انتظار فرج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (←اعمال زمان انتطار) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{گسترش}} | {{گسترش}} | ||
{{اعتقادات شیعه}} | {{اعتقادات شیعه}} | ||
'''انتظار فَرَج''' | '''انتظار فَرَج''' منتظر و چشم‌به‌راه بودن برای ظهور [[امام دوازدهم(عج)]] است، که به نحوی خارق العاده‌ای روی می‌دهد و دنیا را از [[عدل]] و داد پر می‌کند. بنابر آموزه‌های شیعی، انتظار فرج، مستلزم نوعی آمادگی معنوی و اخلاقی است. | ||
== | ==مفهوم‌شناسی و جایگاه== | ||
«فَرَج» | «انتظار» به‌معنی منتظر و چشم‌به‌راه بودن<ref>عمید، فرهنگ عمید، ذیل واژه انتظار.</ref> و «فَرَج» به‌معنی گشایش و رهایی دانسته شده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص ۳۴۱. </ref> مراد از گشایش در باب [[مهدویت]] را گشایشی می‌دانند که با ظهور [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|حضرت مهدی(ع)]] (امام دوازدهم شیعیان)، برای مردم جهان روی خواهد داد.<ref>مسائلی، سازه مفهومی انتظار در اندیشه مهدویت، ۱۳۹۸ش، ص۲۴</ref> | ||
==اعتقاد شیعه== | ==اعتقاد شیعه== | ||
شیعیان بر اساس روایات [[ائمه معصومین|معصومین]] معتقدند، دوازدهمین و آخرین جانشین پیامبر از نسل [[امام حسین|حسین بن علی(ع)]] است. او روزی ظهور خواهد کرد و جهان را از عدل و داد پر خواهد نمود. پیامبر اکرم(ص) فرمود: اگر از دنیا جز یک روز نماند، خداوند آن روز را آن‌قدر طولانی می‌کند تا فرزندم مهدی - که اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است - ظهور کند و عدالت را بگستراند بعد از آن که زمین را ظلم و جور فرا گیرد.<ref> | شیعیان بر اساس روایات [[ائمه معصومین|معصومین]] معتقدند، دوازدهمین و آخرین جانشین پیامبر از نسل [[امام حسین|حسین بن علی(ع)]] است. او روزی ظهور خواهد کرد و جهان را از عدل و داد پر خواهد نمود. پیامبر اکرم(ص) فرمود: اگر از دنیا جز یک روز نماند، خداوند آن روز را آن‌قدر طولانی می‌کند تا فرزندم مهدی - که اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است - ظهور کند و عدالت را بگستراند بعد از آن که زمین را ظلم و جور فرا گیرد.<ref>اربلی، كشف الغمة في معرفة الأئمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۴۳</ref> | ||
«انتظار فرج» را نتیجهٔ یک اصل كلى اسلامى و قرآنى دانسته‌اند و آن اصل، «حرمت يأس از رَوح اللَّه»<ref>استناد به آیه ۸۷سوره یوسف:وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ</ref> است.<ref>مطهری | «انتظار فرج» را نتیجهٔ یک اصل كلى اسلامى و قرآنى دانسته‌اند و آن اصل، «حرمت يأس از رَوح اللَّه»<ref>استناد به آیه ۸۷سوره یوسف:وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ</ref> است.<ref>مطهری ،قیام و انقلاب مهدی(عج)، مجموعهآثاراستادشهيدمطهرى، بی‌تا، ج۲۷ ، ص۴۰۶و۴۲۷</ref> | ||
هر فردی نمی‌تواند خود را منتظر فرج امام غایب بداند؛ زیرا کسی که منتظر مُصلِح است باید خود صالح و شایسته باشد و کسی می‌تواند در صدد اصلاح خود بر آید که امام زمان(ع) خود را بشناسد و گر نه همانند کسی است که در زمان [[جاهلیت]] زندگی می‌کند و بدیهی است که همانند مردم [[جاهلیت]] هم خواهد مرد.<ref>علامه مجلسى، بحار الأنوار، ج۵۲، ص۱۴۰.</ref> | هر فردی نمی‌تواند خود را منتظر فرج امام غایب بداند؛ زیرا کسی که منتظر مُصلِح است باید خود صالح و شایسته باشد و کسی می‌تواند در صدد اصلاح خود بر آید که امام زمان(ع) خود را بشناسد و گر نه همانند کسی است که در زمان [[جاهلیت]] زندگی می‌کند و بدیهی است که همانند مردم [[جاهلیت]] هم خواهد مرد.<ref>علامه مجلسى، بحار الأنوار، ج۵۲، ص۱۴۰.</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
انتظارِ [[مهدی|مهدی(ع)]] اختصاص به [[شیعه]] ندارد و [[روایات]] [[تواتر|متواتر]] بسیاری درباره مهدی(عج) از طرق [[اهل سنّت]] با سندهای صحیح در دست است. | انتظارِ [[مهدی|مهدی(ع)]] اختصاص به [[شیعه]] ندارد و [[روایات]] [[تواتر|متواتر]] بسیاری درباره مهدی(عج) از طرق [[اهل سنّت]] با سندهای صحیح در دست است. | ||
مرکز '''رابطة العالم الاسلامى''' که در مکه مکرمه مستقر | مرکز '''رابطة العالم الاسلامى''' که در مکه مکرمه مستقر است، در رساله‌ای که در جواب یک فرد کنیایی منتشر کرده است، ضمن تصريح به اين كه "[[ابن تیمیه حرانی|ابن تيميه]]" موسس مذهب [[وهابیت| وهابیان]] نيز احاديث مربوط به ظهور مهدى(ع) را پذيرفته، چنین می نویسد: «او '''آخرين خلفاى راشدين دوازدهگانه''' است كه پيامبر(ص) خبر از آنها در كتب '''صحاح''' داده است. احاديث مربوط به مهدى را بسيارى از صحابه از جمله عثمان ابن عفان، على ابن ابى طالب، طلحة ابن عبيد اله، عبد الرحمن ابن عوف، قرة ابن اساس مزنى، عبد اللَّه ابن حارث، ابو هريره، حذيفة ابن يمان، جابر ابن عبد اللَّه، نقل كردهاند. هم چنین در بسيارى از كتب معروف اسلامى و متون اصلى حديث اعم از '''سنن''' و '''معاجم''' و '''مسانيد''' از جمله سنن ابو داود، سنن ترمذى، ابن ماجه، ابن عمرو الدانى، مسند احمد و ابن يعلى، بزاز، صحيح حاكم، معاجم طبرانى (كبير و متوسط)، رويانى و دارقطنى و... آمده است».<ref>جمعی از نویسندگان، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷ ، ص۳۷۷ (نقل با تلخیص)</ref> | ||
در کتب روایی اهل سنت تعدادی روایات از [[پیامبر اکرم]](ص) نقل شده است که وعده به آمدن مردی از [[اهل بیت]] و از فرزندان [[حضرت زهرا]](س) می‌دادند که جهان را از عدل و داد پر خواهد کرد.<ref>ابی داود، سنن ابی | در کتب روایی اهل سنت تعدادی روایات از [[پیامبر اکرم]](ص) نقل شده است که وعده به آمدن مردی از [[اهل بیت]] و از فرزندان [[حضرت زهرا]](س) می‌دادند که جهان را از عدل و داد پر خواهد کرد.<ref>ابی داود، سنن ابی داود، (کتاب المهدی) ج۴ ، ص۱۰ ، ح ۴۲۸۴</ref> ابن ماجه نیز به نقل از پیامبر آورده است که مهدی از ماست و خداوند در یک شب امرش را مُهیّا خواهد کرد.<ref>ابن ماجه، سنن ابن ماجه، دار إحياء الكتب العربية، ج۲، ص۱۳۶۷ - کتاب الفتن، باب خروج المهدی (۳۴)، ح ۴۰۸۵</ref> | ||
سیوطی نیز در ''الدر المنثور'' نقل کرده است رسول خدا (ص) فرمود: از خدا فضل او را بطلبيد كه خداى تعالى دوست مىدارد بندگانش از فضلش طلب كنند، و يكى از بهترين عبادت‌ها انتظار فرج است. <ref> | سیوطی نیز در ''الدر المنثور'' نقل کرده است رسول خدا (ص) فرمود: از خدا فضل او را بطلبيد كه خداى تعالى دوست مىدارد بندگانش از فضلش طلب كنند، و يكى از بهترين عبادت‌ها انتظار فرج است. <ref>طباطبائی، تفسير الميزان ۱۳۷۴ش، ج،۴ ص۵۵۱</ref> | ||
عبدالرحمن ابن خلدون از دانشمندان قرن نهم هجری با این که در روایات غیبت و ظهور تشکیک کرده و تردید | عبدالرحمن ابن خلدون از دانشمندان قرن نهم هجری با این که در روایات غیبت و ظهور تشکیک کرده و تردید دارد، لیکن در ابتدای سخنان خود در این بخش می‌گوید: | ||
«بدان که مشهور اهل اسلام در طول اعصار بر این عقیده‌اند که به ناچار در [[آخرالزمان]] مردی از [[اهل بیت]] ظهور خواهد کرد که دین را تأیید کند و عدالت را ظاهر سازد و مسلمانان از وی پیروی کنند. او بر ممالک اسلامی استیلا خواهد یافت و نامش مهدی است. خروج [[دجال]] وحوادث دیگر پس از آن واین که '''عیسی(ع)''' در پی او خواهد آمد و '''دجّال''' را خواهد کشت یا با او خواهد آمد ودر کشتن دجّال یاور وی خواهد بود و در نمازش به مهدی علیه‌السلام اقتدا خواهد کرد ... در اين باره به احاديثى استدلال می‌كنند كه ائمه محدثان آنها را تخريج كردهاند.»<ref>ابن خلدون، ديوان المبتدأ و الخبر، ج۱، ص۳۸۷</ref> | «بدان که مشهور اهل اسلام در طول اعصار بر این عقیده‌اند که به ناچار در [[آخرالزمان]] مردی از [[اهل بیت]] ظهور خواهد کرد که دین را تأیید کند و عدالت را ظاهر سازد و مسلمانان از وی پیروی کنند. او بر ممالک اسلامی استیلا خواهد یافت و نامش مهدی است. خروج [[دجال]] وحوادث دیگر پس از آن واین که '''عیسی(ع)''' در پی او خواهد آمد و '''دجّال''' را خواهد کشت یا با او خواهد آمد ودر کشتن دجّال یاور وی خواهد بود و در نمازش به مهدی علیه‌السلام اقتدا خواهد کرد ... در اين باره به احاديثى استدلال می‌كنند كه ائمه محدثان آنها را تخريج كردهاند.»<ref>ابن خلدون، ديوان المبتدأ و الخبر، ج۱، ص۳۸۷</ref> | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
# بودایی: بودا. | # بودایی: بودا. | ||
== | ==فضیلت انتظار فرج== | ||
در روایات شیعه، انتظار قائم از ضروریات است و شرط پذیرش دیگر اعمال. ابوبصیر می‌گوید روزی امام صادق (ع) فرمود: {{عربی|اندازه=۹۰%|أَلَا أُخْبِرُكُمْ بِمَا لَا يَقْبَلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الْعِبَادِ عَمَلًا إِلَّا بِهِ فَقُلْتُ بَلَى فَقَالَ شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ الْإِقْرَارُ بِمَا أَمَرَ اللَّهُ وَ الْوَلَايَةُ لَنَا وَ الْبَرَاءَةُ مِنْ أَعْدَائِنَا يَعْنِي الْأَئِمَّةَ خَاصَّةً وَ التَّسْلِيمَ لَهُمْ وَ الْوَرَعُ وَ الِاجْتِهَادُ وَ الطُّمَأْنِينَةُ وَ الِانْتِظَارُ لِلْقَائِم}} : آیا از آن چیزی که خداوند بدون آن هیچ عملی را از بنده ای قبول نمی کند، باخبرتان نکنم؟ آنها گفتند: بله، بفرمایید، فرمود: «اقرار به [[شهادتین]] و اقرار به آنچه که خداوند امر کرده است و آنها را بپذیرد، ولایت ما خاندان عصمت و طهارت را داشته باشد و از دشمنان برائت بجوید؛ و چیزی که موجب قبولی اعمال می شود، '''انتظار قائم''' است. همچنین امام در ادامه فرمودند: ما دولت و حکومتی داریم که خداوند هر وقت بخواهد آن را محقق می کند. <ref> | در روایات شیعه، انتظار قائم از ضروریات است و شرط پذیرش دیگر اعمال. ابوبصیر می‌گوید روزی امام صادق (ع) فرمود: {{عربی|اندازه=۹۰%|أَلَا أُخْبِرُكُمْ بِمَا لَا يَقْبَلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الْعِبَادِ عَمَلًا إِلَّا بِهِ فَقُلْتُ بَلَى فَقَالَ شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ الْإِقْرَارُ بِمَا أَمَرَ اللَّهُ وَ الْوَلَايَةُ لَنَا وَ الْبَرَاءَةُ مِنْ أَعْدَائِنَا يَعْنِي الْأَئِمَّةَ خَاصَّةً وَ التَّسْلِيمَ لَهُمْ وَ الْوَرَعُ وَ الِاجْتِهَادُ وَ الطُّمَأْنِينَةُ وَ الِانْتِظَارُ لِلْقَائِم}} : آیا از آن چیزی که خداوند بدون آن هیچ عملی را از بنده ای قبول نمی کند، باخبرتان نکنم؟ آنها گفتند: بله، بفرمایید، فرمود: «اقرار به [[شهادتین]] و اقرار به آنچه که خداوند امر کرده است و آنها را بپذیرد، ولایت ما خاندان عصمت و طهارت را داشته باشد و از دشمنان برائت بجوید؛ و چیزی که موجب قبولی اعمال می شود، '''انتظار قائم''' است. همچنین امام در ادامه فرمودند: ما دولت و حکومتی داریم که خداوند هر وقت بخواهد آن را محقق می کند. <ref>نعمانى، الغيبة،۱۳۹۷ق، ص۲۰۰</ref> | ||
در روایات شیعی فضیلت‌های بسیاری پیرامون انتظار و شخص منتظر نیز ذکر شده است. مانند اینکه انتظار برترین عمل، محبوب‌ترین عمل و نخستین عبادت است و منتظر از اولیای الهی و برتر از افراد هر زمان و در زمره اهل بیت ع محشور می‌شود.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، | در روایات شیعی فضیلت‌های بسیاری پیرامون انتظار و شخص منتظر نیز ذکر شده است. مانند اینکه انتظار برترین عمل، محبوب‌ترین عمل و نخستین عبادت است و منتظر از اولیای الهی و برتر از افراد هر زمان و در زمره اهل بیت ع محشور می‌شود.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵ ، ص۳۱۲</ref> | ||
[[امام سجّاد(ع)]] نفس انتظار فرج و گشایش را از بزرگترين گشايشها دانسته‌اند. <ref> | [[امام سجّاد(ع)]] نفس انتظار فرج و گشایش را از بزرگترين گشايشها دانسته‌اند. <ref>صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲</ref> | ||
در روایتی از [[امام باقر(ع)]] انتظار قائم (عج) در کنار شهادت بر یگانگی خداوند و نبوت پیامبر(ص) از ارکان دین معرفی می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵، ج ۲، ص۲۲</ref> همچنین کسی که در حال انتظار قائم از دنیا | در روایتی از [[امام باقر(ع)]] انتظار قائم (عج) در کنار شهادت بر یگانگی خداوند و نبوت پیامبر(ص) از ارکان دین معرفی می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵، ج ۲، ص۲۲</ref> همچنین کسی که در حال انتظار قائم از دنیا برود، مانند کسی که در خیمه همراه با حضرت قائم(عج) است و در کنار [[پیامبر اکرم(ص)]] شمشیر زده و به شهادت می‌رسد.<ref>ابن بابویه قمی، کمال الدین و تمام النعمه، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۸</ref> | ||
[[امام صادق(ع)]] نزديكترين حالت خداى متعال به بندگان و نيز بيشترين زمانى كه از ايشان راضى است، را وقتى دانسته‌اند كه آنان حجّت الهى را از دست بدهند و او بر ايشان ظاهر نشود و جايش را ندانند؛ در عين حال يقين دارند كه آن حجّت باقى است و باطل نشده است. ایشان می‌فرماید پس در آن هنگام، هر صبح و شام، منتظر فرج باشيد ...»<ref> | [[امام صادق(ع)]] نزديكترين حالت خداى متعال به بندگان و نيز بيشترين زمانى كه از ايشان راضى است، را وقتى دانسته‌اند كه آنان حجّت الهى را از دست بدهند و او بر ايشان ظاهر نشود و جايش را ندانند؛ در عين حال يقين دارند كه آن حجّت باقى است و باطل نشده است. ایشان می‌فرماید پس در آن هنگام، هر صبح و شام، منتظر فرج باشيد ...»<ref>طبرسی، إعلام الورى بأعلام الهدى، ۱۳۹۰ق، ص۴۳</ref> | ||
[[امام جواد(ع)]]: {{عربی|اندازه=۹۰%|افضَلُ اعمالِ شيعتنا انتظارُ الفَرَج مَن عَرَف هذ الامرَ فقد فُرِّج عَنه بانتظاره}}؛<ref> | [[امام جواد(ع)]]: {{عربی|اندازه=۹۰%|افضَلُ اعمالِ شيعتنا انتظارُ الفَرَج مَن عَرَف هذ الامرَ فقد فُرِّج عَنه بانتظاره}}؛<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۱۰ </ref>«برترين عمل شيعيان ما انتظار فرج است. هر كس اين امر را بداند و آن را بشناسد، با همين انتظار برایش گشايش و فرج حاصل مىشود». | ||
[[امام كاظم(ع)]] نیز انتظار فرج داشتن شیعیان را نشانه فرج و گشايش دانسته‌است».<ref> | [[امام كاظم(ع)]] نیز انتظار فرج داشتن شیعیان را نشانه فرج و گشايش دانسته‌است».<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۱</ref> | ||
[[علی بن مهزیار اهوازی]] مىگويد: نامهاى به [[امام هادی(ع)]] نوشتم و از ايشان درباره فرج پرسيدم؛ حضرت جواب داد: {{عربی|اندازه=۹۰%|اذا غابَ صاحبُكم عن دارالظّالمين فتوقّعوا الفرج}}؛<ref> | [[علی بن مهزیار اهوازی]] مىگويد: نامهاى به [[امام هادی(ع)]] نوشتم و از ايشان درباره فرج پرسيدم؛ حضرت جواب داد: {{عربی|اندازه=۹۰%|اذا غابَ صاحبُكم عن دارالظّالمين فتوقّعوا الفرج}}؛<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۱۵۹</ref> «هر گاه امام شما از بين ظالمان و ستمگران مخفى شد، چشم به راه فرج باشيد». | ||
[[امام صادق(ع)]] می‌فرماید: کسانی که این امر (پیشوایی امام زمان خود) را بشناسند همان انتظارشان فرج است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۹</ref> یعنی کسی که امام زمان خود را شناخت و دانست که امام از پیروانش چه انتظار دارد و چه می‌خواهد به ناچار قیام می‌کند و هر روز که خواسته امام عملی شود همان روز فرج است. | [[امام صادق(ع)]] می‌فرماید: کسانی که این امر (پیشوایی امام زمان خود) را بشناسند همان انتظارشان فرج است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۹</ref> یعنی کسی که امام زمان خود را شناخت و دانست که امام از پیروانش چه انتظار دارد و چه می‌خواهد به ناچار قیام می‌کند و هر روز که خواسته امام عملی شود همان روز فرج است. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==وظیفه منتظر== | ==وظیفه منتظر== | ||
در روایات شیعی برای دوران غیبت و انتظار علاوه بر دستورات اخلاقی، اعمالی نیز توصیه شده است تا در پرتو آن شیعه انتظار فرج را در دورن خود زنده نگه دارد. این اعمال بدین قرارند: | در روایات شیعی برای دوران غیبت و انتظار علاوه بر دستورات اخلاقی، اعمالی نیز توصیه شده است تا در پرتو آن شیعه انتظار فرج را در دورن خود زنده نگه دارد. این اعمال بدین قرارند: | ||
*دعا براى سلامتى آن حضرت، بهگونهاى كه ائمه(ع) تعليم دادهاند. همانند دعای معروف «'''اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّک'''» که از اعمال مخصوص شب بیست‌وسوم رمضان است و خواندن آن در همه اوقات و ایام توصیه شده است. <ref> | *دعا براى سلامتى آن حضرت، بهگونهاى كه ائمه(ع) تعليم دادهاند. همانند دعای معروف «'''اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّک'''» که از اعمال مخصوص شب بیست‌وسوم رمضان است و خواندن آن در همه اوقات و ایام توصیه شده است. <ref>کلینی، الكافی، ۱۳۶۵ش، ج۴ ، ص۱۶</ref> | ||
*صدقه دادن براى سلامتى ايشان؛<ref>صافی | *صدقه دادن براى سلامتى ايشان؛<ref>صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ۱۴۲۲ق، ص۵۰۲ </ref> | ||
*اندوهناک بودن در فراق آن حضرت؛ | *اندوهناک بودن در فراق آن حضرت؛ | ||
سدير صیرفى مىگويد: من و مفضل و ابو بصیر و أبان بر امام صادق(ع)وارد شدیم، ددیدیم روى خاک نشسته و مانندمادر فرزند از دست داده گریه مىکند گمان كردیم، حادثهاى براى آن حضرت پیش آمده است. پس علت را از حضرتش | سدير صیرفى مىگويد: من و مفضل و ابو بصیر و أبان بر امام صادق(ع)وارد شدیم، ددیدیم روى خاک نشسته و مانندمادر فرزند از دست داده گریه مىکند گمان كردیم، حادثهاى براى آن حضرت پیش آمده است. پس علت را از حضرتش پرسیدیم، فرمود: درباره غيبت و طول عمر مهدی موعود و آزمایش مؤمنان در فکر فرو رفتم كه چگونه طول غیبتش موجب شک و تردید آنان و ارتداد عده زیادى مىشود، از اين رو، غم و اندوه بر من غلبه كرد و متأثر شدم .... <ref>دوانی، مهدى موعود-ترجمه جلد سيزدهم بحار، ۱۳۷۸ش، ص۴۸ (نقل باتلخیص)</ref> | ||
*انجام طواف و حج مستحبى به نیابت از ایشان | *انجام طواف و حج مستحبى به نیابت از ایشان | ||
موسى بن قاسم مىگويد: به امام جواد(ع) عرض كردم: مىخواهم به نیابت از طرف شما و پدرتان طواف کنم، اما به من مىگويند نبايد به نيابت از طرف اوصيا طواف كرد. آن حضرت در پاسخ فرمود: | موسى بن قاسم مىگويد: به امام جواد(ع) عرض كردم: مىخواهم به نیابت از طرف شما و پدرتان طواف کنم، اما به من مىگويند نبايد به نيابت از طرف اوصيا طواف كرد. آن حضرت در پاسخ فرمود: | ||
نه این چنین نيست، هر چه برایت امکان دارد طواف کن. <ref> | نه این چنین نيست، هر چه برایت امکان دارد طواف کن. <ref>کلینی، الكافي، ۱۳۶۲ش، ج۴، ص۳۱</ref> | ||
*[[توسل]] و [[استغاثه]] به آن حضرت؛ چرا كه او فريادرس بيچارگان و درماندگان است.<ref>علی | *[[توسل]] و [[استغاثه]] به آن حضرت؛ چرا كه او فريادرس بيچارگان و درماندگان است.<ref>علی نوری، شناخت حضرت مهدى (عج)، ۱۳۸۵ش، ص۱۳۶</ref> | ||
*هنگامى كه نام آن حضرت [قائم آل محمّد صلى الله عليه و آله] برده مىشود، همه براى تعظيم و تكريمش به پا خيزند، چنان كه حضرت امام رضا(ع)در مجلسى وقتى نام «قائم» (عج) برده شد، ايستاد و دست بر سرش نهاد و فرمود: «'''اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ'''» بار پرودگارا فَرَجش را نزدیک و خروجش(پایان یافتن دوران غیبتش) را آسان گردان.<ref>صافی | *هنگامى كه نام آن حضرت [قائم آل محمّد صلى الله عليه و آله] برده مىشود، همه براى تعظيم و تكريمش به پا خيزند، چنان كه حضرت امام رضا(ع)در مجلسى وقتى نام «قائم» (عج) برده شد، ايستاد و دست بر سرش نهاد و فرمود: «'''اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ'''» بار پرودگارا فَرَجش را نزدیک و خروجش(پایان یافتن دوران غیبتش) را آسان گردان.<ref>صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ۱۴۲۲ق، ص۵۰۶ </ref> | ||
*براى ثبات عقيده و ايمان خود به خواندن دعا زیر که امام صادق(ع)آن را به '''زراره''' توصیه فرموده مداومت نمايد: | *براى ثبات عقيده و ايمان خود به خواندن دعا زیر که امام صادق(ع)آن را به '''زراره''' توصیه فرموده مداومت نمايد: | ||
{{عربی|اندازه=۹۰%|اللَّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ فَانَّكَ انْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ لَمْ اعْرِفْ نَبِيَّكَ، اللَّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَكَ فَانَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَكَ لَمْ اعْرِفْ حُجَّتَكَ، اللَّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَكَ فَانَّكَ انْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دينى ترجمه: خدایا خود را به من بشناسان، زیرا اگر خود را به من نشناسانی فرستاده‌ات را نشناخته‌ام، خدایا فرستاده‌ات را به من بشناسان، زیرا اگر فرستاده‌ات را به من نشناسانی حجّتت را نشناخته‌ام، خدایا حجّتت را به من بشناسان، زیرا اگر حجّتت را به من نشناسانی، از دین خود گمراه می‌شوم.}} <ref> | {{عربی|اندازه=۹۰%|اللَّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ فَانَّكَ انْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ لَمْ اعْرِفْ نَبِيَّكَ، اللَّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَكَ فَانَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَكَ لَمْ اعْرِفْ حُجَّتَكَ، اللَّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَكَ فَانَّكَ انْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دينى ترجمه: خدایا خود را به من بشناسان، زیرا اگر خود را به من نشناسانی فرستاده‌ات را نشناخته‌ام، خدایا فرستاده‌ات را به من بشناسان، زیرا اگر فرستاده‌ات را به من نشناسانی حجّتت را نشناخته‌ام، خدایا حجّتت را به من بشناسان، زیرا اگر حجّتت را به من نشناسانی، از دین خود گمراه می‌شوم.}} <ref>طبرسی، إعلام الورى بأعلام الهدى، ۱۳۹۰ق، ص۴۳۲</ref> | ||
==انتظار فرج و مسئله حکومت اسلامی== | ==انتظار فرج و مسئله حکومت اسلامی== | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*[[محمدی ری شهری]]، [[دانشنامه امام مهدی(عج)]] ، حدیث و تاریخ ، | *[[محمدی ری شهری]]، [[دانشنامه امام مهدی(عج)]] ، حدیث و تاریخ ، قم، موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، چ۲ ، ۱۳۹۳ش. | ||
*کلینی، محمد بن یعقوب، [[الکافی]]، | *کلینی، محمد بن یعقوب، [[الکافی]]، قم، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۶۵ش. | ||
*ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب. | *ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب. | ||
* | *السجستانی، أبو داود، سنن أبی داود، تحقیق محمد محيی الدين عبد الحميد، بيروت، المكتبة العصرية، بی‌تا. | ||
*ابن ماجة القزوينی، أبو عبدالله | *ابن ماجة القزوينی، أبو عبدالله محمد، سنن ابن ماجه، تحقيق محمد فؤاد عبد الباقی، دار إحياء الكتب العربية، بی‌تا. | ||
*باقی، | *باقی، عمادالدین، در شناخت حزب قاعدین زمان، قم، نشر دانش اسلامی، چ۳ ، ۱۳۶۳ش. | ||
*انصاری، شیخ | *انصاری، شیخ مرتضی، [[مکاسب (کتاب)|المکاسب]]، (چاپ سنگی، ۱۳۷۵ ه. ق) | ||
*ابن | *ابن علی، زین الدین محمد (شهید ثانی)، الروضةالبهیه فی شرح‌اللمعه‌الدمشقیه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۶۵ش. | ||
*اصدار مرکز الرسالة، التقیة فی الفکر الاسلامی، قم، انتشارات مهر، | *اصدار مرکز الرسالة، التقیة فی الفکر الاسلامی، قم، انتشارات مهر، ۱۴۱۹ق. | ||
*استرآبادی، محمد | *استرآبادی، محمد امین، الفوائد المدنیة، قم، دارالنشر لاهل البیت، بی‌تا. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، بی تا، بی جا. | *مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، بی تا، بی جا. | ||
*منتظری، | *منتظری، حسینعلی، دراسات في ولايه الفقيه و فقه الدوله الاسلاميه، قم، دار الفكر، چ۲ ، ۱۴۱۵ق. | ||
*خمینی، روح الله(امام) | *خمینی، روح الله(امام)، ولایت فقیه، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. | ||
*خمینی، روح الله(امام) | *خمینی، روح الله(امام) ،صحیفه نور، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی. | ||
*شریعتی، | *شریعتی، علی، مجموعه آثار شماره ۱۹، تهران، انتشارات قلم. | ||
*مجلسی، محمدباقر، [[بحارالانوار]]، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ ق. | *مجلسی، محمدباقر، [[بحارالانوار]]، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ ق. | ||
*ابن بابویه قمی(شیخ صدوق)، | *ابن بابویه قمی(شیخ صدوق)، محمد، کمال الدین و تمام النعمه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۹۵ق. | ||
*صافى، لطف الله، منتخب الأثر في الإمام الثانى عشر(عليه السلام)، مكتب آية الله لطف الله الصافي الكلپايكاني، قم، چ۱، ۱۴۲۲ق. | *صافى، لطف الله، منتخب الأثر في الإمام الثانى عشر(عليه السلام)، مكتب آية الله لطف الله الصافي الكلپايكاني، قم، چ۱، ۱۴۲۲ق. | ||
*دوانى، على، مهدى موعود- ترجمه جلد سيزدهم بحار، تهران، دار الكتب الاسلاميه، چ۲۸، ۱۳۷۸ش | *دوانى، على، مهدى موعود- ترجمه جلد سيزدهم بحار، تهران، دار الكتب الاسلاميه، چ۲۸، ۱۳۷۸ش | ||
*عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران* انتشارات امیر کبیر، چاپ ششم، ۱۳۷۵ش. | |||
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، اسلاميه، چ۲، ۱۳۶۲ش | *کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، اسلاميه، چ۲، ۱۳۶۲ش | ||
*طبرسى، فضل بن | *طبرسى، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، تهران، اسلاميه، چ۳، ۱۳۹۰ق | ||
* | *مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استادشهید مطهری، قم، صدرا، بی‌تا. | ||
* | *اربلی، بهاءالدین، كشف الغمة في معرفة الأئمة، تبریز، بنی هاشمی، چ،۱ ۱۳۸۱ق. | ||
* | *نعمانی، محمد بن ابراهيم، الغيبة، تهران، نشر صدوق، چ۱ ، ۱۳۹۷ق. | ||
* | *مسائلی، احمد و فرقانی تهرانی، ناهید، سازه مفهومی انتظار در اندیشه مهدویت در فصلنامه علمی- پژوهشی انتظار موعود، سال نوزدهم، ش۶۵، تابستان۱۳۹۸. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||