پاراچنار: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:پاراچنار.jpg|بندانگشتی]]

'''پاراچنار'''، شهری در ایالت [[سرحد]] در شمال غربی [[پاکستان]] است که بیشتر مردمان این شهر و روستاهای اطراف آن پیرو مذهب [[شیعه|تشیع]] هستند.<ref>سرحدی، ص82.</ref>

==موقعیت جغرافیایی==

این شهر در °33و´54 عرض شمالی و °70و´6 طول شرقی در مجاورت مرز [[افغانستان]] در درۀ سرسبز کُرَّم در فاصلۀ 280کیلومتری جنوب‌غربی [[پیشاور]] واقع است.<ref>«اطلس...1»، 120, 132، فهرست؛ سرحدی، ص81.</ref> درۀ کُرم به دو بخش علیا و سفلی تقسیم می‌شود و پاراچنار مرکز کُرم علیاست.<ref>دویی، ص311؛ «فرهنگ...، ص2»، XVI/.50 </ref>

کُرم که خود سرزمینی کوهستانی است، به دره‌ای وسیع و گسترده ختم می‌شود و جلگه‌ای شیب‌دار تشکیل می‌دهد که پارچنار در این جلگه واقع است.<ref>پنل، ص38؛ «فرهنگ»،ص XVI/.47-48</ref>

بلندیهای این منطقه پوشیده از جنگل، و دارای روستاهایی خوش‌منظر است و دمای آن در تابستانها از °37 سانتی‌گراد تجاوز نمی‌کند.<ref>پنل، ص 81؛ «فرهنگ»،ص XVI/.48</ref>

==علت نام گذاری پاراچنار==

برخی علت‌نام‌گذاری این شهر را به سبب فراوانی درختان چنار در این منطقه، و برخی دیگر نام آن را برگرفته از نام قبیلۀ «پارا» دانسته‌اند.<ref>اردو...، ج5، ص348؛ سرحدی، ص 80.</ref> اما به نظر می‌رسد قول نخست مقروق به صحت باشد.

در بررسی پیشینۀ تاریخی این شهر به ناچار باید به تاریخ ناحیۀ کُرم نیز پرداخت. گذرگاههای درۀ کرم یکی از آسان‌گذارترین راههایی بوده است که اقوام آریایی در 4000-2000ق‌م در مهاجرت بزرگ خود به [[هند]] از آن گذر می‌کرده‌اند. به گفتۀ راهبان بودایی- چینی که در سده‌های 5-7م از ناحیۀ کرم‌علیا دیدار کرده‌اند، اهالی این منطقه پیرو آیین بودایی بوده‌اند.<ref>تاریخ...، ص3.</ref>

==تاریخ سیاسی پاراچنار==

بیشتر مردم پاراچنار و روستاهای اطراف آن پیرو مذهب [[شیعه|تشیع]] هستند.<ref>سرحدی، ص82.</ref> این منطقه در دورۀ اسلامی، نخست تحت استیلای [[غزنویان]] و سپس غوریان درآمد. سرانجام ضمیمۀ امپراتوری [[مغولان هند]] شد و به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های آنان بدل گشت.

در 1272ق/1856م نیروهای انگلیسی وارد آنجا شدند و آن را به تصرف خود درآوردند، اما درگیریها میان نیروهای انگلیسی و طوایف افغان در آنجا ادامه داشت، تا آنکه در 1309ق به درخواست اقوام شیعه‌مذهبِ «توری» ساکن در محل، حاکمیت منطقه به دست انگلیسیها افتاد <ref>«فرهنگ»، صXVI/.50</ref> و سرانجام پاراچنار در 1310ق/1892م به قلمرو حکومت هند بریتانیا افزوده شد.<ref>اردو، دائرۀ معارف اسلامیه، ج5، ص348.</ref> پس از تجزیۀ هند در 1326ش/1947م و تأسیس کشور پاکستان، پاراچنار ضمیمۀ پاکستان شد.<ref>بریتانیکا، میکرو،ص V/.950</ref>

==پاراچنار در عصر حاضر==

پاراچنار به دلیل مجاورت با مرزهای افغانستان در زمان اشغال این کشور توسط ارتش شوروی، یکی از مراکز نفوذ مجاهدین افغانی به خاک افغانستان بود. از وقایع این شهر در دهه‌های اخیر درگیری‌های خونین میان [[سنیان]] و شیعیان شهر بوده است.

در خرداد 1381/ژوئن2002 شماری از نیروهای پاکستانی و آمریکایی وارد شهر شدند و عملیاتی را برضد نیروهای القاعده و طالبان آغاز کردند.

== پانویس ==

{{col-end}}

{{پایان}}

==منابع==

*اردو دائرۀ معارف اسلامیه، لاهور، 1390ق/1971م.

*سرحدی، عمرعامر، «در درۀ پاره‌چنار»، پاکستان، کراچی.

*«Shia News»,www.shianews.com/hi/articles/politics/0000116.php.

{{پایان چپ‌چین}}

==پیوند به بیرون==

این مقاله با تلخیص از [http://lib.eshia.ir/23022/13/5441/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%DA%86%D9%86%D8%A7%D8%B1= دائره المعارف بزرگ اسلامی؛ پاراچنار] اخذ شده است.