۱۷٬۸۲۷
ویرایش
مسجد امام (اصفهان): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←ویژگی‌های ساختمانی: لینک
imported>Hasaninasab جز (added Category:مقالههای بدون اولویت using HotCat) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←ویژگی‌های ساختمانی: لینک) |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
مسجد امام اصفهان با تکیه بر تجربیات گذشتگان در طرح بنا و تزیینات، به‌نهایت اوج تحول معماری مساجد در [[ایران]] نایل می‌آید. با آنکه برنگاره (= پلان) آن براساس مساجد ۴ ایوانی رایج در ایران، و اسلوب بنایی و شکلهای معماری آن اساساً دنباله‌رو نمونه‌های گذشته (از جمله [[مسجد جامع اصفهان]]) است، نمونه بارزی از تدابیر معماران در ترکیبهای نوین‌ِ برگرفته از سنتهای کهن معماری ایران به شمار می‌آید. از جمله ابداعات این بنا، الحاق دو مدرسه ناصری و سلیمانیه در جبهه‌های جنوب شرقی و جنوب غربی به صحن مسجد است که هر یک به شکل مستطیلی با طاقگان به دور صحنها و ایوانهای کوچک‌تر به موازات شبستان مسجد قرار دارند.<ref>لطف‌الله هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، ج۱، ص۴۵۴-۴۵۷</ref> افزون بر آن، با وجود عظمت و گستردگی سطح و ارتفاع بنا و پیچیدگی برنگاره مسجد، تناسب اجزاء ساختمان دقیقاً رعایت، و قرینه‌سازی در حد اعلا حفظ شده است. | مسجد امام اصفهان با تکیه بر تجربیات گذشتگان در طرح بنا و تزیینات، به‌نهایت اوج تحول معماری مساجد در [[ایران]] نایل می‌آید. با آنکه برنگاره (= پلان) آن براساس مساجد ۴ ایوانی رایج در ایران، و اسلوب بنایی و شکلهای معماری آن اساساً دنباله‌رو نمونه‌های گذشته (از جمله [[مسجد جامع اصفهان]]) است، نمونه بارزی از تدابیر معماران در ترکیبهای نوین‌ِ برگرفته از سنتهای کهن معماری ایران به شمار می‌آید. از جمله ابداعات این بنا، الحاق دو مدرسه ناصری و سلیمانیه در جبهه‌های جنوب شرقی و جنوب غربی به صحن مسجد است که هر یک به شکل مستطیلی با طاقگان به دور صحنها و ایوانهای کوچک‌تر به موازات شبستان مسجد قرار دارند.<ref>لطف‌الله هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، ج۱، ص۴۵۴-۴۵۷</ref> افزون بر آن، با وجود عظمت و گستردگی سطح و ارتفاع بنا و پیچیدگی برنگاره مسجد، تناسب اجزاء ساختمان دقیقاً رعایت، و قرینه‌سازی در حد اعلا حفظ شده است. | ||
از دیگر تدابیر معماران و طراحان بنای مسجد، رابطه آن با میدان است. ناهماهنگی محورهای میدان با دو مسجد واقع در دو ضلع آن (امام و شیخ لطف‌الله) چند تن از محققان را به تعمق واداشته است. ظاهراً برنامه‌ریزی و نخستین مرحله اجرای طرح میدان در ۹۹۹ یا ۱۰۰۰ق، یعنی حدود ۲۰ سال پیش از شروع ساختمان مسجد امام بوده است.<ref>محمود افوشته‌ای نطنزی، نقاوة الاثار فی ذکر الاخیار، ج۱، ص۳۷۶-۳۷۷</ref><ref>محمد منجم یزدی، تاریخ عباسی، ج۱، ص۱۱۳</ref> ظاهرا میدان در این مرحله صرفاً برای «چوگان بازی و اسب تازی» مسطح شده بوده و از این‌رو، نیازی به برابری محور آن با قبله نداشت.<ref>همان</ref> مرحله دوم احداث میدان مربوط به سالهای ۱۰۱۱ و ۱۰۱۲ق/۱۶۰۲ و ۱۶۰۳م است که شامل بنای [[سر در قیصریه]] (بازارخان) و بازارهای اطراف میدان و [[مسجد | از دیگر تدابیر معماران و طراحان بنای مسجد، رابطه آن با میدان است. ناهماهنگی محورهای میدان با دو مسجد واقع در دو ضلع آن (امام و شیخ لطف‌الله) چند تن از محققان را به تعمق واداشته است. ظاهراً برنامه‌ریزی و نخستین مرحله اجرای طرح میدان در ۹۹۹ یا ۱۰۰۰ق، یعنی حدود ۲۰ سال پیش از شروع ساختمان مسجد امام بوده است.<ref>محمود افوشته‌ای نطنزی، نقاوة الاثار فی ذکر الاخیار، ج۱، ص۳۷۶-۳۷۷</ref><ref>محمد منجم یزدی، تاریخ عباسی، ج۱، ص۱۱۳</ref> ظاهرا میدان در این مرحله صرفاً برای «چوگان بازی و اسب تازی» مسطح شده بوده و از این‌رو، نیازی به برابری محور آن با قبله نداشت.<ref>همان</ref> مرحله دوم احداث میدان مربوط به سالهای ۱۰۱۱ و ۱۰۱۲ق/۱۶۰۲ و ۱۶۰۳م است که شامل بنای [[سر در قیصریه]] (بازارخان) و بازارهای اطراف میدان و [[مسجد شیخ لطف الله]] و عمارت دو طبقه‌ای در جهت غربی میدان بود که بعداً به ساختمان ۵ طبقه [[عالی قاپو]] تغییر یافت.<ref>محمد منجم یزدی، نمای مسجد امام اصفهان، ۲۳۶-۲۳۷</ref> | ||
بر این اساس تصمیم به بنای دو مسجد در این میدان مدتی پس از طرح و نخستین اجرای آن گرفته شده است و در نتیجه، محورهای داخلی مساجد با محور میدان برابری نمی‌کند. | بر این اساس تصمیم به بنای دو مسجد در این میدان مدتی پس از طرح و نخستین اجرای آن گرفته شده است و در نتیجه، محورهای داخلی مساجد با محور میدان برابری نمی‌کند. | ||