confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
جز (←پیوند به بیرون) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اِسْتَراباد''' یا '''اَسْتَراباد'''، نام کهن شهرستان کنونی [[گرگان]] در سدههای نخستین اسلامی و مرکز ایالتی به همین نام در دوره [[صفویه]]، [[قاجار]] و اندکی پس از آن است. | '''اِسْتَراباد''' یا '''اَسْتَراباد'''، نام کهن شهرستان کنونی [[گرگان]] در سدههای نخستین اسلامی و مرکز ایالتی به همین نام در دوره [[صفویه]]، [[قاجار]] و اندکی پس از آن است. | ||
[[پرونده:نقشه گرگان.jpg|بندانگشتی|نقشه استان گلستان به مرکزیت گرگان]] | |||
==نام گذاری== | ==نام گذاری== | ||
نام شهر در منابع به صورتهای استاراباد<ref>خوارزمی، ۲۷؛ ابن حوقل،ج ۲ص۳۸۴؛ بیهقی، ۲/۶۷۶؛ سمعانی، ۱/۱۹۹؛ ابوالفدا، ۴۳۹،</ref> ستار آباد،<ref>بیهقی، ۱/۱۸۵؛ رشیدالدین، ۱/۵۰۸</ref> استراباد بدون حرکتگذاری<ref>بیرونی، ۲/۵۷۰؛ ابن اسفندیار، قسم اول، ۷۴</ref> و اَستَراباد<ref>یاقوت بلدان، ۱/۲۴۲؛ شیروانی، ۷۳</ref> آمده است. | نام شهر در منابع به صورتهای استاراباد<ref>خوارزمی، ۲۷؛ ابن حوقل،ج ۲ص۳۸۴؛ بیهقی، ۲/۶۷۶؛ سمعانی، ۱/۱۹۹؛ ابوالفدا، ۴۳۹،</ref> ستار آباد،<ref>بیهقی، ۱/۱۸۵؛ رشیدالدین، ۱/۵۰۸</ref> استراباد بدون حرکتگذاری<ref>بیرونی، ۲/۵۷۰؛ ابن اسفندیار، قسم اول، ۷۴</ref> و اَستَراباد<ref>یاقوت بلدان، ۱/۲۴۲؛ شیروانی، ۷۳</ref> آمده است. | ||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==موقعیت جغرافیایی== | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
شهر کهن استراباد در شمال سلسله جبال [[البرز]] و در جنوب شرقی [[دریای خزر]] و بر ساحل یکی از شعبههای رودخانه قرهسو بنا شده بود. در نخستین سده اسلامی و هنگامی که جرجان ناحیه و شهری بزرگ و شکوهمند بود، ظاهراًاستراباد [[قصبه]]ای کوچک محسوب میگردید.<ref>نک: حدود العالم، ۱۴۴؛ اصطخری، ۲۰۶، ۲۱۲؛ مقدسی، ۳۵۴؛ بیرونی، همانجا</ref> بر پایه اطلاعات موجود، حد غربی استراباد در سده ۴ق شهر کهن [[تمیشه]] در یک منزلی [[طبرستان]] (نزدیک کردکوی کنونی) بوده است.<ref>ابن حوقل، همانجا؛ اصطخری، ۲۱۶-۲۱۷؛ مقدسی، ۳۷۲؛ مرعشی، ۲۴۱، ۲۴۴</ref> استراباد به تدریج از دوره صفویه اهمیت یافت و به صورت ایالت درآمد و [[دامغان]]، [[بسطام]] و جز آن نیز گاه از توابع آنجا شمرده میشد.<ref> نک: اسکندربیک، ۲۹۰، ۸۳۵</ref> | شهر کهن استراباد در شمال سلسله جبال [[البرز]] و در جنوب شرقی [[دریای خزر]] و بر ساحل یکی از شعبههای رودخانه قرهسو بنا شده بود. در نخستین سده اسلامی و هنگامی که جرجان ناحیه و شهری بزرگ و شکوهمند بود، ظاهراًاستراباد [[قصبه]]ای کوچک محسوب میگردید.<ref>نک: حدود العالم، ۱۴۴؛ اصطخری، ۲۰۶، ۲۱۲؛ مقدسی، ۳۵۴؛ بیرونی، همانجا</ref> بر پایه اطلاعات موجود، حد غربی استراباد در سده ۴ق شهر کهن [[تمیشه]] در یک منزلی [[طبرستان]] (نزدیک کردکوی کنونی) بوده است.<ref>ابن حوقل، همانجا؛ اصطخری، ۲۱۶-۲۱۷؛ مقدسی، ۳۷۲؛ مرعشی، ۲۴۱، ۲۴۴</ref> استراباد به تدریج از دوره صفویه اهمیت یافت و به صورت ایالت درآمد و [[دامغان]]، [[بسطام]] و جز آن نیز گاه از توابع آنجا شمرده میشد.<ref> نک: اسکندربیک، ۲۹۰، ۸۳۵</ref> | ||