اعجاز قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
اصلاح جزئی
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (اصلاح پانویس‌ها و منابع، اصلاح درجه‌بندی: شیوه‌نامه ارجاع) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح جزئی) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
تاثیر ناشناخته قرآن کریم بر شنوندگان، از دیگر وجوه اعجاز قرآن است که از نخستین مطرح‌کنندگان آن [[ابوسلیمان خطّابی]] (درگذشته ۳۸۸ق) است. وی در رساله خود در باب اعجاز قرآن پس از نقد و بررسی آراء گوناگون ارائه شده در این زمینه، در پایان به عنوان فصل الخطاب به طرح نظریه‌ای می‌پردازد که به تعبیر خود، پیش‌تر به آن کمتر توجه شده بوده، و آن کارکردِ قرآن بر قلوب و تأثیر آن بر نفوس مردمان است. وی در توضیح می‌افزاید که به هنگام شنیدن قرآن گاه چنان لذت و حلاوت، و‌گاه چنان ترس و مهابتی بر انسان چیره می‌شود که از کلامی دیگر معهود نیست. از نظر خطابی این تأثیر برای هر آشنا به زبان عرب مصداق می‌یابد و تغییر حالت [[عتبة بن ربیعه]] از سران مشرکین در اثر شنیدن آیاتی از [[سوره سجده|سوره حم سجده]]، نمونه‌ای از تأثیر شگفت آن بر معاندان دانسته شده است.<ref>خطابی، «بیان إعجاز القرآن»، ص۷۰-۷۱.</ref> | تاثیر ناشناخته قرآن کریم بر شنوندگان، از دیگر وجوه اعجاز قرآن است که از نخستین مطرح‌کنندگان آن [[ابوسلیمان خطّابی]] (درگذشته ۳۸۸ق) است. وی در رساله خود در باب اعجاز قرآن پس از نقد و بررسی آراء گوناگون ارائه شده در این زمینه، در پایان به عنوان فصل الخطاب به طرح نظریه‌ای می‌پردازد که به تعبیر خود، پیش‌تر به آن کمتر توجه شده بوده، و آن کارکردِ قرآن بر قلوب و تأثیر آن بر نفوس مردمان است. وی در توضیح می‌افزاید که به هنگام شنیدن قرآن گاه چنان لذت و حلاوت، و‌گاه چنان ترس و مهابتی بر انسان چیره می‌شود که از کلامی دیگر معهود نیست. از نظر خطابی این تأثیر برای هر آشنا به زبان عرب مصداق می‌یابد و تغییر حالت [[عتبة بن ربیعه]] از سران مشرکین در اثر شنیدن آیاتی از [[سوره سجده|سوره حم سجده]]، نمونه‌ای از تأثیر شگفت آن بر معاندان دانسته شده است.<ref>خطابی، «بیان إعجاز القرآن»، ص۷۰-۷۱.</ref> | ||
نظریه خطابی در طی قرون متمادی پس از او کمتر با استقبال عالمان مواجه شده است؛ از جمله این موارد باید به دیدگاه باقلانی و نیز[[ابن عطیه‌اندلسی|ابن عطیة]]، مفسر اندلسی (درگذشته ۵۴۲ق) اشاره کرد که می‌تواند تلفیقی از نظریه خطابی با نظریه نظم تلقی گردد.<ref>باقلاني، إعجاز القرآن، ۱۳۷۴ق، ص۴۱۹؛ ابن عطیة، المحرر الوجيز، ۱۳۹۴ق، ج۱، ۷۱-۷۲.</ref> شکل نوین این نظریه را می‌توان با تعابیری چون «جذبه روحی» از صاحب‌نظرانی چون [[هبة الدین شهرستانی]]، [[محمدحسین کاشف الغطاء]]، [[محمد رشید رضا]]، و مصطفی صادق رافعی سراغ گرفت.<ref>معرفت، التمهيد في علوم القرآن، مؤسسة النشر | نظریه خطابی در طی قرون متمادی پس از او کمتر با استقبال عالمان مواجه شده است؛ از جمله این موارد باید به دیدگاه باقلانی و نیز[[ابن عطیه‌اندلسی|ابن عطیة]]، مفسر اندلسی (درگذشته ۵۴۲ق) اشاره کرد که می‌تواند تلفیقی از نظریه خطابی با نظریه نظم تلقی گردد.<ref>باقلاني، إعجاز القرآن، ۱۳۷۴ق، ص۴۱۹؛ ابن عطیة، المحرر الوجيز، ۱۳۹۴ق، ج۱، ۷۱-۷۲.</ref> شکل نوین این نظریه را می‌توان با تعابیری چون «جذبه روحی» از صاحب‌نظرانی چون [[هبة الدین شهرستانی]]، [[محمدحسین کاشف الغطاء]]، [[محمد رشید رضا]]، و مصطفی صادق رافعی سراغ گرفت.<ref>معرفت، التمهيد في علوم القرآن، مؤسسة النشر الإسلامي، ج۴، ص۱۰۳.</ref> | ||
== کتاب‌شناسی اعجاز القرآن == | == کتاب‌شناسی اعجاز القرآن == | ||