سفاح عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها
←خلافت
(←خلافت) |
|||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
ابوالعباس سفاح در سال [[۱۳۲ق]] به خلافت رسید.<ref>ابن‌حبیب، المحبر، دار الآفاق الجدیدة، ص۳۳؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۴۹.</ref> قبل از به خلافت رسیدن او، هنگامی که [[مروان بن محمد]] از فعالیت‌های [[بنی‌عباس]] در [[خراسان بزرگ|خراسان]] مطلع شد، دستور داد سرکرده آنها، [[ابراهیم امام]] را دستگیر کنند.<ref>اخبار الدولة العباسیة، ۱۳۹۱ق، ص۳۹۳.</ref> ابراهیم امام، پس از دستگیری، برادرش سفاح را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرد.<ref>اخبار الدولة العباسیة، ۱۳۹۱ق، ص۳۹۳ و ۳۹۴.</ref> با این حال از نظر برخی از محققان، گزارش‌های مربوط به جانشینی سفاح، به نفع او دستکاری شده است.<ref>بهرامیان، «ابوالعباس سفّاح»، ص۶۶۹.</ref> | ابوالعباس سفاح در سال [[۱۳۲ق]] به خلافت رسید.<ref>ابن‌حبیب، المحبر، دار الآفاق الجدیدة، ص۳۳؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۴۹.</ref> قبل از به خلافت رسیدن او، هنگامی که [[مروان بن محمد]] از فعالیت‌های [[بنی‌عباس]] در [[خراسان بزرگ|خراسان]] مطلع شد، دستور داد سرکرده آنها، [[ابراهیم امام]] را دستگیر کنند.<ref>اخبار الدولة العباسیة، ۱۳۹۱ق، ص۳۹۳.</ref> ابراهیم امام، پس از دستگیری، برادرش سفاح را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرد.<ref>اخبار الدولة العباسیة، ۱۳۹۱ق، ص۳۹۳ و ۳۹۴.</ref> با این حال از نظر برخی از محققان، گزارش‌های مربوط به جانشینی سفاح، به نفع او دستکاری شده است.<ref>بهرامیان، «ابوالعباس سفّاح»، ص۶۶۹.</ref> | ||
سفاح پس از مرگ ابراهیم امام، همراه با خاندان و یارانش به [[کوفه]] رفت.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۳؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۴۹.</ref> در آن زمان اهل خراسان بر کوفه تسلط یافته بودند و ریاست آنجا به [[ | سفاح پس از مرگ ابراهیم امام، همراه با خاندان و یارانش به [[کوفه]] رفت.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۳؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۴۹.</ref> در آن زمان اهل خراسان بر کوفه تسلط یافته بودند و ریاست آنجا به [[ابوسلمه خلال|ابوسَلَمه]] که وزیر آل محمد خطاب می‌شد، واگذار گردیده بود.<ref>جهشیاری، کتاب الوزراء و الکتاب، ۱۴۰۸ق، ص۵۶.</ref> هنگام ورود سفاح به کوفه، ابوسلمه به مدت دو ماه یا چهل روز، ورود آنها را مخفی کرد، چراکه بر اساس بعضی از گزارش‌ها، ابوسلمه قصد واگذاری [[خلافت]] به فرزندان [[امام علی(ع)]] را داشت.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۳؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۴۹؛ جهشیاری، کتاب الوزراء و الکتاب، ۱۴۰۸ق، ص۵۷.</ref> بر این اساس، او نامه‌هایی را به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] و [[عبدالله بن حسن مثنی|عبدالله بن حسن]] و [[عمر بن علی بن حسن]] نوشت، تا آنها عهده‌دار این حکومت گردند، اما هیچ‌یک از ایشان با درخواست او موافقت نکردند.<ref>جهشیاری، کتاب الوزراء والکتاب، ۱۴۰۸ق، ص۵۷.</ref> | ||
خراسانی‌ها پس از آگاهی یافتن از حضور سفاح در کوفه با او [[بیعت]] کردند.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۴؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۴۹ و ۳۵۰.</ref> ابوالعباس پس از به دست آوردن بیعت مردم،<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۵۰.</ref> در [[مسجد کوفه]] به منبر رفت و در خطبه‌ای با انتساب عباسیان به [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت پیامبر(ص)]]، حکومت خود را برحق معرفی کرد و با ذکر لقب سفّاح برای خود، بر از بین بردن ظلم امویان تأکید نمود.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۵ و ۴۲۶.</ref> | خراسانی‌ها پس از آگاهی یافتن از حضور سفاح در کوفه با او [[بیعت]] کردند.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۴؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۴۹ و ۳۵۰.</ref> ابوالعباس پس از به دست آوردن بیعت مردم،<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۵۰.</ref> در [[مسجد کوفه]] به منبر رفت و در خطبه‌ای با انتساب عباسیان به [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت پیامبر(ص)]]، حکومت خود را برحق معرفی کرد و با ذکر لقب سفّاح برای خود، بر از بین بردن ظلم امویان تأکید نمود.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۲۵ و ۴۲۶.</ref> | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
سفاح در دوران خلافت خود توانست بر تمام قلمرو حکومت امویان، بجز [[اسپانیا|اندلس]] چیره شود.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۲۴.</ref> او برای تسلط بیشتر بر حکومت، تا آنجا که می‌توانست خویشاوندان خود را بر آن مناطق حاکم کرد.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۲۴.</ref> | سفاح در دوران خلافت خود توانست بر تمام قلمرو حکومت امویان، بجز [[اسپانیا|اندلس]] چیره شود.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۲۴.</ref> او برای تسلط بیشتر بر حکومت، تا آنجا که می‌توانست خویشاوندان خود را بر آن مناطق حاکم کرد.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۲۴.</ref> | ||
اولین عمل عباسیان برای استحکام حکومت خود، از میان برداشتن ابوسلمه گزارش شده است که برای خلیفه شدن فرزندان امام علی(ع) تلاش می‌کرد.<ref>بهرامیان، «ابوالعباس سفّاح»، ص۶۷۱.</ref> او پس از قتل ابوسلمه، [[داود بن علی]] (عموی خود) را حاکم کوفه کرد.<ref>ابن‌قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲، ص۳۷۲.</ref> ابوالعباس که از قدرت روزافزون ابومسلم خراسانی می‌ترسید، در پی قتلش بر آمد، اما تلاش او نتیجه‌ای در پی نداشت.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۲۷.</ref> | اولین عمل عباسیان برای استحکام حکومت خود، از میان برداشتن [[ابوسلمه خلال|ابوسلمه]] گزارش شده است که برای خلیفه شدن فرزندان امام علی(ع) تلاش می‌کرد.<ref>بهرامیان، «ابوالعباس سفّاح»، ص۶۷۱.</ref> او پس از قتل ابوسلمه، [[داود بن علی]] (عموی خود) را حاکم کوفه کرد.<ref>ابن‌قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲، ص۳۷۲.</ref> ابوالعباس که از قدرت روزافزون ابومسلم خراسانی می‌ترسید، در پی قتلش بر آمد، اما تلاش او نتیجه‌ای در پی نداشت.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۲۷.</ref> | ||
سفاح از قدرت یافتن [[محمد بن عبدالله بن حسن|نفس زکیه]] نیز بیمناک بود.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۶۰.</ref> نفس زکیه که از بیعت با عباسیان خودداری کرده بود، اقدامات مخفیانه‌ای را علیه عباسیان آغاز کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۶۰.</ref> اگرچه سفاح برای دستگیری وی اقدام نمود، اما موفق نشد.<ref>اورتمن، «سفاح»، ص۶۳۶ و ۶۳۷.</ref> | سفاح از قدرت یافتن [[محمد بن عبدالله بن حسن|نفس زکیه]] نیز بیمناک بود.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۶۰.</ref> نفس زکیه که از بیعت با عباسیان خودداری کرده بود، اقدامات مخفیانه‌ای را علیه عباسیان آغاز کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۶۰.</ref> اگرچه سفاح برای دستگیری وی اقدام نمود، اما موفق نشد.<ref>اورتمن، «سفاح»، ص۶۳۶ و ۶۳۷.</ref> | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
مطابق گزارش طبری، ابوالعباس سفاح در [[ذی‌الحجة]] سال [[۱۳۶ق]]<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۷۰ و ۴۷۱.</ref> پس از چهار سال و هشت ماه خلافت<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۴۹.</ref> بر اثر آبله<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۷۰ و ۴۷۱.</ref> (یا تب<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۵۲.</ref>) در [[انبار|شهر الانبار]] جان داد و در قصر خود به خاک سپرده شد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۷۰ و ۴۷۱.</ref> بر اساس خبر ابن‌اثیر، تاریخ‌نگار اهل تسنن، سفاح اندکی قبل از مرگ، برادرش [[منصور عباسی]] را جانشین خود و برادر زاده‌اش عیسی بن موسی را جانشین منصور کرد.<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۴۶۱.</ref> | مطابق گزارش طبری، ابوالعباس سفاح در [[ذی‌الحجة]] سال [[۱۳۶ق]]<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۷۰ و ۴۷۱.</ref> پس از چهار سال و هشت ماه خلافت<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۴۹.</ref> بر اثر آبله<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۷۰ و ۴۷۱.</ref> (یا تب<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۵۲.</ref>) در [[انبار|شهر الانبار]] جان داد و در قصر خود به خاک سپرده شد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۴۷۰ و ۴۷۱.</ref> بر اساس خبر ابن‌اثیر، تاریخ‌نگار اهل تسنن، سفاح اندکی قبل از مرگ، برادرش [[منصور عباسی]] را جانشین خود و برادر زاده‌اش عیسی بن موسی را جانشین منصور کرد.<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۴۶۱.</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1698408 مقاله سفاح در دانشنامه جهان اسلام] | *[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1698408 مقاله سفاح در دانشنامه جهان اسلام] | ||
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226744 مقاله ابوالعباس سفاح در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] | *[https://www.cgie.org.ir/fa/article/226744 مقاله ابوالعباس سفاح در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{بنی‌عباس}} | {{بنی‌عباس}} | ||