۱۷٬۸۲۳
ویرایش
ملا احمد نراقی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جز (←شاگردان) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| وب‌گاه رسمی = | | وب‌گاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''احمد نراقی''' معروف به '''فاضل نراقی''' (۱۱۸۵ - ۱۲۴۵ق) فرزند [[ملا مهدی نراقی]] از عالمان [[شیعه]] در قرن سیزدهم هجری بود. او پس از وفات | '''احمد نراقی''' معروف به '''فاضل نراقی''' (۱۱۸۵ - ۱۲۴۵ق) فرزند [[ملا مهدی نراقی]] از عالمان [[شیعه]] در قرن سیزدهم هجری بود. او پس از وفات پدرش، [[مرجعیت]] را در کاشان عهده‌دار شد. فاضل نراقی، تألیفات متعددی در علوم مختلف اسلامی دارد که [[مستند الشیعة]]، [[عوائد الایام]] و کتاب [[اخلاق|اخلاقی]] [[معراج السعادة]] معروف‌ترین آنها هستند. او در حمله روس‌ها به [[ایران]] و اشغال مناطقی از آن، سرپرستی مردم در تظاهرات را برعهده داشت. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
ملا احمد در | ملا احمد در سال ۱۱۸۵ق مطابق با ۱۱۵۰ش در [[نراق]] به دنیا آمد.<ref>نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۷ش، ص۱۶.</ref> وی دوران نوجوانی را در شهر [[کاشان]] در محضر پدرش به تحصیل مقدمات و سطح گذراند و مدارج علمی را طی کرد و شروع به تدریس [[معالم الاصول|معالم]] و [[مطول]] نمود.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ص۱۵.</ref> او در سال ۱۲۰۵ق همراه پدر به [[عتبات عالیات]] رفت و از اساتید آنجا استفاده کرد و پس از کسب درجه [[اجتهاد]] به تدریس، بحث، تألیف و تصنیف پرداخت.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ص۱۵.</ref> | ||
ملا احمد پس از وفات پدرش در سال ۱۲۰۹ق به کاشان برگشت و به جای پدرش [[مرجعیت]] عامه به او منتقل شد و او را رئیس علی الاطلاق می‌گفتند.<ref>نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۷ش، ص۲۱.</ref> | ملا احمد پس از وفات پدرش در سال ۱۲۰۹ق به کاشان برگشت و به جای پدرش [[مرجعیت]] عامه به او منتقل شد و او را رئیس علی الاطلاق می‌گفتند.<ref>نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۷ش، ص۲۱.</ref> | ||
=== فرزندان === | === فرزندان === | ||
از ملا احمد نراقی دو فرزند پسر بجای ماند: | از ملا احمد نراقی دو فرزند پسر بجای ماند: | ||
# «'''ملا محمد'''» ملقّب به «عبدالصاحب» و معروف به | # «'''ملا محمد'''» ملقّب به «عبدالصاحب» و معروف به «حجة‌الاسلام» درگذشته ۱۲۹۷ق وی صاحب تألیفاتی بوده است. | ||
# «'''نصیرالدین'''»؛ وی دارای تألیفاتی از جمله شرحی بر کتاب [[کافی| | # «'''نصیرالدین'''»؛ وی دارای تألیفاتی از جمله شرحی بر کتاب [[کافی|الکافی]] است.<ref>نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۷ش، ص۲۶.</ref> | ||
===وفات=== | ===وفات=== | ||
او در [[۲۳ ربیع‌الثانی]] سال ۱۲۴۵ق در اثر وبایی که | او در [[۲۳ ربیع‌الثانی]] سال ۱۲۴۵ق در اثر وبایی که نراق، کاشان و اطراف آن را فرا گرفته بود، از دنیا رفت.<ref>نراقی، مستند الشیعة، ۱۴۱۵ق، ص۱۶.</ref> پیکرش را به [[نجف]] منتقل نموده در [[حرم امام علی(ع)]] و در کنار قبر پدرش به خاک سپردند.<ref>نراقی، مستند الشیعة، ۱۴۱۵ق، ص۱۸.</ref> سید محمدباقر خوانساری از قول بعضی از شاگردان ملا احمد نراقی داستانی نقل کرده که در هنگام انتقال جنازه نراقی به نجف به خاطر گرمی شدید هوا می‌ترسیدیم جنازه متعفن شود. در یکی از منازل بین راه جنازه بر زمین گذاشتیم که من برای اطلاع از این موضوع به نزدیک جنازه رفتم اما جز رائحه‌ای طیب که گویا بوی مشک ناب بود چیزی استشمام نکردم و این وضع ادامه داشت و تا هنگام دفن تغییری در بدنش حاصل نشد.<ref>نراقی، معراج السعاده ص۲۶ به نقل از روضات الجنات، ج۱، ص۹۸.</ref> همچنین [[مدرس تبریزی|مدرس تبریزی]] صاحب [[ریحانة الادب]] پس از نقل این داستان از استادش سید احمدخسروشاهی نقل کرده وقتی که میخواستند جنازه سید محمد خسروشاهی را در قبر بگذارند دو جنازه ملا مهدی و ملا احمد نراقی را صحیح و سالم دیده است.<ref>نراقی، معراج السعاده، ۱۳۷۷ش، ص۲۷ به نقل از ریحانه الادب، ج۱، ص۱۶۳.</ref> | ||
== مشایخ و اساتید == | == مشایخ و اساتید == | ||
# پدرش [[ملا مهدی نراقی|ملاّ مهدی نراقی]] | # پدرش [[ملا مهدی نراقی|ملاّ مهدی نراقی]] | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۱: | ||
== شاگردان == | == شاگردان == | ||
برخی از افرادی که نزد وی شاگردی کرده‌اند عبارتند از: | |||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
# [[ | # [[شیخ مرتضی انصاری]]، نویسنده کتاب مکاسب (درگذشته ۱۸۱ق) | ||
# آقا [[محمدباقر هزار جریبی]] | # آقا [[محمدباقر هزار جریبی]] | ||
# برادرش محمد [[مهدی بن محمدمهدی نراقی]] (م ۱۲۸۶) ملقب به آقا بزرگ | # برادرش محمد [[مهدی بن محمدمهدی نراقی]] (م ۱۲۸۶) ملقب به آقا بزرگ | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۵: | ||
== تألیفات == | == تألیفات == | ||
{{اصلی|فهرست آثار ملا احمد نراقی}} | {{اصلی|فهرست آثار ملا احمد نراقی}} | ||
از ملا احمد نراقی در علوم مختلف اسلامی تألیفات متعددی بجای مانده است. [[معراج السعاده]]، کتابی به زبان فارسی در اخلاق اسلامی از مشهورترین آثار او به‌شمار می‌رود. نراقی کتابی نیز | از ملا احمد نراقی در علوم مختلف اسلامی تألیفات متعددی بجای مانده است. [[معراج السعاده]]، کتابی به زبان فارسی در اخلاق اسلامی از مشهورترین آثار او به‌شمار می‌رود. نراقی کتابی نیز به صورت کشکول به خصوص در [[علوم غریبه]] به نام الخزائن نوشته است که با تصحیح و تعلیق [[علی‌اکبر غفاری]] و [[حسن‌زاده آملی]] چاپ شده است.<ref>نراقی، الخزائن، ۱۳۸۰ق، ص۱.</ref> گفته شده وی به زبان عربی، عبری و لاتین تسلط داشته است همچنین تسلطش بر علوم مختلف باعث شده که کتاب‌های متنوعی تألیف نماید. کتاب [[سیف الامة و برهان الملة|سیف الأمة و برهان الملة]] که در رد شبهات کشیش انگلیسی هانری مارتین نوشته شده را نشان از تسلط وی بر مذهب مسیحیت و حساسیتش در جواب‌گویی به افکار انحرافی دانسته‌اند.<ref> کتاب شناخت آثار فاضلین نراقی.</ref> | ||
[[پرونده:کتابخانه فاضلین نراقی.jpg|بندانگشتی|۱۵۰px|کتابخانه فاضلین نراقی]] | [[پرونده:کتابخانه فاضلین نراقی.jpg|بندانگشتی|۱۵۰px|کتابخانه فاضلین نراقی]] | ||
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، به سفارش کنگره بزرگداشت فاضلین نراقی نسخه دیجیتالی آثار ملا محمدمهدی و ملا احمد نراقی را تحت عنوان «کتابخانه فاضلین نراقی» تولید کرده است.<ref>[http://www.noorsoft.org/fa/product/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87 نرم‌افزار کتابخانه فاضلین نراقی]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> | مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، به سفارش کنگره بزرگداشت فاضلین نراقی نسخه دیجیتالی آثار ملا محمدمهدی و ملا احمد نراقی را تحت عنوان «کتابخانه فاضلین نراقی» تولید کرده است.<ref>[http://www.noorsoft.org/fa/product/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87 نرم‌افزار کتابخانه فاضلین نراقی]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> | ||
== اشعار == | == اشعار == | ||
ملا احمد در فنون شعری نیز مهارت داشت و به صفایی تخلص می‌کرد و بیشتر اشعار او اخلاقی، عاشقانه، ذوقی و عارفانه بوده است.<ref>مدرس، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۶، | ملا احمد در فنون شعری نیز مهارت داشت و به صفایی تخلص می‌کرد و بیشتر اشعار او اخلاقی، عاشقانه، ذوقی و عارفانه بوده است.<ref>مدرس، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۶، ص۱۶۴؛ نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۷ش، ص۱۸.</ref> | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|ساقی به یاد یار بده ساغری ز می|از آن گنه چه باک که باشد به یاد وی}} | {{ب|ساقی به یاد یار بده ساغری ز می|از آن گنه چه باک که باشد به یاد وی}} | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
== | == فعالیت‌های سیاسی == | ||
نراقی در عهد [[قاجاریه|قاجاریه]] و در دوران پادشاهی [[فتحعلی شاه قاجار]] که روس‌ها قسمتی از نواحی شمالی ایران را اشغال کرده بودند، میزیسته است. به گفته مؤلف کتاب «''تاریخ سیاسی و دیپلماسی''» رفتا مأموران روس باعث خشم و تنفر مردم ایران شده بود. از این رو در [[۵ ذیحجه]] ۱۲۴۱ق [[سید محمد مجاهد]] به همراهی ۱۰۰ تن از روحانیان وارد سلطانیه شد. دسته دیگری از اهالی به سرپرستی ملا احمد نراقی نزد فتحعلیشاه آمده و به تظاهرات پرداختند و نتیجه این شد که در اثر حمله نیروهای ایران به قوای روس که از [[ذیحجه]] ۱۲۴۱ تا آخر [[محرم]] ۱۲۴۲ق انجام گرفت تمام نواحی که مطابق «معاهده گلستان» تسلیم روس‌ها شده بود از جانب قُوای ایران اشغال گردید.<ref>نراقی، معراج السعادة، ص۱۹، به نقل از دیپلماسی ایران.</ref> | |||
گفته | |||
==طرح نظریه ولایت فقیه== | |||
ملا احمد نراقی را نخستین فقیهی دانسته‌اند که [[ولایت فقیه]] (حکومت در زمان [[غیبت امام زمان (عج)]]، برعهده فقیه جامع‌الشرایط است) را به‌صورت یک مسئله فقهی تبیین و برای اثبات آن از ادله نقلی و عقلی استفاده کرد.<ref> کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۱۷.</ref> او برای نخستین بار تمام وظایف و اختیارات حاکم اسلامی و ولایت فقیه را یکجا در کتاب [[کتاب عوائد الایام|عوائد الایام]] جمع‌آوری کرد.<ref>نگاه کنید به نراقی، عوائدالایام، ۱۴۱۷ق، ص۵۲۹.</ref> البته پیش از او برخی از علمای شیعه از عهده‌داری بعضی اختیارات [[امامان]] توسط فقیهان سخن گفته بودند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۸۱۰.</ref> | ملا احمد نراقی را نخستین فقیهی دانسته‌اند که [[ولایت فقیه]] (حکومت در زمان [[غیبت امام زمان (عج)]]، برعهده فقیه جامع‌الشرایط است) را به‌صورت یک مسئله فقهی تبیین و برای اثبات آن از ادله نقلی و عقلی استفاده کرد.<ref> کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۱۷.</ref> او برای نخستین بار تمام وظایف و اختیارات حاکم اسلامی و ولایت فقیه را یکجا در کتاب [[کتاب عوائد الایام|عوائد الایام]] جمع‌آوری کرد.<ref>نگاه کنید به نراقی، عوائدالایام، ۱۴۱۷ق، ص۵۲۹.</ref> البته پیش از او برخی از علمای شیعه از عهده‌داری بعضی اختیارات [[امامان]] توسط فقیهان سخن گفته بودند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۸۱۰.</ref> | ||
== کنگره بزرگداشت == | == کنگره بزرگداشت == | ||