Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۹۶۴
ویرایش
علم غیب: تفاوت میان نسخه‌ها
←علم غیب امامان معصوم(ع)
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==علم غیب امامان معصوم(ع)== | ==علم غیب امامان معصوم(ع)== | ||
==علم غیب امامان== | |||
{{اصلی|علم امام}} | |||
در نظرگاه شیعه، علم غیب [[امام معصوم]] همانند علم پیامبر، از جانب خداوند است؛<ref> خرازی، بدایة المعارف، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۴۶.</ref> این مطلب در ضمن چندین [[روایت]] از امامان معصوم(ع) بیان شده است که امام اگر بخواهد به چیزی علم پیدا کند، [[خدا]] او را به آن امر آگاه می‌سازد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۸.</ref> به گفته [[محمدرضا مظفر]] علم غیب امامان برای امت اسلام منفعت دارد و بر قدرت پیشوای اسلام می‌افزاید و زمینه‌ساز به کمال رسیدن لطف نصب امامان می‌شود.<ref>مظفر،علم الامام، بی‌تا، ۲۱-۳۴</ref> | |||
بنابر برخی روایت نقل شده از معصومین، امام وارث علم پیامبران<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۷۰.</ref> و صندوق‌دار علم الهی<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۲.</ref> است. شیعیان به برخی روایات از جمله [[حدیث باب مدینة العلم]] استناد می‌کنند که پیامبر فرموده است: «انا مدینة العلم و علی بابها»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۷، ص۳۴</ref> | |||
برخی از متکلمان شیعه معتقدند علم غیب امامان، محدود به مواردی خاص است.<ref>حلی، اجوبه المسائل، ص۱۴۸</ref> و برخی دیگر آن را نامحدود می‌دانند.<ref>مظفر، علم الامام، بی‌تا، ص۱۲-۱۳؛ طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۲۰۷</ref> شیخ مفید این نظریه را به [[خاندان نوبختی|نوبختیان]] نسبت داده است.<ref>مفید، اوائل المقالات، ص۷۷.</ref> این گروه معتقدند که علم امامان شامل تمام اموری است که در عالم روی داده یا خواهد داد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۶۰-۲۶۱.</ref> از جمله علم به هر آن‌چه اتفاق افتاده یا در آینده اتفاق خواهد افتاد؛<ref>مظفر، علم الامام، بی‌تا، ص۲۳</ref> علم به [[علم منایا و بلایا|مرگ‌ها و مصیبت‌ها]]؛<ref>کشی،رجال کشی، ص۱۳۴۸</ref> علم به همه امور دنیایی و اخروی؛<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۶۱.</ref>علم به نحوه و زمان وفات و شهادت خودشان<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۸.</ref> و علم به اسرار الهی.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۹۵.</ref> | |||
در [[روایات]] شیعه برخی پیشگویی‌ها و خبرهای غیبی [[امامان شیعه]] آمده است. مانند: خبر از ویرانی [[کوفه]]،<ref>نهج البلاغه، خطبه۱۰۱.</ref> حمله [[عبدالملک مروان]] به کوفه<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۱: ۱۸۹.</ref> خبر از خون‌ریزی و شکم‌بارگی [[حجاج بن یوسف ثقفی]]،<ref> نهج البلاغه، خطبه ۱۱۶.</ref> خبر از آینده خونین [[بصره]]،<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۲.</ref> خبر از حکومت چهار فرمانروای فاسد از پسران [[مروان بن حکم|مروان]]<ref>نهج البلاغه، خطبه ۷۳.</ref> و خبر حمله مغولان و جنایت آن‌ها.<ref>نهج البلاغه، خطبه۱۲۸.</ref> | |||
[[ابن‌میثم بحرانی|ابن میثم بحرانی]] در شرح خطبه ۱۲۸ [[نهج البلاغه]]<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۲۸، ص ۱۸۶.</ref> که بر اساس مضمون آن امام علی(ع) علم غیب را از خود نفی کرده و مختص به خداوند می‌داند، می‌گوید: باید میان علم غیب و علم به امور غایب تفاوت گذاشت.<ref> ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۱۳۹-۱۴۱.</ref> علم غیب علمی ذاتی و بدون علت است و همین علم است که امام علی(ع) از خود نفی می‌کند.<ref> ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۱۳۹-۱۴۱.</ref> امّا علم به امور غایب به افاضه خداوند صورت می‌گیرد که البته به افرادی چنین علمی اعطا می‌شود که توان و استعداد دریافت آن را با [[تزکیه|تزکیه نفس]] در خود ایجاد کرده باشند.<ref> ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۱۳۹-۱۴۱.</ref> به همین جهت برخی در رابطه با علم غیب امامان چنین گفته‌اند که این علم ذاتی نیست بلکه [[علم لدنی|علم لدنّی]] است از جانب خداوند به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] آموخته شد و ایشان مامور بود به جانشینان خود بیاموزد.<ref>نیل‌ساز و دیگران، «نقد شبهه تعارض آیات «علم غیب» در قرآن»، ص۴۷.</ref> | |||
==علم غیب سایر پیامبران الهی== | ==علم غیب سایر پیامبران الهی== | ||