Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
تکبیر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (افزودن رده) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | {{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | ||
{{نیایش}} | {{نیایش}} | ||
'''تکبیر'''، در لغت به معنای بزرگ شمردن، بزرگ داشتن خداوند، به بزرگی یادکردن و ''' | '''تکبیر'''، در لغت به معنای بزرگ شمردن، بزرگ داشتن خداوند، به بزرگی یادکردن و '''الله اکبر''' گفتن است و تنها یک بار در [[قرآن]] ذکر شده است. | ||
ذکر اللّهُ أَکبَر دارای فضیلت و [[ثواب]] فراوانی است و گفتن؛ بلکه مداومت بر آن در همه احوال، [[مستحب]] است. گفتن [[تکبیره الاحرام|الله اکبر]] در آغاز نماز و در تسبیحات اربعه به عنوان جزیی از آن واجب است. الله اکبر جزیی از اذکار مستحب مانند [[تسبیحات فاطمه زهرا|تسبیحات حضرت فاطمه(س)]] و نیز از فصول [[اذان]] و [[اقامه]] به‌شمار می‌رود. | ذکر اللّهُ أَکبَر دارای فضیلت و [[ثواب]] فراوانی است و گفتن؛ بلکه مداومت بر آن در همه احوال، [[مستحب]] است. گفتن [[تکبیره الاحرام|الله اکبر]] در آغاز نماز و در تسبیحات اربعه به عنوان جزیی از آن واجب است. الله اکبر جزیی از اذکار مستحب مانند [[تسبیحات فاطمه زهرا|تسبیحات حضرت فاطمه(س)]] و نیز از فصول [[اذان]] و [[اقامه]] به‌شمار می‌رود. | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
تکبیر در لغت به معنای بزرگ شمردن است.<ref>جوهری، الصحاح، ج۲، ص: ۸۰۲ُ، ذیل واژه کبر</ref> در متون دینی، تکبیر به معنای بزرگ داشتن یا به بزرگی یادکردن [[خدا]] آمده و ظاهراً معنای لغوی این واژه متأثر از کاربرد دینی آن است؛ زیرا معنای لغوی تکبیر (به لحاظ ریشه اشتقاقی آن) بزرگ داشتن هر کس یا هر چیز است.<ref>جوهری، ذیل «کبر»</ref> | تکبیر در لغت به معنای بزرگ شمردن است.<ref>جوهری، الصحاح، ج۲، ص: ۸۰۲ُ، ذیل واژه کبر</ref> در متون دینی، تکبیر به معنای بزرگ داشتن یا به بزرگی یادکردن [[خدا]] آمده و ظاهراً معنای لغوی این واژه متأثر از کاربرد دینی آن است؛ زیرا معنای لغوی تکبیر (به لحاظ ریشه اشتقاقی آن) بزرگ داشتن هر کس یا هر چیز است.<ref>جوهری، ذیل «کبر»</ref> | ||
در قران نیز واژه تکبیر تنها یک بارآمده است.<ref>رجوع کنید به اسراء: ۱۱۱</ref> که به معنای تعظیم و بزرگ دانستن خداوند<ref>طبرسی، ج ۶، ص۶۸۹</ref> و مطابق برخی روایات، به معنای | در قران نیز واژه تکبیر تنها یک بارآمده است.<ref>رجوع کنید به اسراء: ۱۱۱</ref> که به معنای تعظیم و بزرگ دانستن خداوند<ref>طبرسی، ج ۶، ص۶۸۹</ref> و مطابق برخی روایات، به معنای الله اکبر گفتن است؛<ref>رجوع کنید به حویزی، ج ۳، ص۲۳۹</ref> جمع میان این دو وجه امکان پذیر است. | ||
در متون [[حدیث|حدیثی]]، تکبیر غالباً مترادفِ | در متون [[حدیث|حدیثی]]، تکبیر غالباً مترادفِ الله اکبر گفتن یا بزرگ دانستن و تعظیم خداوند است؛ چنانکه در روایتی<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، ج ۷، ص۴۳۳</ref> به معنای بزرگ شمردن خداوند آمده، به سبب هدایتی که کرده و عافیتی که بخشیده است. در برخی روایات دیگر نیز واژه الله اکبر به این معناست که خداوند بزرگتر از آن است که در وهم و وصف بگنجد<ref>رجوع کنید به ابن بابویه، ۱۳۶۱ش، ص۱۱ـ۱۲</ref> یا با بت‌ها و خدایان دیگر قیاس شود.<ref>رجوع کنید به همو، ۱۴۰۱، ج ۲، ص۲۳۹</ref> | ||
==در ابواب فقهی== | ==در ابواب فقهی== | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
===در حج=== | ===در حج=== | ||
{{اصلی|حج}} | {{اصلی|حج}} | ||
هنگام [[رمی جمره]] مستحب است پرتاب کننده با پرتاب هر سنگ‌ریزه تکبیر بگوید.<ref>جواهرالکلام، ج۱۹، ص۱۰۶</ref> کسی که داخل [[کعبه]] شد، مستحب است پس از خروج از آن سه بار تکبیر بگوید.<ref>جواهرالکلام، ج۲۰، ص۶۴</ref> بسیار | هنگام [[رمی جمره]] مستحب است پرتاب کننده با پرتاب هر سنگ‌ریزه تکبیر بگوید.<ref>جواهرالکلام، ج۱۹، ص۱۰۶</ref> کسی که داخل [[کعبه]] شد، مستحب است پس از خروج از آن سه بار تکبیر بگوید.<ref>جواهرالکلام، ج۲۰، ص۶۴</ref> بسیار الله اکبر گفتن در [[سرزمین منا|منا]] مستحب است.<ref>وسائل الشیعة، ج ۱۴، ص۲۷۰</ref> | ||
در روایات متعددی آمده که تکبیر در [[حج]]، عملی عبادی است و در هنگام رؤیت [[کعبه]] یا قطع [[تلبیه|تلْبیه]] (گفتنِ لبَّیک در مراسم حج)، تکبیر برای شخص [[محرم (ابهام‌زدایی)|مُحرِم]]، [[مستحب]] است.<ref>ابن حنبل، ج ۳، ص۳۲۰؛ حرّعاملی، ج ۱۲، ص۳۸۹</ref> علاوه بر این، در [[روز عرفه]]،<ref>ابن حنبل، ج ۳، ص۱۱۰، ۱۴۷</ref> در سعی بین [[صفا]] و [[مروه]]،<ref>شافعی، ج ۲، ص۲۱۰؛ ابن حنبل، ج ۲، ص۱۴؛ طوسی، ج ۵، ص۱۴۶</ref> در مقام [[وقوف در عرفات]]<ref>ابن بابویه، ۱۴۰۱، ج ۲، ص۳۲۲ـ۳۲۳؛ ابن قدامه، ج ۳، ص۴۲۹</ref> و در هنگام قرار گرفتن در برابر [[حجرالاسود]]<ref>شافعی، ج ۲، ص۱۷۰؛ بخاری جُعْفی، ج ۲، ص۱۶۲ـ۱۶۳؛ حرّعاملی، ج ۱۳، ص۳۳۶؛ برای موارد دیگر رجوع کنید به الموسوعة الفقهیة، ذیل واژه</ref> نیز تکبیر گفتن از جمله شعائر و مناسک دینی است. | در روایات متعددی آمده که تکبیر در [[حج]]، عملی عبادی است و در هنگام رؤیت [[کعبه]] یا قطع [[تلبیه|تلْبیه]] (گفتنِ لبَّیک در مراسم حج)، تکبیر برای شخص [[محرم (ابهام‌زدایی)|مُحرِم]]، [[مستحب]] است.<ref>ابن حنبل، ج ۳، ص۳۲۰؛ حرّعاملی، ج ۱۲، ص۳۸۹</ref> علاوه بر این، در [[روز عرفه]]،<ref>ابن حنبل، ج ۳، ص۱۱۰، ۱۴۷</ref> در سعی بین [[صفا]] و [[مروه]]،<ref>شافعی، ج ۲، ص۲۱۰؛ ابن حنبل، ج ۲، ص۱۴؛ طوسی، ج ۵، ص۱۴۶</ref> در مقام [[وقوف در عرفات]]<ref>ابن بابویه، ۱۴۰۱، ج ۲، ص۳۲۲ـ۳۲۳؛ ابن قدامه، ج ۳، ص۴۲۹</ref> و در هنگام قرار گرفتن در برابر [[حجرالاسود]]<ref>شافعی، ج ۲، ص۱۷۰؛ بخاری جُعْفی، ج ۲، ص۱۶۲ـ۱۶۳؛ حرّعاملی، ج ۱۳، ص۳۳۶؛ برای موارد دیگر رجوع کنید به الموسوعة الفقهیة، ذیل واژه</ref> نیز تکبیر گفتن از جمله شعائر و مناسک دینی است. | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==تکبیر در تاریخ== | ==تکبیر در تاریخ== | ||
[[پرونده:تکبیر 2.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:تکبیر 2.jpg|بندانگشتی]] | ||
در تاریخ و آداب رسوم جوامع اسلامی، تکبیر ( | در تاریخ و آداب رسوم جوامع اسلامی، تکبیر (الله اکبر گفتن) پیشینه‌ای طولانی و جایگاهی مهم دارد. | ||
* بنا بر منابع حدیثی، سنّت تکبیر به پیش از [[اسلام]] باز می‌گردد؛ چنانکه در برخی روایات از تکبیر [[حضرت آدم(ع)|آدم علیه‌السلام]]، در مقابل [[حجرالاسود]]، سخن به میان آمده است.<ref>مجلسی، ج ۲۶، ص۲۷۰</ref> عبدالمطلب نیز به هنگام بازسازی [[چاه زمزم]] تکبیر گفت و [[قریش]] با وی هم نوا شدند.<ref>کلینی، ج ۴، ص۲۲۰</ref> | * بنا بر منابع حدیثی، سنّت تکبیر به پیش از [[اسلام]] باز می‌گردد؛ چنانکه در برخی روایات از تکبیر [[حضرت آدم(ع)|آدم علیه‌السلام]]، در مقابل [[حجرالاسود]]، سخن به میان آمده است.<ref>مجلسی، ج ۲۶، ص۲۷۰</ref> عبدالمطلب نیز به هنگام بازسازی [[چاه زمزم]] تکبیر گفت و [[قریش]] با وی هم نوا شدند.<ref>کلینی، ج ۴، ص۲۲۰</ref> | ||
* در تاریخ صدر اسلام، به جزدر موارد فقهی پیشین، تکبیر از همان آغاز به سنّت دینی و اجتماعی بدل شد؛ چنانکه [[رسول اکرم]](ص) پس از انقطاع نزول [[وحی]] تکبیر گفت.<ref>ابن کثیر، ج ۱، ص۴۱۳</ref> همچنین ایشان در [[جنگ خندق]] (احزاب) در موارد متعددی به مسلمانان فرمود تا به صورت جمعی تکبیر گویند<ref>طبری، ج ۲، ص۲۳۵ـ۲۳۶؛ مجلسی، ج ۱۷، ص۱۷۰، ج ۲۰، ص۱۸۹</ref> و در نبرد با یهودیان [[بنی نضیر|بنی نَضیر]]<ref>قمی، ج ۲، ص۳۵۹</ref> و [[خیبر]]<ref>مجلسی، ج ۲۱، ص۴۰</ref> تکبیر گفت. | * در تاریخ صدر اسلام، به جزدر موارد فقهی پیشین، تکبیر از همان آغاز به سنّت دینی و اجتماعی بدل شد؛ چنانکه [[رسول اکرم]](ص) پس از انقطاع نزول [[وحی]] تکبیر گفت.<ref>ابن کثیر، ج ۱، ص۴۱۳</ref> همچنین ایشان در [[جنگ خندق]] (احزاب) در موارد متعددی به مسلمانان فرمود تا به صورت جمعی تکبیر گویند<ref>طبری، ج ۲، ص۲۳۵ـ۲۳۶؛ مجلسی، ج ۱۷، ص۱۷۰، ج ۲۰، ص۱۸۹</ref> و در نبرد با یهودیان [[بنی نضیر|بنی نَضیر]]<ref>قمی، ج ۲، ص۳۵۹</ref> و [[خیبر]]<ref>مجلسی، ج ۲۱، ص۴۰</ref> تکبیر گفت. | ||