پرش به محتوا

مسجد کبود (مزار شریف): تفاوت میان نسخه‌ها

(اصلاح ارقام)
خط ۳۰: خط ۳۰:
درباره انتساب قبر موجود در مسجد کبود به علی بن ابیطالب، امام اول شیعیان، روایاتی تاریخی در منابع مختلف ذکر شده که مواردی از آن مربوط به کشف آن در قرن ششم هجری و برخی دیگر مربوط به بازسازی و گسترش آن در قرن دهم هجری است. همچنین نقدهایی بر اصل انتساب قبر مذکور به امام علی(ع) وارد شده است. برخی از روایات تاریخی و نقدهای مذکور عبارتند از:
درباره انتساب قبر موجود در مسجد کبود به علی بن ابیطالب، امام اول شیعیان، روایاتی تاریخی در منابع مختلف ذکر شده که مواردی از آن مربوط به کشف آن در قرن ششم هجری و برخی دیگر مربوط به بازسازی و گسترش آن در قرن دهم هجری است. همچنین نقدهایی بر اصل انتساب قبر مذکور به امام علی(ع) وارد شده است. برخی از روایات تاریخی و نقدهای مذکور عبارتند از:


===کشف قبر در دوره سلطان سنجر سلجوقی===
===کشف قبر===
بنابر آنچه محمد بن عبدالرحیم غَرناطی (۴۷۳-۵۶۵ق)، جهان‌گرد و وقایع‌نگار، در کتاب تُحفَة الاَلباب و نخبة الإعجاب، نقل کرده است، قبر منسوب به علی(ع) پس از ۵۳۰ق در قریه «خیر»، در ناحیه بلخ، و با خواب عده‌ای از اهالی روستا آشکار شد، گرچه فقیهان وقت در این باره تشکیک کردند، اما پس از خوابی دیگر، امیر بلخ در دوره پادشاهی سلطان سَنجَر سلجوقی به آنجا رفت و قبر مذکور را یافت که در آن نوشته شده بود «این محب پیامبر، علی است».<ref>غرناطی، تحفةالالباب و نخبةالاعجاب، ۱۹۹۳م، ص ۱۶۲ـ۱۶۶.</ref> بنابر این گزارش، پس از آن بارگاهی بر فراز قبر مذکور ساخته شد.<ref>غرناطی، تحفةالالباب و نخبةالاعجاب، ۱۹۹۳م، ص ۱۶۲ـ۱۶۶.</ref><br>
بنابر آنچه محمد بن عبدالرحیم غَرناطی (۴۷۳-۵۶۵ق)، جهان‌گرد و وقایع‌نگار، در کتاب تُحفَة الاَلباب و نخبة الإعجاب، نقل کرده است، قبر منسوب به علی(ع) پس از ۵۳۰ق در قریه «خیر»، در ناحیه بلخ، و با خواب عده‌ای از اهالی روستا آشکار شد، گرچه فقیهان وقت در این باره تشکیک کردند، اما پس از خوابی دیگر، امیر بلخ در دوره پادشاهی سلطان سَنجَر سلجوقی به آنجا رفت و قبر مذکور را یافت که در آن نوشته شده بود «این محب پیامبر، علی است».<ref>غرناطی، تحفةالالباب و نخبةالاعجاب، ۱۹۹۳م، ص ۱۶۲ـ۱۶۶.</ref> بنابر این گزارش، پس از آن بارگاهی بر فراز قبر مذکور ساخته شد.<ref>غرناطی، تحفةالالباب و نخبةالاعجاب، ۱۹۹۳م، ص ۱۶۲ـ۱۶۶.</ref><br>
علی بن ابی‌بکر هروی (درگذشت:۶۱۱ق)، تاریخ‌نگار نیز در [[الاشارات الی معرفةالزیارات (کتاب)|کتاب الاِشارات الی معرفة الزیارات]]، ضمن اشاره به قبر مذکور، انتساب آن را به امام علی(ع)، نادرست خوانده است.<ref>هروی، الاشارات الی معرفةالزیارات، ۱۴۲۳ق، ص۶۹.</ref>
علی بن ابی‌بکر هروی (درگذشت:۶۱۱ق)، تاریخ‌نگار نیز در [[الاشارات الی معرفةالزیارات (کتاب)|کتاب الاِشارات الی معرفة الزیارات]]، ضمن اشاره به قبر مذکور، انتساب آن را به امام علی(ع)، نادرست خوانده است.<ref>هروی، الاشارات الی معرفةالزیارات، ۱۴۲۳ق، ص۶۹.</ref>


در نقلی دیگر، آرمین وامبِری (۱۲۱۱-۱۲۹۲ش/۱۸۳۲-۱۹۱۳م) شرق‌شناس [[مجارستان|مَجار]]، به نقل از مردم بلخ آورده که چون بلخ، شهر باستانی و دارای خرابه‌های بسیار بود، سنجر سلجوقی به تصور وجود و یافتن گنج، دستور جستجو داده بود و در این میان سنگ قبری سفید و زیبا یافت شد که بر آن نوشته شده بود: «این است مرقد علی پسر ابوطالب، پهلوان شجاع و مونس پیامبر».<ref>وامبری، سیاحت درویش دروغین، ۱۳۷۰ش، ص۳۰۵و۳۰۶.</ref><br>
در نقلی دیگر، آرمین وامبِری (۱۲۱۱-۱۲۹۲ش/۱۸۳۲-۱۹۱۳م) شرق‌شناس [[مجارستان|مَجار]]، به نقل از مردم بلخ آورده که چون بلخ، شهر باستانی و دارای خرابه‌های بسیار بود، سنجر سلجوقی به تصور وجود و یافتن گنج، دستور جستجو داده بود و در این میان سنگ قبری سفید و زیبا یافت شد که بر آن نوشته شده بود: «این است مرقد علی پسر ابوطالب، پهلوان شجاع و مونس پیامبر».<ref>وامبری، سیاحت درویش دروغین، ۱۳۷۰ش، ص۳۰۵و۳۰۶.</ref><br>
معین‌الدین محمد افزاری (درگذشت: ۸۹۹ق) گزارش کرده است که قبر امام علی(ع) سال ۸۸۵ق در مزار شریف آشکار شد.<ref>افزاری، روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات, ج۱, ص ۱۵۶ ـ ۱۶۱.</ref>


===بازسازی در دوره سلطان حسین بایقرا===
===بازسازی در دوره سلطان حسین بایقرا===
templateeditor
۱٬۵۵۹

ویرایش