پرش به محتوا

انتظار فرج: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳
خط ۷۳: خط ۷۳:
با توجه به نظرات مختلف پیرامون حکومت اسلامی در عصر غیبت، دیدگاه‌ها در مورد وظایف منتظر ظهور امام عصر(عج) مختلف خواهد بود.
با توجه به نظرات مختلف پیرامون حکومت اسلامی در عصر غیبت، دیدگاه‌ها در مورد وظایف منتظر ظهور امام عصر(عج) مختلف خواهد بود.
*'''منتظر مسئولیت خاصی ندارد؛'''
*'''منتظر مسئولیت خاصی ندارد؛'''
عده‌ایی معتقدند نفس غیبت امام، نشانه این است که پیاده کردن احکام اسلامی ممکن نیست پس تلاش در این زمینه نیاز نیست که اگر ممکن بود امام زمان ظهور می‌کرد.<ref>باقی، در شناخت‌ حزب‌ قاعدین‌ زمان، ۱۳۶۳، ص‌ ۲۹ و ۳۶</ref> [[تفسیر نمونه]] در تبیین انتظار گفته که انتظار آميزه اى از دو عنصر است: عنصر نفى و عنصر اثبات. عنصر نفى همان بيگانگى با وضع موجود و ناخشنودى از آن است و عنصر اثبات اميد به آينده اى روشن و آرمانى و بسترسازى براى آن است. <ref>مکارم ، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص ۴۵۱.</ref>بر اساس دیدگاه تفسیر نمونه همین برداشت از انتظار سبب می شود که انسان  هر گونه همکاری با عوامل ظلم وفساد را ترک کند و حتی با آنها مبارزه کند و هم  به خودسازى و خوديارى و جلب آمادگى‌هاى جسمى و روحى و مادى و معنوى براى شكل گرفتن حكومت واحد جهانى بپردازد.<ref>مکارم ، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص ۴۵۲.</ref>
عده‌ایی معتقدند نفْسِ غیبت امام، نشانه این است که پیاده کردن احکام اسلامی ممکن نیست پس تلاش در این زمینه نیاز نیست که اگر ممکن بود امام زمان ظهور می‌کرد.<ref>باقی، در شناخت‌ حزب‌ قاعدین‌ زمان، ۱۳۶۳، ص‌ ۲۹ و ۳۶</ref> [[تفسیر نمونه]] در تبیین انتظار گفته که انتظار آميزه‌اى از دو عنصر است: عنصر نفى و عنصر اثبات. عنصر نفى همان بيگانگى با وضع موجود و ناخشنودى از آن است و عنصر اثبات اميد به آينده‌اى روشن و آرمانى و بسترسازى براى آن است. <ref>مکارم ، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص ۴۵۱.</ref>بر اساس دیدگاه تفسیر نمونه همین برداشت از انتظار سبب می شود که انسان  هر گونه همکاری با عوامل ظلم وفساد را ترک کند و حتی با آنها مبارزه کند و هم  به خودسازى و خوديارى و جلب آمادگى‌هاى جسمى و روحى و مادى و معنوى براى شكل گرفتن حكومت واحد جهانى بپردازد.<ref>مکارم ، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص ۴۵۲.</ref>
[[علی شریعتی]] در سخنرانی معروف خود با عنوان انتظار، مذهب اعتراض می‌گوید انتظار برای عد‌ه‌ای به معنای پذیرش جبر تاریخ است که می‌بایست در ظلم و فساد زندگی کنند تا منجی ظهور کند که چنین انتظاری در خدمت حاکمان ظالم برای ساکت کردن مردم است.
[[علی شریعتی]] در سخنرانی معروف خود با عنوان انتظار، مذهب اعتراض می‌گوید انتظار برای عد‌ه‌ای به معنای پذیرش جبر تاریخ است که می‌بایست در ظلم و فساد زندگی کنند تا منجی ظهور کند که چنین انتظاری در خدمت حاکمان ظالم برای ساکت کردن مردم است.


دیدگاه دیگری در مورد مسئله حکومت در دوران غیبت معتقد است، غیبت موجب محرومیت از همه برکات وجود امام است که از آن جمله تشکیل حکومت است.<ref>انصاری، المکاسب، (چاپ‌ سنگی، ۱۳۷۵ق) ص‌ ۱۵۴-۱۵۵</ref> شهید مطهری این دیدگاه را نقل می‌کند و می‌گوید همین نگاه‌ها باعث می‌شود که عده‌ای از فقیهان نخستین، به دفن [[سهم امام]] از خمس اقدام کردند.<ref>مکی، الروضه البهیه، ۱۳۶۵، ج‌ ۱، ص‌ ۱۳۴ و ۱۳۹</ref>{{یادداشت|  تعبیر شهید ثانی استیداع خمس یعنی به امان نهادن نزد کسی است تا امام زمان (ع )ظهور کند.«ومن لا يرى ذلك يجب عليه أن يستودعه له إلى ظهوره، فإذا حضرته الوفاة أودعه من ثقة.» شهید ثانی، الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية، ج۲۷ ص۷۹.}}  
دیدگاه دیگری در مورد مسئله حکومت در دوران غیبت معتقد است، غیبت موجب محرومیت از همه برکات وجود امام است که از آن جمله تشکیل حکومت است.<ref>انصاری، المکاسب، (چاپ‌ سنگی، ۱۳۷۵ق) ص‌ ۱۵۴-۱۵۵</ref> [[مرتضی مطهری|مطهری]] این دیدگاه را نقل می‌کند و می‌گوید همین نگاه‌ها باعث می‌شود که عده‌ای از فقیهان نخستین، به دفن [[سهم امام]] از خمس اقدام کردند.<ref>مکی، الروضه البهیه، ۱۳۶۵، ج‌ ۱، ص‌ ۱۳۴ و ۱۳۹</ref>{{یادداشت|  تعبیر [[شهید ثانی]] استیداع خمس یعنی به امان نهادن نزد کسی است تا امام زمان (ع )ظهور کند.«ومن لا يرى ذلك يجب عليه أن يستودعه له إلى ظهوره، فإذا حضرته الوفاة أودعه من ثقة.» شهید ثانی، الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية، ج۲۷ ص۷۹.}}  


توجه به احادیث [[تقیه]] و منطبق کردن آن بر عصر غیبت باعث می‌شود که عده ایی [[تقیه]] و سکوت در مقابل حاکمان ظالم را تا قیام امام زمان واجب بدانند.<ref>اصدار مرکز الرساله، التقیه‌ فی‌ الفکر الاسلامی، ۱۴۱۹ق، صص‌ ۷۵ و ۸۰</ref>
توجه به احادیث [[تقیه]] و منطبق کردن آن بر عصر غیبت باعث می‌شود که عده ایی [[تقیه]] و سکوت در مقابل حاکمان ظالم را تا قیام امام زمان واجب بدانند.<ref>اصدار مرکز الرساله، التقیه‌ فی‌ الفکر الاسلامی، ۱۴۱۹ق، صص‌ ۷۵ و ۸۰</ref>
و اما اخباری‌ها از شیعه که اجتهاد را انکار می‌کنند اصولا نقشی برای عالم شیعه به این معنا قائل نیستند و امر حکومت در عصر غیبت در نظر ایشان منتفی است چرا که اجتهاد و نظر مجتهد را ظنی و غیر معتبر می‌دانند.<ref>استرآبادی، الفوائد المدنیه، بی‌تا</ref> در مقابل [[آیت الله منتظری]] با اشاره به واگذاری حکومت به افرادی مثل [[مالک اشتر]] یا واگذاری مسئولیت [[فتوا]] به [[ابان بن تغلب]] یا [[زکریا بن آدم]] نشان می‌دهد که نظر غیر معصوم که برخاسته از [[اجتهاد]] و نظر خودش می‌باشد، بر دیگران لازم الاطاعه می‌باشد.<ref>منتظری، دراسات‌ فی‌ ولایة الفقیه، ج‌ ۱، ص۳۳۶، ۳۹۵</ref>
و اما [[اخباریان|اخباری‌ها]] از شیعه که اجتهاد را انکار می‌کنند اصولا نقشی برای عالم شیعه به این معنا قائل نیستند و امر حکومت در عصر غیبت در نظر ایشان منتفی است چرا که اجتهاد و نظر مجتهد را ظنی و غیر معتبر می‌دانند.<ref>استرآبادی، الفوائد المدنیه، بی‌تا</ref> در مقابل [[آیت الله منتظری]] با اشاره به واگذاری حکومت به افرادی مثل [[مالک اشتر]] یا واگذاری مسئولیت [[فتوا]] به [[ابان بن تغلب]] یا [[زکریا بن آدم]] نشان می‌دهد که نظر غیر معصوم که برخاسته از [[اجتهاد]] و نظر خودش می‌باشد، بر دیگران لازم الاطاعه می‌باشد.<ref>منتظری، دراسات‌ فی‌ ولایة الفقیه، ج‌ ۱، ص۳۳۶، ۳۹۵</ref>


*'''منتظر وظایف سنگینی دارد؛'''
*'''منتظر وظایف سنگینی دارد؛'''
[[امام خمینی]] در نقد دیدگاه‌تقیه در عصر غیبت معتقدند که تقیه مربوط به فروع است اما برای حفظ اصول اسلام و حیثیت اسلام جای تقیه نیست.<ref>خمینی، ولایت‌و فقیه، همان، ص۱۳۵</ref> و تاکید می‌کنند که آیا باید از اجرای احکام اسلام در این هزار و دویست سال گذشته دست برداریم و ممکن است تا هزار سال دیگر هم ظهور نباشد. این تعطیلی احکام و اسلام را چگونه می‌توان پذیرفت؟
[[امام خمینی]] در نقد دیدگاه‌تقیه در عصر غیبت معتقدند که [[تقیه]] مربوط به فروع است اما برای حفظ اصول اسلام و حیثیت اسلام جای تقیه نیست.<ref>خمینی، ولایت‌و فقیه، همان، ص۱۳۵</ref> و تاکید می‌کنند که آیا باید از اجرای احکام اسلام در این هزار و دویست سال گذشته دست برداریم و ممکن است تا هزار سال دیگر هم ظهور نباشد. این تعطیلی احکام و اسلام را چگونه می‌توان پذیرفت؟
در تعریف مفهوم انتظار، معتقدند که منتظر اگر فقط وظیفه دعا را برای خودش متصور است و تکلیف دیگری احساس نمی‌کند، منتظر واقعی نیست و حتی اگر فقط به وظایف شرعی خود عمل کند باز هم منتظر واقعی نیست زیرا قرار نیست امام زمان(عج) برای برقراری حکومت جهانی معجزه بکند.  
در تعریف مفهوم انتظار، معتقدند که منتظر اگر فقط وظیفه دعا را برای خودش متصور است و تکلیف دیگری احساس نمی‌کند، منتظر واقعی نیست و حتی اگر فقط به وظایف شرعی خود عمل کند باز هم منتظر واقعی نیست زیرا قرار نیست امام زمان(عج) برای برقراری حکومت جهانی معجزه بکند.  


۱۷٬۲۶۰

ویرایش