ایمان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح ساختار) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
در [[قرآن کریم]]، مصادیقی برای ایمان بیان شده است؛ از جمله ایمان به خدا،<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۶ و ۱۸۶؛ سوره آل عمران، آیه ۵۲، ۱۱۰، ۱۹۳؛ سوره نساء، آیه ۱۷۵و...</ref> ایمان به همه پیامبران،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۷۹؛ سوره حدید، آیه ۱۹؛ سوره بقره، آیه ۱۷۷؛ سوره نساء، آیه ۱۳۶.</ref> ایمان به آنچه از سوی خداوند بر پیامبران نازل شده است؛ مانند کتاب‌های آسمانی،<ref>سوره بقره، آیه ۱۳۶؛ سوره نساء، آیه ۱۶۲.</ref> ایمان به روز قیامت،<ref>سوره بقره، آیه ۶۲، ۸، ۱۲۶، ۲۲۸، ۲۳۲، ۲۶۴.</ref> ایمان به فرشتگان<ref>سوره بقره، آیه ۲۸۵ و ۱۷۷.</ref> و ایمان به غیب.<ref>سوره بقره: آیه ۴.</ref> | در [[قرآن کریم]]، مصادیقی برای ایمان بیان شده است؛ از جمله ایمان به خدا،<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۶ و ۱۸۶؛ سوره آل عمران، آیه ۵۲، ۱۱۰، ۱۹۳؛ سوره نساء، آیه ۱۷۵و...</ref> ایمان به همه پیامبران،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۷۹؛ سوره حدید، آیه ۱۹؛ سوره بقره، آیه ۱۷۷؛ سوره نساء، آیه ۱۳۶.</ref> ایمان به آنچه از سوی خداوند بر پیامبران نازل شده است؛ مانند کتاب‌های آسمانی،<ref>سوره بقره، آیه ۱۳۶؛ سوره نساء، آیه ۱۶۲.</ref> ایمان به روز قیامت،<ref>سوره بقره، آیه ۶۲، ۸، ۱۲۶، ۲۲۸، ۲۳۲، ۲۶۴.</ref> ایمان به فرشتگان<ref>سوره بقره، آیه ۲۸۵ و ۱۷۷.</ref> و ایمان به غیب.<ref>سوره بقره: آیه ۴.</ref> | ||
متکلمان [[شیعه]]، لازمه ایمان را باور به [[توحید]]، [[عدل الهی]]، معاد، پیامبران و اعتقاد به [[امامت]] امامان [[معصوم]] بعد از پیامبر دانسته‌اند.<ref>غزالی، قواعد العقائد، ۱۴۰۵ق، ص۱۴۵؛ شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۱۴۴ و ۱۶۴.</ref> در مقابل، [[معتزله]] معتقدند ایمان یعنی باور به [[توحید]]، [[عدل]]، اقرار به [[نبوت]] [[پیامبر]]، وعد و [[وعید]] و قیام به [[امر به معروف]] و [[نهی از منکر]].<ref>غزالی، قواعد العقائد، ۱۴۰۵ق، ص۱۴۵.</ref> [[اشاعره]] معتقدند لازمه ایمان، تصدیق پیامبر است در آنچه به یقین می‌دانیم او آورده است؛ مانند یگانگی خداوند، و وجوب نماز.<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۱۷۷؛ ایجی، کتاب مواقف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۵۲۷</ref> | متکلمان [[شیعه]]، لازمه ایمان را باور به [[توحید]]، [[عدل الهی]]، معاد، پیامبران و اعتقاد به [[امامت]] امامان [[معصوم]] بعد از پیامبر دانسته‌اند.<ref>غزالی، قواعد العقائد، ۱۴۰۵ق، ص۱۴۵؛ شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۱۴۴ و ۱۶۴.</ref> در مقابل، [[معتزله]] معتقدند ایمان یعنی باور به [[توحید]]، [[عدل]]، اقرار به [[نبوت]] [[پیامبر]]، وعد و [[وعید]] و قیام به [[امر به معروف]] و [[نهی از منکر]].<ref>غزالی، قواعد العقائد، ۱۴۰۵ق، ص۱۴۵.</ref> [[اشاعره]] معتقدند لازمه ایمان، تصدیق پیامبر است در آنچه به یقین می‌دانیم او آورده است؛ مانند یگانگی خداوند، و وجوب نماز.<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۱۷۷؛ ایجی، کتاب مواقف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۵۲۷.</ref> | ||
==آثار و ویژگی‌ها== | ==آثار و ویژگی‌ها== | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==ایمان تقلیدی== | ==ایمان تقلیدی== | ||
مشهور عالمان [[امامیه]]، بر این باورند که تقلید در ایمان، کافی نیست.<ref>شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۵۹.</ref> [[معتزله]] و بیشتر [[اشاعره]] نیز در این باره با شیعیان هم‌نظرند.<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۸۸</ref> در مقابل، فقهای [[اهل سنت]]<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۱۸</ref>، [[حشویه]] و [[تعلیمیه]]، ایمان از روی تقلید را درست دانسته‌اند.<ref>شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۵۹.</ref> | مشهور عالمان [[امامیه]]، بر این باورند که تقلید در ایمان، کافی نیست.<ref>شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۵۹.</ref> [[معتزله]] و بیشتر [[اشاعره]] نیز در این باره با شیعیان هم‌نظرند.<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۸۸.</ref> در مقابل، فقهای [[اهل سنت]]<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۱۸.</ref>، [[حشویه]] و [[تعلیمیه]]، ایمان از روی تقلید را درست دانسته‌اند.<ref>شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۵۹.</ref> | ||
==رابطه اسلام و ایمان== | ==رابطه اسلام و ایمان== | ||
بسیاری از عالمان شیعه، معتقدند اسلام و ایمان دو مفهوم متفاوت هستند و بر این اساس، اسلام اعم از ایمان است؛ یعنی هر مؤمنی مسلمان است، اما هر مسلمانی، لزوما مؤمن نیست.<ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، انتشارات داوری، ص۵۴</ref> بیشتر اشاعره هم چنین نظری دارند.<ref>باقلانی، تمهید الاوائل و تلخیص الدلایل، ۱۴۱۴ق، ص۳۹۱.</ref> | بسیاری از عالمان شیعه، معتقدند اسلام و ایمان دو مفهوم متفاوت هستند و بر این اساس، اسلام اعم از ایمان است؛ یعنی هر مؤمنی مسلمان است، اما هر مسلمانی، لزوما مؤمن نیست.<ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، انتشارات داوری، ص۵۴.</ref> بیشتر اشاعره هم چنین نظری دارند.<ref>باقلانی، تمهید الاوائل و تلخیص الدلایل، ۱۴۱۴ق، ص۳۹۱.</ref> | ||
با این حال، [[معتزله]]،<ref>معتزلی، شرح الاصول الخمسة، ۱۴۰۸ق، ص۷۰۵</ref> بسیاری از [[خوارج]]، [[زیدیه]]،<ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، انتشارات داوری، ص۵۴</ref> [[ابوحنیفه]] و پیروانش<ref>خمیس، اصول الدین عند الإمام ابوحنیفة، ۱۴۱۶ق، ص۴۳۵، ۴۳۶</ref>، و [[شیخ طوسی]]،<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۱۸</ref> تفاوت اسلام و ایمان را نپذیرفته‌اند. | با این حال، [[معتزله]]،<ref>معتزلی، شرح الاصول الخمسة، ۱۴۰۸ق، ص۷۰۵.</ref> بسیاری از [[خوارج]]، [[زیدیه]]،<ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، انتشارات داوری، ص۵۴.</ref> [[ابوحنیفه]] و پیروانش<ref>خمیس، اصول الدین عند الإمام ابوحنیفة، ۱۴۱۶ق، ص۴۳۵، ۴۳۶.</ref>، و [[شیخ طوسی]]،<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۱۸.</ref> تفاوت اسلام و ایمان را نپذیرفته‌اند. | ||
[[خواجه نصیرالدین طوسی]]، [[کلام اسلامی|متکلم]] شیعه قرن هفتم هجری،<ref>نصیر الدین طوسی، قواعد العقائد، ۱۴۱۶ق، ص۱۴۳، ۱۴۲</ref> [[شهید ثانی]]، [[فقیه]] بزرگ شیعه در قرن دهم هجری،<ref>شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۰، ۱۲۱</ref> و تفتازانی، [[متکلم]] قرن هشتم هجری،<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۰۷</ref> بر این عقیده‌اند که ایمان و [[اسلام]] واقعی یکی است، اما اسلام ظاهری متفاوت از ایمان و اعم از آن است؛ بر این اساس، کسانی که اسلام ظاهری دارند، لزوما مؤمن نیستند، اما همه مؤمنان، مسلمان نیز هستند. | [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، [[کلام اسلامی|متکلم]] شیعه قرن هفتم هجری،<ref>نصیر الدین طوسی، قواعد العقائد، ۱۴۱۶ق، ص۱۴۳، ۱۴۲.</ref> [[شهید ثانی]]، [[فقیه]] بزرگ شیعه در قرن دهم هجری،<ref>شهید ثانی، حقایق الإیمان، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۰، ۱۲۱.</ref> و تفتازانی، [[متکلم]] قرن هشتم هجری،<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۰۷.</ref> بر این عقیده‌اند که ایمان و [[اسلام]] واقعی یکی است، اما اسلام ظاهری متفاوت از ایمان و اعم از آن است؛ بر این اساس، کسانی که اسلام ظاهری دارند، لزوما مؤمن نیستند، اما همه مؤمنان، مسلمان نیز هستند. | ||
بنابر نظر [[علامه طباطبایی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] و [[مفسر]] معاصر، اسلام و ایمان، درجاتی دارند و رسیدن به هر مرتبه از اسلام، شرط رسیدن به مرتبه بعدی از ایمان است؛ چنانکه نخستین مرتبه اسلام، پذیرش ظاهر اوامر و نواهی الهی است، و پس از آن، اولین مرتبه ایمان است که اعتقاد قلبی و باور به مضمون [[شهادتین]] است و به انجام احکام فرعی اسلام منجر می‌شود.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۳۰۱، ۳۰۳.</ref> | بنابر نظر [[علامه طباطبایی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] و [[مفسر]] معاصر، اسلام و ایمان، درجاتی دارند و رسیدن به هر مرتبه از اسلام، شرط رسیدن به مرتبه بعدی از ایمان است؛ چنانکه نخستین مرتبه اسلام، پذیرش ظاهر اوامر و نواهی الهی است، و پس از آن، اولین مرتبه ایمان است که اعتقاد قلبی و باور به مضمون [[شهادتین]] است و به انجام احکام فرعی اسلام منجر می‌شود.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۳۰۱، ۳۰۳.</ref> | ||