رباب دختر امرؤ القیس: تفاوت میان نسخه‌ها

رباب دختر امرؤالقیس بن عدی، است. پدرش از اعراب [[شام]] و [[نصرانی]] بود و در خلافت [[عمر بن خطاب|عمر]] مسلمان شد. از مادر رباب هم با نام هند الهنود دختر ربیع بن مسعود بن مصاد بن حصن بن کعب یاد شده است.<ref>اعیان الشیعة، ج۶، ص۴۴۹.</ref>

[[سید محسن امین]] می‌گوید: در کتاب [[الاغانی]] از قول [[هشام کلبی]] نقل شده است که رباب از بهترین زنان و افضل آنان در جمال، ادب و عقل بود.<ref>اعیان الشیعة، ج۶، ص۴۴۹.</ref>

[[شیخ مفید]] در ذکر اولاد امام حسین(ع)، رباب را جزو همسران امام می‌شمارد.<ref>الارشاد، ج۲، ص۱۳۵.</ref> بنابر نقلی امرؤالقیس سه فرزند خود را از فرط علاقه و ارادت به حضرت علی(ع) به عقد ازدواج [[امیرالمؤمنین]](ع) و [[امام حسن]](ع) و [[امام حسین]](ع) درآورد.<ref>انساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۵؛ تاریخ مدینه دمشق، ج۶۹، ص۱۱۹.</ref>

امام حسین(ع) رباب را بسیار دوست می‌داشت<ref>البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۲۸.</ref> و درباره وی شعر هم می‌سرود. در شعری که به امام حسین منسوب است، امام (ع) بیان می‌دارد خانه‌ای که در آن رباب و سکینه باشد، دوست دارم.<ref>اعیان‌الشیعة، ج۶، ص۴۴۹.</ref> اشعار دیگری نیز درباره رباب به امام حسین(ع) منسوب است.<ref>برای نمونه ر.ک به تاج العروس، ج۲، ص۱۰. انساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۶.</ref>

رباب دو فرزند از امام حسین(ع) داشت، یکی [[سکینه بنت حسین|سکینه]] و دیگری [[عبدالله بن الحسین|عبداللّه]]. عبداللّه(علی اصغر)در روز [[عاشورا]] در حالی که کودکی بیش نبود، در آغوش پدرش به [[شهادت]] رسید.<ref>الارشاد، ج۲، ص۱۳۵.</ref>

بر اساس شواهدی که نقل شده است، رباب در [[کربلا]] حضور داشت و همراه اسیران به شام رفت. گفته شده که او شهادت [[علی اصغر]](ع) در آغوش پدر را نظاره‌گر بود.<ref>اعیان‌الشیعة، ج۶، ص۴۴۹.</ref> [[ابن کثیر دمشقی]] می‌گوید: او در کربلا همراه حسین(ع) بود و هنگامی که حسین کشته شد، بسیار بی‌تابی می‌کرد.<ref>البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۲۹.</ref> او پس از شهادت امام حسین(ع) چنین سروده است:

{{ب|به خدا سوگند، پس از تو با هیچ‌کس دیگری ازدواج نخواهم کرد|تا آن که میان شن و گِل، مدفون و ناپیدا شوم.<ref>دانشنامه امام حسین(ع)، ج۱، ص۲۹۲-۲۹۳.</ref>}}

{{ب|در [[کربلا]] به نیرنگ، او را بر زمین زدند|خداوند، کران تا کران کربلا را سیراب نکند!<ref>دانشنامه امام حسین(ع)، ج۱، ص۲۹۲-۲۹۳؛ تذکرة‌الخواص، ص۲۳۴.</ref>}}{{پایان شعر}}

بنا بر برخی نقل‌ها رباب یک سال نزد قبر حسین(ع) در کربلا ماند و سپس به [[مدینه]] باز گشت. اما [[شهید قاضی طباطبایی]] قائل است که رباب، عزا را در مدینه برپا کرده است نه در کربلا و می‌گوید: افزون بر این که [[امام سجاد(ع)]] مانع می‌شد، همسر امام حسین(ع) خود نیز تا یک سال در بیابان کربلا تنها نمی‌ماند و این مطلب را از شخصیت او بعید دانسته است. وی همچنین می‌گوید: هیچ‌کس به طور قطع نگفته که بانوی معظمه، «رباب»، تمام یک سال را در کنار قبر مطهر مانده است، ابن اثیر هم برای این قول، قائلی ذکر نکرده است؛ پس خبر اول که بر ماندن یک سال در کنار قبر مطهر و اقامه عزا دلالت دارد که پس از آن از دنیا رفته است؛ گرفتار ضعف می‌گردد.<ref> تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا علیه‌السلام، ص۱۹۸ - ۲۰۰.</ref>

«تا یک سال، پس از آن بر شما درود می‌فرستم و [وداع می‌کنم] کسی که یک سال کامل بگرید پس از آن معذور است.»<ref>البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۲۹.</ref>

وی همچنین در [[مدینه]]، خواستگارانی از اشراف و بزرگان [[قریش]] را ردّ کرد و حاضر نشد با کسی [[ازدواج]] کند. او می‌گفت: من پس از پیامبر(ص) پدر شوهری نمی‌خواهم.<ref>الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۸۸.</ref>

روایتی را مصقلة الطحان از [[امام صادق]](ع) نقل کرده است که شنیدم امام صادق(ع) فرمود: چون حسین(ع) کشته شد، همسر کلابیه آن حضرت برایش سوگواری به پا کرد و خود گریست و زنان و خدمتگذاران او هم گریستند تا اشک چشمانش خشک شد و تمام گشت. آن هنگام یکی از کنیزانش را دید که می‌گرید و اشک چشمش جاری است، او را طلبید و گفت: چرا در میان ما تنها اشک تو جاری است؟! او گفت: من شربت سویق می‌آشامم. او هم دستور داد سویق تهیه کنند و از آن نوشیدند. بعد اظهار داشت می‌خواهم با این عمل برای گریستن بر حسین(ع) نیرو پیدا کنم.<ref>کافی، ج۱، ص۴۶۶.</ref>

ابن اثیر می‌نویسد: رباب پس از آن واقعه یک سال بیشتر زنده نماند و در این یک سال زیر سایه ننشست و از شدت غصه و اندوه درگذشت.<ref>الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۸۸.</ref> [[سید محسن امین]] سال وفات رباب را [[سال ۶۲ هجری قمری|۶۲]] هجری (یعنی یک سال پس از عاشورا) ذکر می‌کند.<ref>اعیان‌الشیعة، ج۶، ص۴۴۹.</ref>