محمدمحسن فیض کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| وب‌گاه رسمی = | | وب‌گاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
''' ملا محمد بن مرتضی بن محمود کاشانی''' ([[سال ۱۰۰۷ هجری قمری|۱۰۰۷]]-[[سال ۱۰۹۱ هجری قمری|۱۰۹۱ق]]) معروف به '''ملا محسن''' و ملقب به '''فیض کاشانی'''، [[ | ''' ملا محمد بن مرتضی بن محمود کاشانی''' ([[سال ۱۰۰۷ هجری قمری|۱۰۰۷]]-[[سال ۱۰۹۱ هجری قمری|۱۰۹۱ق]]) معروف به '''ملا محسن''' و ملقب به '''فیض کاشانی'''، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]]، [[حدیث|محدث]]، [[تفسیر قرآن|مفسر قرآن]] و [[مجتهد|فقیه]] [[شیعه]] در [[قرن یازدهم قمری]] است. او نزد عالمانی همچون [[ملاصدرا]]، [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]]، [[ابوالقاسم فندرسکی|میرفندرسکی]] و [[میرداماد]] شاگردی کرد. | ||
فیض در موضوعات مختلف آثار بسیاری نگاشت که [[تفسیر صافی]]، [[الوافی]]، [[مفاتیح الشرایع]]، [[المحجة البیضاء]] و [[الکلمات المکنونه]] به ترتیب در [[تفسیر]]، [[حدیث]]، [[فقه]]، [[اخلاق]] و [[عرفان]] مهم‌ترین آثار او به شمار می‌آیند. | فیض در موضوعات مختلف آثار بسیاری نگاشت که [[تفسیر الصافی (کتاب)|تفسیر صافی]]، [[الوافی (کتاب)|الوافی]]، [[مفاتیح الشرایع]]، [[المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء (کتاب)|المحجة البیضاء]] و [[الکلمات المکنونه]] به ترتیب در [[تفسیر]]، [[حدیث]]، [[فقه]]، [[اخلاق]] و [[عرفان]] مهم‌ترین آثار او به شمار می‌آیند. | ||
فیض شیوۀ [[اخباریان]] میانه‌رو را در پیش گرفت از این رو نظرات او در بسیاری موارد با فقهای پیشین متفاوت بود. از مهم‌ترین آراء خاص او می‌توان به جواز [[غنا]] (با شروطی خاص)، متفاوت بودن [[بلوغ]] نسبت به [[تکلیف|تکالیف]] مختلف و [[وجوب عینی]] [[نماز جمعه]] اشاره کرد. | فیض شیوۀ [[اخباریان]] میانه‌رو را در پیش گرفت از این رو نظرات او در بسیاری موارد با فقهای پیشین متفاوت بود. از مهم‌ترین آراء خاص او می‌توان به جواز [[غنا]] (با شروطی خاص)، متفاوت بودن [[بلوغ]] نسبت به [[تکلیف|تکالیف]] مختلف و [[واجب عینی|وجوب عینی]] [[نماز جمعه]] اشاره کرد. | ||
اقامۀ [[نماز جمعه]] در [[کاشان]] و [[اصفهان]] از فعالیت‌های سیاسی اجتماعی او بوده است. | اقامۀ [[نماز جمعه]] در [[کاشان]] و [[اصفهان]] از فعالیت‌های سیاسی اجتماعی او بوده است. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
=== همسر و فرزندان === | === همسر و فرزندان === | ||
حاصل [[ازدواج]] محمدمحسن با زبیده دختر [[ملاصدرا]]<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۴،۱۰۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱.</ref> پنج فرزند به نام‌های زیر بود: | حاصل [[ازدواج]] محمدمحسن با زبیده دختر [[ملاصدرا]]<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۴،۱۰۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱.</ref> پنج فرزند به نام‌های زیر بود: | ||
* محمد علم الهدی، نویسنده [[معادن الحکمة]] | * محمد علم الهدی، نویسنده [[معادن الحکمة فی مکاتیب الائمة (کتاب)|معادن الحکمة]] | ||
* معین الدین احمد | * معین الدین احمد | ||
* علیه بانو کنیه او ام الخیر بوده است | * علیه بانو کنیه او ام الخیر بوده است | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
فیض، تحصیلاتش را در کاشان آغاز کرد، او در ۲۰ سالگی برای ادامه تحصیلات به [[اصفهان]] رفت. پس از آن دو سال در [[شیراز]] نزد [[سید ماجد بحرانی]] شاگردی کرد. فیض بار دیگر به اصفهان بازگشت و در حلقه درس [[شیخ بهایی]] حاضر شد. وی در سفر [[حج]] از شیخ محمد نوادۀ [[شهید ثانی]] اجازه روایت دریافت کرد. و پس از آن در [[قم]] نزد ملاصدرا شاگردی کرد و در مراجعت ملاصدار به شیراز او را همراهی نمود و نزدیک به دو سال در آنجا ماند. [[محمدباقر خوانساری|صاحب روضات]] و دیگران بر این باورند که فیض در سفر نخست به شیراز نزد ملاصدرا شاگردی کرده است اما این گفته، با نوشته‌های خود فیض سازگار نیست.<ref> فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض.</ref> فیض سرانجام به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم و تالیف پرداخت.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۳؛ فیض،دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض.</ref> درباره دلیل نامگذاری [[مدرسه فیضیه]]، به سکونت فیض در آن اشاره شده است. | فیض، تحصیلاتش را در کاشان آغاز کرد، او در ۲۰ سالگی برای ادامه تحصیلات به [[اصفهان]] رفت. پس از آن دو سال در [[شیراز]] نزد [[سید ماجد بن هاشم بحرانی|سید ماجد بحرانی]] شاگردی کرد. فیض بار دیگر به اصفهان بازگشت و در حلقه درس [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]] حاضر شد. وی در سفر [[حج]] از شیخ محمد نوادۀ [[شهید ثانی]] اجازه روایت دریافت کرد. و پس از آن در [[قم]] نزد ملاصدرا شاگردی کرد و در مراجعت ملاصدار به شیراز او را همراهی نمود و نزدیک به دو سال در آنجا ماند. [[سید محمدباقر خوانساری|صاحب روضات]] و دیگران بر این باورند که فیض در سفر نخست به شیراز نزد ملاصدرا شاگردی کرده است اما این گفته، با نوشته‌های خود فیض سازگار نیست.<ref> فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض.</ref> فیض سرانجام به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم و تالیف پرداخت.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۳؛ فیض،دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض.</ref> درباره دلیل نامگذاری [[مدرسه فیضیه (قم)|مدرسه فیضیه]]، به سکونت فیض در آن اشاره شده است. | ||
اندیشمندان بسیاری همچون [[افندی | اندیشمندان بسیاری همچون [[عبدالله بن عیسی افندی|افندی]]، [[شیخ حر عاملی|حر عاملی]]، [[میرزا حسین نوری|محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[عبدالحسین امینی|علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون فیلسوف، حکیم، متلکم، محدث، [[فقیه]]، شاعر، ادیب، عالم، فاضل ستوده‌اند.<ref> حر عاملی، ج۲، ص۳۰۵؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰.</ref><ref> نک: فیض، المحجة البیضاء، ج۱، مقدمه، ص۲۲-۲۴.</ref> | ||
=== استادان === | === استادان === | ||
از اساتید وی می‌توان به افراد زیر اشاره کرد: | از اساتید وی می‌توان به افراد زیر اشاره کرد: | ||