علائم ظهور: تفاوت میان نسخه‌ها

علائم ظهور، حوادثی که پیش از ظهور امام مهدی رخ می‌دهد و نزدیک شدن ظهور را نشان می‌دهد و به وسیله آنها امام مهدی از مدعیان دروغین شناخته می شود.<ref>[http://www.m-mahdi.com/persian/books-252#3/ آیتی، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور.]</ref> به گفته برخی نویسندگان عنوان نشانه‌های قیام امام مهدی(ع) برای این علائم مناسب‌تر است چراکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که نشانه‌های حتمی در فاصله ظهور و قیام امام مهدی رخ می‌دهد.<ref>سلیمیان، دانشنامه مهدویت، ج۱، ص۴۴۵ (پانویس).</ref>  

برخی از نشانه‌های ظهور مانند سایر پدیده‌ها به روال طبیعی تحقق می‌یابند، اما تحقق برخی دیگر مانند [[صیحه آسمانی]]، به طور عادی غیرممکن است و در قالب معجزه خواهد بود.

نشانه‏‌های حتمی، علائمی که پدیدار شدن آنها قطعی است و تا آنها واقع نگردد، حضرت مهدی ‏(عج) ظهور نخواهد کرد. بر پایه روایتی که [[شیخ صدوق]] نقل کرده، [[خروج سفیانی]]، [[قیام یمانی]]، [[صیحه آسمانی]]، [[قتل نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]] از علائم حتمی ظهور هستند.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۵۰.</ref> نشانه‏‌های غیرحتمی، علائمی که به قطعی بودن آنها تصریح نشده و امکان دارد بدون تحقق آنها امام زمان ظهور کند. برخی از علائم غیرحتمی عبارتند از: خسوف و کسوف،<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۷۲.</ref> مرگ و میرها، زلزله‏‌ها، جنگ‏‌ها و آشوب‏‌های فراگیر، بارش باران‏‌های فراوان<ref>سلیمیان، دانشنامه مهدویت، ج۱، ص۴۴۶-۴۴۷.</ref>  

منبع علائم ظهور احادیثی است که در منابع روایی شیعه و سنی نقل شده است البته در اعتبار برخی از آنها تردید شده چراکه گفته‌اند برخی از این روایات از [[معصوم]] صادر نشده است.<ref>صادقی، «تأملی در روایت‌های علائم ظهور»، ص۳۲۲-۳۲۳.</ref>

احادیث مرتبط با علائم ظهور در منابع شیعی غالباً در کتاب‌های [[الغیبه نعمانی]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین صدوق]] صدوق و [[الغیبه طوسی|الغیبه شیخ طوسی]]{{یادداشت|در کتاب الغیبه طوسی بابی به نشانه‌های ظهور اختصاص دارد این باب ۶۱ روایت دارد که گفته شده دست‌کم ۱۵ روایت آن به علائم ظهور مربوط نیست.(براری، «منبع‌شناسی روایات علائم ظهور در کتاب الغیبه شیخ طوسی»، ص۱۴۷.)}} ذکر شده است<ref>صادقی، «تأملی در روایت‌های علائم ظهور»، ص۳۲۲.</ref> و در منابع اهل سنت در باب‌های [[ملاحم و فتن]] یا کتاب‌هایی به همین نام مانند الملاحم و الفتن ابن حماد.<ref>صادقی، «تأملی در روایت‌های علائم ظهور»، ص۳۲۲.</ref> همچنین کتاب‌های عقد الدرر في اخبار المنتظر(عج)، العرف الوردي في اخبار المهدی عليه‌السلام و البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان از جمله آثاراهل سنت که به علائم ظهور پرداخته‌اند.  

* سیوطی، عبدالرحمن، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم، انتشارات آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.

*شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه للحجه، تصحیح عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، قم، دار المعارف الاسلامیه، ۱۴۱۱ق.

*سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، بنیاد فرهنگی مهدی موعود(عج).  

*نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه للنعمانی، تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، ۱۳۹۷ق.

*براری، محمد، «منبع‌شناسی روایات علائم ظهور در کتاب الغیبه شیخ طوسی»، پژوهش‌های مهدوی، شماره ۱۷، تابستان ۱۳۹۵ش.

* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20110111092424-0%20%283%29.pdf سنت‌های تاریخی و علائم ظهور]