پرش به محتوا

مفاتیح الجنان (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۳۳: خط ۳۳:
دو کتاب [[مفاتیح نوین]] و [[منهاج الحیاة]] با هدف مستندسازی و کتاب [[مفاتیح الحیاة]] با انگیزه تکمیل مفاتیح الجنان منتشر شده است. خلاصه‌های متعددی از مفاتیح با نام‌های گوناگون منتشر شده است.
دو کتاب [[مفاتیح نوین]] و [[منهاج الحیاة]] با هدف مستندسازی و کتاب [[مفاتیح الحیاة]] با انگیزه تکمیل مفاتیح الجنان منتشر شده است. خلاصه‌های متعددی از مفاتیح با نام‌های گوناگون منتشر شده است.


== درباره مؤلف ==
== اهمیت و معرفی مفاتیح ==
مفاتیح الجنان نوشته که شیخ عباس قمی [[محدث]] شیعه قرن ۱۴ قمری آن را تدوین کرده است، یکی از مشهور‌ترین و رایج‌ترین کتاب‌های دعا و زیارت در بین شیعیان در قرن ۱۴ و ۱۵ قمری است. شیعیان به ویژه در ایران در مناسبت‌های مختلف برای انجام مناسک مذهبی از این کتاب استفاده می‌کنند. به گفته وزیر ارشاد دولت جمهور اسلامی در طول ۴۴ سال نزدیک به ۲۸ میلیون نسخه از این کتاب در ایران منتشر شده است.<ref>[https://www.farhang.gov.ir/fa/news/692468/ چاپ نزدیک به ۲۸ میلیون جلد مفاتیح الجنان] پایگاه وزارت ارشاد.</ref>
 
=== درباره مؤلف ===
{{اصلی|شیخ عباس قمی}}
{{اصلی|شیخ عباس قمی}}
عباس بن محمد رضا قمی ([[سال ۱۲۹۴ هجری قمری|۱۲۹۴]]-[[سال ۱۳۵۹ هجری قمری|۱۳۵۹]]ق) مشهور به شیخ عباس قمی و محدث قمی از علمای [[شیعه]] در زمینه [[حدیث]]، تاریخ و [[خطابه]] است. وی صاحب تألیفات بسیاری در حوزه‌های مختلف است که معروف‌ترین آنها مفاتیح الجنان، [[سفینة البحار]] و [[منتهی الآمال]] است. محدث قمی در سال ۱۳۵۹ق در [[نجف]] درگذشت و در [[حرم امام علی(ع)]] دفن گردید.<ref>طالعی، سال‌شمار حیات و آثار محدث قمی، ۱۳۸۹ش، ص۱۳- ۴۸.</ref> پسر محدث قمی نقل کرده است که پدرش تمام کتاب را با وضو نگاشته است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۲۸.</ref>
گردآورنده مفاتیح الجنان عباس بن محمد رضا قمی([[سال ۱۲۹۴ هجری قمری|۱۲۹۴]]-[[سال ۱۳۵۹ هجری قمری|۱۳۵۹]]ق) مشهور به شیخ عباس قمی و محدث قمی از عالمان [[شیعه]] در زمینه [[حدیث]]، تاریخ و [[خطابه]] است. وی کتاب‌های زیادی نوشته است که پس از مفاتیح الجنان معروف‌ترین آنها [[سفینة البحار]] و [[منتهی الآمال]] است. محدث قمی در [[حرم امام علی(ع)]] در [[نجف]] مدفون است.<ref>طالعی، سال‌شمار حیات و آثار محدث قمی، ۱۳۸۹ش، ص۱۳- ۴۸.</ref> پسر محدث قمی نقل کرده است که پدرش تمام کتاب را با وضو نگاشته است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۲۸.</ref> شیخ عباس قمی مفاتیح را به‌انگیزه اصلاح کتاب [[مفتاح الجنان (کتاب)|مِفتاح الجنان]] {{یادداشت| [[مفتاح الجنان]] طبق نقل سید یحیی امام جمعه مشهد مقدس، مؤلف آن شیخ اسد الله تهرانی حائری (متوفی به سال ۱۳۳۳ در مشهد رضوی) است، وی از شاگردان «شیخ مرتضی انصاری» بود و عمری طولانی (۱۲۰ سال) داشته است. در کتاب فوائد رضویه آمده است که بروجردی و اهل منبر بوده، به صدق مشهور می‌باشد.(آقا بزرگ، تهرانی، الذریعة، ج۲۱، ص۳۲۴.)در کتاب «فوائد رضویه»شیخ عباس قمی در ذیل نام «اسد الله بن عبدالله البروجردی»، اشاره‌ای به «مفتاح الجنان» نشده است.}} نوشته است که در آن زمان رایج و دعاهای بدون سندی در آن بوده است و کسانی از او خواسته بودند که دعاهای سنددار کتاب مفتاح الجنان را جدا نموده به همراه سایر دعاهای معتبر بنویسد.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۱۲.</ref>
 
==انگیزه نگارش==
شیخ عباس قمی خود می‌گوید مفاتیح را به انگیزه اصلاح کتاب [[مفتاح الجنان (کتاب)|مِفتاح الجنان]] {{یادداشت| [[مفتاح الجنان]] طبق نقل سید یحیی امام جمعه مشهد مقدس، مؤلف آن شیخ اسد الله تهرانی حائری (متوفی به سال ۱۳۳۳ در مشهد رضوی) است، وی از شاگردان «شیخ مرتضی انصاری» بود و عمری طولانی (۱۲۰ سال) داشته است. در کتاب فوائد رضویه آمده است که بروجردی و اهل منبر بوده، به صدق مشهور می‌باشد.(آقا بزرگ، تهرانی، الذریعة، ج۲۱، ص۳۲۴.)در کتاب «فوائد رضویه»شیخ عباس قمی در ذیل نام «اسد الله بن عبدالله البروجردی»، اشاره‌ای به «مفتاح الجنان» نشده است.}} نوشته است که در آن زمان رایج و دعاهای بدون سندی در آن بوده است: «برادران دینی از من خواسته‌اند که دعاهای سنددار کتاب مفتاح الجنان را جدا نموده به همراه سایر دعاهای معتبر بنویسم».<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۱۲.</ref>


با این همه شیخ عباس قمی دعاها را به همراه [[اسناد|سند]] نیاورده است، بلکه فقط بیان کرده دعا را از کدام منبع نقل می‌کند.<ref>سلطانی، اشاره به پاره‌ای از منابع مفاتیح الجنان، ۱۳۸۹ش، ص۴۵۰.</ref> همچنین برخی از دعاهای نقل‌شده در کتاب مفاتیح از [[معصومان]] نرسیده است و نوشته برخی از علماست، مانند [[دعای عدیله]].<ref>سلطانی، اشاره به پاره‌ای از منابع مفاتیح الجنان، ۱۳۸۹ش، ص۴۵۱.</ref>
با این همه شیخ عباس قمی دعاها را به همراه [[اسناد|سند]] نیاورده است، بلکه فقط بیان کرده دعا را از کدام منبع نقل می‌کند.<ref>سلطانی، اشاره به پاره‌ای از منابع مفاتیح الجنان، ۱۳۸۹ش، ص۴۵۰.</ref> همچنین برخی از دعاهای نقل‌شده در کتاب مفاتیح از [[معصومان]] نرسیده است و نوشته برخی از علماست، مانند [[دعای عدیله]].<ref>سلطانی، اشاره به پاره‌ای از منابع مفاتیح الجنان، ۱۳۸۹ش، ص۴۵۱.</ref>
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:


=== ترجمه‌ها ===
=== ترجمه‌ها ===
توضیحاتی که شیخ عباس قمی ابتدای هر دعا یا زیارت یا اعمال آورده، به زبان فارسی است. اما متن دعاها و زیارت‌ها که به عربی است توسط برخی از مترجمان به فارسی ترجمه شده‌اند. معروف‌ترین و رایج‌ترین ترجمه فارسی مفاتیح، ترجمه [[مهدی الهی قمشه‌ای]] است. ترجمه‌های دیگری نیز توسط [[سید هاشم رسولی محلاتی]]<ref>قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ترجمه کامل فارسی متن و حاشیه سید هاشم رسولی محلاتی، ‭ش۱۳۷۵‬.</ref> و [[حسین استادولی]]<ref>قنبری، «معرفی ترجمه نهج البلاغه»</ref>[[محمدباقر کمره‌ای]] و دیگران منتشر شده است.
توضیحاتی که شیخ عباس قمی ابتدای هر دعا یا زیارت یا اعمال آورده، به زبان فارسی است. اما متن دعاها و زیارت‌ها که به عربی است توسط برخی از مترجمان به فارسی ترجمه شده‌اند. معروف‌ترین و رایج‌ترین ترجمه فارسی مفاتیح، ترجمه [[مهدی الهی قمشه‌ای]] است. ترجمه‌های دیگری نیز توسط [[سید هاشم رسولی محلاتی]]<ref>قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ترجمه کامل فارسی متن و حاشیه سید هاشم رسولی محلاتی، ‭ش۱۳۷۵‬.</ref> و [[حسین استادولی]]<ref>قنبری، «معرفی ترجمه نهج البلاغه»</ref>[[محمدباقر کمره‌ای]] و دیگران منتشر شده است. در ۹ خرداد ۱۴۰۲ (۱۰ ذی‌القعده ۱۴۴۴ق) در همایشی که به‌ مناسبت یکصدمین سال نگارش مفاتیح برگزار شد<ref>[https://sahebkhabar.ir/news/60475380/ برگزاری همایش یکصدمین سال نگارش مفاتیح الجنان] پایگاه صاحب‌خبران.</ref> نیز از نسخه چاپی جدیدی رونمایی شد که بر اساس نسخه‌ای به خط مرحوم استاد [[طاهر خوشنویس]] که به صورت دست‌نویس توسط مرحوم حاج شیخ عباس قمی تصحیح شده است. و اختلاف نسخه‌های آن با توضیحات کامل در پاورقی درج شده است. دعاها فراز بندی شده و برای هر فراز، شماره‌ای در نظر گرفته شده است. از علائم نگارشی مثل نقطه، ویرگول، نقطه ویرگول و... در میان عبارات استفاده شده است.<ref>[https://moshaf.org/fa/news/269/ ویژگی‌های مفاتیج رونمایی‌شده در همایش یکصدمین سال.] پایگاه مصحف.</ref>
 
مفاتیح به زبان‌های دیگر از جمله انگلیسی (دست کم چهار ترجمه)، فرانسوی، ترکی، اردو و اسپانیایی نیز ترجمه شده است.<ref>سلیمانی، یک ذکر به صد زبان شنفتن، ۱۳۸۹ش، ص۳۲.</ref>


[[پرونده:منهاج الحیات.jpg|180px|بندانگشتی|کتاب منهاج الحیاة نوشته [[محمدهادی یوسفی غروی]]]]
مفاتیح به زبان‌های دیگر از جمله انگلیسی (دست کم چهار ترجمه)، فرانسوی، ترکی، اردو و اسپانیایی نیز ترجمه شده است.<ref>سلیمانی، یک ذکر به صد زبان شنفتن، ۱۳۸۹ش، ص۳۲.</ref>[[پرونده:منهاج الحیات.jpg|180px|بندانگشتی|کتاب منهاج الحیاة نوشته [[محمدهادی یوسفی غروی]]]]


==نقد ==
==نقد ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۱۲

ویرایش