پرش به محتوا

حضرت علی‌اصغر علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۵: خط ۲۵:


==نسب و ولادت==
==نسب و ولادت==
عبدالله فرزند [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و [[رباب دختر امرؤ القیس]] است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref> تاریخ تولد او مشخص نیست. دربارهٔ سن او هنگام [[شهادت]] نیز اختلاف وجود دارد. بیشتر منابع او را به هنگام شهادت، کوچک و شیرخوار دانسته‌اند بدون اینکه به سن او اشاره کنند.<ref>نگاه کنید به: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۸ق، ج۵، ص۴۴۸ و ۴۶۸؛ سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref> چنان‌که در [[دانشنامه امام حسین (کتاب)|دانشنامه امام حسین(ع)]] آمده دربارهٔ شش‌ماهه بودن او، منبع معتبری وجود ندارد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۳.</ref> محققان این دانشنامه احتمال داده‌اند ریشه این شهرت، نسخه غیرمعتبری از [[مقتل الحسین (ابومخنف)|مقتل ابی‌مخنف]] باشد و گفته‌اند که در نسخه‌های خطی این کتاب، چنین مطلبی وجود ندارد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۳، پانویس.</ref>
عبدالله فرزند [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و [[رباب دختر امرؤ القیس]] است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref> تاریخ تولد او مشخص نیست. دربارهٔ سن او هنگام [[شهادت]] نیز اختلاف وجود دارد. بیشتر منابع او را به هنگام شهادت، کوچک و شیرخوار دانسته‌اند بدون اینکه به سن او اشاره کنند.<ref>نگاه کنید به: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۸ق، ج۵، ص۴۴۸ و ۴۶۸؛ سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref> چنان‌که در [[دانشنامه امام حسین (کتاب)|دانشنامه امام حسین(ع)]] آمده دربارهٔ شش‌ماهه بودن او، منبع معتبری وجود ندارد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۳.</ref> محققان این دانشنامه احتمال داده‌اند ریشه این شهرت، نسخه غیرمعتبری از [[مقتل الحسین (ابومخنف)|مقتل ابی‌مخنف]] باشد و گفته‌اند که در نسخه‌های خطی این کتاب، چنین مطلبی وجود ندارد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۳، پانویس.</ref>


==نام==
==نام==
خط ۴۷: خط ۴۷:


===گزارش ابن جوزی===
===گزارش ابن جوزی===
به گزارش [[سبط بن جوزی|سبط ابن جوزی]] از هشام بن محمد کلبی، امام حسین(ع) در حال سخن گفتن با [[لشکر عمر بن سعد|لشکریان عمر بن سعد]] بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت: «ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید، پس به این کودک شیرخوار رحم کنید». مردی از سپاه [[کوفه]] تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref>امروزه در بین الحرمین کربلا محلی به نام مقام علی اصغر(ع) هست که منسوب به محل شهادت اوست و برخی زائران آن محل را زیارت می‌کنند.
به گزارش [[سبط ابن جوزی|سبط ابن جوزی]] از هشام بن محمد کلبی، امام حسین(ع) در حال سخن گفتن با [[لشکر عمر بن سعد|لشکریان عمر بن سعد]] بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت: «ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید، پس به این کودک شیرخوار رحم کنید». مردی از سپاه [[کوفه]] تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref>امروزه در بین الحرمین کربلا محلی به نام مقام علی اصغر(ع) هست که منسوب به محل شهادت اوست و برخی زائران آن محل را زیارت می‌کنند.


===گزارش یعقوبی===
===گزارش یعقوبی===
خط ۶۵: خط ۶۵:
امام حسین(ع)، پس از اصابت تیر به گلوی فرزندش، دست خود را زیر گلوی او گرفت و چون پر از خون شد، آن را به سوی آسمان پاشید و فرمود: «هَوَّنَ علَیّ ما نزَل بی أنّه بعین الله؛ آنچه این سختی‌ها را برایم آسان می‌سازد این است که همه در محضر خداست».<ref>ابن‌طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۱۱۷.</ref> از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده است که از آن خون قطره‌ای به زمین بازنگشت.<ref>ابومخنف، مقتل الحسین، ۱۳۹۸ق، ص۱۷۳.</ref>
امام حسین(ع)، پس از اصابت تیر به گلوی فرزندش، دست خود را زیر گلوی او گرفت و چون پر از خون شد، آن را به سوی آسمان پاشید و فرمود: «هَوَّنَ علَیّ ما نزَل بی أنّه بعین الله؛ آنچه این سختی‌ها را برایم آسان می‌سازد این است که همه در محضر خداست».<ref>ابن‌طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۱۱۷.</ref> از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده است که از آن خون قطره‌ای به زمین بازنگشت.<ref>ابومخنف، مقتل الحسین، ۱۳۹۸ق، ص۱۷۳.</ref>


همچنین گفته شده است که امام با مشاهده این واقعه گریست و فرمود: «پروردگارا! تو خود میان ما و این مردم داوری فرما که ما را دعوت کردند تا یاریمان کنند؛ اما ما را کشتند».<ref>سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref> به گزارش سبط ابن جوزی، در این هنگام ندایی از آسمان شنیده شده که «او را واگذار- ای حسین - که شیردهنده‌ای (دایه) او را در [[بهشت]] شیر می‌دهند».<ref>سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref>
همچنین گفته شده است که امام با مشاهده این واقعه گریست و فرمود: «پروردگارا! تو خود میان ما و این مردم داوری فرما که ما را دعوت کردند تا یاریمان کنند؛ اما ما را کشتند».<ref>سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref> به گزارش سبط ابن جوزی، در این هنگام ندایی از آسمان شنیده شده که «او را واگذار- ای حسین - که شیردهنده‌ای (دایه) او را در [[بهشت]] شیر می‌دهند».<ref>سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷.</ref>


برخی نیز نوشته‌اند که امام پس از شهادت فرزندش، او را با خون گلویش آغشته کرد و فرمود: «به خدا قسم تو از [[ناقه صالح]] نزد [[خدا]] گرامی‌تری و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، نزد خدا از [[صالح (پیامبر)|صالح(ع)]] گرامی‌تر است؛<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۱۸۲.</ref> خدایا اگر امروز فتح و نصرت خویش را از ما بازداشته‌ای، آن را در چیزی که برای ما بهتر است قرار ده».<ref>خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۳۷؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۸ق، ج۵، ص۴۴۸.</ref>[[شیخ عباس قمی|محدث قمی]] در [[منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل (کتاب)|منتهی الآمال]] نوشته که پس از کشته شدن کودک امام او را به خواهرش [[حضرت زینب سلام الله علیها|زینب]] داد و کف دست‌هایش را زیر خون گرفت و چون پرشد به آسمان افکند و گفت: سهل است بر من هر مصیبتی که نازل شود چون خدا ناظر است. <ref>قمی، منتهی الآمال،۱۳۷۹ش، ج۲، ص۸۹۲.</ref>
برخی نیز نوشته‌اند که امام پس از شهادت فرزندش، او را با خون گلویش آغشته کرد و فرمود: «به خدا قسم تو از [[ناقه صالح]] نزد [[خدا]] گرامی‌تری و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، نزد خدا از [[صالح (پیامبر)|صالح(ع)]] گرامی‌تر است؛<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۱۸۲.</ref> خدایا اگر امروز فتح و نصرت خویش را از ما بازداشته‌ای، آن را در چیزی که برای ما بهتر است قرار ده».<ref>خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۳۷؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۸ق، ج۵، ص۴۴۸.</ref>[[شیخ عباس قمی|محدث قمی]] در [[منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل (کتاب)|منتهی الآمال]] نوشته که پس از کشته شدن کودک امام او را به خواهرش [[حضرت زینب سلام الله علیها|زینب]] داد و کف دست‌هایش را زیر خون گرفت و چون پرشد به آسمان افکند و گفت: سهل است بر من هر مصیبتی که نازل شود چون خدا ناظر است. <ref>قمی، منتهی الآمال،۱۳۷۹ش، ج۲، ص۸۹۲.</ref>
خط ۹۰: خط ۹۰:


==قاتل==
==قاتل==
در برخی از منابع مردی از [[بنی‌اسد]] بدون اشاره به نام او، قاتل علی‌اصغر معرفی شده است؛<ref>سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۰۸.</ref> اما در منابعی [[حرملة بن کاهل اسدی]] قاتل او دانسته شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۶۶ و ج۹۸، ص۲۷۰؛ خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۳۷.</ref> در [[زیارت الشهدا]] نیز حرمله به عنوان قاتل علی‌اصغر [[لعن]] شده است.<ref>ابن‌طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۷۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۸، ص۲۷۰.</ref> قتل او به [[هانی بن ثبیت حضرمی|هانی بن ثُبَیْت حَضْرَمی]] نیز نسبت داده شده است.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۸ق، ج۵، ص۴۶۸؛ سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۹.</ref> در کتاب اقبال الاعمال، هانی قاتل عبدالله بن امیرالمؤمنین معرفی شده است.<ref>ابن‌طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۷۴.</ref>
در برخی از منابع مردی از [[بنی‌اسد]] بدون اشاره به نام او، قاتل علی‌اصغر معرفی شده است؛<ref>سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۷؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۰۸.</ref> اما در منابعی [[حرملة بن کاهل اسدی]] قاتل او دانسته شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۶۶ و ج۹۸، ص۲۷۰؛ خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۳۷.</ref> در [[زیارت الشهدا]] نیز حرمله به عنوان قاتل علی‌اصغر [[لعن]] شده است.<ref>ابن‌طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۷۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۸، ص۲۷۰.</ref> قتل او به [[هانی بن ثبیت حضرمی|هانی بن ثُبَیْت حَضْرَمی]] نیز نسبت داده شده است.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۸ق، ج۵، ص۴۶۸؛ سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۹.</ref> در کتاب اقبال الاعمال، هانی قاتل عبدالله بن امیرالمؤمنین معرفی شده است.<ref>ابن‌طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۷۴.</ref>


===حرمله و تیر سه‌شعبه===
===حرمله و تیر سه‌شعبه===
خط ۱۳۶: خط ۱۳۶:
* خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، قم، انوارالهدی، ۱۴۲۳ق.
* خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، قم، انوارالهدی، ۱۴۲۳ق.
* [https://www.razavi.news/fa/report/60130/روایتی-شهادت-حضرت-علی-اصغر-ع، «روایتی از شهادت حضرت علی اصغر(ع)»]، خبرگزاری رضوی، تاریخ انتشار: ۶ شهریور ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
* [https://www.razavi.news/fa/report/60130/روایتی-شهادت-حضرت-علی-اصغر-ع، «روایتی از شهادت حضرت علی اصغر(ع)»]، خبرگزاری رضوی، تاریخ انتشار: ۶ شهریور ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
* سبط بن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص، قم، منشورات الشریف الرضی، ۱۴۱۸ق.
* سبط ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص، قم، منشورات الشریف الرضی، ۱۴۱۸ق.
* شافعی، محمد بن طلحه، مطالب السئول فی مناقب آل الرسول، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق.
* شافعی، محمد بن طلحه، مطالب السئول فی مناقب آل الرسول، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق.
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دارالتراث، ۱۳۷۸ق.
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دارالتراث، ۱۳۷۸ق.
templateeditor
۱٬۵۵۹

ویرایش