پرش به محتوا

رسالة الحقوق: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (←‏پیوند به بیرون: افزایش ناوبری)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{بدون منبع}}
{{ جعبه اطلاعات روایت
{{ جعبه اطلاعات روایت
  | عنوان        =  
  | عنوان        =  
خط ۱۴: خط ۱۳:
  | منابع سنی    =  
  | منابع سنی    =  
  | مؤید قرآنی  =  
  | مؤید قرآنی  =  
}}
}}
'''رسالة الحُقوق''' عنوان حدیثی طولانی از [[امام سجاد(ع)]] است. این حدیث بیش از ۵۰ تکلیف و وظیفه مؤمن نسبت به ديگران را دربردارد. وظایف فرزند در برابر  پدر، مادر، وظایف همسران نسبت به یکدیگر و فرزندان و نیز وظیفه [[همسایه]]، استاد، شاگرد، [[امام جماعت]]، حكومت از جمله موضوعات این رساله است.
'''رسالة الحُقوق''' عنوان حدیثی طولانی از [[امام سجاد(ع)]] است. این حدیث بیش از ۵۰ تکلیف و وظیفه مؤمن نسبت به ديگران را دربردارد. وظایف فرزند در برابر  پدر، مادر، وظایف همسران نسبت به یکدیگر و فرزندان و نیز وظیفه [[همسایه]]، استاد، شاگرد، [[امام جماعت]]، حكومت از جمله موضوعات این رساله است.
خط ۲۰: خط ۱۸:
ترجمه‌ها و شرح‌های متعددی بر رسالة الحقوق نوشته و منتشر شده است.
ترجمه‌ها و شرح‌های متعددی بر رسالة الحقوق نوشته و منتشر شده است.
==معنای حق==
==معنای حق==
«حقوق» جمع «حق» است و مراد از حق، در ترکیب اضافی «رسالة الحقوق» تکالیف و وظایفی است كه خداوند نسبت به دیگران ـ اعم از انسانها و دیگر موجودات ـ بر عهده انسان نهاده است. حقوق در این ترکیب، منحصر به تکالیف واجب شرعی [[مؤمن]] نیست و شامل احكام استحبابی و نیز وظایف عرفی و اجتماعی نیز می‌شود. همچنین، احكامی که در رساله حقوق مطرح شده، تنها شامل احکامی نیست كه پایمال کردن آنها [[گناه]] محسوب شود یا موجب مجازات دنیوی ([[حد]] و [[تعزیر]] شرعی) می‌گردد، بلكه رساله حقوق در بردارنده احکام اخلاقی و رفتاری [[ایمان|مؤمن]] اعم از واجب و مستحب است.
«حقوق» جمع «حق» است و مراد از حق، در ترکیب اضافی «رسالة الحقوق» تکالیف و وظایفی است كه خداوند نسبت به دیگران ـ اعم از انسانها و دیگر موجودات ـ بر عهده انسان نهاده است. حقوق در این ترکیب، منحصر به تکالیف واجب شرعی [[مؤمن]] نیست و شامل احكام استحبابی و نیز وظایف عرفی و اجتماعی نیز می‌شود.  


==رسالة الحقوق در منابع روایى==
==سند رساله==
قدیمی‌ترین [[منابع حدیثى]] كه رساله حقوق امام سجاد(ع) را به طور كامل ثبت كرده‌اند عبارتند از:
قدیمی‌ترین [[منابع حدیثى]] كه رساله حقوق امام سجاد(ع) را به طور كامل ثبت كرده‌اند عبارتند از:
*[[تحف العقول]]، تالیف [[ابن شعبه حرانی|حسن بن على بن حسین بن شعبه حرانى]] ، متوفاى ۳۸۱ قمرى. در این كتاب ۵۰ حق از حقوق ثبت شده اما سند رساله یاد نشده است.
*[[تحف العقول]]، تالیف [[ابن شعبه حرانی|حسن بن على بن حسین بن شعبه حرانى]] ، متوفاى ۳۸۱ قمرى. در این كتاب ۵۰ حق از حقوق ثبت شده اما سند رساله یاد نشده است.
خط ۳۴: خط ۳۲:
# در من لا یحضر، تصریح نشده است كه حقوق مذكور، رساله‌اى است از [[امام سجاد(ع)]] ولى در خصال به این نكته تصریح شده است.
# در من لا یحضر، تصریح نشده است كه حقوق مذكور، رساله‌اى است از [[امام سجاد(ع)]] ولى در خصال به این نكته تصریح شده است.


==متن و موضوعات==
==متن و محتوا==
محتوای این رساله قابل تقسیم به هفت موضوع است که عبارت است از:
احكامی که در رساله حقوق مطرح شده، تنها شامل احکامی نیست كه پایمال کردن آنها [[گناه]] محسوب شود یا موجب مجازات دنیوی ([[حد]] و [[تعزیر]] شرعی) می‌گردد، بلكه رساله حقوق در بردارنده احکام اخلاقی و رفتاری [[ایمان|مؤمن]] اعم از واجب و مستحب است. محتوای این رساله قابل تقسیم به هفت موضوع است که عبارت است از:
#«حق خداوند» حق اول: حق خداوند
#«حق خداوند» حق اول: حق خداوند
#«حقوق اعضاء و جوارح» حق دوم: حق زبان. حق سوم: حق گوش. حق چهارم: حق چشم. حق پنجم: حق دست. حق ششم: حق پا. حق هفتم: حق بطن. حق هشتم: حق عورت
#«حقوق اعضاء و جوارح» حق دوم: حق زبان. حق سوم: حق گوش. حق چهارم: حق چشم. حق پنجم: حق دست. حق ششم: حق پا. حق هفتم: حق بطن. حق هشتم: حق عورت
خط ۱۷۴: خط ۱۷۲:
}}
}}
{{پاک کن}}
{{پاک کن}}
== عناوین==
طبق آنچه در [[الخصال]] [[شیخ صدوق]] آمده است، عناوین رساله الحقوق عبارتند از:
طبق آنچه در [[الخصال]] [[شیخ صدوق]] آمده است، عناوین رساله الحقوق عبارتند از:
{{ستون-شروع|۵}}
{{ستون-شروع|۵}}
خط ۲۸۳: خط ۲۸۲:
[[es:Risala al-Huquq]]
[[es:Risala al-Huquq]]
[[id:Risalah al-Huquq]]
[[id:Risalah al-Huquq]]
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص