به دستگیری‌اش شد. تشکیل روحانیت مبارز و سازماندهی تظاهرات و اعتصابات از جمله اقدامات ایشان در آن برهه به شمار می‌رود.
سال ۱۳۵۶ همزمان با گسترش تظاهرات و مخالفتهای مردم علیه رژیم پهلوی، باهنرهمگام با روحانیون متعهد دیگر به تلاشهای خود برای افشای چهره واقعی حکومت افزود و سخنرانی وی در [[شیراز]] منجر به دستگیری‌اش شد. تشکیل روحانیت مبارز و سازماندهی تظاهرات و اعتصابات از جمله اقدامات ایشان در آن برهه به شمار می‌رود.


امام خمینی چند ماه قبل از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] به منظور سازماندهی انقلاب و هدایت نیروها دستور تشکیل شورای انقلاب اسلامی را صادر و شهید [[مرتضی مطهری|مطهری]]، شهید [[شهید بهشتی]]، شهید باهنر، [[عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] را به عنوان هسته اولیه آن شورا تعیین نمودند. این شورا در دی ماه ۱۳۵۷ شکل گرفت و با توجه به وضعیت خاص کشور در پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، نقش مهمی در هدایت و برنامه‌ریزی امور انقلاب ایفا نمود. اهداف کلی از تأسیس شورای انقلاب پاسداری از ثمرات مبارزات آزادیخواهانه مردم ایران، اجرای اهداف انقلاب، تأسیس نهادهای سیاسی جدید و ایجاد حکومت جمهوری اسلامی در ایران بود. باهنر در ۲۰/۶/۱۳۵۹ در کنفرانسی خبری و رادیو تلویزیونی گزارش کاملی از عملکرد و فعالیتهای این شورا ارائه کرد. اعضای [[شورای انقلاب]] مانند حلقههایی پیوند قوای سه‌گانه را با شورای انقلاب میسر می‌کردند.<ref>مجید سائلی کرده ده، شورای انقلاب اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب ‌اسلامی، ۱۳۸۴، ص۷۵. [http://iichs.org/index.asp?id=1063&doc_cat=7 بنقل از موسسه مطالعات تاریخ ایران]. </ref>
امام خمینی چند ماه قبل از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] به منظور سازماندهی انقلاب و هدایت نیروها دستور تشکیل شورای انقلاب اسلامی را صادر و شهید [[مرتضی مطهری|مطهری]]، شهید [[شهید بهشتی]]، شهید باهنر، [[عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] را به عنوان هسته اولیه آن شورا تعیین نمودند. این شورا در دی ماه ۱۳۵۷ شکل گرفت و با توجه به وضعیت خاص کشور در پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، نقش مهمی در هدایت و برنامه‌ریزی امور انقلاب ایفا نمود. اهداف کلی از تأسیس شورای انقلاب پاسداری از ثمرات مبارزات آزادیخواهانه مردم ایران، اجرای اهداف انقلاب، تأسیس نهادهای سیاسی جدید و ایجاد حکومت جمهوری اسلامی در ایران بود. باهنر در ۲۰/۶/۱۳۵۹ در کنفرانسی خبری و رادیو تلویزیونی گزارش کاملی از عملکرد و فعالیتهای این شورا ارائه کرد. اعضای [[شورای انقلاب]] مانند حلقههایی پیوند قوای سه‌گانه را با شورای انقلاب میسر می‌کردند.<ref>مجید سائلی کرده ده، شورای انقلاب اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب ‌اسلامی، ۱۳۸۴، ص۷۵. [http://iichs.org/index.asp?id=1063&doc_cat=7 بنقل از موسسه مطالعات تاریخ ایران]. </ref>
خط ۶۳: خط ۶۳:


==آثار==
==آثار==
از محمد جواد باهنر آثار بسیاری برجای مانده است. وی برخی از این آثار را به صورت مستقل و برخی دیگر را با همکاری شهید بهشتی و علی گلزاده غفوری و سیدرضا برقعی نوشت.<ref>[http://lib.eshia.ir/23019/1/409 دانشنامه جهان اسلام.]</ref>
از محمد جواد باهنر آثار بسیاری برجای مانده است. وی برخی از این آثار را به صورت مستقل و برخی دیگر را با همکاری شهید بهشتی و علی گلزاده غفوری و سیدرضا برقعی نوشت.<ref>[http://lib.eshia.ir/23019/1/409 دانشنامه جهان اسلام.]</ref> برخی از آنها عبارتند از:
 
اهم آنها عبارت است از:
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
*یک دوره تعلیمات دینی برای سالهای دوم و سوم و چهارم و پنجم ابتدایی؛
*یک دوره تعلیمات دینی برای سالهای دوم و سوم و چهارم و پنجم ابتدایی؛
خط ۸۰: خط ۷۸:
* مقالة «جهان در عصر بعثت»، با همکاری [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، در محمّد خاتم پیامبران.
* مقالة «جهان در عصر بعثت»، با همکاری [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، در محمّد خاتم پیامبران.
{{پایان}}
{{پایان}}


برخی از آثار وی نیز که حاصل مقالات و سخنرانیهای وی بود پس از شهادتش منتشر شد. برخی از این آثار عبارتند از:
برخی از آثار وی نیز که حاصل مقالات و سخنرانیهای وی بود پس از شهادتش منتشر شد. برخی از این آثار عبارتند از:
خط ۹۱: خط ۸۸:
*گذرگاههای الحاد
*گذرگاههای الحاد
{{پایان}}
{{پایان}}
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}