مسجد امام (اصفهان): تفاوت میان نسخه‌ها

در پی‌ زلزله [[۲۳ ربیع‌الثانی]] ۱۲۶۰ق‌/۱۲ می ۱۸۴۴م‌،<ref>ن‌ ن‌ و چ‌ پ‌ ملویل‌ امبرسز، تاریخ‌ زمین‌ لرزه‌های‌ ایران‌، ج۱، ص۱۸۸</ref> مناره‌های‌ ایوان‌ جنوبی‌ از بدنه‌ جدا شد و در خود ایوان‌ نیز شکاف‌های‌ عمیق‌ پدید آمد. سبب‌ این‌ ویرانی‌ها در حقیقت‌ زلزله‌ نبود، بلکه‌ علت‌ واقعی‌ آن‌ ضعف‌ زیرسازی‌ و فشار مناره‌ها و طاق‌ ایوان‌ و در نتیجه‌ نشست‌ بنا، ناشی‌ از شتاب‌ در کار ساختمان‌ مسجد بود و زلزله‌ آن‌ را آشکار ساخت‌. در ۱۲۶۱ق‌ به‌ فرمان‌ محمدشاه‌ قاجار بدون‌ آنکه‌ هیچ‌گونه‌ تعمیر اساسی‌ صورت‌ گیرد، تنها کاشی‌های‌ فرو ریخته‌ را تعویض‌، و کتیبه‌ای‌ حاکی‌ از تعمیر مسجد به‌ نام‌ او بر پیشانی‌ ایوان‌ نصب‌ کردند.<ref>نک: گدار،.(II(1)/115 </ref> در بهار ۱۳۱۰ش‌/۱۹۳۲م‌، کاشی‌های‌ نصب‌ شده‌ در ۱۲۶۱ق‌ فرو ریخت‌ و شکاف‌های‌ پوشانده‌ شده‌ با گستردگی‌ بیشتر نمودار شد و بنا در خطر فروپاشی‌ قرار گرفت‌.<ref>همانجا</ref> کار مرمت‌ ایوان‌ و مهار کردن‌ مناره‌ها با کلاف‌های‌ آهنی‌ و متصل‌ ساختن‌ آن‌ها به‌یکدیگر در ۱۳۱۶ش‌ به‌دست‌ استادحسین‌ معارفی‌، معمار ابنیه تاریخی‌ اصفهان‌، انجام‌ پذیرفت‌.<ref>محمدتقی‌ مصطفوی‌، «تلاش‌ در راه‌ خدمت‌ به‌ آثار ملی‌ و امید به‌ آینده»، ج۳، ص۴۰۸</ref> در سال‌های‌ بعد نیز مرمت‌های‌ اساسی‌ در دیگر بخش‌های‌ مسجد از جمله‌ در ایوان‌های‌ شرقی‌ و غربی‌، سر در و جلوخان‌ و هشتی‌ ورودی‌، مدرسه‌ها و... صورت‌ گرفت‌.<ref>کریم‌ نیکزاد امیرحسینی‌، ابنیه تاریخی‌ اصفهان‌، صص ۱۰۸-۱۱۱</ref><ref> پرویز ورجاوند، «چگونه‌ مسجد شاه‌ از انهدام‌ نجات‌ یافت»، صص ۶-۹</ref><ref>لطف‌الله‌ هنرفر، گنجینه آثار تاریخی‌ اصفهان‌</ref>